Η Ελλάδα άρχισε να αναδύεται από το βυθό μιας απέραντης θάλασσας, της Τυθής, στη διάρκεια της αλπικής ορογένεσης. Πλούσιο απολιθωματοφόρο στρώμα στο Πικέρμι της Αττικής, που πηγαίνει πίσω στα 9 εκατομμύρια έτη, αποκαλύπτει την ύπαρξη διάφορων ζώων: αλογάκι με τρεις οπλές στο κάθε πόδι, Γαζέλα η βραχύκερος, Χαλικοθήριο το γκολντφούσιο, Αγκυλοθήριο το πεντελικό, Μαχαιρόδους ο αφανιστής και άλλα πολλά. Παράλληλα, η Ελλάδα βρίθει από μεγάλα προβοσκιδωτά ζώα, όπως είναι ο Χοιρολοφόδων ο πεντελικός, ο Βουνολοφόδων ο μακρόρυγχος, ο Άναγκος ο αρβερνέσιος, το Δεινοθήριο το γιγάντιο κ.ά. Την ίδια περίοδο πάντα, την Πλειόκαινο (12-2 εκατομμύρια χρόνια πριν), φύονται γιγάντια κωνοφόρα: Σεκοϊάδενδρο, Κεδρόξυλο, Γλυπτόστροβος, Άλνος, Σασσαφράς κ.ά. Στο Πλειστόκαινο, χλωρίδα και πανίδα στην Ελλάδα αλλάζουν. Κάποια είδη εξαφανίζονται, νέα είδη όπως ο Τριχωτός Ρινόκερος και το Τριχωτό Μαμούθ κάνουν την εμφάνισή τους. Στα νησιά του Αιγαίου δημιουργούνται νάνες μορφές ελεφάντων, ρινόκερων και ιπποπόταμων. Υπήρχαν όμως και ζώα με μορφή που θυμίζει τα αντίστοιχα σημερινά, πρόγονοι των λιονταριών και των αγελάδων, βίσωνες, πάνθηρες, λύγκες, αρκούδες, αγριογούρουνα. Εγκαταλείποντας τη ζωή του κυνηγού-τροφοσυλλέκτη για να ασχοληθούν με τη γεωργία και την κτηνοτροφία, οι άνθρωποι της Νεολιθικής περιόδου άρχισαν να εξοντώνουν τα ζώα, με πρώτα τα μαμούθ και τους νάνους ελέφαντες του Αιγαίου. Σταδιακά χάθηκαν οι βίσωνες, οι λεοπαρδάλεις, τα λιοντάρια και άλλα μεγάλα θηλαστικά. Ωστόσο, την ύπαρξη λιονταριών μαρτυρούν πηγές του 2ου αιώνα μ.Χ., ενώ σε παραστάσεις αγγείων και ψηφιδωτών απεικονίζονται με μεγάλη πιστότητα λεοπαρδάλεις και γατόπαρδοι.
Πως μπορεί να ήταν η Κως πριν από λίγα εκατομμύρια χρόνια; Ρυθμίστε την μηχανή του χρόνου σας σε ένα πολύ μακρινό ταξίδι, προς τα πίσω, πέρα από την πρόσφατη εποχή των παγετώνων και θα βρεθείτε σε μία Κω που δεν θα αναγνωρίζετε. Βόρεια, τα χαμηλότερα επίπεδα της θάλασσας δείχνουν χιλιόμετρα ξηράς από την σημερινή ακτογραμμή. Ίσως σκεφτείτε ότι έχουμε μεταφερθεί σε αφρικανικές πεδιάδες, σε ένα χλοώδες τοπίο γεμάτο με προβοσκιδωτά, μεγάλες χελώνες, αγριόγατες με οδοντωτά δόντια,κά. Η γνωστή σε μας τωρινή γεωγραφία θα ήταν επίσης ακατανόητη. Τότε ο κόλπος του Κεραμεικού διέσχιζε σαν μία στενή λωρίδα νότια την κωακή γη-ενώ βόρεια της υπήρχε μια τεράστια, πλούσια κοιλάδα με βλάστηση, ποτάμια και μεγάλες λίμνες. Η Κως δεν ήταν νησί αλλά τμήμα μιας τεράστιας ξηράς της Αιγηίδας - η οποία περιελάμβανε πιο νοτιοανατολικά την Ψέριμο, την Κάλυμνο, τον χώρο της Νισύρου και του Γυαλιού που όμως ακόμη δεν είχαν δημιουργηθεί, την Τήλο και ήταν ενωμένη με την χερσόνησο της Αλικαρνασσού. Ο πρώιμος κόλπος του Κεραμεικού περνούσε νότια από την ενιαία στεριά την οποία χώριζε από την τωρινή Χερσόνησο της Κνίδου[τότε ίσως ήταν μία συστάδα από νησιά]. Πριν από περίπου 5.7 εκ.