Οι αυτόχθονες και ξένες φυλές γιδιών στην σύγχρονη Ελλάδα και η εκτροφή τους

Οι ντόπιες κατσίκες είναι ζώα ανθεκτικά, μικρού μέχρι μέσου μεγέθους (ΖΒ θηλυκών 30-50 κιλά, αρσενικών 40-65 κιλά) και χαρακτηρίζονται  από μεγάλη ποικιλία χρωματισμών. Υπάρχουν ζώα μονόχρωμα, μαύρα (κόρμπα), καστανά (κανούτα), άσπρα (φλώρα), κόκκινα (κάμπινα) ή με διάφορους συνδυασμούς χρωμάτων. Το τρίχωμα τους, με λίγες εξαιρέσεις, είναι μακρύ και τραχύ και η μέση παραγωγή τους κυμαίνεται 400-600 γρ./ζώο. Υπάρχουν κέρατα και στα δύο φύλα. Η μέση εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή τους κυμαίνεται σε 50-100 κιλά περίπου το χρόνο για τις ορεινές περιοχές και για τις ημιορεινές  και πεδινές περιοχές είναι πιο υψηλή και φτάνει τα 120-150 κιλά. Η πολυδυμία τους είναι γενικά μικρή και κατά μέσον όρο εκτιμάται γύρω στα 110-120%. Οι ντόπιες κατσίκες στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές εκτρέφονται σε μεγάλα ποίμνια μόνιμα ή μετακινούμενα. Η διατροφή τους βασίζεται κατά το μεγαλύτερο ποσοστό ή εξ’ ολοκλήρου ανάλογα με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής, στη φυσική βλάστηση. Όταν χορηγούνται συμπληρωματικά έτοιμες ζωοτροφές αυτό γίνεται κατά την χειμερινή περίοδο που η βλάστηση είναι φτωχή, ενώ οι θρεπτικές ανάγκες των ζώων είναι αυξημένες, αφού συνήθως οι τοκετοί πραγματοποιούνται την χειμερινή περίοδο. Αντίθετα στις πεδινές και παραθαλάσσιες περιοχές όπου διατηρούνται βελτιωμένες κατσίκες συνήθως προϊόντα διασταυρώσεων εντόπιων με φυλές υψηλής γαλακτοπαραγωγής του εξωτερικού), αυτές εκτρέφονται σε μικρά ποίμνια ως οικόσιτες ή ημιοικόσιτες. Τελευταία με τέτοιες κατσίκες έχουν δημιουργηθεί μεγάλες μονάδες, στις οποίες εφαρμόζεται συστηματικός σταβλισμός και διατροφή, ενώ στις περισσότερες από αυτές εφαρμόζεται μηχανική άμελξη. Στις εντόπιες Ελληνικές φυλές αίγας περιλαμβάνεται και η φυλή Σκοπέλου η οποία όμως σε σύγκριση με τον υπόλοιπο εντόπιο πληθυσμό αιγών παρουσιάζει μεγαλύτερες αποδόσεις. 

Η μέση ετήσια γαλακτοπαραγωγή της γίδας Σκοπέλου εκτιμάται σε 300 κιλά γάλα, ενώ υπάρχουν άτομα τα οποία παράγουν περισσότερο από 600 κιλά. Το γάλα της χαρακτηρίζεται για την υψηλή λιποπεριεκτικότητα, 5-6,5% και τα άλλα θρεπτικά συστατικά, όταν μάλιστα συγκριθεί με το γάλα βελτιωμένων φυλών. Ο δείκτης πολυδυμίας της φυλής εκτιμάται στο 1,4-1,5 περίπου ενώ η ποιότητα του κρέατος των εριφίων θεωρείται ιδιαίτερα υψηλή. Τα γίδια της φυλής Σκοπέλου είναι επίσης ζώα μικρόσωμα, λιτοδίαιτα, με τράγος Σκοπέλουκαλό χαρακτήρα και πολύ καλά προσαρμοσμένα στις συνθήκες της περιοχής που ζουν. Οι έντονοι χρωματισμοί που έχουν, ερυθροφαιά, μαυροφαιά, με κηλίδες ή όχι και το λείο τρίχωμα τους δίνουν στο σύνολο του κοπαδιού μια θαυμάσια εμφάνιση. Εκτρέφονται στις Βόρειες Σποράδες και ο πληθυσμός τους υπολογίζεται σε 8.000 κατσίκες περίπου. Συνήθως εκτρέφονται σε μικρά ποίμνια των 50 ατόμων και βόσκουν ελεύθερα σε θαμνώδεις εκτάσεις χωρίς να τους χορηγείται, τις περισσότερες φορές συμπληρωματική τροφή. Εδώ και 20 χρόνια εφαρμόζεται συστηματικά πρόγραμμα γενετικής βελτίωσης του πληθυσμού της, από την Διεύθυνση Γεωργίας του Ν. Μαγνησίας σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Γενετικής Βελτίωσης Ζώων του Υπουργείου Γεωργίας και το Κέντρο Γενετικής Βελτίωσης Ζώων Καρδίτσας. Υπάρχουν βάσιμες ελπίδες ότι μπορούν τα ζώα αυτά, ως οικόσιτα, να αντικαταστήσουν τη φυλή Saanen (που δίνει γάλα φτωχό σε θρεπτικά συστατικά και είναι ευαίσθητη στις ελληνικές συνθήκες του περιβάλλοντος) και να αναβαθμίσουν γενετικά πολλά ποίμνια ημιορεινών περιοχών της χώρας μας και ιδιαίτερα νησιωτικών, τα οποία σήμερα έχουν χαμηλές αποδόσεις. Οι κυριότερες ξένες φυλές αιγών είναι οι παρακάτω. Η φυλή αίγας Alpine περιλαμβάνει πολλούς τύπους: Γαλλικές αλπίνες, Ελβετικές αλπίνες, Αμερικάνικες αλπίνες, Βρετανικές αλπίνες, Αυστραλιακές αλπίνες. Όλοι αυτοί οι τύποι, έχουν ως τόπο προέλευσης τις Γαλλικές Άλπεις. 

Οι γίδες της φυλής αυτής είναι από τις πιο δημοφιλείς και πιο φημισμένες για την υψηλή γαλακτοπαραγωγή. Αρχικά η φυλή αυτή χρησιμοποιούνταν απ΄τους αγρότες για να καλυφθούν οι ανάγκες της κάθε οικογένειας σε γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα με την πάροδο όμως του χρόνου χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την παραγωγή γάλακτος προς πώληση-βιομηχανοποίηση. Η συντριπτική πλειοψηφία των αιγών είναι ζώα μεσαίου έως μεγάλου μεγέθους και είναι η μόνη φυλήτης οποίας όλα ανεξαιρέτως τα ζώα έχουν όρθια αυτιά μικρομεσαίου μεγέθους. Οι χρωματισμοί ποικίλλουν από λευκό, καφέ, μαύρο και πολλές και διαφορετικές χρωματικές προσμείξεις. Όλες οι γίδες Alpine είναι ζώα ευπροσάρμοστα σε κάθε κλίμα γεγονός που συνεπάγεται άριστη υγιεινή κατάσταση και αποδόσεις που ανταποκρίνονται στο μέγιστο του κληρονομικού τους δυναμικού που φτάνει στα 600-700 κιλά σε περίοδο 200 ημερών. Η γαλακτοκομική κατσίκα Saanen προέρχεται από την Ελβετία, από την κοιλάδα Saanen. Τα θηλυκά Saanen είναι μεγάλοι παραγωγοί γάλακτος και συνήθως αποδίδουν 3-4% λιπαρά. Ειναι μεσαία ως μεγάλα στο μέγεθος (ζυγίζουν περίπου 65 kg) με τραχιά οστά και άφθονη δύναμη. Τα θηλυκά πρέπει να είναι θηλυπρεπή και όχι χοντροειδή. Τα Saanen είναι λευκά ή ανοικτό κρεμώδες στο χρώμα, με το λευκό να προτιμάται. Κηλίδες στο δέρμα δεν υπόκεινται σε διακρίσεις. Μικρά σημάδια στο χρώμα του μαλλιού είναι επιτρεπτά αλλά όχι επιθυμητά. Τα μαλλιά πρέπει να είναι κοντά και λεπτά. Τα αυτιά πρέπει να είναι όρθια και σε εγρήγορση και κατά προτίμηση πρέπει να δείχνουν προς τα εμπρός. Το πρόσωπο πρέπει να είναι ίσιο ή κοίλο. Η τάση προς μια ρωμαική μύτη υφίσταται διακρίσεις. Η φυλή είναι ευαίσθητη στην υπερβολική ηλιακή ακτινοβολία και αποδίδει καλύτερα σε ψυχρότερες συνθήκες. Η παροχή της σκιάς είναι απαραίτητη και το σκούρο δέρμα είναι προτιμότερο. Το Toggenburg είναι μια ελβετική γαλακτοκομική κατσίκα από την κοιλάδα Toggenburg της Ελβετίας στο Obertoggenburg. Θεωρείται επίσης ως η παλιότερη, γνωστή γαλακτοκομική φυλή κατσίκας. 

Αυτή η φυλή είναι μεσαίου μεγέθους, επίμονη, δυνατή και σε εγρήγορση στην εμφάνιση. Ελαφρώς μικρότερη από τις άλλες αλπικές φυλές, το θηλύκο ζυγίζει τουλάχιστον 55 kg. Τα μαλλιά είναι μεσαίου μεγέθους, μαλακά, λεπτά και επίπεδα. Το χρώμα του είναι στερεό και κυμαίνεται από fawn σε σκούρο σοκολατί με καμία προτίμηση σε κάποια απόχρωση. Διακριτά λευκά σημάδια είναι ως εξής: λευκά αυτιά με σκούρο σημάδι στη μέση, δύο λευκές ρίγες κάτω στο πρόσωπο, πάνω από κάθε μάτι ως το ρύγχος, πίσω πόδια λευκά από τους ταρσούς ως τις οπλές, μπροστά πόδια λευκά από τα γόνατα προς τα κάτω, ένα λευκό τρίγωνο σε κάθε πλευρά της ουράς, λευκό σημάδι μπορεί να υπάρχει στα προγούλια ή σε αυτή την περιοχή εάν δεν υπάρχουν προγούλια. Διάφοροι βαθμοί κρεμώδων σημαδιών αντί καθαρού λευκού είναι αποδεκτά αλλά όχο εππιθυμητά. Τα αυτιά είναι όρθια. Οι γραμμές του προσώπου μπορεί να είναι κοίλες ή ευθείες, ποτέ ρωμαικές. Τα Toggenburgs αποδίδουν καλύτερα σε ψυχρότερες συνθήκες. Χαρακτηρίζονται για την εξαιρετική ανάπτυξη του μαστού και την υψηλή παραγωγή γάλακτος και έχουν μέση δοκιμή λιπαρών 3.7%.

Πηγή : http://www.petmania.gr/index.php?dispatch=pages.view&page_id=199

http://www.agrotes.eu/kirioteres-xenikes-files-egon/

Οι αυτόχθονες φυλές γιδιών στην Ελλάδα και η εκτροφή της φυλής της νήσου Σκοπέλου

Στη δεκαετία του 80 οι αίγες στην κεντρική Ελλάδα αποτελούσαν ένα σημαντικό κλάδο της κτηνοτροφίας, δεδομένου ότι περισσότερα από 700.000 άτομα εκτρέφονταν στις ορεινές και ημιορεινές περιοχές της. Τα έξοδα για την εκτροφή τους ήταν λίγα, αφού η διατροφή τους στηριζόταν στη φυσική βλάστηση που διαφορετικά θα έμενε χωρίς αξία, ο ενσταυλισμός τους ήταν χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις και γινόταν με πρωτόγονα μέσα των οποίων το κόστος ήταν ασήμαντο και η απαιτούμενη εργασία προσφερόταν, στο μεγαλύτερο ποσοστό της, από ανθρώπους ανήμπορους για άλλες ασχολίες. Οι αποδόσεις των ζώων αυτών ήταν χαμηλές, κατά μέσο όρο 110 lt γάλα και 1,10 κατσίκια ετησίως. Γι΄ αυτό δημιουργήθηκε ενδιαφέρον για ουσιαστική αύξησή τους που θα προέκυπτε, κατά κύριο λόγο, από τη γενετική αναβάθμιση του πληθυσμού. Έτσι άρχισαν κάποιες προσπάθειες για την αναβάθμιση των ντόπιων πληθυσμών αιγών με αρσενικά φυλής Saanen και Alpine που δεν απέδωσαν γιατί τα παράγωγα αυτών των αρσενικών παρουσίασαν ευαισθησίες στις αντιξοότητες της περιοχής και αυξημένες απαιτήσεις στη διατροφή και ενσταυλισμό, τα δε προϊόντα τους ήταν κατωτέρας ποιότητας. Στη συνέχεια οι κτηνοτρόφοι για την γενετική αναβάθμιση των ντόπιων αιγών, στράφηκαν σε ελληνικές φυλές και συγκεκριμένα στην αίγα φυλής Σκοπέλου, που από το 1981 το Κέντρο Γενετικής Βελτίωσης Ζώων Καρδίτσας σε συνεργασία με τη Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης Μαγνησίας και το γεωπόνο Γεωργικής Ανάπτυξης Σκοπέλου κ. Χρήστο Βασιλούδη είχε αρχίσει το πρόγραμμα ελέγχου αποδόσεων των αιγών φυλής Σκοπέλου με πολύ καλά αποτελέσματα. Οι αποδόσεις ήταν υψηλές, για την γαλακτική περίοδο 1981-1982, 64 αίγες έδωσαν 209 lt σε 191 ημέρες άμελξης και τα προϊόντα τους υψηλής ποιότητας, επίσης, αποδείχτηκε ότι ήταν ζώα σφριγηλά και προσαρμόζονταν εύκολα σε περιοχές που το κλήμα είναι ήπιο όπως άλλωστε είναι οι περισσότερες περιοχές της κεντρικής Ελλάδας και όλοι οι κτηνοτρόφοι έμειναν ικανοποιημένοι. Έτσι από τις αρχές της δεκαετίας του 80 οι έλεγχοι αποδόσεων συνεχίστηκαν μέχρι σήμερα, τα τελευταία αποτελέσματα για την γαλακτική περίοδο 2005-2006 με συνολικό αριθμό αιγών 1707, έδωσαν 329 lt σε 192 ημέρες άμελξης. Τα τρία καλύτερα κοπάδια με αριθμό αιγών 327, έδωσαν 534 lt σε 219 ημέρες άμελξης. 

Η Αίγα Σκοπέλου, καταγωγή - Συνεταιρισμός εκτροφέων αιγών φυλής Σκοπέλου. Καταγωγή. Η Αίγα Σκοπέλου εκτρέφεται στα νησιά Σκόπελος, Αλόννησος, Σκιάθος, και συναντάτε στα ερημονήσια Κυρα Παναγιά, Περιστέρα ή Ξηρό, Γιούρα, Σκάτζουρα και σε μικρά ξερονήσια όπως Πιπέρι και Ψαθούρα. Στην επαρχεία Σκοπέλου ο συνολικός αριθμός των κτηνοτρόφων που ασχολούνται με την αιγοτροφία είναι γύρω στους 60 με συνολικό αριθμό εκτρεφόμενων γιδιών 11.000 περίπου. Τα παλιότερα χρόνια ο αριθμός των ζώων και των κτηνοτρόφων ήταν πολύ μεγαλύτερος από τον σημερινό, στην Αλόννησο για παράδειγμα οι παραγωγοί έφταναν τους 100, ενώ το νούμερο των εκτρεφόμενων ζώων ξεπερνούσε τις 40.000. Όσον αφορά την καταγωγή της δεν υπάρχουν βιβλιογραφικές αναφορές, πιθανόν να προέκυψε από τη διασταύρωση με την άγρια αίγα που εκτρέφεται στη νήσο Γιούρα, κοντά στην Αλόννησο. Μαρτυρίες Σκοπελιτών αναφέρουν ότι δημιουργήθηκε από τις τοπικές περιβαλλοντικές - καιρικές συνθήκες του νησιού και με την ελεγχόμενη αναπαραγωγή επί σειρά ετών από προοδευτικούς κτηνοτρόφους που έγκαιρα ξεχώρισαν τα ζώα εκείνα που έπρεπε να χρησιμοποιήσουν για τη βελτίωση των κοπαδιών τους. Από συζητήσεις με τους γεροντότερους κτηνοτρόφους της περιοχής όλοι αναφέρονται ότι «τα γίδια» τα βρήκαν από «γενιά σε γενιά», συμπεραίνοντας ότι γύρω στο 1850 υπήρχαν γίδια με τα ίδια χαρακτηριστικά. Από συμβόλαιο αγοραπωλησίας μιας αγροικίας του 1864 έχει βρεθεί ότι ο κτηνοτρόφος αγόραζε την αγροικία μαζί με τον τριγύρω βοσκότοπο μετά από πώληση μέρους του κοπαδιού του. Τα υπόλοιπα ζώα από τον πατέρα στο παιδί έφθασαν σήμερα να τα έχουν τα δισέγγονα του κτηνοτρόφου αυτού στην αγορασθείσα περιοχή. Μορφολογικά χαρακτηριστικά της Αίγας φυλής Σκοπέλου. Η Αίγα Σκοπέλου είναι μεγαλόσωμο ζώο, το μέσο βάρος των ενήλικων αρσενικών είναι 70 - 75 kg περίπου, ενώ εκείνο των ενήλικων θηλυκών είναι 56 - 60 kg περίπου. Το σώμα της καλύπτεται από κοντό και λείο τρίχωμα όπου κυριαρχεί το ερυθρόφαιο (κάλμπινο) χρώμα με λευκές ή όχι κηλίδες. Το σχήμα της κεφαλής είναι τριγωνικό με ευθείες γραμμές και το μεγαλύτερο ποσοστό φέρει κέρατα σπαθοειδή και ελαφρώς ελικοειδή, τα αυτιά της είναι μικρά και όρθια. Έχει σώμα ογκώδες, με ισχυρά άκρα. 