χρόνια η πατρια γη του Ιπποκράτη είχε τουλάχιστον 4 μεγάλες αρχαίες λίμνες και αρκετές άλλες μικρότερες. Μία αρχαία λίμνη βρισκόταν στην Καρδάμαινα [Παλαιολίμνη Αλασσαρνιτών], μία άλλη δυτικά από το Μαστιχάρι [Παλαιολίμνη Ατσά], μία γύρω από τον ΧΥΤΑ δυτικά από το Πυλί[Παλαιολίμνη Αλλεντών] και μία ακόμη ανατολικά κοντά στον Αη.Νικόλα [Παλαιολίμνη Τρίοπα] στο Ψαλίδι. Στην Αντιμάχεια, δεν είχε σχηματιστεί το πλατώ με τους τόφους καθώς δεν είχε ακόμη συμβεί η υπερέκρηξη, πριν από 161 χιλ.χρόνια. Μέσα σε τέτοιο ηπειρωτικό περιβάλλον ήταν εύκολο κοσμοπολίτικα ζώα να βρεθούν στην Κω για να ζήσουν σε μία γη που νότια συνόρευε με θάλασσα και είχε άφθονα και πλούσια οικοσυστήματα. Το νησί ήταν ανάμεσα στην Ευρασία και την Αφρική και τα ζώα έφταναν από πολλές κατευθύνσεις [ιδίως από τον βορρά]. Πολλά ασιατικά θηλαστικά μεταφέρονταν σε έναν ιδανικό τόπο με θερμοκρασίες αρκετά υψηλότερες από τις βόρειες παγωμένες περιοχές. Η ύπαρξη απολιθωμένων οστών στην Κω ήταν ήδη γνωστή από την αρχαιότητα. Οι κάτοικοι του νησιού θεωρούσαν ότι οστά από μεγάλα χερσαία θηλαστικά ανήκαν σε υπερφυσικά όντα, για αυτό τον λόγο μας άφησαν ιστορίες όπως με τον πανέξυπνο τριομμάτη βασιλιά Τρίοπα.
Η Κως στο «σύντομο» γεωλογικό παρελθόν της συνδεόταν με τη Μικρά Ασία από την οποία αποχωρίστηκε αρκετές φορές στο πέρασμα του χρόνου. Εκτός από τις γέφυρες του Μειόκαινου υπήρχε διασύνδεση και πριν από 2 εκατομμύρια χρόνια, όταν ήταν ενωμένη με τη Μικρά Ασία. Μία εκτεταμμένη σαβάνα με συστάδες δέντρων κατά μήκος ποταμών και μικρών λιμνών κυριαρχούσε στην περιοχή. Τότε η κωακή γη εκτός από μαμούθ φιλοξενούσε ρινόκερους, γαζέλες, ελάφια, καμηλοπαρδάλεις, γιγαντιαίες χελώνες, πιθήκους, κά.Το δασώδες περιβάλλον με ανοικτές εκτάσεις, πλούσια βλάστηση, πολλά νερά και θερμό κλίμα προσφερόταν για καταφύγιο από το δριμύ ψύχος που επικρατούσε βορειότερα.Η ανακάλυψη απολιθωμάτων μεγάλων θηλαστικών στην Καρδάμαινα και στην Αντιμάχεια πιστοποιεί αυτό το γεγονός. Η Καρδάμαινα με τις ωραιότατες παραλίες της, όπου η παράκτια άμμος της αναπτύσσεται σε μήκος μερικών χιλιομέτρων και το βάθος της σε μερικές δεκάδες μέτρα, αποτελεί ιδανικό τόπο στην έρευνα μεγάλων προϊστορικών σπονδυτωτών.Τα ιζήματα της αποτελούν την απόδειξη ύπαρξης ενός πλούσιου υδρογραφικού συστήματος με κοίτες και πεδιάδες πλημμύρας ιδανικές για την εύρεση λειψάνων από μεγάλα θηλαστικά. Τι ακριβώς συνέβη στην Καρδάμαινα; Τα σπονδυλωτά ζώα ζούσαν κοντά σε αρχαίες λίμνες, με το θάνατο τους πολλά οστά συσσωρεύτηκαν στην πεδιάδα της- το ένα πάνω στο άλλο, και καλύφθηκαν από προσχώσεις άμμου και κροκαλών, προϊόντα της αποσάθρωσης των γύρω ορεινών όγκων. Στη συσσώρευση αυτή συνετέλεσαν τα ποτάμια της, αφού την εποχή εκείνη κινούσαν αρκετό νερό, το οποίο μετέφεραν και απέθεταν στην πεδιάδα μαζί με λείψανα ζώων τα οποία εμείς σήμερα συναντάμε υπο μορφή απολιθωμάτων. Με τη συνεχή διάβρωση όμως των νερών της βροχής, αποχωματώθηκαν και αποκαλύφθηκαν οι αποθέσεις, με αποτέλεσμα να βρεθούν σωροί οστών από κατοίκους της περιοχής.