Ο μαστός είναι κανονικός, διχαλωτός, σφιχτά δεμένος με τους κοιλιακούς μύες (μήκος θηλής: 3,9 cm). Αναπαραγωγικά και παραγωγικά χαρακτηριστικά της Αίγας φυλής Σκοπέλου. Είναι ζώα πρώιμα, τα θηλυκά εμφανίζουν τον πρώτο οίστρο στον 5-6 μήνα αλλά οι συζεύξεις αρχίζουν αφού έχουν συμπληρώσει τον 7-8 μήνα (ζώων βάρος ίσο με το 65-70% των ενήλικων θηλυκών). Τα αρσενικά εμφανίζουν ενήβωση (παραγωγή σπερματοζωαρίων) γύρω στην ηλικία των 5 μηνών αλλά οι πρώτες συζεύξεις  πραγματοποιούνται στην ηλικία των 15-16 μηνών. Γαλακτοπαραγωγή. Η Αίγα φυλής Σκοπέλου δίνει υψηλότερη γαλακτοπαραγωγή σε σχέση με άλλες φυλές αιγών που ζουν σε παρόμοιες συνθήκες διαβίωσης όπως Δαμασκού, Μάλτας και Jonica, ενώ δίνει χαμηλότερη γαλακτοπαραγωγή σε σχέση με άλλες φυλές αιγών που ζουν σε πολύ καλύτερες συνθήκες όπως Saanen και Alpine. Η αίγα Σκοπέλου είναι ζώο με αρκετά υψηλές αποδόσεις. Η μέση γαλακτοπαραγωγή έφτασε τα 329lt (192 ημέρες άμελξης) για τη χρονική περίοδο 2005-2006. Οι μεγαλύτερες αποδόσεις γάλακτος παρατηρούνται στο τρίτο στάδιο γαλακτοπαραγωγής ενώ σε σχέση με την τοκετοομάδα τη μεγαλύτερη απόδοση δίνουν οι αίγες με πολύδυμο (>3) τοκετό, 435lt ακολουθούν εκείνες με δίδυμο τοκετό, 420lt και τέλος εκείνες με μονόδυμο τοκετό, 399lt σε 210 ημέρες άλμεξης. Οχείες-Τοκετοί. Το μεγαλύτερο ποσοστό των οχειών εμφανίζεται αρχές καλοκαιριού με ποσοστό πρώιμων τοκετών 70,38% (Οκτώβριο-Δεκέμβριο) ενώ οι τοκετοί που πραγματοποιούνται μεταξύ Ιανουάριο και Απρίλιο είναι 29,62%. Οι αίγες που γεννούν μεταξύ Ιανουάριο και Απρίλιο σημειώνουν μεγαλύτερες αποδόσεις γάλακτος σε σχέση με εκείνες που γεννούν μεταξύ Οκτώβριο - Δεκέμβριο. Πολυδυμία. Η πολυδυμία κυμαίνεται σε 46,59% , 51,78%, και 1,63% για μονόδυμους, δίδυμους και πολύδυμους τοκετούς. Η μέση πολυδυμία είναι της τάξεως του: 1,55%. Βάρος γέννησης. Το ζώων βάρος των νεογέννητων εριφίων είναι γύρο στα 3,3 kg. Ποιοτική εκτίμηση γάλακτος. Η ποιότητα του γάλακτος παρά τις μεγάλες αποδόσεις θεωρείται ιδιαίτερα υψηλή, η χημική σύσταση είναι πολύ καλή με μέση περιεκτικότητα σε λίπος, πρωτεΐνες και λακτόζη της τάξεως του 5,6%, 4,5% και 4,0% αντίστοιχα. Πως μπορεί κάποιος να προμηθευτεί ερίφια και ενήλικα αρσενικά αναπαραγωγής φυλής Σκοπέλου. 

O Κτηνοτροφικός Συνεταιρισμός εκτροφέων αιγών φυλής Σκοπέλου προμηθεύει ερίφια και ενήλικα αρσενικά σε όλη την Ελλάδα, είναι έτσι οργανωμένος, ώστε κάθε στιγμή να γνωρίζει ποιος από τους συνεταίρους έχει προς διάθεση ζώα για αναπαραγωγή με γνωστή γενεαλογία. Όσοι ενδιαφέρονται να προμηθευτούν ζώα για αναπαραγωγή, μπορούν να επισκεφτούν με αρμόδιο όργανο του συνεταιρισμού τις εκτροφές και να κάνουν την επιλογή τους ή εάν αυτό είναι αδύνατο, μπορούν να επικοινωνήσουν στα τηλέφωνα του συνεταιρισμού. Η καλύτερη εποχή για την προμήθεια των εριφίων που προορίζονται για αναπαραγωγή, είναι από Ιανουάριο έως Μάιο, ενώ όσον αφορά τα ενήλικα αρσενικά είναι διαθέσιμα όλο το διάστημα του χρόνου. Η μεταφορά από τα νησιά έως και το Βόλο γίνετε με έξοδα και ευθύνη του κτηνοτροφικού συνεταιρισμού. Τα ζώα συνοδεύονται με πιστοποιητικό κτηνιάτρου, ενώ το πιστοποιητικό καταγωγής (pedigree) φθάνει στα χέρια των αιγοτρόφων λίγες μέρες μετά.

Πηγή : http://aigotrofeio.blogspot.gr/p/blog-page_5200.html

Η εκτροφή κατσικιών στην Ελλάδα (Μέρος Δ') : Η περιποίηση των νεογέννητων κατσίκιων στο κοπάδι

Τα τρία στάδια της γέννησης. Η γέννηση των μικρών συνήθως γίνεται σε τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο αρχίζει όταν οι συσπάσεις της μήτρας πιέζουν τον πλακούντα, το έμβρυο και το αμνιακό υγρό στον τράχηλο, προκαλώντας τη διαστολή του. Η φάση αυτή μπορεί να διαρκέσει έως και 12 ώρες στις πρωτόγεννες, ενώ σε μεγαλύτερα ζώα συνήθως διαρκεί λιγότερο. Το δεύτερο στάδιο του τοκετού περιλαμβάνει τις συσπάσεις των μυών της κοιλιακής χώρας. Αυτό το στάδιο διαρκεί κατά μέσο όρο 2 ώρες και τελειώνει με την έξοδο του τελευταίου νεογνού. Το τρίτο στάδιο περιλαμβάνει τις συσπάσεις των μυών της κοιλιακής χώρας. Αυτό το στάδιο διαρκεί κατά μέσο όρο 2 ώρες και τελειώνει με την έξοδο του τελευταίου νεογνού. Το τρίτο στάδιο περιλαμβάνει την αποβολή του πλακούντα ή ύστερου. Κατά κανόνα διαρκεί 4 ώρες, μπορεί και περισσότερο. Αν όμως κρατήσει πολύ περισσότερο, είναι μια περίπτωση κατακράτησης του πλακούντα, πράγμα που απαιτεί τις υπηρεσίες του κτηνιάτρου. Βοήθεια στον τοκετό. Αν δείτε την αίγα να αγωνίζεται, να είναι ανήσυχη και να μην έχει αποτέλεσμα, θα πρέπει να τη βοηθήσετε. Αποστειρώστε το χέρι και το μπράτσο σας με κάποιο μικροβιοκτόνο σαπούνι και λιπάνετε το με ένα κατάλληλο ορυκτέλαιο ή γέλη Κ-Υ. βάλτε το χέρι σας στον κόλπο του ζώου για να διαπιστώσετε το πρόβλημα. Αν δεν έχετε ξαναδεί νεογέννητο, κάτι τέτοιο όχι μόνο θα σας τρομάξει, αλλά θα σας δυσκολέψει πολύ στο να φανταστείτε τι ακριβώς ψηλαφίζετε. Προσπαθήστε να διακρίνετε το κεφάλι και τα πόδια των νεογνών και , αν είναι απαραίτητο, τακτοποιήστε τα ώστε να πάρουν τη σωστή θέση. Στις περισσότερες περιπτώσεις πρέπει απλώς να οδηγήσετε το πρώτο στην έξοδο, με την επόμενη σύσπαση της αίγας. τραβήξτε πάρα πολύ απαλά, σε συνεργασία με την αίγα. Αλλιώς μπορεί να προκαλέσετε αιμορραγία. Το πιθανότερο είναι πως τα υπόλοιπα θα βγουν σύντομα μόνα τους. Αφού εξετάσετε με το χέρι εισάγετε στον κόλπο ένα κολπικό υπόθετο που έχετε προηγουμένως προμηθευτεί από τον κτηνίατρο για να ελαχιστοποιήσετε τον κίνδυνο μόλυνσης. 

Οι αίγες γεννούν συνήθως δύο μικρά, αλλά τα τρία τέσσερα ή και πέντε δεν είναι σπάνια. Αν σε διάστημα μισής ώρας δεν γεννηθεί άλλο μικρό και η μητέρα δείχνει ήρεμη, μπορείτε να θεωρήσετε πως δεν πρόκειται να γεννηθούν άλλα. Αν σας τύχει δύσκολη γέννα, για παράδειγμα όταν η αίγα προσπαθεί να γεννήσει ένα ήδη νεκρό μικρό, καλέστε σε βοήθεια τον κτηνίατρο ή έναν έμπειρο γείτονα. Και πάλι όμως, σπάνια θα χρειαστεί. Να έχετε υπόψη σας τι είδους προβλήματα μπορεί να προκύψουν, αλλά μην αρρωστήσετε από την αγωνία εκ των προτέρων. Η ανησυχία για τον επικείμενο τοκετό είναι κάτι φυσικό, να θυμάστε όμως ότι το 95% των τοκετών είναι φυσιολογικοί απολαύστε την εμπειρία! Ομφάλιος λώρος και ο πλακούντας στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ομφάλιος λώρος σπάζει μόνος του ή τον κόβει η ίδια η αίγα. Αν χρειάζεται, δέστε τον με ένα μαλακό κομμάτι σχοινί(στην ανάγκη ένα κορδόνι παπουτσιών είναι ότι πρέπει) σε απόσταση 5 ως 10 εκατοστών από το σώμα του νεογνού κα κόψτε τον με ένα κοφτερό ψαλίδι από την πλευρά της αίγας. Ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία της μαίας είναι πολλά κομμάτια καθαρό ύφασμα. Σκουπίστε τα μικρά, προσέχοντας ώστε να αφαιρέσετε εντελώς τη βλέννα από το στόμα και τη μύτη. Η αίγα θα βοηθήσει πρόθυμα γλείφοντας τα  μικρά. Αν ακολουθείτε το πρόγραμμα πρόληψης της αίγειας αρθρίτιδας /εγκεφαλίτιδας, φυσικά εξαρτάται από σας να μην αφήσετε την αίγα να γλείψει τα μικρά. Ο ομφάλιος λώρος πρέπει να αποστειρώνεται. Το σπρέυ ιωδίου είναι μια βολική λύση, καλύτερη όμως προστασία επιτυγχάνεται αν βάλετε μικρή ποσότητα ιωδίου σε ένα μικρό δοχείο, το πιέσετε πάνω στον αφαλό με το ιώδιο. Προσέχετε το ύστερο. Αν η αίγα δεν το αποβάλει σε μερικές ώρες, καλέστε τον κτηνίατρο. Η κατακράτηση του πλακούντα είναι σοβαρό πρόβλημα. Αν κρέμεται έξω από το σώμα του ζώου, μην το τραβήξετε. Μπορεί να προκαλέσετε αιμορραγία. Όταν αποβληθεί ο πλακούντας πετάξτε τον. Μερικές αίγες τον τρώνε σε μια φυσική ενστικτώδη αντίδραση που τα περισσότερα άγρια ζώα εκδηλώνουν για να προστατεύσουν τα μικρά τους από πιθανούς θηρευτές. 

Οι περισσότεροι αιγοτρόφοι δεν ενδιαφέρονται για όλα αυτά, ωστόσο το ζώο δεν βλάφτεται. Εντούτοις, δεν του κάνει ιδιαίτερα καλό και μπορεί να πνιγεί. Τα νεογέννητα θα σταθούν όρθια και θα προσπαθήσουν να περπατήσουν με τα τρεμάμενα πόδια τους λίγα λεπτά μετά τη γέννηση τους, ενώ σύντομα θα αναζητήσουν το πρώτο τους γεύμα. Αυτό είναι το πρωτόγαλα της αίγας ή πύαρ, ένα παχύ, κολλώδες, κίτρινι γάλα που δεν αφρίζει. Το πρωτόγαλα περιέχει  απαραίτητα αντισώματα και βιταμίνες, και χωρίς αυτό η ζωή κάθε νεογέννητου θηλαστικού τίθεται σε κίνδυνο. Στην πραγματικότητα είναι τόσο σημαντικό, ώστε αν αγοράσετε μια αίγα λίγο πριν γεννήσει δεν θα έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει αντισώματα για το δικό σας περιβάλλον και, επομένως, δεν θα είναι σε θέση να τα προσφέρει μέσω του πρωτογάλακτος στα μικρά της, τα οποία μπορεί να νοσήσουν. Μπορείτε να αφήσετε τα μικρά να θηλάσουν ή να αρμέξετε την αίγα και να τα ταΐσετε με ένα σκεύος ή ένα μπουκάλι. Είναι καλύτερα να αρμέξετε την αίγα, όχι μόνο λόγω της αρθρίτιδας / εγκεφαλίτιδας και της παραφυματίωσης και επειδή είναι σημαντικό να ταΐζετε  τα μικρά με το μπουκάλι από την αρχή, αλλά και επειδή είναι ο μοναδικός τρόπος να είστε σίγουροι πως η αίγα έχει πρωτόγαλα και τα ερίφια παίρνουν αρκετό  και όχι υπερβολικά πολύ, κάτι που μπορεί να τους προκαλέσει προβλήματα υγείας. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, είναι σημαντικό τα νεογνά να πιούν λίγο πρωτόγαλα μισή ώρα μετά τη γέννηση τους. Βάλτε το γάλα σε μια καθαρή ανοξείδωτη κατσαρόλα από την κουζίνα σας και βυθίστε μέσα τη μύτη του νεογνού. Η θερμοκρασία του πρέπει να είναι περίπου 450 κελσίου. Αν το μικρό δεν πίνει, ελέγξτε τη θερμοκρασία. Πρέπει να είναι ζεστό, αλλά όχι καυτό. Η φυσιολογική δόση είναι περίπου 250  γρ. Κανόνας ταίσματος.Βεβαιωθείτε πως κάθε νεογέννητο λαμβάνει 60 γρ πρωτόγαλα για κάθε κιλό του βάρους του, τρεις φορές ημερησίως. Πρωτόγαλα για τους ανθρώπους. Οι περισσότεροι αιγοτρόφοι δίνουν όλο το πρωτόγαλα των θηλυκών στα μικρά και καταψύχουν τις επιπλέον ποσότητες για τις έκτακτες ανάγκες, όπως π.χ όταν υπάρχει ένα ορφανό ή όταν μια θηλυκή δεν παράγει αρκετό. Αν όμως υπάρχει υπεραρκετό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τροφή και για τους ανθρώπους. 

Η θερμική επεξεργασία του πρωτογάλακτος και του γάλακτος για τα ερίφια είναι συνήθης τακτική από τότε που εμφανίστηκε η ασθένεια αρθρίτιδα/ εγκεφαλίτιδα. Ωστόσο, λάβετε υπόψη πως αυτά τα δύο είδη γάλακτος απαιτούν διαφορετικό είδος επεξεργασίας. Το γάλα παστεριώνεται στους 75 βαθμούς Κελσίου και διατηρεί αυτή τη θερμοκρασία για 15’’τουλάχιστον. Ένας άλλος τρόπος είναι να θερμανθεί στους 60 βαθμούς κελσίου  για μισή ώρα. Η μέθοδος  αυτή χρησιμοποιείται στα εργοστάσια επεξεργασίας γάλακτος, αλλά στο σπίτι είναι χρονοβόρα και δύσκολη. Παρόλα αυτά, το πρωτόγαλα διαφέρει εντελώς. Αν ζεσταθεί πολύ , γίνεται σαν κρέμα. Για να παστεριώσετε το πρωτόγαλα, θερμάνετε  το στους 55- 60 βαθμούς Κελσίου- αλλά όχι περισσότερο- και να διατηρεί αυτή τη θερμοκρασία για 1 ώρα. Βάλτε τα μικρά σε ένα καθαρό, στεγνό μέρος χωρίς ρεύματα(π.χ ένα μεγάλο κουτί και στρέψτε την προσοχή σας στη μητέρα. Η θερμοκρασία έχει μειωθεί σημαντικά, ακόμα και αν κάνει ζέστη. Δώστε της να πιεί ζεστό νερό. Μερικά ζώα εκτιμούν το ζεστό νερό περισσότερο, αν προσθέσετε σ’ αυτό ένα φλιτζάνι μηλίτη. Οι πιο καλομαθημένες οικόσιτες αίγες παίρνουν ένα επιπλέον δώρο, όπως για παράδειγμα μια μικρή μερίδα ζεστού πολτού από πίτουρο ή πλιγούρι ή μια χούφτα σταφίδες. Δώστε της λίγο από τον καλύτερο σανό σας- τον κέρδισε με την αξία της.

Πηγή : http://www.petzoo.gr/anaparagogi.html

Η εκτροφή κατσικιών στην Ελλάδα (Μέρος Γ') : Η γέννηση και η φροντίδα των νεογέννητων κατσικιών στο κοπάδι

Είναι φανερό πως οι αίγες αναπαράγονται για να γεννούν μικρά και να παράγουν γάλα. Οι 150 μέρες που μεσολαβούν μεταξύ του ζευγαρώματος και της γέννησης των μικρών είναι εξαιρετικά σημαντικές για τις αίγες, και ειδικά για τον αρχάριο αιγοτρόφο αποτελούν πηγή άγχους και ανησυχίας. Αν κρατάτε στοιχεία για την απόδοση των ζώων σας, τα οποία έχουν αναπαραχθεί την ίδια περίπου εποχή, είναι φανερό πως για ένα διάστημα θα κολυμπάτε στο γάλα, ενώ κατά το υπόλοιπο έτος δεν θα έχετε καθόλου. Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο μειονέκτημα της επαγγελματικής αιγοτροφίας. Όσοι αγοράζουν γάλα θέλουν να το βρίσκουν όλο το χρόνο και όχι μόνο την «εποχή» του. Η φυσιολογική καμπύλη γαλουχίας ενισχύεται από εποχιακούς παράγοντες που θεωρούνται εξίσου φυσικοί τόσο για τις αγελάδες όσο και για τις αίγες, λόγω του τρόπου διατροφής του καιρού, κ.λ.π. Απλώς τα ζώα παράγουν περισσότερο το καλοκαίρι και λιγότερο το χειμώνα. Δεδομένου όμως ότι οι περισσότεροι καταναλωτές χρειάζονται επιπλέον  γάλα το χειμώνα σε σύγκριση με το καλοκαίρι, είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί ο αιγοτρόφος έρχεται σε δύσκολη θέση. Αλλά και όσοι διατηρούν λίγα ζώα στο σπίτι έχουν ως ένα βαθμό το ίδιο δίλημμα. Αν έχετε μόνο ένα ζώο, ακόμα και αν έχετε περίοδο γαλακτοφορίας10 μηνών, επί 2 μήνες το χρόνο δεν θα έχετε καθόλου γάλα. Με δύο αίγες, μπορείτε να προσπαθήσετε να ζευγαρώσετε τη μία το Σεπτέμβριο και τη δεύτερη το Δεκέμβριο. Με αυτόν τον τρόπο, θεωρητικά τουλάχιστον, δεν θα ξεμείνετε από γάλα. Αν ρίξετε όμως μια ματιά στα συνδυασμένα διαγράμματα γαλακτοφορίας, θα δείτε πως η ποσότητα γάλακτος δεν είναι καθόλου σταθερή. Τις πιο πολλές φορές θα έχετε πάρα πολύ ή δεν θα έχετε αρκετό, και λιγότερες φορές θα έχετε όσο χρειάζεστε. Το ζητούμενο εδώ είναι να ζευγαρώνετε τα ζώα σας σε όσο το δυνατό μεγαλύτερη χρονική απόσταση το ένα από το άλλο, αλλά συγχρόνως να προσέχετε να μη μείνει κάποιο ζώο αζευγάρωτο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και ο Δεκέμβριος είναι παρακινδυνευμένος. Τα ζώα δεν ξαναέρχονται σε οίστρο μέχρι το Σεπτέμβριο.

Μικρά γεννιούνται σχεδόν κάθε μήνα, σε πρακτικό επίπεδο όμως, ένας μικρός εκτροφέας δεν μπορεί να βασιστεί στην αναπαραγωγή εκτός εποχής. Για τους περισσότερους ίσως, ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα είναι να μπουν στο στάβλο ένα ανεμοδαρμένο πρωινό στα τέλη του χειμώνα ή στις αρχές της άνοιξης και να βρουν ένα νεογέννητο ερίφιο να τρέμει από το κρύο. Αν φαίνεται καλά, προστατέψτε το από το κρύο. Βάλτε το σε ένα κλειστό κουτί ή σε ένα παχνί επενδυμένο με μια παλιά κουβέρτα ή σακιά από ζωοτροφές, μακριά από το παραμικρό ρεύμα αέρα και με μια θερμαντική λάμπα, αν ο καιρός είναι πολύ κακός. Μην αφήσετε όμως να ζεσταθεί πολύ. Η απότομη αλλαγή, ξανά στη φυσιολογική θερμοκρασία, είναι το ίδιο επικίνδυνη με το κρύο που δημιούργησε αρχικά το πρόβλημα. Στην περίπτωση που το μικρό έχει παγώσει τόσο που κοντεύει να πεθάνει, απαιτούνται δραστικότερα μέτρα. Αν βρείτε κάποιο που είναι ακόμα βρεγμένο, εντελώς παγωμένο και σχεδόν νεκρό, ένας τρόπος να το σώσετε είναι να βυθίσετε μέχρι τη μύτη μέσα σε έναν κουβά με ζεστό νερό σε θερμοκρασία 400C, περίπου ίση με εκείνη του σώματος της μητέρας. Όταν αναζωογονηθεί, στεγνώστε το εντελώς και τυλίξτε το σε μια κουβέρτα. Βάλτε το σε ένα κουτί σε ένα προφυλαγμένο μέρος και συνεχίστε να το προσέχετε. Ένα τέτοιο νεογέννητο, ωστόσο, μπορεί να υποφέρει από υπογλυκαιμία. Καθώς το επίπεδο των σακχάρων μειώνεται, το μικρό αρχίζει να τρέμει να κυρτώνει τη ράχη του, ορθώνει το τρίχωμα του και κινείται με δυσκολία. Στο τέλος πέφτει κάτω, κουλουριάζεται, πέφτει σε κώμα και πεθαίνει. Η θεραπεία  είναι να ζεστάνετε το ερίφιο και να του χορηγήσετε τουλάχιστον 25mg διαλύματος γλυκόζης 5% με ένα μικρό λαστιχένιο σωλήνα κατευθείαν στο στομάχι. Όταν το ζώο δείξει σημάδια ανάνηψης, χορηγήστε του 60 γρ πρωτόγαλα με τον σωλήνα αν είναι απαραίτητος. Επιστρέψτε το στο στάβλο μόλις δείξει ότι είναι εντελώς καλά. Αν καταλήξετε να πάρετε το νεογέννητο στο σπίτι σας για οποιοδήποτε λόγο, όσο κάνει κρύο, (οι περισσότεροι το κάνουν), θα πρέπει να κρατήσετε το ζώο μέσα ώσπου να ζεστάνει ο καιρός. Ακόμα κι έτσι πρέπει να το σκληραγωγήσετε λίγο-λίγο και όχι να το εκθέσετε ξαφνικά στο κρύο. Εξετάστε τα μικρά. Πολλοί που δε θέλουν να ασχοληθούν με την εκτροφή των μικρών αρσενικών, τα θανατώνουν μόλις γεννηθούν. Να θυμάστε: μόνο τα καλύτερα αρσενικά από τους τράγους και τις αίγες εξαιρετικής ποιότητας πρέπει να εκτρέφονται για αναπαραγωγή. 

Ένας ώριμος τράγος μπορεί να γονιμοποιήσει εκατό θηλυκές το χρόνο και μπορεί να διατηρηθεί επί 5 χρόνια ή και περισσότερο. Αυτό σημαίνει πως λιγότερο από ένα στα πεντακόσια αρσενικά ζώα θα χρησιμεύσει ως επιβήτορας. Και δεν είναι καθόλου πιθανό πως αυτό το ένα είναι αυτό που γεννήθηκε στο στάβλο σας. Στα θηλυκά μικρά ελέγξτε για τυχόν ανωμαλία στους μαστούς(πολυμαστία). Η κατάσταση αυτή εμφανίζεται με πολλές μορφές, ορισμένες από τις οποίες καθιστούν το ζώο άχρηστο για παραγωγή γάλακτος. Αν ο επιπλέον μαστός είναι διαχωρισμένος από τους δύο κύριους και δεν εμποδίζει τη λειτουργία τους, μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά μετά τον τοκετό ή να περιδεθεί σφικτά στη βάση του με μια κλωστή για να ατροφήσει. Οι πραγματικοί διπλοί μαστοί καθιστούν το ζώο ανίκανο να παράγει γάλα. Οι τράγοι παρουσιάζουν επίσης αυτή την ανωμαλία και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται στην αναπαραγωγή. Αν η άκρη του αιδοίου των θηλυκών έχει εξόγκωμα σε μέγεθος μπιζελιού, το ζώο είναι ερμαφρόδιτο και δεν θα αναπαραχθεί. Πρέπει να θανατωθεί και τα ζώα που χρησιμοποιήθηκαν για να γεννηθεί δεν πρέπει να ζευγαρώσουν ξανά. Ωστόσο, δεν παρουσιάζουν όλα τα ερμαφρόδιτα αυτό το εξόγκωμα. Τα ανεπιθύμητα ή ακατάλληλα ερίφια και αρσενικά, μπορούν να εκτραφούν για το κρέας τους για την οικογένεια ή για το εμπόριο. Αν έχετε καλύτερη χρήση για το γάλα και δεν θέλετε να ασχοληθείτε με υποκατάστατα γάλακτος ή να αναλάβετε την εκτροφή των εριφίων, μπορείτε να τα σφάξετε μόλις γεννηθούν και να μαγειρευτούν όπως το κουνέλι.

Πηγή : http://www.petzoo.gr/anaparagogi.html

Η εκτροφή κατσικιών στην Ελλάδα (Μέρος Β') : Η σημασία της κατσίκας στο κοπάδι

Οι κατσί­κες είναι κοι­νω­νικά ζώα και γι’ αυτό είναι καλύ­τερο να έχετε δύο κατσί­κες μαζί. Μια περι­φραγ­μένη περιοχή σε ένα μεγάλο κήπο ή σ’ ένα χωράφι ή μια αυλή είναι απα­ραί­τητη για την κατσίκα. Πρέ­πει επί­σης να της εξα­σφα­λί­σετε ένα στε­γνό και καλά αερι­ζό­μενο κατά­λυμα γιατί στις κατσί­κες δεν αρέ­σει να βρέ­χο­νται. Κι αυτό επειδή οι κατσί­κες δεν δια­θέ­τουν φυσική προ­στα­σία από το νερό, σε αντί­θεση με τα πρό­βατα που το δέρμα τους παρά­γει μια ελαιώδη έκκριση που λέγε­ται λανολίνη. Οι κατσί­κες εξε­ρευ­νούν τα πάντα τσι­μπο­λο­γώ­ντας και μασου­λώ­ντας ακόμα και εξαρ­τή­ματα και εγκα­τα­στά­σεις, όπως ηλε­κτρικά καλώ­δια, και γι’ αυτό όλα αυτά πρέ­πει να βρί­σκο­νται μακριά τους, να θυμά­στε ότι μπο­ρούν να φτά­σουν τα δύο μέτρα ύψος αν σηκω­θούν στα πίσω πόδια τους. Μερικά δια­κο­σμη­τικά φυτά, θάμνοι και δέντρα όπως το ροδό­δε­ντρο είναι δηλη­τη­ριώδη για τις κατσί­κες και γι’ αυτό πρέ­πει να βρί­σκο­νται έξω από την περίφραξη. Η περί­φραξη πρέ­πει να είναι πολύ γερή γιατί η κατσίκα σας θα προ­σπα­θεί συνε­χώς να φτά­σει ό,τι βρί­σκε­ται στην άλλη πλευρά. Οι κατσί­κες είναι ικα­νές να ανοί­γουν τις πόρ­τες με το στόμα τους, γι’ αυτό φρο­ντί­στε να βάλετε ασφα­λείς μπε­τού­γιες. Οι κατσί­κες είναι φυσι­κοί αναρ­ρι­χη­τές και εξε­ρευ­νη­τές και γι’ αυτό η ζωή τους θα γίνει πολύ πιο ενδια­φέ­ρουσα αν τοπο­θε­τή­σετε μέσα στον χώρο τους ξύλι­νους πάγκους, κορ­μούς δέντρων και μεγάλα ελαστικά. Τι πρέ­πει να προ­σέ­ξετε όταν αγο­ρά­ζετε κατσίκα. Πριν αγο­ρά­σετε την κατσίκα σας, βεβαιω­θήτε πως είναι υγιής. Οι κατσί­κες είναι ερευ­νη­τικά ζώα και μια υγιής κατσίκα συνή­θως θα σας πλη­σιά­σει, ενώ μια άρρω­στη θα μεί­νει μακριά και θα είναι αδιάφορη. Χρή­σιμο επί­σης είναι να προ­σέ­ξετε τα εξής: Τα αυτιά της κατσί­κας πρέ­πει να είναι όρθια (εκτός από την Αγγλο-νουβική ποι­κι­λία όπου τα αυτιά κανο­νικά πέφτουν). Τα μάτια πρέ­πει να είναι καθαρά και χωρίς εκκρί­σεις και ο επι­πε­φυ­κώς (η μεμ­βράνη γύρω από τις άκρες του ματιού) να έχει ένα υγιές ροζ χρώμα. Το τρί­χωμα πρέ­πει να είναι καθαρό και λαμπερό και πρέ­πει να ψάξετε μήπως υπάρ­χουν μαδη­μέ­νες ή κακα­δια­σμέ­νες περιο­χές επειδή αυτό μπο­ρεί να είναι ένδειξη προ­βλή­μα­τος παρασίτων. Ελέγ­ξτε επί­σης και τα οπί­σθια μήπως υπάρ­χει διάρροια. 

Προ­σέ­ξετε ιδιαί­τερα τα μαστά­ρια του ζώου. Και είναι πολύ σημα­ντικό να ελέγ­ξετε αν η ηλι­κία του ζώου είναι πράγ­ματι αυτή που σας λένε. Η δια­τροφή της κατσί­κας σας. Οι κατσί­κες είναι μυρη­κα­στικά και έχουν τέσ­σερα στο­μά­χια. Περ­νάνε το μεγα­λύ­τερο μέρος της ημέ­ρας τρώ­γο­ντας και έχουν περιό­δους ανά­παυ­σης όπου ξανα­φέρ­νουν στο στόμα τους την τροφή, την μασούν καλύ­τερα και την ξανα­κα­τα­πί­νουν. Η δια­δι­κα­σία αυτή λέγε­ται μυρηκασμός. Στη φυσική τους κατά­σταση, οι κατσί­κες βόσκουν και τρώνε μια μεγάλη ποι­κι­λία χορ­τα­ριών, θάμνων και κλα­διών. Στην αυλή σας, καλό είναι να τις αφή­νετε να βοσκή­σουν το χορ­τάρι, αν υπάρ­χει, και να τους φέρ­νετε κλα­διά από δέντρα π.χ. ελιάς, μου­ριάς,  κ.ά. για να συνε­χί­σουν τη φυσική τους συμπε­ρι­φορά. Μη τους δίνετε κλα­διά που είναι δηλη­τη­ριώδη για τις κατσί­κες, π.χ. ροδό­δε­ντρο. Αυτός ο τρό­πος δια­τρο­φής πρέ­πει να συμπλη­ρώ­νε­ται, ιδίως τους χει­μω­νιά­τι­κους μήνες, με σανό καλής ποιό­τη­τας, άχυρο και έτοιμη τροφή σε κόκ­κους που περιέ­χει βιτα­μί­νες και μεταλ­λικά άλατα. Αν δια­τρέ­φετε την κατσίκα σας με σανό, μπο­ρείτε να συμπλη­ρώ­νετε τη δια­τροφή της με δημη­τριακά, όπως σιτάρι, κρι­θάρι ή βρώμη, αλλά η δια­τροφή αυτή πρέ­πει να συμπλη­ρώ­νε­ται με βιτα­μί­νες και μεταλ­λικά άλατα. Η δια­τροφή αυτή μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε δια­τα­ρα­χές αν είναι υπερ­βο­λική σε ποσό­τητα ή αν την ξεκι­νή­στε απότομα. Για να είναι η κατσίκα σας υγιής. Καλό είναι να φωνά­ξετε κτη­νί­α­τρο για να εξε­τά­σει την κατσίκα σας μόλις την αγο­ρά­σετε και να σας δώσει ένα πρό­γραμμα που θα την κρα­τή­σει υγιή και ζωηρή. Το πρό­γραμμα αυτό θα πρέ­πει να περιλαμβάνει: Εμβό­λια (ιδίως για την κλω­στρι­διακή ασθένεια), Έλεγχο παρα­σί­των (όπως σκου­λή­κια και ψείρες),Φρο­ντίδα των ποδιών, Έλεγχο ασθε­νειών (αν η κατσίκα συγκα­τοι­κεί με άλλα ζώα, όπως πρό­βατα ή μοσχάρια), Πρό­γραμμα ενερ­γειών για συγκε­κρι­μένα γεγο­νότα, όπως εγκυ­μο­σύνη και φρο­ντίδα νεο­γέν­νη­των. Οι πρω­τά­ρη­δες στην εκτροφή κατσι­κιών θα πρέ­πει πάντως να λάβουν υπ’ όψη τους ότι η εκτροφή δεν συνι­στά­ται επειδή απαι­τεί ιδιαί­τε­ρες γνώ­σεις και πείρα. 

Τα συνη­θέ­στερα προ­βλή­ματα υγείας. Παρά­σιτα (σκου­λή­κια). Είναι συχνό και δυνη­τικά σοβαρό πρό­βλημα στις κατσί­κες, ιδίως σ’ εκεί­νες που βόσκουν σε περιο­ρι­σμένο χώρο.. Οι ενδεί­ξεις περι­λαμ­βά­νουν σοβαρή διάρ­ροια, γρή­γορη απώ­λεια βάρους, αφυ­δά­τωση και νεφρική ανε­πάρ­κεια. Ένα παρά­σιτο (Haemonchus contortus) μάλι­στα προ­κα­λεί σοβαρή αναι­μία επειδή ρου­φάει αίμα από τα τει­χώ­ματα του στο­μα­χιού. Τα περισ­σό­τερα παρά­σιτα που προ­κα­λούν προ­βλή­ματα στις κατσί­κες επη­ρε­ά­ζουν και τα πρό­βατα. Αντί­θετα όμως με τα πρό­βατα, οι κατσί­κες δεν απο­κτούν ανο­σία και μπο­ρεί να μεί­νουν ευά­λω­τες σε όλη τους τη ζωή. Συζη­τή­στε με ένα κτη­νί­α­τρο πώς να ελέγ­ξετε τα παρά­σιτα. Κλω­στρι­διακή ασθέ­νεια. Τα βακτη­ρί­δια που προ­κα­λούν αυτή την κατά­σταση είναι τμήμα της φυσιο­λο­γι­κής πανί­δας του στο­μα­χιού και προ­κα­λούν προ­βλή­ματα μόνο αν μια σοβαρή εντε­ρική δια­τα­ραχή πυρο­δο­τή­σει την υπε­ρα­νά­πτυξή τους και κατά συνέ­πεια μεγάλη παρα­γωγή τοξι­νών. Οι ενδεί­ξεις περι­λαμ­βά­νουν υπερ­βο­λική διάρ­ροια, συχνά με αίμα και βλέν­νες, και σε πολύ σοβα­ρές περι­πτώ­σεις η κατσίκα μπο­ρεί να βρε­θεί νεκρή χωρίς προη­γού­με­νες ενδεί­ξεις ασθέ­νειας. Ο έλεγ­χος βασί­ζε­ται στον εμβο­λια­σμό, με εξα­μη­νιαίες ανα­μνη­στι­κές δόσεις. Πρέ­πει επί­σης να απο­φεύ­γετε τις από­το­μες αλλα­γές στη δια­τροφή του ζώου, οι οποίες μπο­ρεί να δια­τα­ρά­ξουν τα βακτη­ρί­δια του εντέρου. Δερ­μα­τι­κές ασθέ­νειες. Οι κατσί­κες είνει επιρ­ρε­πείς σε μια μεγάλη γκάμα δερ­μα­το­πα­θειών που περι­λαμ­βά­νουν τις ψεί­ρες, την ψωρί­αση και τις λει­χή­νες. Η θερα­πεία και ο έλεγ­χος εξαρ­τώ­νται από την έγκαιρη διά­γνωση και τη γρή­γορη επι­βε­βαί­ωση της αιτίας ώστε να μπο­ρεί να δοθεί η κατάλ­ληλη αγωγή. Οι κατσί­κες μπο­ρεί να μετα­δώ­σουν κάποιες από αυτές τις κατα­στά­σεις σε όποιον τις φρο­ντί­ζει. Προ­βλή­ματα ποδιών. Τα πόδια όλων των μυρη­κα­στι­κών, και φυσικά της κατσί­κας, μεγα­λώ­νουν συνε­χώς στη διάρ­κεια της ζωής τους (όπως περί­που μεγα­λώ­νουν τα δικά μας νύχια) και μπο­ρεί να χρεια­στούν κόψιμο για να μη μεγα­λώ­σουν πολύ. 

Μη δοκι­μά­σετε να το κάνετε μόνος σας αν δεν σας έχει δεί­ξει τον τρόπο ένας ειδι­κός, επειδή το υπερ­βο­λικό κόψιμο μπο­ρεί να ξεγυ­μνώ­σει τον ευαί­σθητο ιστό από κάτω και να προ­κα­λέ­σει σοβαρό πόνο και αγω­νία στην κατσίκα σας. Κάθε κατσίκα που κου­τσαί­νει πρέ­πει να εξε­τά­ζε­ται αμέ­σως μπο­ρεί να είναι κάτι απλό όπως ένα χαλίκι ή ένα αγκάθι πια­σμένο ανά­μεσα στις χηλές ή μπο­ρεί να είναι κάτι πιο σοβαρό και να χρεια­στεί να φωνά­ξετε κτηνίατρο. Ζωο­νό­σοι. Είναι ασθέ­νειες που μπο­ρούν να μετα­δο­θούν σ’ έναν άνθρωπο ο οποίος έρχε­ται σε στενή επαφή με ένα ζώο. Οι κατσί­κες με δερ­μα­τικά προ­βλή­ματα μπο­ρεί να μετα­δώ­σουν λει­χή­νες ή ψωρί­αση. Τα κατσι­κά­κια με διάρ­ροια μπο­ρεί να έχουν ένα παρά­σιτο που ονο­μά­ζε­ται Κρυ­πτο­σπο­ρί­διο και το οποίο ενδε­χο­μέ­νως μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σει διάρ­ροια σε ανθρώ­πους, ιδίως σε μικρά παι­διά. Άλλες λοι­μώ­ξεις, όπως το κολο­βα­κτη­ρί­διο (Escherichia Coli) μπο­ρεί να προ­κα­λέ­σουν σοβα­ρές ασθέ­νειες σε ανθρώ­πους. Ο χρυ­σός κανό­νας είναι όποιοι φρο­ντί­ζουν την κατσίκα να αντι­λαμ­βά­νο­νται την ανά­γκη να πλέ­νουν τα χέρια τους πριν φάνε ή πιούν. Επί­σης, το γάλα της κατσί­κας πριν κατα­να­λω­θεί πρέ­πει να βρά­ζε­ται για να κατα­στρα­φούν πιθα­νοί παθο­γό­νοι μικροοργανισμοί.

Πηγή : https://rodbees.blogspot.gr/2013/09/blog-post_14.html

Η εκτροφή κατσικιών στην Ελλάδα (Μέρος Α') : Η σημασία του τράγου στο κοπάδι

Αντίθετα με τις αίγες, οι τράγοι μυρίζουν άσχημα, και κατά τη περίοδο αναπαραγωγής. Οι θηλυκές(αλλά και μερικοί αιγοτρόφοι) δεν βρίσκουν τη μυρωδιά καθόλου απωθητική. Έχετε όμως υπόψη πως η μυρωδιά αυτή δεν θα περιοριστεί στο στάβλο, αλλά θα γεμίσει τα ρούχα σας και τα έπιπλα του σπιτιού σας, πράγμα που οι περισσότεροι δεν εκτιμούν καθόλου, και ας μην ξεχνάμε και τη γνώμη των γειτόνων σας. Κάτι που επίσης ενδιαφέρει τους αρχάριους αιγοτρόφους είναι αυτό που συχνά αποκαλούν «ενοχλητικές και αηδιαστικές συνήθειες» του τράγου. Οι περισσότεροι άνθρωποι της πόλης μένουν άναυδοι βλέποντας το χαριτωμένο και παιχνιδιάρικο ζωάκι τους να μεταμορφώνεται- με εκπληκτική ταχύτητα- σε ένα αρσενικό κτήνος που όχι μόνο γλείφει τα ούρα των θηλυκών (και μετά μορφάζει περίεργα), αλλά ψεκάζει και το δικό του γένι και τα μπροστινά του πόδια με τα ούρα του. Πρόκειται για φυσιολογική τραγίσια συμπεριφορά, αλλά, όπως κι αν είναι, ακόμη και οι πιο ανεκτικοί άνθρωποι δύσκολα την ανέχονται. Και δεν χρειάζεται να αναφέρουμε ότι το αξιαγάπητο ζωάκι χάνει μερικούς φίλους όταν φτάσει σε αυτό το στάδιο ανάπτυξης. Οι τράγοι είναι δυνατά ζώα- έχω δει να σπάζουν μεγάλες σανίδες για πλάκα- τα οποία αν δεν εκπαιδευτούν σωστά ή βρεθούν σε μειονεκτική θέση μπορούν να γίνουν πολύ επικίνδυνα. Ωστόσο, οι τράγοι δεν είναι θηλυπρεπείς, γεγονός που θα αποτελούσε μειονέκτημα για το αρσενικό. Είναι όμως αρκετοί εκείνοι που μιλούν για «κακά» και «επικίνδυνα» ζώα, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν και θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι» Εξαιτίας της δύναμης και του φυσιολογικού γενετήσιου ένστικτο του, ο τράγος απαιτεί πιο επιμελημένη και δαπανηρή στέγαση από τις αίγες, ιδιαίτερα κατά την αναπαραγωγική περίοδο. Τα αρσενικά πρέπει να μένουν χωριστά από τα θηλυκά ζώα για να μη μυρίζει άσχημα το γάλα. 

Ο τράγος που δεν είναι σωστά περιορισμένος στο στάβλο του, σύντομα θα βρεθεί να κάνει παρέα με τις θηλυκές. Παρά ταύτα, υπάρχουν πολλά λογικά και  πρακτικά κίνητρα για να διατηρείτε έναν  τράγο, ακόμα και για μικρό αριθμό αιγών, και πολλοί εκτροφείς το κάνουν. Παρά τα επιχειρήματα που παρατίθενται εδώ, ορισμένοι απλά δεν ενδιαφέρονται να βελτιώσουν την ποιότητα των ζώων τους, αλλά ούτε και τη ράτσα τους. Θέλουν μόνο γάλα και ίσως λίγο κρέας. Οι περισσότεροι δεν επιθυμούν να ξοδέψουν χρόνο και προσπάθεια για να μάθουν για τα γενεαλογικά δέντρα των ζώων. Όλο και περισσότερο, ο στόχος τους είναι να γίνουν αυτάρκεις μπορούν να είναι χωρίς τράγο; Αν αρχίσετε τη δουλειά με αρκετά καλές ή άνω του μετρίου αίγες και αγοράσετε έναν εξίσου καλό ή καλύτερο τράγο, σίγουρα  δεν θα καταστραφείτε. Πρέπει όμως τουλάχιστον να έχετε υπόψη σας τα θέματα που τέθηκαν εδώ. Αν πρόκειται να γίνετε αιγοτρόφος, γίνετε όσο το δυνατόν καλύτερος, στο πλαίσιο που έχετε θέσει για τον εαυτό σας. Παρότι η κατοχή εγγυημένου τράγου παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα-δηλ ενός ζώου που ξέρετε πως είναι γόνιμο και δίνει κόρες με τα χαρακτηριστικά που θέλετε- ένα τέτοιο ζώο είναι είτε ακριβό ή, στην αντίθετη περίπτωση γέρικο και καταπονημένο. Οι  περισσότεροι τράγοι πουλιούνται σε μικρή ηλικία, αμέσως μόλις αποκοπούν από το γάλα της μητέρας τους. Όπως αναφέραμε προηγουμένως οι περισσότεροι εκτροφείς αναλώνουν τραγάκια μόλις γεννηθούν, ακόμα και τα καλής ποιότητας, κι αυτό γιατί δεν υπάρχει ζήτηση γι’ αυτά. Τα μισά από τα μικρά που γεννιούνται είναι αρσενικά και μόνο ένα μέρος τους χρειάζεται για την αναπαραγωγή. Μόνο τα πολύ καλά αρσενικά κρατιούνται και σχεδόν πάντα αυτό αποφασίζεται εκ των προτέρων. Οι τράγοι καλής ποιότητας είναι ακριβοί και οι σοβαροί εκτροφείς δεν πουλούν παρά μόνο τέτοιους. Φυσικά, τα ζώα αξίζουν τα χρήματα που δίνετε, μια και ο τράγος που θα χρησιμοποιήσετε φέτος θα επηρεάσει το κοπάδι σας για αρκετά χρόνια αργότερα. Ενώ η θηλυκή μπορεί να γεννά ένα ή δύο μικρά ετησίως, ένας ώριμος τράγος μπορεί να ζευγαρώσει έως και με εκατό θηλυκές στο ίδιο διάστημα. 

Αν χρησιμοποιήσετε έναν τράγο, τα γονίδια του θα περάσουν σε όλα τα μικρά που εκτρέφετε. Ο τράγος αποτελεί το «ήμισυ του κοπαδιού». Ο καλός αιγοτρόφος δεν θα σας πουλήσει έναν «φτηνό» τράγο. Αν το μικρό αρσενικό δεν είναι αρκετά καλό για να βελτιώσει την ποιότητα του κοπαδιού, σφάζεται για κρέας ή ευνουχίζεται. Δυστυχώς είναι πολλοί αυτοί που δεν είναι καλοί εκτροφείς. Πουλούν οποιοδήποτε τράγο, και συχνά πιο φτηνά και από μια αίγα, και πολλοί αρχάριοι πιστεύουν πως πρόκειται για μια καλή ευκαιρία. Μάλλον όμως δεν είναι. Αυτό χρειάζεται κάποια εξήγηση, επειδή υπάρχουν δύο προσεγγίσεις σχετικά με την εκτροφή ζώων, και το ζήτημα έγκειται όχι μόνο στο ότι περισσότεροι αρχάριοι μπερδεύονται από τις διαφορές, αλλά συχνά τείνουν και να υιοθετούν τη λιγότερη επιθυμητή προσέγγιση. Τα τραγάκια μεγαλώνουν όπως και οι μικρές αίγες. Αναπτύσσονται σχετικά πιο γρήγορα αλλά ωριμάζουν πιο αργά. Επίσης, παρότι ο τράγος δεν σταματά να αναπτύσσεται ώσπου να φτάσει σε ηλικία 3 ετών, εντούτοις είναι σε θέση να ζευγαρώσει από την ηλικία των 3 ή 4 μηνών. Μη γελαστείτε από το μέγεθος και το παιδικό του φέρσιμο! Κρατήστε τα αρσενικά σε χωριστό στάβλο σχεδόν από την αρχή ή τουλάχιστον από την ηλικία των 2 μηνών. Η στέγη του τράγου πρέπει να είναι πολύ γερή. Όσο κι αν προσπαθήσετε να τον περιορίσετε, ποτέ μη θεωρήσετε ότι υπερβάλλετε. Ο στάβλος ή το υπόστεγο μπορεί να είναι πολύ απλό, αλλά πρέπει να έχει τοίχους από σανίδες ή από τσιμεντόλιθους. Οι τοίχοι, οι μάντρες και οι φράχτες πρέπει να είναι αρκετά γεροί για να αντέχουν το βάρος ενός αρσενικού 100 κιλών που επιτίθεται δυνατά με ένα κεφάλι σκληρό σαν σίδερο. Ένα υπόστεγο 1,80μ επί 2,40 μ. παρέχει ικανοποιητική προστασία, συνοδευόμενο από μια αυλή τουλάχιστον 1,80 μ επί 9 μ. για εξάσκηση. οι στύλοι- πολύ γεροί και καλά καρφωμένοι στο έδαφος- πρέπει να απέχουν περ. 2,5 μ ο ένας από τον άλλο όχι περισσότερο. 

Η σίτιση του τράγου είναι πολύ πιο απλή υπόθεση από τη σίτιση της αίγας, επειδή το αρσενικό μόνο με τριφύλλι ποικιλίας μηδικής. Περιέχει περισσότερη ποσότητα ασβεστίου από όση μπορεί να απορροφήσει ο οργανισμός του αρσενικού και μπορεί να προκαλέσει λιθίαση των νεφρών. Προτιμήστε σανό καλής ποιότητας. Η εκπαίδευση που γίνεται από νωρίς αποδίδει. Διδάξτε τον νεαρό τράγο σας να προχωρά πρώτος, δεμένος με ένα σχοινί, όσο είναι ακόμα αρκετά μικρός και μπορείτε να τον χειρίζεστε εύκολα. Ορισμένοι κρατάνε το τραγάκι από τα αυτιά για να το μαθαίνουν να ηγείται. Να έχετε υπομονή και επιμονή ώσπου να μάθει και να θυμάται, πράγμα που θα σας διευκολύνει όταν θα ζυγίζει 100 κιλά και θα μπορεί να σας καταβάλλει. να θυμάστε ότι το μέγεθος και η δύναμη του ενήλικου τράγου μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο όταν οι αίγες βρίσκονται σε οίστρο. Ο χειρισμός οποιουδήποτε μεγαλόσωμου αρσενικού πρέπει να γίνεται με προσοχή και σεβασμό. Πότε και πόσο συχνά ζευγαρώνετε τον τράγο. Ένας τράγος μπορεί να ζευγαρώσει λίγο, ακόμα κι αν είναι ενός έτους. Οι περισσότεροι γνώστες υποστηρίζουν πως κατά τον πρώτο χρόνο θα πρέπει να περιορίζεται σε 10 ως 12 αίγες. Ένας ώριμος τράγος μπορεί να ζευγαρώσει ακόμα και με 100 αίγες το χρόνο, και με τεχνητή γονιμοποίηση με πολύ περισσότερες. Τεχνητή γονιμοποίηση είναι μια εναλλακτική επιλογή. Αν είστε αρχάριοι εκτροφείς πιθανότατα να μην είστε σε θέση να προχωρήσετε σε αυτή τη μέθοδο μόνοι σας, αν όμως κάποιος άλλος στην περιοχή σας είναι πιο έμπειρος και μπορεί να γονιμοποιήσει θα σας γλιτώσει από τα προβλήματα που προκαλεί ο τράγος.

Πηγή : http://www.petzoo.gr/o-tragos.html

Οι αυτόχθονες φυλές των προβάτων στην Ελλάδα (Μέρος Β')

Υπάρχει ένα ποίμνιο με 200 ζώα στο νομό Ροδόπης (στοιχεία 2009). Τα πρόβατα της φυλής αυτής είναι ομοιόμαλλα και λεπτόουρα. Πρόκειται για ζώα σχετικά μικρόσωμα. Ο δείκτης πολυδυμίας τους ανέρχεται στο 1. Tα αρνιά θηλάζουν για 3 μήνες. Όσο αφορά στη γαλακτοπαραγωγή τους αυτή ανέρχεται στα 50 kg ανά προβατίνα. Το βάρος τους κυμαίνεται στα 47 kg για το αρσενικό και στα 33 kg για το θηλυκό. Το ύψος του ακρωμίου ανέρχεται στα 63 cm για το αρσενικό και στα 56 cm για το θηλυκό. Το κεφάλι του προβάτου της φυλής είναι επίμηκες, κωνικό με επιρρίνιο μακρύ και ευθύγραμμο. Τα αυτιά του είναι μικρά και ημιόρθια. Τα αρσενικά φέρουν ελικοειδή κέρατα, ενώ τα θηλυκά είναι ακέρατα. Τα άκρα του έχουν μικρό μήκος, αλλά είναι λεπτά και ισχυρά. Η όλη σωματική διάπλαση των ζώων της φυλής είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη για τις δύσκολες αναρριχήσεις στις βουνοπλαγιές των οροσειρών της Θράκης όπου βόσκει. Ο χρωματισμός του είναι συνήθως λευκός. Πολλά λευκά άτομα έχουν καστανές ή μαύρες κηλίδες γύρω από τους οφθαλμούς, στα αυτιά, στα άκρα και συχνά στον κορμό. Σε πολύ μικρό ποσοστό απαντώνται και άτομα εντελώς μαύρα. Η Καλαρρύτικη φυλή προβάτου εκτρέφεται στους Καλλαρύτες και το Συρράκο σε 18 ποίμνια με 6413 ζώα (στοιχεία του 2009). Τα ποίμνια είναι μετακινούμενα (το καλοκαίρι στην οροσειρά των Τζουμέρκων και το χειμώνα σε πεδινές περιοχές της Θεσσαλίας, Τύρναβος, Βλωχός, Αμφιθέα ή του Ακτίου). Πρόκειται για αναμικτόμαλλο και λεπτόουρα πρόβατα. Τα ζώα αυτής της φυλής έιναι μικρόσωμα, ο χρωματισμός τους είναι ομοιόμορφος (πρόκειται για λευκά ζώα με κοκκινόφαιες κηλίδες στις παρειές του προσώπου τους, γύρω από το στόμα και τα αυτιά τους). Έχουν ιδιαίτερα ευρύ στήθος. Οι τοκετοί τους είναι πρώιμοι (συνήθως τον Οκτώβριο με Νοέμβριο). Ο δείκτης πολυδυμίας του είναι 1,3–1,4. Η γαλακτοπαραγωγή τους κυμαίνεται στα 80‐100 kg ανά προβατίνα. Το ύψος του ακρωμίου τους κυμαίνεται στα 67 cm για τα αρσενικά και στα 60 cm για τα θηλυκά. Το σωματικό τους βάρος είναι 64 kg για τα κριάρια και 45 kg για τις προβατίνες. 

Η Καραγκούνικη φυλή προβάτων εκπροσωπεί τον πεδινό τύπο της Εγχώριας φυλής. Εκτρέφεται κυρίως στο δυτικό τμήμα της Θεσσαλίας. Ο χρωματισμός ποικίλλει σε ευρέα όρια, αφού υπάρχουν ζώα με μαύρο χρώμα, λευκά με μελανές κηλίδες στο σώμα, το πρόσωπο, τα αυτιά και τα άκρα και άλλα εντελώς λευκά. Υπάρχουν 200.000 καθαρόαιμα ζώα της φυλής αυτής. Πρόκειται για λεπτόουρα και αναμικτόμαλλα πρόβατα. Είναι μεγαλόσωμη φυλή με ισχυρά άκρα. Έχουν κυρτό επιρρίνιο και ημικρεμάμενα αυτιά. Η ουρά τους είναι πολύ μακριά και στρογγυλή που σε μερικά ζώα αγγίζει σχεδόν το έδαφος και γενικά είναι κάπως πλατιά στη βάση τους. Τα κριάρια σε ποσοστό 50% περίπου είναι κερασφόρα. Τα κέρατά τους είναι μεγάλα, ισχυρά, ελικοειδή και συνήθως περιτυλίγουν τα αυτιά. Μικρό ποσοστό κριαριών φέρει μικρά και λεπτά μάλλον κέρατα, ενώ τα υπόλοιπα είναι ακέρατα. Οι προβατίνες κατά κανόνα είναι ακέρατες, υπάρχουν όμως και λίγες προβατίνες με μικρά κέρατα, ενώ εκείνες που φέρουν μικρά και προς τα πλάγια κατευθυνόμενα κέρατα είναι ελάχιστες. Ο μαστός τους είναι καλής διαπλάσεως και προσφύσεως. Είναι ανθεκτικό σε ακραίες θερμοκρασίες, μαστίτιδες και πυροπλασμώσεις. Είναι πρόβατο ακατάλληλο για πετρώδεις ορεινούς βοσκοτόπους. Ο συντελεστής πολυδυμίας είναι 1,36. Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 190 kg περιεκτικότητας 7,4% σε λίπος. Η διάρκεια γαλακτικής περιόδου είναι 165 ημέρες. Ο ρυθμός ανάπτυξης είναι 220 g ανά ημέρα (115 μέρες). Πρόκειται για σφάγια καλής ποιότητας. Το βάρος των ενηλίκων είναι 80 kg για τα αρσενικά και 60 kg για τα θηλυκά. Ενώ το ύψος του ακρωμίου είναι 78 cm για τα αρσενικά και 68 cm για τα θηλυκά. 

Η Κοκοβίτικη φυλή εκτρέφεται στην κεντρική, ορεινή περιοχή της Πελοποννήσου στα όρια των νομών Αρκαδίας, Αχαΐας, Ηλίας και Μεσσηνίας. Η περιοχή αυτή είναι ορεινή, δύσβατη και απομακρυσμένη από τα αστικά κέντρα και τις κεντρικές οδικές αρτηρίες. Έλαβε το όνομά της από το χωριό Κόκοβα (Σκοτάνη) του νομού Αχαΐας. Λέγεται επίσης Ακοβίτικη από το χωριό Άκοβα (Τρόπαια) του νομού Αρκαδίας. Πολλά ποίμνια εκτρέφονται σήμερα στο χωριό Κοντοβάζαινα του νομού Αρκαδίας. Το Κοκοβίτικο πρόβατο σύμφωνα με τις πληροφορίες των προβατοτρόφων της περιοχής και των παλαιότερων ειδικών στην προβατοτροφία γεωπόνων, πρέπει να είναι παράγωγο του ορεινού προβάτου της Πελοποννήσου. Διαφοροποιήθηκε εξαιτίας των ειδικών συνθηκών εκτροφής του στις συγκεκριμένες περιοχές και διαμορφώθηκε σε έναν ιδιαίτερο τύπο προβάτου, μικρού σωματικού μεγέθους και πολύ μικρής παραγωγικότητας, αλλά με μεγάλη αντοχή σε δύσκολες συνθήκες διαβίωσης, οι οποίες ακόμη έως σήμερα παραμένουν το ίδιο αντίξοες στην περιοχή όπου εκτρέφεται. Το μέσο μέγεθος των εκτρεφόμενων ποιμνίων είναι περίπου 50 πρόβατα. Η διατροφή του στηρίζεται κταά την περίοδο που δεν υπάρχει χιόνι στις βοσκές, οι οποίες άλλοτε είναι άφθονες και άλλοτε φτωχές, καθώς και στις μικρές συνήθως ποσότητες δημητριακών και μηδικής που προσφέρονται στα ζώα κατά την εποχή των τοκετών, η οποία συμπίπτει κατά κανόνα με την περίοδο των χιονοπτώσεων. Ο σταβλισμός γίνεται σε παραδοσιακές εγκαταστάσεις, πρόχειρα κατασκευασμένες, χωρίς να πληρούν τις απαιτήσεις υγείας των ζώων. Οι τοκετοί κατά κανόνα μονόδυμοι, πραγματοποιούνται κατά την περίοδο του χειμώνα από Δεκέμβριο έως Φεβρουάριο. Τα αρνιά εκποιούνται το Πάσχα σε σωματικό βάρος γύρω στα 15kg. Οι προβατίνες αμέλγονται 2 φορές την ημέρα έως το τέλος του καλοκαιριού και παράγουν 50-60kg γάλακτος. Το γάλα χρησιμοποιείται από τους εκτροφείς για την παραγωγή τυριού φέτας.

http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php/Αυτόχθονες_φυλές_αιγοπροβάτων_στην_Ελλάδα

Οι αυτόχθονες φυλές των προβάτων στην Ελλάδα (Μέρος Α')

Υπάρχουν οι αυτόχθονες φυλές αιγοπροβάτων, όπως είναι του Αγρινίου, του Άργους, του Πηλίου, της Ζακύνθου, της Θράκης κ.ά. όσο αφορά στα πρόβατα, και της Σκοπέλου και της Εγχώριας Αίγας όσο αφορά στις αίγες. Εκτρέφεται στο πεδινό τμήμα που βρίσκεται γύρω από το Αγρίνιο σε πεδινές και υγρές περιοχές όμοιες με εκείνες στις οποίες διαβιεί το πρόβατο Φριζάρτα. Σήμερα τείνει να εξαφανισθεί εξαιτίας της εισβολής άλλων φυλών προβάτων, κυρίως του Φριζάρτα Άρτας και του Καραγκούνικου, που προτιμάται από αρκετούς προβατοτρόφους της περιοχής δεδομένου ότι οι εδαφοκλιματολογικές συνθήκες της περιοχής ευνοούν τις δύο αυτές φυλές. Στην περιοχή εντοπίσθηκαν τρία ποίμνια της φυλής Αγρινίου των οποίων ο συνολικός αριθμός των προβάτων είναι περίπου 650. Σήμερα σε πολλά ποίμνια της περιοχής συναντώνται άτομα καθαρόαιμα της φυλής Αγρινίου. Ο χρωματισμός του είναι λευκό σώμα με μελανές κηλίδες γύρω από τα μάτια οι οποίες επεκτείνονται κατά μήκος των παρεών του προσώπου. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτές δεν φτάνουν στο άκρο του στόματος, το οποίο είναι λευκό όπως λευκό είναι το μέτωπο και η μύτη του ζώου. Μελανές κηλίδες υπάρχουν στα αυτιά, τα πόδια και ενίοτε στο σώμα, ολόμαυρα άτομα σπανίως συναντώνται Η συγκεκριμένη φυλή θεωρείται πρόβατο μεγαλόσωμο. Έχει σωματικό βάρος 55-80 Kg για τα αρσενικά και 35-45 Kg τα θηλυκά. Ο δείκτης πολυδυμίας του κυμαίνεται στα 1,3-1,5, το σωματικό βάρος των αρνιών στη γέννηση ανέρχεται στα 4kg ενώ το σωματικό βάρος των αρνιών στον απογαλακτισμό ανέρχεται στα 9-11kg. Η συχνότητα των γεννήσεων είναι 12 μήνες. Όσο αφορά στα παραγωγικά του χαρακτηριστικά η εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή του φτάνει τα 150-160Kg, η ηλικία των αρνιών κατά τη σφαγή είναι 40-50 μέρες ενώ η εριοπαραγωγή είναι 1,1-1,6 Kg αναμικτόμαλλου μαλλιού. 

Το πρόβατο Άργους πήρε το όνομά του από την περιοχή στην οποία αρχικά εκτρεφόταν. Δηλαδή το πλούσιο σε βοσκές πεδινό τμήμα που περιβάλλει την πόλη του Άργους. Σήμερα εκτρέφεται σε περιορισμένο αριθμό. Στη περιοχή αυτή εκτρέφονται δύο κοπάδια με 100 περίπου καθαρόαιμα πρόβατα της φυλής. Αρκετά όμως πρόβατα με λίγο ή πολύ αίμα της φυλής συναντώνται και μέσα σε μερικά άλλα ανάμικτα ποίμνια. Η όλη προβατοτροφική εικόνα της περιοχής δείχνει ότι το πρόβατο της φυλής Άργους δέσποζε κάποτε εκεί. Πρίν όμως από την σχεδόν εξαφάνιση της φυλής στην περιοχή Αργολίδος αρκετά πρόβατα της φυλής μεταφέρθηκαν σε ίδια εδαφοκλιματολογική περιοχή του Νομού Μεσσηνίας, τη Μεσσήνη. Εκεί εκτρέφονται σήμερα 5 ποίμνια με 550 περίπου πρόβατα. Το πρόβατο της φυλής Άργους δημιουργήθηκε στην περιοχή της Αργολίδος ύστερα από διασταυρώσεις που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ ενός ντόπιου προβάτου, ενός πλατύουρου της Ανατολής και πολύ πιθανό του Χιακού πρόβατου και συνεχούς φυσικής και τεχνητής επιλογής στις συνθήκες της περιοχής. Η γονιμοποίηση των προβατίνων γίνεται κατά τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο ενώ οι τοκετοί πραγματοποιούνται κατά το διάστημα Δεκεμβρίου-Ιανουαρίου. Οι αμνάδες αρχίζουν να γονιμοποιούνται συνήθως από το πρώτο έτος της ηλικίας τους ενώ από την ηλικία των 8 μηνών εμφανίζουν κανονικούς οργασμούς. Η πολυδυμία κυμαίνεται από 1,5 έως 1,8 αρνιά σε κάθε τοκετό. Ο απογαλακτισμός των αρνιών γίνεται στην ηλικία των 30 περίπου ημερών με βάρος απογαλακτισμού 12-13 χλγ. Το πρόβατο Άργους έχει καλή παραγωγικότητα με μέση ετήσια γαλακτοπαραγωγή η οποία υπερβαίνει τα 150 λίτρα/προβατίνα σε διάστημα άμελξης 150-180 ημερών. Θεωρείται πρόβατο μεγαλόσωμο. Έχει σωματικό βάρος 70 Kg για τα αρσενικά και 59 Kg τα θηλυκά. Ο δείκτης πολυδυμίας του κυμαίνεται στα 1,5-1,8, το σωματικό βάρος των αρνιών στον απογαλακτισμό ανέρχεται στα 12-13kg. Η συχνότητα των γεννήσεων είναι 12 μήνες. Η ηλικία των αρνιών κατά τη σφαγή είναι 30-40 μέρες. 

Το πρόβατο της φυλής Ζακύνθου διαφέρει σημαντικά των άλλων ελληνικών φυλών προβάτων στη σωματική διάπλαση, στο μαλλί του και στις αποδόσεις. Μοιάζει πολύ με την ιταλική φυλή Bergamasca και είναι πολύ πιθανόν οι δύο αυτές φυλές να έχουν κοινή προέλευση. Πιθανόν να εισήχθησαν πρόβατα στη Ζάκυνθο από τους Ενετούς όταν το νησί βρισκόταν υπό κατοχή τους. Εκτρέφεται στο νησί σε 9 καθαρόαιμα ποίμνια με συνολικό αριθμό προβάτων 830 περίπου. Διάσπαρτα πρόβατα της φυλής εντελώς καθαρά ή με υψηλό ποσοστό αίματος συναντώνται σε πολλά ποίμνια του νησιού. Το πρόβατο διαβιώνει στις ορεινές και πεδινές περιοχές του νησιού με εξαιρετικές αποδόσεις κυρίως στα πεδινά όπου οι βοσκές είναι καλύτερες των ορεινών. Θεωρείται δε ιδανικό για πεδινές περιοχές της δυτικής Ελλάδος και Πελοποννήσου. Λόγω της υψηλής γαλακτοπαραγωγής χρειάζεται σιτηρέσιο πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία ώστε να εκδηλώσει το γενετικό δυναμικό του. Παρά τις υψηλές του αποδόσεις σε γάλα και κρέας και την αντοχή του σε αντιξοότητες δεν κατάφερε να πολλαπλασιαστεί και κινδυνεύει τώρα να εξαφανισθεί. Αυτό οφείλεται ότι τα παράγωγα που προέρχονται από διασταύρωση με άλλες φυλές και κυρίως Φριζάρτα Άρτας δίνουν μεγάλες αποδόσεις. Τα προϊόντα αυτής της διασταύρωσης δίνουν καλά αποτελέσματα στις πρώτες γαλακτικές περιόδους και ξεγελούν τους εκτροφείς όσον αφορά την συνολική παραγωγικότητα των ζώων. Συνήθως τα προϊόντα της πρώτης γενεάς μορφολογικά μοιάζουν πολύ με καθαρόαιμα ζώα φυλής Ζακύνθου και αυτό συγχέει τον εκτροφέα στην επιλογή των ζώων αναπαραγωγής με συνέπεια να μην μπορεί αυτός να εφαρμόσει κάποιο πρόγραμμα διατήρησης καθαρόαιμου ποιμνίου της φυλής εφόσον το θέλει. Το σωματικό τους βάρος ανέρχεται στα 82 Kg για τα αρσενικά και στα 75 Kg για τα θηλυκά. Ο δείκτης πολυδυμίας του κυμαίνεται στα 1,8 με 1,9, το σωματικό βάρος των αρνιών στη γέννηση ανέρχεται στα 4-4,6 Kg, το σωματικό βάρος των αρνιών στον απογαλακτισμό ανέρχεται στα 16-25 Kg, η ηλικία των προβατίνων στον πρώτο τοκετό είναι 13 μήνες και η συχνότητα γεννήσεων είναι ανά 12μηνο. Όσο αφορά στα παραγωγικά του χαρακτηριστικά η εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή του φτάνει τα 200-230 Kg, η ηλικία των αρνιών κατά τη σφαγή είναι 40-60 μέρες, το σωματικό βάρος κατά τη σφαγή είναι 16-25 Kg ενώ η εριοπαραγωγή είναι 0,8-1,2 Kg.

http://www.gaiapedia.gr/gaiapedia/index.php/Αυτόχθονες_φυλές_αιγοπροβάτων_στην_Ελλάδα

Η εκτροφή προβάτων στην Ελλάδα (Μέρος Δ') : Η περιποίηση των νεογέννητων αρνιών του κοπαδιού

Το αρνάκι απο τη στιγμή που θα γεννηθεί εγκαταλείπει ένα ασφαλές περιβάλλον και περνάει σε ένα εντελώς καινούριο, αναγκασμένο να εγκλιματιστεί πολύ γρήγορα και να αντιμετωπίσει πολλές φορές δύσκολες συνθήκες. Την περιποίηση του αρνιού αμέσως μετά τη γέννα αναλαμβάνει η μητέρα του και μετά μια φυσιολογική γέννα σχεδόν όλα τα αρνάκια επιβιώνουν. Με την ολοκλήρωση μιας φυσιολογικής γέννας η αναπνοή του αρνιού αρχίζει αυτόματα το πολύ μέσα σε 60 δευτερόλεπτα. Ο εγκέφαλος δεν αντέχει την έλειψη οξυγόνου και τα δευτερόλεπτα που περνούν είναι κρίσιμα για τη ζωή του. Ελέγχουμε ότι τα ρουθούνια στο αρνάκι δεν ειναι σκεπασμένα απο το ύστερο(εμβρυϊκοί υμένες) και ότι μέσα στα ρουθούνια ,στο στόμα και στο φάρυγγα δεν είναι γεμάτα με υγρά και βλέννες που εμποδίζουν την αναπνοή.Στη φυσιολογική γέννα το αρνάκι σπάζει μόνο του τους εμβρυϊκούς υμένες και με ένα τίναγμα αριστερά-δεξιά του κεφαλιού του απομακρύνει ότι εμποδίζει την αναπνοή του.Σε περίπτωση όμως που δεν συμβεί αυτό, απομακρύνουμε το ύστερο, βάζουμε το δάκτυλο μέσα στο στόμα προς το φάρυγγα να απομακρύνουμε βλέννες που εμποδίζουν, τραβάμε ελαφρά τη γλωσίτσα προς τα έξω, φυσάμε στα ρουθούνια πλάγια να απομακρύνουμε τις βλέννες μέσα σε αυτά και εάν δεν ξεκινήσει η αναπνοή υποψιαζόμενοι ότι υγρά πήγαν προς τα πνευμόνια, πιάνουμε τα δύο πίσω πόδια του αρνιού με το ένα μας χέρι και όρθιοι όπως σηκωνόμαστε κουνάμε σαν κούνια το αρνάκι δεξιά αριστερά με το κεφαλάκι του προς τα κάτω για λίγα δευτερόλεπτα βοηθώντας έτσι να απομακρυνθούν τα υγρά και οι βλέννες που έχουν εισροφηθεί. Βάζουμε απαλά το αρνάκι κάτω και περιμένουμε να δούμε να αρχίζει να αναπνέει.Αν όχι ελέγχουμε πάλι το στόμα και φάρυγγα για βλέννες και επαναλαμβάνουμε πάλι το κούνημα.Αν όχι ρίχνουμε λίγο κρύο νερό στο κεφαλάκι του που είναι πολύ αποτελεσματικό μέσο για να ξεκινήσει η αναπνοή. 

Αν όχι ξεκινάμε με τεχνητή αναπνοή. Έτσι όπως είναι ξαπλωμένο το αρνάκι πλάγια σε επίπεδη επιφάνεια τραβάμε λίγο μπροστά τα μπροστινά του πόδια και με την παλάμη μας πιέζουμε και αφήνουμε ρυθμικά το θώρακα του παρατηρώντας οτι κατά την πιέση βγαίνει αέρας απο τα ρουθούνια και όταν αφήνουμε ο θώρακας γεμίζει πάλι αέρα. Πιό αποτελεσματικός τρόπος είναι το φιλί της ζωής όπου με το ένα μας χέρι κρατάμε κλειστό το στόμα του και με τα χείλη μας αγκαλιάζουμε τα δυό του ρουθούνια και φυσάμε παρατηρώντας να φουσκώσει λίγο ο θώρακας του με αέρα και αφήνουμε να εκπνεύσει.επαναλαμβάνουμε ρυθμικά και προσεκτικά μέχρι το αρνάκι να διατηρήσει μόνο του την αναπνοή. Αυτός όμως ο τρόπος απαγορεύεται εξαιτίας του κινδύνου μετάδοσης ασθενειών στον άνθρωπο. ΔΡΟΜΟΙ ΜΙΚΡΟΒΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΡΝΑΚΙ. Οι κυριότεροι δρόμοι απο όπου περνούν τα μικρόβια μέσα στον οργανισμό του αρνιού είναι: 1. Απο το στόμα όταν το αρνάκι βυζάξει απο βρώμικα μαστάρια της μητέρας του που βρίσκεται σε περιορισμένους συνωστισμένους υγρούς χώρους με κακή υγιεινή.Γιαυτό θα πρέπει να πλύνουμε τους μαστούς της προβατίνας αμέσως πριν το πρώτο θήλασμα. 2. Από το φρέσκο ομφάλιο λώρο που καθώς κρέμεται απο το αρνάκι αποτελεί ανοικτό δρόμο εισαγωγής μικροβίων στον οργανισμο του. Όταν το αρνάκι ξαπλώνει και ο ομφάλιος λώρος έρχεται σε επαφή με το μολυσμένο δάπεδο ξεκινάει το κακό. Γι αυτό θα πρέπει να απολυμαίνουμε τον ομφάλιο λώρο 3 φορές τη μέρα επι 3 μέρες με μαύρο ιώδιο η αντιβιοτικό μελάνι σε σπρέυ. Βέβαια όλοι αυτοί οι κίνδυνοι ελαχιστοποιούντα για πρόβατα και αρνάκια που βρίσκονται στα ανοικτά και πολύ πιο καθαρά λιβάδια. Μέσα στα πρώτα 30 λεπτά μετά τη γέννα του το αρνάκι αρχίζει να θηλάζει. Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος προστασίας του αρνιού απέναντι στα μικρόβια είναι η μεταφορά αντισωμάτων απο τη μητέρα προς αυτά. Η μεταφορά αυτή γίνεται μέσω του πρωτογάλακτος που είναι πλούσιο σε αντισώματα(τα αντισώματα είναι ουσίες-ανοσοσφαιρίνες που καταπολεμούν τα μικρόβια). Η καλύτερη απορόφηση των αντισωμάτων μέσω του πρωτογάλακτος γίνεται κατα τις πρώτες 6-12 ώρες μετά τη γέννηση του. 

Έτσι για αποτελεσματική προστασία θα πρέπει το αρνάκι να πιεί 180-210 γραμμάρια πρωτόγαλα κατα τις πρώτες 18 ώρες της ζωής του. Αρνάκια τα οποία γεννήθηκαν ασθενικά,με κακές συνθήκες καιρού,ύστερα απο δύσκολη γέννα,σε κακές συνθήκες σταυλισμού, ορφανά,και δεν μπορούν να θηλάσουν τους δίνουμε εμείς πρωτόγαλα με πλαστικό μαλακό σωληνάκι (είναι εύκολο) που το κατεβάζουμε απο το στόμα μέσα στο στομάχι του αρνιού. Σηκώνουμε το πηγούνι του αρνιού προς τα πάνω και ανοίγωντας το στόμα και πάνω απο τη γλώσσα γλυστράμε σιγά-σιγά το σωληνάκι το οποίο με σηκωμένο το πηγούνι του αρνιού πάει στο στομαχάκι του. Το σωληνάκι (γαστρικός καθετήρας λέγεται) το αισθανόμαστε οτι πάει ελαφρώς σφιχτά καθώς περνάει μέσα απο τον οισοφάγο και πολλές φορές βλέπουμε το δέρμα του λαιμού να ανασηκώνεται καθώς το σωληνάκι προχωράει δια μέσου του οισοφάγου προς το στομάχι. Εφαρμόζουμε στην άλλη άκρη στο λαστιχάκι την σύριγγα που προηγουμένως την έχουμε γεμίσει πρωτόγαλα και πιέζοντας το έμβολο το πρωτόγαλα πάει στο στομάχι του αρνιού. Το πρωτόγαλα το παίρνουμε απο τη μητέρα η κάποια άλλη υγιή προβατίνα κατά τις δύο πρώτες ώρες μετά τη γέννα επειδή μετά οσο περνάει η ώρα τα αντισώματα μειώνονται μέσα σε αυτό.Εάν από λάθος το σωληνάκι αντί να πάει στον οισοφάγο περάσει μέσα στην τραχεία το καταλαβαίνουμε διότι: 1. Το σωληνάκι περνάει εύκολα χωρίς να αισθανόμαστε καμμιά δυσκολία. 2. Το ζώο αισθάνεται ανησυχία και βήχει η πάει να βήξει η πολεμάει να απελευθερωθεί. 3. Όταν βάλουμε το αυτί μας στην άλλη άκρη στο σωληνάκι θα ακούσουμε την αναπνοή του να περνάει μέσα απο αυτό. Τραβάμε ΑΜΕΣΩΣ πίσω το σωληνάκι και δοκιμάζουμε ξανά με μεγαλύτερη προσοχή γιατί αν απο λάθος ρίχναμε το γάλα μέσα στην τραχεία το αρνάκι θα πέθαινε ακαριαία!! Το πρωτόγαλα μπορεί να περιέχει ανεπαρκή ποσότητα αντισωμάτων όταν: 1. Βάζουμε τις προβατίνες να γεννούν 2 φορές το χρόνο οπότε μικραίνει η ξηρά περίοδος τους,  2. Κακή διατροφή των έγκυων προβατίνων,  3. Άρμεγμα της προβατίνας πριν η αμέσως μετά τη γέννα. (κακή συνήθεια ορισμένων κτηνοτρόφων), 4. Μετά απο τεχνητή γέννα με κορτιζόνη, 5. Όταν η προβατίνα είναι άρρωστη. Πρωτόγαλα που έχουμε πάρει από υγιείς καλοθρεμένες προβατίνες μπορούμε να το διατηρήσουμε στην κατάψυξη σε μπουκαλάκια των 100 γραμμαρίων για 6 περίπου μήνες. Εάν δέν μπορούμε να βρούμε άμεσα πρωτόγαλα τότε μπορούμε πάρουμε αίμα απο κάποια υγιή μητέρα και να το ποτίσουμε στο αρνάκι με λίγο γάλα,η να κάνουμε το αίμα της προβατίνας απευθείας μετάγγιση αργά-αργά στη σφαγίτιδα φλέβα του αρνιού με τη βοήθεια μιας πεταλούδας(απο αυτές που μας βάζουν στον ορό στο χέρι στο νοσοκομείο). 

Εάν τα αρνάκια γεννηθούν σε άσχημες καιρικές συνθήκες, κρύες χειμωνιάτικες βραδιές έξω, τότε καθώς στεγνώνει το βρεγμένο τους τρίχωμα τραβάει θερμότητα μέσα απο το κορμάκι τους με αποτέλεσμα να πέσει η θερμοκρασία τους σε τιμές επικίνδυνες για τη ζωή τους. Παθαίνουν όπως λέμε υποθερμία. Αδύνατα αρνάκια χωρίς λίπος κάτω απο το δέρμα τους, αρνάκια που δέν πήραν πρωτόγαλα η έχασαν τη μητέρα τους κατα τη διάρκεια του άσχημου καιρού τα βρίσκουμε το πρωί πεθαμένα η παγωμένα και καβουριαμένα ισα ισα να ανασαίνουν χωρίς να έχουν ούτε τη δύναμη να φωνάξουν. Σε τέτοια αρνάκια κατεβάζουμε σωληνάκι στο στομάχι και τα ποτίζουμε με 50-100 γραμμάρια ζεστού πρωτογάλακτος, τα τυλίγουμε με μια κουβέρτα αφου προηγουμένως τα έχουμε στεγνώσει και τα βάζουμε σε μέτρια ζεστό περιβάλλον. Τα αποτελέσματα είναι συνήθως θεαματικά. Επιπλέον μπορούμε να κάνουμε ενδοπεριτοναϊκή ένεση 50 γραμμαρίων δεξτρόζης 5% που έχουμε ζεστάνει προηγουμένως στους 39 βαθμούς κελσίου.

http://agrotikistegi.gr/xrisima-arthra/55-sheeps/133-neogennita-arnakia

Η εκτροφή προβάτων στην Ελλάδα (Μέρος Γ') : Η σημασία των αρνιών στο κοπάδι

Έχει γίνει γενικώς παραδεκτό πως η σωστή και καλή διαχείριση της αναπαραγωγής των προβάτων είναι το μυστικό της αποδοτικότητας μιας εκμετάλλευσης. Η αναπαραγωγή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον τοκετό, άρα ο εκτροφέας θα πρέπει να καθορίσει τον επιθυμητό χρόνο του τοκετού και να υπολογίσει πέντε μήνες πριν, έτσι ώστε να πραγματοποιήσει τον « μαρκάλο». Οι κυριότεροι παράγοντες που μπορούν να καθορίσουν τον επιθυμητό χρόνο τοκετού είναι: " Τοπικές καιρικές συνθήκες, " Στοχευμένες αγορές αρνιών, " Η διαθεσιμότητα, βοσκότοπου, " Το τρέχων κόστος των ζωοτροφών, " Διαθέσιμος χρόνος εργασίας," Διάθεση του γάλακτος. Για να έχει ο εκτροφέας μια πραγματικά επιτυχημένη αναπαραγωγή (μάρκαλο), θα πρέπει να γνωρίζει τους παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την περίοδο αναπαραγωγής (μαρκάλου). Εποχή : Τα πρόβατα ανήκουν στα εποχικά πολύοιστρα ζώα. Η εποχή που οργάζουν συνήθως στη χώρα μας είναι από το Μάϊο μέχρι τον Οκτώβριο, ανάλογα με την περιοχή που εκτρέφονται και τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν. Διάρκεια της Ημέρας: Όλα τα πρόβατα είναι φωτοευαίσθητα και αυτό σημαίνει ότι η αναπαραγωγική τους δραστηριότητα επηρεάζεται από τη διάρκεια του ηλιακού φωτός. Θερμοκρασία: Όταν ο καιρός είναι ζεστός, κυρίως τους θερινούς μήνες, τα κριάρια μπορεί να μην είναι γόνιμα. (Η υψηλή θερμοκρασία επηρεάζει το σπέρμα, μειώνεται και η επιθυμία επίβασης). Οι προβατίνες ακόμα και αν γονιμοποιηθούν διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο επιστροφών. Ηλικία: Παίζει σημαντικό ρόλο στην αναπαραγωγική δραστηριότητα των προβάτων. Διατροφή: Η αύξηση του επιπέδου διατροφής αυξάνει την αναπαραγωγική δραστηριότητα των προβάτων. Γενική Υγεία: Η καλή υγεία του κοπαδιού ανταμείβεται με την γέννηση περισσότερων και υγιέστερων αμνών. 

Ο εκτροφέας, εκτός από τα παραπάνω, θα πρέπει να γνωρίζει πως ο οιστρικός κύκλος της προβατίνας διαρκεί κατά μέσο όρο 17 ημέρες αλλά θα πρέπει να γνωρίζει πως το κάθε ζώο είναι ξεχωριστό και όλα δε διέπονται από τους ίδιους κανόνες, έτσι μπορεί να έχουμε και οιστρικούς κύκλους που διαρκούν από 14 έως 19 ημέρες. Ο οργασμός τους αρχίζει στο τέλος του οιστρικού κύκλου και κυμαίνεται από 36 έως 40 ώρες, με διακυμάνσεις από 6 έως 50 ώρες. Η ωοθυλακιορηξία γίνεται μετά το μέσο της διάρκειας του οργασμού και κατά κανόνα προς το τέλος του οργασμού. Πετυχημένος «μαρκάλος » σημαίνει λιγότερες ή ελάχιστες επιστροφές, περισσότερους και μαζεμένους τοκετούς, καλύτερη πολυδημία, καλύτερη διαχείριση των αμνών, υγιέστερους αμνούς, λιγότερος χρόνος εργασίας κ .α . Απαραίτητη προϋπόθεση όμως είναι να παρέχουμε όλες τις φροντίδες που απαιτούνται προς τους γεννήτορες. Να καταστήσουμε δηλαδή την περίοδο του « μαρκάλου», το ζωικό μας κεφάλαιο σε άριστη σωματική και υγιεινή κατάσταση. Το αρνάκι απο τη στιγμή που θα γεννηθεί εγκαταλείπει ένα ασφαλές περιβάλλον και περνάει σε ένα εντελώς καινούριο, αναγκασμένο να εγκλιματιστεί πολύ γρήγορα και να αντιμετωπίσει πολλές φορές δύσκολες συνθήκες.Την περιποίηση του αρνιού αμέσως μετά τη γέννα αναλαμβάνει η μητέρα του και μετά μια φυσιολογική γέννα σχεδόν όλα τα αρνάκια επιβιώνουν. Με την ολοκλήρωση μιας φυσιολογικής γέννας η αναπνοή του αρνιού αρχίζει αυτόματα το πολύ μέσα σε 60 δευτερόλεπτα. Ο εγκέφαλος δεν αντέχει την έλειψη οξυγόνου και τα δευτερόλεπτα που περνούν είναι κρίσιμα για τη ζωή του. Ελέγχουμε ότι τα ρουθούνια στο αρνάκι δεν ειναι σκεπασμένα απο το ύστερο (εμβρυϊκοί υμένες) και ότι μέσα στα ρουθούνια, στο στόμα και στο φάρυγγα δεν είναι γεμάτα με υγρά και βλέννες που εμποδίζουν την αναπνοή. Στη φυσιολογική γέννα το αρνάκι σπάζει μόνο του τους εμβρυϊκούς υμένες και με ένα τίναγμα αριστερά-δεξιά του κεφαλιού του απομακρύνει ότι εμποδίζει την αναπνοή του. 

Σε περίπτωση όμως που δεν συμβεί αυτό, απομακρύνουμε το ύστερο, βάζουμε το δάκτυλο μέσα στο στόμα προς το φάρυγγα να απομακρύνουμε βλέννες που εμποδίζουν, τραβάμε ελαφρά τη γλωσίτσα προς τα έξω, φυσάμε στα ρουθούνια πλάγια να απομακρύνουμε τις βλέννες μέσα σε αυτά και εάν δεν ξεκινήσει η αναπνοή υποψιαζόμενοι ότι υγρά πήγαν προς τα πνευμόνια, πιάνουμε τα δύο πίσω πόδια του αρνιού με το ένα μας χέρι και όρθιοι όπως σηκωνόμαστε κουνάμε σαν κούνια το αρνάκι δεξιά αριστερά με το κεφαλάκι του προς τα κάτω για λίγα δευτερόλεπτα βοηθώντας έτσι να απομακρυνθούν τα υγρά και οι βλέννες που έχουν εισροφηθεί. Βάζουμε απαλά το αρνάκι κάτω και περιμένουμε να δούμε να αρχίζει να αναπνέει. Αν όχι ελέγχουμε πάλι το στόμα και φάρυγγα για βλέννες και επαναλαμβάνουμε πάλι το κούνημα. Αν όχι ρίχνουμε λίγο κρύο νερό στο κεφαλάκι του που είναι πολύ αποτελεσματικό μέσο για να ξεκινήσει η αναπνοή. Αν όχι ξεκινάμε με τεχνητή αναπνοή. Έτσι όπως είναι ξαπλωμένο το αρνάκι πλάγια σε επίπεδη επιφάνεια τραβάμε λίγο μπροστά τα μπροστινά του πόδια και με την παλάμη μας πιέζουμε και αφήνουμε ρυθμικά το θώρακα του παρατηρώντας οτι κατά την πιέση βγαίνει αέρας απο τα ρουθούνια και όταν αφήνουμε ο θώρακας γεμίζει πάλι αέρα. Πιό αποτελεσματικός τρόπος είναι το φιλί της ζωής όπου με το ένα μας χέρι κρατάμε κλειστό το στόμα του και με τα χείλη μας αγκαλιάζουμε τα δυό του ρουθούνια και φυσάμε παρατηρώντας να φουσκώσει λίγο ο θώρακας του με αέρα και αφήνουμε να εκπνεύσει.επαναλαμβάνουμε ρυθμικά και προσεκτικά μέχρι το αρνάκι να διατηρήσει μόνο του την αναπνοή. Αυτός όμως ο τρόπος απαγορεύεται εξαιτίας του κινδύνου μετάδοσης ασθενειών στον άνθρωπο.

http://kthnotrofia.pblogs.gr/odhgies-diaheirishs-kopadioy-probatwn-kata-thn-anaparagwgh.html

http://agrotikistegi.gr/xrisima-arthra/55-sheeps/133-neogennita-arnakia

Η εκτροφή προβάτων στην Ελλάδα (Μέρος Β') : Η σημασία των προβατινων στο κοπάδι

Ανάλογα με την ηλικία και το φύλο τους, ονομάζονται αρνιά μέχρι δυο μηνών, ζυγούρια μέχρι ενός έτους, κριάρια τα ώριμα αρσενικά και προβατίνες τα θηλυκά. Έχουν μέτριο σώμα που καλύπτεται από πυκνό τρίχωμα, απαλό στην αφή, σγουρό ή ίσιο, μακρύ ή κοντό, λευκό, μαύρο, καστανό ή γκρίζο. Ζουν 10 έως 14 χρόνια, ανάλογα με τις συνθήκες διαβίωσής τους. Τρέφονται με νωπά χόρτα, τα οποία καταπίνουν σχεδόν αμάσητα, ώστε να εξασφαλιστούν κατά τη διάρκεια της ημερήσιας βοσκής οι μεγάλες ποσότητες που απαιτούνται - αργότερα όταν αναπαύονται, η τροφή επανέρχεται στο στόμα και αναμασάται. Τα πρόβατα θεωρούνται πολυγαμικά ζώα. Έτσι, στο κοπάδι, σε κάθε κριάρι πρέπει να αντιστοιχούν γύρω στις 30-50 προβατίνες. Η εγκυμοσύνη διαρκεί κατά μέσο όρο 150 μέρες.Ο πρώτος τοκετός γίνεται σε ηλικία 14-17 μηνών ή 2 ετών. Τα θηλυκά γεννούν 1-2 ή σπανιότερα 3-4 μικρά, ύστερα από κύηση 5 μηνών. Οι προβατίνες γεννούν μόνο μια φορά τον χρόνο, αν και βιολογικά έχουν τη δυνατότητα να γεννούν κάθε 6-7 μήνες. Αξίζει να αναφερθεί ότι κάθε προβατίνα αναγνωρίζει το δικό της μικρό, ανάμεσα σε πλήθος άλλων, βάσει της μυρωδιάς των μικρών της. Τα πρόβατα ενηλικιώνονται σε 2 χρόνια αν είναι αρσενικά, και σε ένα χρόνο αν είναι θηλυκά. Τα μικρά που προορίζονται για αναπαραγωγή θηλάζουν μέχρι και πέντε μήνες. Αντίθετα, εκείνα που προορίζονται για κρέας, θηλάζουν το πολύ μέχρι ένα μήνα και στη συνέχεια αρχίζει η εντατική εκτροφή τους προκειμένου να αναπτυχθούν όσο το δυνατό γρηγορότερα. Τα πρόβατα πρέπει να κουρεύονται κυρίως στην αρχή του καλοκαιριού - συνήθως αρχές Μαϊου, όταν το μαλλί έχει το μεγαλύτερο μήκος και πριν αρχίσει να πέφτει. Το κούρεμα γίνεται με ειδικά ψαλίδια ή με κουρευτικές μηχανές, χειροκίνητες ή και ηλεκτρικές. Μετά το κούρεμα, στα πρόβατα πρέπει σε κανονικά διαστήματα να τους γίνεται μπάνιο. Εμβολιακό πρόγραμμα προβάτου Τα 3 συχνότερα εμβόλια που συνηθίζεται να γίνονται στη χώρα μας στα πρόβατα είναι έναντι των κλωστριδίων, της παστεριδίασης και της χλαμυδοφίλωσης. 

Αναλυτικότερα κάνουμε τα παρακάτω: Ο εμβολιασμός για τα κλωστρίδια την πρώτη φορά γίνετα σε 2 αναμνηστικές δόσεις (μεταξύ 4 - 6 εβδομάδων) και ακολουθεί ο ετήσιος -1 δόση- που λαμβάνει χώρα 3-4 εβδομάδες πριν τον αναμενόμενο τοκετό. Οι αμνοί που θα γεννηθούν πρέπει να εμβολιαστούν περίπου τον 3 μήνα της ζωής σε 2 δόσεις με μεσοδιάστημα 3-4 εβδομάδες. Ο εμβολιασμός για την παστεριδίαση συμβαίνει σε 3 δόσεις. Οι 2 πρώτες δόσεις γίνονται σε μεσοδιάστημα 1 μηνός πριν τις οχείες και η 3 δόση 1 μήνα περίπου πριν τον αναμενόμενο τοκετό. Οι αμνοί που θα γεννηθούν πρέπει να εμβολιαστούν 2 φόρες με μεσοδιάστημα 1 μήνα κάνοντας την πρώτη δόση μετά την πρώτη εβδομάδα της ζωής τους Το εμβόλιο για την χλαμυδοφίλωση πραγματοποιείται 1 μήνα περίπου πριν τις οχείες. Μια μόνο προβατίνα σίγουρα δεν επηρεάζει την παραγωγική δραστηριότητα της εκτροφής. Σαν σύνολο όμως, τα ζώα αυτά παίζουν ζωτικής σημασίας ρόλο στην παραγωγική διαδικασία της εκτροφής. Όπως και στην περίπτωση των κριαριών έτσι και στις προβατίνες η προετοιμασία του πριν από το μαρκάλο θα κάνει το ζευγάρωμα πιο πετυχημένο. Ελέγξτε λοιπόν τις προβατίνες, κάντε αποπαρασίτωση απολυμάνσεις. Κολοκουρέψτε τις προβατίνες έτσι ώστε να είναι σε καλή κατάσταση. Λύνοντας τα προβλήματα από την αρχή λιγοστεύουν οι πιθανότητες εκδήλωσης προβλημάτων αργότερα. Αν δεν είναι εμβολιασμένο το κοπάδι και δεν τηρείται εμβολιαστικό πρόγραμμα, είναι απαραίτητο να γίνει ξεκινώντας πρώτα από το εμβόλιο κατά της εντεροτοξιναιμίας. Αυτό θα πρέπει να γίνεται πριν το μαρκάλο 15 - 20 ημέρες το πρώτο εμβόλιο και η συμπληρωματική δύο (2) εβδομάδες πριν ξεκινήσει η περίοδος των τοκετών. Δεκαεπτά ημέρες (17) πριν την περίοδο του μαρκάλου κάντε flushing στις προβατίνες. 

Τι σημαίνει αυτό ; Με απλά λόγια. Δέκα επτά (17) ημέρες πριν την τοποθέτηση των κριαριών στο κοπάδι αυξήστε την ποσότητα τροφής στο κοπάδι. Εισάγετε και τα κριάρια ενώ στη συνέχεια αρχίστε να μειώνετε τις ποσότητες σταδιακά μέχρι την τριακοστή ημέρα. Η μέθοδος αυτή δεν βελτιώνει μόνο την φυσική κατάσταση των προβατίνων για αναπαραγωγή αλλά συμβάλλει και στο συγχρονισμό ερεθίζοντάς τες όλες περίπου ταυτόχρονα. Επίσης συμβάλλει στην αύξηση της πολυδυμίας. ΠΡΟΣΟΧΗ : Επειδή στις ελληνικές συνθήκες εκτροφής η περίοδος του μαρκάλου συμπίπτει με τη βόσκηση βοσκότοπων, θα πρέπει να αποφεύγονται περιοχές όπου υπάρχει πολύ αγριοτρύφυλλο επειδή περιέχει οιστρογόνα και μειώνει τα ποσοστά γεννήσεων. Μερικές συμβουλές ακόμα: " Απομακρύνετε από το κοπάδι και μην ζευγαρώνετε : Προβατίνες με ελάττωμα στους μαστούς. Παλιές προβατίνες. Προβατίνες με χαμηλή παραγωγή γάλακτος και βραδέως αναπτυσσόμενα αρνιά. Προβατίνες με γενικά προβλήματα (κουτσές, τυφλές κ . ά .). " Ελέγξτε μαστούς - πόδια - δόντια. Αποτελούν βασικά σημεία ελέγχου. " Η βελτίωση του κοπαδιού αποκτά αυστηρό αποκλεισμό. Να είστε αντικειμενικοί και πρακτικοί. " Μην ταΐζετε υπερβολικά τις προβατίνες τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης. " Καθ' όλη τη διάρκεια του έτους πρέπει να υπάρχουν κρεμασμένες πλάκες λήξεως. " Ποτέ μην χρησιμοποιήσετε μείγματα ισορροπιστών ιχνοστοιχείων και βιταμινών βοοειδών . Περιέχουν χαλκό που είναι τοξικός για τα πρόβατα. " Τον τελευταίο μήνα της εγκυμοσύνης, το έμβρυο γίνεται μεγάλο και καταλαμβάνει περισσότερο χώρο από ότι ο προστόμαχος. Γι ' αυτό απαιτείται τροφή πλούσια σε πρωτεΐνες και ενέργεια. Αν δεν λάβουν αρκετές πρωτεΐνες και ενέργεια, αναγκάζονται να καταβολιάσουν το αποθηκευμένο τους λίπος, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει τοξιαιμία. Περιορισμένη ενέργεια μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία.

http://kthnotrofia.pblogs.gr/odhgies-diaheirishs-kopadioy-probatwn-kata-thn-anaparagwgh.html

https://mikrifarma.blogspot.nl/p/blog-page_22.html?m=1

Η εκτροφή προβάτων στην Ελλάδα (Μέρος Α') : Η σημασία των κριαριών στο κοπάδι

Το οικόσιτο πρόβατο (Ovis aries - Πρόβατον ο κριός), το πιο κοινό μέλος της οικογένειας των προβάτων (Πρόβατον - Ovis), είναι ένα μηρυκαστικό, τετράποδο ζώο, που πιθανότατα κατάγεται από τα άγρια πρόβατα mouflon της Νότιας και Νοτιοδυτικής Ασίας . Για την εξημέρωση των προβάτων υπάρχουν τεκμήρια στο Ιράκ που χρονολογούνται από το 9.000 π.Χ. Τα πρόβατα συνδέθηκαν με πολλούς πολιτισμούς, κυρίως στη Βρετανία και τη Μεσόγειο, όπου αποτελούν το πιο κοινό αντικείμενο της κτηνοτροφίας. Έχουν μεγάλη οικονομική σημασία, καθώς η απόδοση εισοδήματος που προσφέρουν σε σχέση με το κόστος της εκτροφής τους είναι γύρω στο 40%. Ο παγκόσμιος πληθυσμός των προβάτων υπολογίζεται γύρω στο ένα δισεκατομμύριο. Στις 24 Νοεμβρίου του 2009 πέθανε στην Αυστραλία σε ηλικία 23 ετών και 7 μηνών το γηραιότερο πρόβατο στον κόσμο, η Λάκι. Ανάλογα με την ηλικία και το φύλο τους, ονομάζονται αρνιά μέχρι δυο μηνών, ζυγούρια μέχρι ενός έτους, κριάρια τα ώριμα αρσενικά και προβατίνες τα θηλυκά. Έχουν μέτριο σώμα που καλύπτεται από πυκνό τρίχωμα, απαλό στην αφή, σγουρό ή ίσιο, μακρύ ή κοντό, λευκό, μαύρο, καστανό ή γκρίζο. Ζουν 10 έως 14 χρόνια, ανάλογα με τις συνθήκες διαβίωσής τους. Τρέφονται με νωπά χόρτα, τα οποία καταπίνουν σχεδόν αμάσητα, ώστε να εξασφαλιστούν κατά τη διάρκεια της ημερήσιας βοσκής οι μεγάλες ποσότητες που απαιτούνται αργότερα όταν αναπαύονται, η τροφή επανέρχεται στο στόμα και αναμασάται. Τα πρόβατα θεωρούνται πολυγαμικά ζώα. Έτσι, στο κοπάδι, σε κάθε κριάρι πρέπει να αντιστοιχούν γύρω στις 30-50 προβατίνες. Η εγκυμοσύνη διαρκεί κατά μέσο όρο 150 μέρες. Ο πρώτος τοκετός γίνεται σε ηλικία 14-17 μηνών ή 2 ετών. Τα θηλυκά γεννούν 1-2 ή σπανιότερα 3-4 μικρά, ύστερα από κύηση 5 μηνών. Οι προβατίνες γεννούν μόνο μια φορά τον χρόνο, αν και βιολογικά έχουν τη δυνατότητα να γεννούν κάθε 6-7 μήνες. Αξίζει να αναφερθεί ότι κάθε προβατίνα αναγνωρίζει το δικό της μικρό, ανάμεσα σε πλήθος άλλων, βάσει της μυρωδιάς των μικρών της. 

Τα πρόβατα ενηλικιώνονται σε 2 χρόνια αν είναι αρσενικά, και σε ένα χρόνο αν είναι θηλυκά. Ο εκτροφέας, θα πρέπει να γνωρίζει πως το Κριάρι συνεισφέρει στο γενετικό υλικό όλων των παραγόμενων αμνών. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να έχει στη διάθεσή του ένα υψηλής γενετικής αξίας δυναμικό κριάρι. Συνίσταται η προμήθεια κριαριού να γίνεται από φορείς που εφαρμόζουν πρόγραμμα ελέγχου αποδόσεων και καταγραφής γενεαλογικών στοιχείων και το κριάρι να συνοδεύεται από pedigree που μέσα καταγράφεται η υψηλή κληρονομική γενετική του αξία (είναι πιστοποιημένο). Αν όμως δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα προτείνεται το κριάρι να είναι ένα από τα καλά αναπτυγμένα δίχρονα δίδυμα ή τρίδυμα κριάρια. Το βέβαιο είναι πως ως πολύδυμο δεν επηρεάζει τις πιθανότητες γέννας πολύδυμων στις προβατίνες που γονιμοποιεί. Αυτό ελέγχεται από τον αριθμό των ωαρίων που παράγει η προβατίνα και καθορίζεται από την γενετική της αξία, ενισχύεται όμως από το flushing. Ωστόσο, επηρεάζει σημαντικά την διάπλαση του αμνού. Αν πρόκειται να αγοράσετε έτοιμα κριάρια, αυτό θα πρέπει να το κάνετε έγκαιρα και αρκετά πριν την εποχή του μαρκάλου, έτσι ώστε να δώσετε το χρονικό περιθώριο να εγκλιματιστεί στη νέα εκτροφή. Μέχρι την εποχή του μαρκάλου, κρατήσετε τα κριάρια χωριστά και ταΐστε τα με καλής ποιότητας τροφή, προσέχοντας πάντα μη γίνουν υπέρβαρα . Το υπερβολικό βάρος μειώνει την ικανότητα επίβασης αλλά και την γονιμοποιητική του ικανότητα. Καθόλη τη διάρκεια του μαρκάλου, δώστε στα κριάρια αρίστης ποιότητας και ικανοποιητικής ποσότητας τροφή . Να θυμάστε πως καθόλη τη διάρκεια του μαρκάλου, «δουλεύουν σκληρά ». Μετά το τέλος του μαρκάλου, υπάρχουν τρεις (3) λύσεις σχετικά με το τι να κάνετε με τα κριάρια. 1η Λύση : Απομακρύνετε τα κριάρια από το κοπάδι μέχρι την επόμενη εποχή μαρκάλου. 2η Λύση : Αφήνετε τα κριάρια στο κοπάδι άλλες 20 ημέρες για να μαρκαλήσουν προβατίνες που ενδεχομένως δεν συνέλαβαν και μετά τα απομακρύνουμε. 3η Λύση : Αφήνετε τα κριάρια στο κοπάδι όλο το χρόνο. Ποια όμως λύση είναι η σωστή;

Μπορεί να δοθεί απάντηση έτσι εύκολα; Η μόνη απάντηση που μπορεί να δοθεί είναι πως σωστότερη λύση είναι αυτή που εξυπηρετεί τους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους διαχειριστικούς σας στόχους. Μερικές συμβουλές ακόμα: " Το καλοκαίρι επειδή οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, η θερμοκρασία του σώματος του κριαριού αυξάνεται και υπάρχει κίνδυνος να επηρεαστεί η ποιότητα του σπέρματος. Γι ' αυτό συνίσταται τα κριάρια να παραμένουν σε δροσερό και σκιερό μέρος. " Ευεργετικό είναι το κούρεμα των κριαριών στην περιοχή του όσχεου προτού αρχίσουν οι ζέστες. " Στο χώρο όπου στεγάζονται τα κριάρια να υπάρχει άφθονο και καθαρό νερό κατά τη διάρκεια του μεσημεριού κυρίως. " Η παρουσία των κριαριών, ιδιαίτερα η οσμή τους, ασκεί μεγάλη επίδραση στην οιστρική δραστηριότητα των προβάτων. Αυτή η επίδραση δεν είναι τόσο έντονη όταν το κριάρι βρίσκεται μονίμως μαζί με τις προβατίνες. Με τον αποχωρισμό των κριαριών και την συνένωσή τους πριν το μαρκάλο πετυχαίνουμε έναν πρακτικό συγχρονισμό οίστρων. " Ελέγξτε τα κριάρια πριν το μαρκάλο για τυχόν παρασιτώσεις και κάντε απολυμάνσεις αποπαρασιτώσεις όπου χρειάζεται.

http://kthnotrofia.pblogs.gr/odhgies-diaheirishs-kopadioy-probatwn-kata-thn-anaparagwgh.html

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πρόβατο

Η αναπαραγωγή των περιστεριών : Το ζευγάρωμα, η φωλιά, τα αυγά και τα πιτσουνια τους

Τα περιστέρια, ή αγριοπερίστερα των βράχων όπως τα ονόμαζε ο Δαρβίνος, (επιστημονικό όνομα Columba livia, Περιστερά η πελιδνή) είναι πτηνά της οικογένειας των περιστερίδων. Έχουν προσαρμοστεί στη ζωή στην πόλη πολύ καλά σε όλο τον κόσμο. Τα περισσότερα είδη έχουν γκριζογάλανο χρώμα και άσπρα πλευρά, ενώ το ινδικό υποείδος Περιστερά ή ενδιάμεσος του Στρίκλαντ έχει γαλαζωπά πλευρά. Η ουρά τους καταλήγει σε μια σκούρα γραμμή και οι φτερούγες έχουν δύο μαύρες γραμμές. Οι διαφορές μεταξύ αρσενικών και θηλυκών είναι λίγες. Τα μικρά περιστέρια ονομάζονται πιτσούνια. Πιτσουνάκια ονομάζονται συμβολικά και τα ζευγαράκια, δεδομένου ότι και οι άνθρωποι, όπως και τα περιστέρια, φέρονται τρυφερά στο έτερό τους ήμισυ. Τα περιστέρια ζουν σε ανοικτά και ημιανοικτά περιβάλλοντα, όπως για παράδειγμα γκρεμούς που χρησιμοποιούνται για φώλιασμα από τα άγρια περιστέρια. Αν και αρχικά ζούσαν σε άγρια κατάσταση, σταδιακά εγκαταστάθηκαν στις πόλεις. Ο συνολικός πληθυσμός των περιστεριών που στη φύση και στην πόλη είναι στην Ευρώπη 17 με 27 εκατομμύρια πουλιά. Εδώ και χιλιάδες χρόνια ο άνθρωπος έχει εξημερώσει περιστέρια σε διάφορες περιοχές του κόσμου. Η παλαιότερη γνωστή μαρτυρία για κατοικίδια περιστέρια προέρχεται από τον καιρό της Πέμπτης Αιγυπτιακής Δυναστείας, το 3000 π.Χ. Κατά τη Ρωμαϊκή Εποχή, σύμφωνα με τον Πλίνιο, τα περιστέρια πουλιόνταν σε πολύ υψηλές τιμές και μάλιστα “λογάριαζαν ακόμα και τη ράτσα και το γενεαλογικό τους δέντρο”. Ο Ακμπέρ Χαν, βασιλιάς στις Ινδίες γύρω στα 1600, εκτιμούσε ιδιαίτερα τα περιστέρια, τόσο που δεν είχε ποτέ στην αυλή του λιγότερα από 20000, τα οποία και διασταύρωνε επιτυχώς, όπως λέει ο αυλικός χρονογράφος του. Η λέξη περιστέρι προέρχεται από την αρχαιοελληνική λέξη περιστερά, η οποία θεωρείται αβέβαιης προέλευσης, πιθανόν όμως σχετίζεται με το επίθετο πελιός (ωχρός). 

Τα περιστέρια,όπως τα περισσότερα πουλιά, είναι μονογαμικά. Όταν ενηλικιωθούν τα αρσενικά περιστέρια δείχνουν τη δύναμή τους στα θηλυκά. Όταν βρούνε τέρι ζευγαρώνουν με αυτό κάθε χρόνο, (περίπου Μάιο - Ιούνιο) και μένουν μαζί μέχρι το θάνατο! Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής το ένα ταΐζει το άλλο, το ένα ξύνει το άλλο σαν προκαταρκτικά και στο τέλος το θηλυκό βάζει το σώμα του κάτω στο έδαφος και το αρσενικό ανεβαίνει πάνω . Τα αυγά εκκολάπτονται περίπου σε 15 μέρες. Μόλις γεννηθούν οι νεοσσοί οι γονείς (με βάρδιες) του φέρνουν συνεχώς τροφή και το προστατεύουν. Το μικρό πετάει 20 μέρες μετά τη γέννηση του και μετά χωρίζει από τους γονείς του. Τα πτηνά (πουλιά) είναι ζώα ομοιόθερμα σπονδυλωτά, που στη συντριπτική πλειονότητα τους μπορούν να πετούν με τις πτέρυγες ή φτερούγες, οι οποίες βρίσκονται στη θέση των πάνω άκρων τους. Το περιστέρι ετοιμάζεται για την αναπαραγωγή του στην αρχή της άνοιξης. Στα είδη που δεν είναι μονογαμικά, η ίδια διαδικασία επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο: το αρσενικό προσελκύει το θηλυκό, με διάφορους τρόπους (π.χ. τραγούδι, επίδειξη φτερών). Μόλις ζευγαρώσουν φροντίζουν για το χτίσιμο της φωλιάς τους. Σε ελάχιστα είδη, τα θηλυκά επιδιώκουν το ζευγάρωμα με τα αρσενικά. Τη φωλιά τη φτιάχνει είτε μόνο το αρσενικό είτε μόνο το θηλυκό ή και τα δύο μαζί, με υλικά όπως ξύλα, χόρτα, λάσπη κλπ., τα οποία μεταφέρουν κυρίως με το ράμφος τους. Η φωλιά στρώνεται εσωτερικά με πιο μαλακά χόρτα ή πούπουλα. Μόλις τελειώσει το χτίσιμο της φωλιάς, το θηλυκό αρχίζει να γεννάει εκεί αβγά, τα οποία κλωσσούν πότε το θηλυκό και πότε το αρσενικό (επώαση). Μερικές ημέρες μετά, ανάλογα με το είδος του πτηνού, βγαίνουν από τα αυγά τα μικρά πτηνά, οι νεοσσοί (εκκόλαψη). Υπάρχουν ωστόσο πουλιά που γεννούν τα αβγά τους σε φωλιές άλλων πουλιών και τα εγκαταλείπουν εκεί, όπως ο κούκος. Τα πτηνά επιβλέπουν και προφυλάσσουν τους νεοσσούς, ώσπου να βγάλουν φτερά. Πολλά πτηνά δίνουν την τροφή στα μικρά, αφού πρώτα τη μισοχωνέψουν, ενώ άλλα τη δίνουν όπως τη βρίσκουν. Οι νεοσσοί αρχικά δεν πετούν και καλύπτονται μόνο με μαλακά πούπουλα. 

Το κυριότερο χαρακτηριστικό των πτηνών είναι ασφαλώς οι πτέρυγές τους, και τα φτερά που καλύπτουν το σώμα τους. Τα φτερά αποτελούνται απ” τον κάλαμο, δηλ. το γυμνό μέρος, και τη ράχη. Τα φτερά έχουν τις ρίζες τους μέσα στο δέρμα (όπως οι τρίχες) και σχηματίζουν ένα είδος μόνωσης από τις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Το χρώμα του φτερώματος των πτηνών ποικίλλει. Τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, τα φτερά των πτηνών πέφτουν και ξαναφυτρώνουν άλλα (πτερόρροια). Άλλο κύριο χαρακτηριστικό είναι το ράμφος τους. Αυτό αποτελείται από κεράτινες πλάκες που καλύπτουν τις γνάθους. Χρησιμοποιείται για τη συλλογή ή σύλληψη της τροφής, την τακτοποίηση των φτερών, την εξόντωση παρασίτων που τυχόν ζουν σε αυτά, τη συλλογή, μεταφορά και τοποθέτηση του υλικού της φωλιάς, την άμυνα απέναντι σε εχθρούς κ.α. Η μορφή του ράμφους είναι ανάλογη του είδους της τροφής, με την οποία τρέφεται το πτηνό. Τα πουλιά στερούνται δοντιών και χειλιών. Τα μάτια τους βρίσκονται συνήθως στις πλευρές του κεφαλιού τους. Το λεπτό δέρμα τους καλύπτεται από μακριά φτερά και μικρότερα πούπουλα. Εσωτερικά, ο σκελετός των πτηνών είναι λεπτός αλλά ισχυρός. Τα οστά είναι ελαφριά για να διευκολύνουν την πτήση. Περιέχουν εσωτερικά πολλές κοιλότητες γεμάτες με αέρα, («πνευματικά οστά»), τα οποία συνδέονται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελούν συμπαγές και στερεό σύνολο, ικανό να αντιστέκεται στην πίεση του αέρα κατά την ταχεία πτήση.  Εχουν εξαιρετικά αναπτυγμένες την ακοή και την όραση. Έχουν πέντε φορές μεγαλύτερη διακριτική ικανότητα και οπτική ισχύ από τον άνθρωπο. Οι οφθαλμοί τους είναι ισχυρότεροι από αυτούς των θηλαστικών, ενώ το μεγάλο άνοιγμα της κόρης τους κάνει τα πράγματα να φαίνονται φωτεινότερα. Τα πτηνά ανάλογα με το είδος τους τρέφονται με σπόρους, χόρτα ή σκουλίκια και έντομα ή ακόμα και ψάρια, φρούτα κ.α. Σύμφωνα με έρευνα του πανεπιστημίου του Χάρβαντ, τα πτηνά έχουν χαρακτηριστικά μωρών δεινοσαύρων. Αυτό συμβαίνει διότι εξαιτίας μιας αλλαγής στο ρυθμό ανάπτυξης, τα πτηνά ενηλικιώνονται ταχύτερα, σε μερικούς μήνες, σε αντίθεση με τα ερπετά που χρειάζονται χρόνια. 

Αποτέλεσμα της γρήγορης ανάπτυξης είναι τα πτηνά να διατηρούν χαρακτηριστικά νεαρών δεινοσαύρων. Επειδή στα πτηνά αυτό συμβαίνει εξαιτίας της γρήγορης ανάπτυξης το φαινόμενο ονομάζεται προγέννεση. Αυτός ο γρήγορος ρυθμός αναπαραγωγής οδήγησε στην εμφάνιση νέων ειδών, με αποτέλεσμα σήμερα στα πτηνά να ανήκουν 10.000 είδη, καθιστώντας τα την πιο επιτυχημένη ομάδα χερσαίων σπονδυλωτών.

Πηγή : http://poulerika-agora.gr/adoption/peristeria/

http://poylia.blogspot.gr/2009/12/blog-post_1336.html

http://axivenpestcontrol.gr/pestpedia/ptina-kai-apothisi-poulion

Η ανά παραγωγή της πάπιας : Η επιλογή της κλωσσας και περιποίηση των νεοσσων

Τα αυγά της πάπιας επίσης ζυγίζουν 140 με 225 γραμμάρια στη δωδεκάδα περισσότερο από τα αυγά της κότας. Η πρακτική εμπειρία και τα τεστ που έχουν γίνει σε πανεπιστήμια δείχνουν καθαρά ότι τα αυγά της πάπιας διατηρούν τη φρεσκάδα τους κατά την αποθήκευση σημαντικά περισσότερο από από τα αυγά της κότας. Οι πάπιες ακόμα έχουν απίστευτη αντίσταση σε ασθένειες, καθώς και στον κρύο και υγρό καιρό. Λόγω της μεγαλύτερης αντοχής τους οι πάπιες χρειάζονται πολύ πιο απλές εγκαταστάσεις στέγασης από τις κότες. Και επειδή οι ωοτόκες πάπιες δεν τα καταφέρνουν στα άλματα, μπορούμε να τις περιορίζουμε με μια περίφραξη ύψους μόλις 60–90 εκ.. Στις πάπιες, όπως και στις χήνες, αρέσει πολύ να πλένουν συχνά το ράμφος και το κεφάλι τους. Γι’ αυτό τον λόγο, το πόσιμο νερό τους πρέπει να αλλάζεται αρκετές φορές την εβδομάδα κατά προτίμηση καθημερινά. Αν είναι στριμωγμένες σ’ ένα μικρό χώρο με χωμάτινο δάπεδο και σε υγρό καιρό, θα κάνουν την κατοικία τους ένα λασπωμένο χάος. Η επαρκής όμως στρωμνή (όπως άμμος, άχυρα ή ροκανίδι), ο μεγαλύτερος χώρος ή το συρμάτινο δάπεδο διορθώνουν το πρόβλημα. Αν οι πάπιες (ή οι κότες) διατρέφονται με φύραμα που περιέχει ιχθυάλευρο ή αν αφήνουμε τα πουλιά να βοσκούν σε νερά ή βοσκοτόπια όπου μποτούν να φάνε τροφές με διαπεραστική μυρουδιά, τίτε και τα αυγά τους θα μυρίζουν. Όταν τα αυγά πάπιας και κότας παράγονται με παρόμοιες τροφές και παρόμοιο τρόπο. Η γεύση του τελικού προϊόντος δεν ξεχωρίζει καθόλου. Τα τσόφλια των αυγών της πάπιας σπάζουν πιο δύσκολα από τα αυγά της κότας κι έχουν χρώμα λευκό μαργαρώδες, ενώ το χρώμα των αυγών της κότας είναι λευκό της κιμωλίας. Αλλά αυτό μάλλον δεν είναι μειονέκτημα. Το ασπράδι των αυγών της πάπιας είναι λίγο πιο σφιχτό και χρειάζεται συνήθως περισσότερο χτύπημα για να γίνει μαρένγκα. Στις περιόδους ωοτοκίας οι πάπιες είναι πολύ ευαίσθητες στις ξαφνικές αλλαγές στο διαιτολόγιό τους. 

Για να αποφύγουν τα πουλιά σας την ξαφνική φτερόπτωση και για να μη μειωθεί η παραγωγή αυγών, είναι σοφό να μην αλλάζετε διατροφή στις πάπιες σας όσο γεννοβολούν. Αν πρέπει να αλλάξετε τη μάρκα ή τον τύπο της τροφής που χρησιμοποιείτε, κάντε το βαθμιαία, κατά προτίμηση σε μια εβδομάδα τουλάχιστον ή σε δέκα μέρες. Οι πάπιες χρειάζονται μια σταθερή πηγή καθαρού πόσιμου νερού. Αν τις αφήσετε να διψάσουν, τόσο ο αριθμός όσο και το μέγεθος των αυγών τους θα αρχίσουν να υποφέρουν. Τα μεγαλύτερα δοχεία όπως ένα μπανάκι μωρού ή ένας παλιός θερμοσίφωνας κομμένος στα δύο θα κάνουν τις πάπιες να χαρούν το μπάνιο τους, αλλά είναι μπελάς στο τακτικό καθάρισμα. Οι πάπιες δεν χρειάζονται νερό για μπάνιο για να είναι υγιείς. Με τα καλολαδωμένα φτερά τους και το παχύ τους κάλυμμα με πούπουλα, οι πάπιες έχουν εκπληκτική αντοχή στον κρύο και υγρό καιρό. Γενικά για τις πάπιες, ένας ανεμοφράχτης με στεγνή στρωμνή στην προστατευμένη πλευρά του προσφέρει συνήθως επαρκή προστασία σε περιοχές όπου η θερμοκρασία πέφτει μερισκές φορές στο μηδέν. Για τις ωοτόκες πάπιες όμως, η μετατροπή της τροφής σε κρέας και αυγά μπορεί να βελτιωθεί, αν οι πάπιες στεγάζονται τη νύχτα όταν η θερμοκρασία πέφτει συχνά κάτω από το μηδέν. Το σπίτι της πάπιας μπορεί να είναι μια απλή κατασκευή περίπου ένα μέτρο ύψος και δεν χρειάζεται υψωμένες φωλιές κσι κούρνιες. Όταν οι πάπιες στεγάζονται μόνο τη νύχτα, ο ελάχιστος χώρος που απαιρείται για κάθε πουλί είναι 1/3–1/2 του τετραγωνικού μέτρου. Αν προγραμματίζεται να κρατάτε μέσα τις πάπιες σας όταν κάνει πολύ κρύο, φροντίστε να έχει κάθε πουλί 1–1,5 τετραγωνικά μέτρα χώρο για να μπορεί η στρωμνή να παραμένει αρκετά στεγνή και υγιεινή. 

Επειδή οι πάπιες κουρνιάζουν τη νύχτα στο έδαφος, είναι ευάλωτες στα αρπακτικά. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πάπιες πρέπει να κλείνονται τη νύχτα σε ένα χώρο με καλή περίφραξη από δικτυωτό σύρμα με ύψος τουλάχιστον 1,2 μέτρα. Σε περιοχές που είναι γνωστό ότι κυκλοφορούν επιδρομείς όπως ασβοί, κουνάβια και μεγάλες κουκουβάγιες, είναι πολύ πιο ασφαλές να κλείνετε τη νύχτα τις πάπιες σε μια αποθήκη ή σε κοτέτσι. Είναι γεγονός πως οι κότες όταν πέφτουν κλώσσες δέχονται ότι αυγά και αν τους βάλουμε. Απο αυγά πάπιας, φραγκόκοτας μέχρι χήνας που είναι και τα μεγαλύτερα. Σε βίντεο βλέπουμε μια πάπια στη φωλιά της που κλωσσά τα αυγά που γέννησε, και επειδή είναι πολλά πέρνουμε μερικά και τα βάζουμε στις φωλιές οπου κλωσσάνε οι κότες. Τα δέχονται κανονικά και τα αυγά της πάπιας θα εκκολαφθούν σε 28 - 32 ημέρες. Το μόνο που πρέπει να προσέξουμε σε τέτοιες επεμβάσεις είναι να μην βάλουμε ταυτόχρονα αυγά απο διαφορετικά είδη πουλιών διότι θα εκκολαφθούν σε διαφορετικά διαστήματα. Πχ αν θέλουμε μια ομοιόμορφη εκκόλαψη πρέπει να βάλουμε τα αυγά της πάπιας για κλώσσημα τουλάχιστον μια εβδομάδα νωρίτερα απο τα αυγά της κότας. Αξίζει να αναφέρουμε πως η κότα μπορεί να μεγαλώσει αρμονικά διαφορετικά είδη πουλιών όπως παπάκια, όμως θα προκύψουν μερικά προβληματάκια. Αν υπάρχει κοντά νερό τα παπάκια θα κολυμπάνε μέσα και η κότα θα τα περιμένει απ έξω. Δείτε στο δεύτερο βίντεο την κλώσσα με τα παπάκια της.

Πηγή : http://mikrifarma.webnode.gr/παπιεσ-στο-αγροκτημα/

http://ellinikeskotes.blogspot.gr/2015/10/blog-post_21.html