Η αξία των απολιθωμάτων της Κω έγκειται στο γεγονός ότι είναι προγονικά είδη πολλών σημερινών ζώων, με αποτέλεσμα να υποβοηθούν στη διερμηνεία της εξέλιξής τους. Η πανίδα της Κω είχε προγονικά στελέχη ζώων που ζουν σήμερα στην Ασία και κυρίως στην Κεντρική Αφρική. Ολα τα παραπάνω ευρήματα μας δίνουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την εξελικτική πορεία της Κω και αποδεικνύουν περίτρανα πως τα εδάφη της κάποτε ήταν τμήμα μιας τεράστιας ξηράς. Τα απολιθώματα μας βοηθούν να κατανοήσουμε τις αλλαγές που έγιναν στο παλαιοπεριβάλλον της Κω. Η αλλαγή του γεωπεριβάλλοντος δεν έγινε σε μια μέρα αλλά σιγά σιγά διαμέσου διαδοχικών εναλλαγών απόσυρσης και επίκλησης της θάλασσας στις ακτές του νησιού. Μεταβολές κυρίως κλιματικές και παλαιογεωγραφικές αρχικά μείωσαν τους πληθυσμούς τους. Η εξαφάνιση των μεγάλων θηλαστικών όπως και των μαμούθ έγινε σταδιακά, και σε αυτήν συντέλεσαν πολλοί παράγοντες, όπως η κλιματική αλλαγή που βιώνουμε σήμερα με την άνοδο των θερμοκρασιών, αλλαγές στη βλάστηση, στα οικοσυστήματα και στην τροφική αλυσίδα, καθώς και η εξάπλωση των προϊστορικών ανθρώπων κυνηγών. Η πανίδα της Κω, πριν από 10.000 χρόνια, φιλοξενούσε αρκετά άγρια ζώα όσο υπήρχε ο Ερμαφρόδιτος Ισθμός δηλαδή η γέφυρα επικοινωνίας με την Μικρασία. Οι αρχαίοι κάτοικοι του νησιού είναι πολύ πιθανό να ήρθαν σε επαφή και να έζησαν μαζί τους. Τα μαμούθ οι πρόγονοι του σημερινού ελέφαντα, έζησαν περίπου 5 εκ.χρόνια-4.500 χρόνια πριν σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα. Δεν αποκλείεται στο νησί να υπάρχουν δείγματα από τα τελευταία μαμούθ λίγο πριν συμβεί η Φλάνδρια επίκλυση και κλείσει για τελευταία φορά η δίοδος με την απέναντι μικρασιατική στεριά. Τα εδάφη της Κω, δεν περιέχουν μόνο απολιθώματα από μεγάλα θηλαστικά. Κρύβουν μεγάλη ποικιλία από διάφορα είδη απο παλαιότερες γεωλογικές περιόδους. Άλλωστε στην Κω ο Desio βρήκε τα αρχαιότερα απολιθώματα, από μικροσκοπικά βρυόζωα,της Ελλάδας.
Πηγή : https://www.geodifhs.com/kappaomegaiotaalpha/mammuth_kos
https://www.archaiologia.gr/blog/issue/%CE%B7-%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%8A%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CF%8D%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου