Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα
Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κυριακή 26 Ιουλίου 2020

Δελφίνια : Γνωρίζοντας τα πιο έξυπνα ζώα στον πλανήτη Γη

Τα δελφίνια, από τα συναρπαστικότερα πλάσματα της θάλασσας, ιερά ζώα του Απόλλωνα και του Ποσειδώνα, τέλειοι εκφραστές της ανιδιοτελούς συμπαράστασης και φιλίας κατά τον Πλούταρχο, κατέχουν ξεχωριστή θέση στη καρδιά μας. Η θέα των γυαλιστερών κορμιών τους να αστράφτουν στον ήλιο καθώς κυνηγούν τη τροφή τους, ακολουθούν τα απόνερα των σκαφών, ή απλά παίζουν αμέριμνα με τα κύματα∙ το γεμάτο στοργή βλέμμα τους∙ το «τραγούδι» τους που μοιάζει να γράφτηκε μόνο για σένα, κάνει τον χρόνο να σταματά μπροστά στη τόση ομορφιά. Το ακολουθείς με τα μάτια σου. Βουτάς μαζί του στα νερά και πάλι ξανά στον αέρα… Γίνεσαι ένα μαζί τους σ’ αυτή τη μαγική υδάτινη χορογραφία. Τα δελφίνια μπορεί να κολυμπούν στη θάλασσα αλλά είναι θηλαστικά, κυοφορούν ένα μόλις μικρό για 12 μήνες, το οποίο θηλάζει και συνοδεύει τη μητέρα του για 3 έως 6 χρόνια. Αξιοσημείωτο είναι, ότι η μητέρα εκπέμπει ένα ειδικό σήμα στο νεογνό – μια μοναδική μελωδία – την οποία αυτό αποτυπώνει και αναγνωρίζει για την υπόλοιπη ζωή του. Αναπνέουν με πνεύμονες και είναι εκπληκτικό πως σε μια μόνο αναπνοή αποθηκεύουν αρκετό οξυγόνο για μια κατάδυση είκοσι λεπτών και μέχρι βάθους 500 μέτρων, χωρίς να ενοχλούνται από τα φαινόμενα συνθλιπτικής πίεσης και φοβερού ψύχους που παρατηρούνται σε αυτά τα βάθη.


Στο μεγάλο και καμπύλο κεφάλι τους βρίσκεται το σύστημα ηχοεντοπισμού – ένα είδος σόναρ – που τα βοηθά να προσανατολίζονται, να βρίσκουν την τροφή τους και να επικοινωνούν. Διαθέτουν εγκέφαλο εξίσου μεγάλο και περίπλοκο με τον ανθρώπινο. Σύμφωνα με συμπεράσματα ερευνών, τα δελφίνια δημιουργούν τρισδιάστατες εικόνες στον εγκέφαλό τους, ένα είδος υπερηχογραφήματος, πολύ υψηλότερης όμως τεχνολογίας από αυτό που έχει εξελίξει ο άνθρωπος. Τα δελφίνια δεν κοιμούνται ποτέ! Απλώς ξεκουράζουν εναλλάξ τα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου τους , ώστε, όταν το ένα αναπαύεται το άλλο να εξασφαλίζει την αναπνοή. Διαθέτουν οξύτατη ακοή και ιδιαίτερα ισχυρή όραση. Το σώμα τους έχει τέλεια υδροδυναμική μορφή και καλύπτεται από λείο και εξαιρετικά ευαίσθητο δέρμα. Τα θωρακικά του πτερύγια βοηθούν στην κολύμβηση∙ το ουραίο χρησιμοποιείται για ώθηση, ενώ το ραχιαίο εξασφαλίζει ισορροπία μέσα στο νερό.


Ως θηρευτές, παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στο θαλάσσιο οικοσύστημα καθώς καταπίνοντας τα αδύναμα και ασθενικά ψάρια εμποδίζουν την εξάπλωση επιδημιών και διατηρούν υγιείς τους πληθυσμούς των ψαριών. Ο άνθρωπος ανέκαθεν έβρισκε στα δελφίνια ανώτερα χαρίσματα όπως: νοημοσύνη, δύναμη, ζωτικότητα, χιούμορ, ανιδιοτέλεια, χάρη, αλτρουισμό, αφοσίωση… Ο δεσμός των Ελλήνων, ειδικά, με το εκπληκτικό αυτό θηλαστικό χάνεται στα βάθη των αιώνων. Οι μαρτυρίες του Ομήρου, οι μινωικές τοιχογραφίες στην Κρήτη και στη Θήρα, τα αρχαία νομίσματα με παραστάσεις δελφινιών και οι αμέτρητοι μύθοι και θρύλοι για τις σχέσεις δελφινιών, ανθρώπων και θεών της μυθολογίας είναι τρανή απόδειξη αυτού του ισχυρού δεσμού. 
Ο όρος δελφίνια είναι παραπλανητικός, καθώς οι περισσότεροι πιστεύουν ότι πρόκειται για ένα ενιαίο είδος. Κάθε είδος δελφινιού έχει ξεχωριστά χαρακτηριστικά και γεωγραφική εξάπλωση, ενώ το καθένα έχει την προσωπική του ηχητική ταυτότητα! Στην Ελλάδα απαντώνται κυρίως τέσσερα είδη από ένα σύνολο 32 ειδών σε παγκόσμιο επίπεδο.  Το Σταχτοδέλφινο, το Ζωνοδέλφινο, το Ρινοδέλφινο και το Κοινό δελφίνι. Η χώρα μας μάλιστα διεκδικεί μια παγκόσμια πρωτοτυπία: ο Κορινθιακός κόλπος είναι το μόνο μέρος, όπου τα ζωνοδέλφινα σχηματίζουν μεικτές ομάδες και ζευγαρώνουν με τα σταχτοδέλφινα και τα κοινά δελφίνια.


Το  Σταχτοδέλφινο, το πιο μεγαλόσωμο από τα τέσσερα είδη με μήκος που μπορεί να φτάσει τα 3,5 μέτρα, γεννιέται γκρι. Στο διάστημα της ενηλικίωσής του όμως και λόγω «αψιμαχιών» αποκτά στο σώμα του γρατζουνιές . Το συναντάμε στο Μυρτώο Πέλαγος, στη Χαλκιδική, στις Βόρειες Σποράδες, στη θάλασσα των Κυθήρων και σε ορισμένες περιοχές της Κρήτης. Το Ζωνοδέλφινο είναι το πιο συχνά απαντόμενο δελφίνι. Οφείλει το όνομά του στη χαρακτηριστική μαύρη γραμμή (ζώνη) που ξεκινάει από το μάτι και καταλήγει στη γενετική περιοχή. Προτιμά τα μεγάλα βάθη και σπάνια θα το δείτε κοντά σε ακτές. Στον Κορινθιακό κόλπο ζουν τα μικρότερα ζωνοδέλφινα του κόσμου! Επίσης, εμφανίζεται πολύ συχνά στην περιοχή των Βόρειων Σποράδων και της Νότιας Κρήτης. Το Ρινοδέλφινο, εξίσου «κοσμοπολίτικο», μεγαλόσωμο και ιδιαίτερα παιχνιδιάρικο, είναι το είδος που συναντά κανείς περισσότερο στις παράκτιες περιοχές, στα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου Πελάγους, αλλά και στον Αμβρακικό κόλπο, όπου διαβιεί ένας μικρός πληθυσμός που δυστυχώς κινδυνεύει με εξαφάνιση. Το Κοινό δελφίνι, που δυστυχώς παρά το όνομά του μόνο κοινό δεν είναι στις μέρες μας, έχει τον πιο σύνθετο και εντυπωσιακό χρωματισμό σώματος. Το υδροδυναμικό του σχήμα, δε, του επιτρέπει να αναπτύσσει ιδιαίτερα μεγάλες ταχύτητες που φτάνουν τα 65 χλμ/ ώρα! Απαντάται στον Κορινθιακό κόλπο, στη περιοχή μεταξύ Λευκάδας – Κεφαλονιάς, στο Αιγαίο πέλαγος, στον Σαρωνικό κόλπο, στα Δωδεκάνησα, στο Θρακικό πέλαγος και τον Ευβοϊκό κόλπο.


Οι φυσικοί εχθροί των δελφινιών είναι ελάχιστοι. Κινδυνεύουν κυρίως εξαιτίας μιας σειράς ανθρώπινων δραστηριοτήτων όπως:
- Η τυχαία σύλληψή τους σε δίχτυα, κυρίως αφρόδιχτων, αλλά και η παράνομη αλιεία με δυναμίτιδα ευθύνονται για το θάνατο χιλιάδων δελφινιών.
- Η εσκεμμένη θανάτωσή τους για το κρέας και το λίπος τους.
- Η σκόπιμη σύλληψή τους για να γίνουν αντικείμενο πειραμάτων ή «πρωταγωνιστές» σε δελφινάρια.
- Η θαλάσσια ρύπανση με τοξικές ουσίες.
- Η υποβάθμιση της παράκτιας ζώνης με έργα όπως οι επιχωματώσεις λιμανιών, οι ιχθυοκαλλιέργειες, η αυθαίρετη δόμηση που διαταράσσουν την ισορροπία των παράκτιων οικοσυστημάτων.
Δυστυχώς, ο πληθυσμός των δελφινιών διεθνώς έχει μειωθεί σημαντικά. Στη χώρα μας αναπτύσσονται πρωτοβουλίες τόσο από την WWF Ελλάς, όσο και από άλλες ερευνητικές.


Ανθρωπος και δελφίνι μοιράζονται γονίδια και βασικά εξελικτικά χαρακτηριστικά, γεγονός που οδηγεί τους επιστήμονες να αποδώσουν στο θαλάσσιο θηλαστικό τον τίτλο του «δεύτερου εξυπνότερου πλάσματος στον πλανήτη». Ο εγκέφαλος των δελφινιών μοιάζει πολύ με του ανθρώπου, σύμφωνα με έρευνα του Κέντρου Γενετικής Ιατρικής και Εξέλιξης στο Πανεπιστήμιο του Ντιτρόιτ. Το μεγάλο μέγεθος του εγκεφάλου και στα δύο είδη είναι το πρώτο κοινό στοιχείο, ενώ τους ειδικούς εντυπωσιάζει η παρόμοια εξέλιξη των γονιδίων του νευρικού συστήματος καθώς και του μεταβολισμού. Τα δελφίνια επίσης διαθέτουν γονίδια που στον άνθρωπο σχετίζονται με την ευφυΐα και τις γνωσιακές ικανότητες.


«Ξέρουμε εδώ και καιρό ότι τα δελφίνια συγκαταλέγονται ανάμεσα στα πιο έξυπνα θηλαστικά και ότι μπορούν να κάνουν πολλά από αυτά που κάνουν οι ανθρωποειδείς πίθηκοι, όπως ότι αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στον καθρέφτη, επικοινωνούν ή μιμούνται τους ανθρώπους. Οι εγκέφαλοί τους είναι ξεχωριστοί και διαφορετικοί», λέει ο Μάικλ Μαγκάουεν, ερευνητής στο επιστημονικό Κέντρο και επικεφαλής της έρευνας που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B». Ο Μαγκάουεν και οι συνεργάτες του συνέκριναν 10.000 γονίδια που παράγουν πρωτεΐνες από το γονιδίωμα του δελφινιού με αντίστοιχα γονίδια από άλλα ζώα (αγελάδα, άλογο, σκύλος, ποντίκι, ελέφαντας, κότα) και από τον άνθρωπο.


Διέκριναν, έτσι, ότι οι περισσότερες ομοιότητες εντοπίζονται ανάμεσα στα δελφίνια, στους ελέφαντες και στους ανθρώπους, τα τρία είδη που ξεχωρίζουν για την εξυπνάδα τους και το μεγάλο μέγεθος του εγκεφάλου τους και σύμφωνα με τους επιστήμονες, διαθέτουν γονίδια που παρουσιάζουν εξελικτικά καθυστερημένη μοριακή ανάπτυξη. «Αυτό το χαρακτηριστικό εντοπίζεται σε θηλαστικά με παρόμοιο εξελικτικό ιστορικό όπως είναι οι ελέφαντες, οι μεγάλοι πίθηκοι και τα κητοειδή, που έχουν να επιδείξουν στενούς οικογενειακούς δεσμούς, γενιές μεγάλης χρονικής διάρκειας και μικρούς πληθυσμούς. Επίσης, όλα αυτά τα είδη έχουν μεγάλους εγκεφάλους», προσθέτει ο Μαγκάουεν. Ωστόσο ο μεγάλος εγκέφαλος δεν αποτελεί πάντα κριτήριο ευφυΐας. Παράγοντες που καθορίζουν τον βαθμό ευφυΐας είναι επίσης ο αριθμός των συνάψεων, η αναλογία λευκής και φαιάς ουσίας, καθώς και το πόσο μεγάλοι είναι οι αύλακες στην επιφάνεια του εγκεφάλου.


Ενα άλλο σημαντικό στοιχείο που συνδέει τα δελφίνια με τους ανθρώπους είναι η εξελικτική ιστορία του μεταβολισμού. «Ο μεγάλος εγκέφαλος χρειάζεται καύσιμα και έτσι υποθέτουμε ότι οι αλλαγές στον μεταβολισμό επέτρεψαν την ανάπτυξη του μεγέθους του εγκεφάλου. Είναι πολύ ενδιαφέρον ότι παρατηρούμε αυτές τις αλλαγές στις ίδιες ομάδες γονιδίων σε είδη με μεγάλους εγκεφάλους: πρωτεύοντα θηλαστικά, κητοειδή, ελέφαντες», λέει ο ερευνητής. Εκτός αυτών, τα δελφίνια διαθέτουν γονίδια που σχετίζονται με πνευματικές διαταραχές του ανθρώπου αλλά και τον ύπνο. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτά τα γονίδια σχετίζονται με την ευφυΐα και εμπλέκονται στην εκπληκτική γνωσιακή ικανότητα των δελφινιών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γονίδιο που έχει σχέση με τον ύπνο, το οποίο στα δελφίνια είναι μεταλλαγμένο. «Ο ύπνος στα δελφίνια είναι ασυνήθιστος, καθώς κοιμάται μόνο μία πλευρά του εγκεφάλου τους και συνεχίζουν να κολυμπούν και να βρίσκονται μέχρι ένα βαθμό σε εγρήγορση», λέει ο Μαγκάουεν.
Πηγή : http://www.visitgreece.gr/el/nature/fauna/dolphins
https://www.tanea.gr/2012/07/20/world/delfini-to-deytero-eksypnotero-plasma-ston-planiti/

Τα δελφίνια στην Αρχαία Ελλάδα : Όταν τα πιο έξυπνα ζώα συνάντησαν τους πιο σοφούς ανθρώπους

Όπως με πολλά άλλα μυστήρια της φύσης, εμείς οι Έλληνες συλλέξαμε ένα εντυπωσιακό ποσό γνώσης και σοφίας σε σχέση με τα δελφίνια. Αυτά τα θαλάσσια θηλαστικά αναμείχθηκαν με τις ζωές των Ολύμπιων θεών των οποίων οι πράξεις περιγράφονταν αλληγορικά σε σχέση πάντα με τον τρόπο ζωής των θνητών. Ο Απόλλωνας, η Δήμητρα, η Αφροδίτη και ο Διόνυσος είναι μερικοί από το δωδεκάθεο που συνδέονται με τα δελφίνια. Παράλληλα, μύθοι από τους πολυταξιδεμένους ναυτικούς, άνθρωποι που σώθηκαν από δελφίνια στις άγνωστες θάλασσες και έγιναν φίλοι μαζί τους, έρχονται να μας δώσουν άλλη νότα μεταξύ μύθου και πραγματικότητας και να ερμηνευτούν μέσα από τα θαυμάσια κείμενα του Ομήρου, του Πλούταρχου, του Ηρόδοτου και άλλων ιστορικών και ποιητών της αρχαίων χρόνων. Εκτός όμως από την αρχαία Ελλάδα, και στη Ρώμη είχαμε πολλές ιστορίες δελφινιών που ήρθαν σε επαφή με τον άνθρωπο. Επηρεασμένοι από την ελληνική μυθολογία και όχι μόνο, Λατίνοι ιστορικοί μας δίνουν τη δικιά τους χροιά στο θέμα. Λόγω εμπορικών επαφών που είχαν οι Έλληνες με όλη τη Μεσόγειο επηρέασαν στο πέρασμά τους με τον πολιτισμό και την θρησκεία τους όλους τους λαούς. Τα δελφίνια εμφανίζονται στους μύθους και στην τέχνη των ενδογενών από το ‘Οριεντ στις Ινδίες και από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη.


Το δελφίνι έχει φυσητήρα και πνεύμονες… κοιμάται με το ρύγχος του πάνω από το νερό κι όταν κοιμάται, ροχαλίζει. Κανένα δεν έχει κάνει αυγό παρά κατευθείαν ένα έμβρυο, όπως στην περίπτωση του ανθρώπου και στα ζωοτόκα τετράποδα. Η περίοδος της κυοφορίας είναι δέκα μήνες και γεννάει το καλοκαίρι. Το δελφίνι παράγει γάλα και θηλάζει το μικρό του, το οποίο συντροφεύει για ένα αρκετό χρονικό διάστημα. Πραγματικά είναι αξιοσημείωτη η στοργή που δείχνει για τα παιδιά του. Το μικρό μεγαλώνει γρήγορα και ωριμάζει σε ηλικία 10 χρονών. Ζει για πολλά χρόνια ακόμα και πάνω από 25 ή 30. Οι ψαράδες τα αιχμαλωτίζουν και τα απελευθερώνουν στη θάλασσα έτσι ώστε οι ηλικίες τους να μην είναι σίγουρες. (Αριστοτέλης, ΤΩΝ ΠΕΡΙ ΤΑ ΖΩΑ ΙΣΤΟΡΙΩΝ 350 π.χ.χ.). Παρ’ όλο που είναι εκπληκτική, αυτή η πρώτη αναφορά στα κητώδη εκδόθηκε 2350 χρόνια πριν! Μετά από ακριβείς παρατηρήσεις και συνεντεύξεις με ψαράδες του Αιγαίου πελάγους, ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ περιέγραψε τη φυσική ιστορία των δελφινιών με τόσες λεπτομέρειες που είναι λίγα αυτά που μπορούμε να προσθέσουμε, ακόμα και τώρα. Mα εκπληκτική είναι ακόμη η αναφορά του ‘Έλληνα φιλοσόφου στη συμπεριφορά των δελφινιών απέναντι στα παιδιά τους: Και σε περίπτωση που κάποιο δελφίνι πνίγεται και βυθίζεται τα άλλα θα τρέξουν να το βοηθήσουν υποστηρίζοντας το στις πλάτες τους και προσπαθώντας να μην το φάνε τα άλλα ζώα. Όταν ένα δελφίνι γεννιέται, συχνά σπρώχνεται προς την επιφάνεια από τη μητέρα του για να πάρει την πρώτη του ανάσα. Ίσως να οδηγείται από ένστικτο και να συμπεριφέρεται έτσι στο παιδί του και στον άνθρωπο. Πάντως τα σημάδια αυτά οι πρόγονοι μας φαίνεται να μελέτησαν στο έπακρο.


Μια από τις πρώτες ιστορίες με δελφίνια είναι του ΟΜΗΡΟΥ ο «‘Υμνος στον Απόλλωνα», στην οποία ο ποιητής περιγράφει πως ο θεός Απόλλων ίδρυσε το ναό στους Δελφούς, αφού γύρισε σχεδόν όλη την Ελλάδα αναζητώντας ένα κατάλληλο μέρος. Τελικά διάλεξε μια μοναχική σπηλιά που φώλιαζε στους πρόποδες του βουνού Παρνασσός, το οποίο φύλαγε o δράκoς Πύθωνας. Οι πιστοί ερχόντουσαν στο ιερό -το λεγόμενο Πύθο- και παίρνανε τις διδαχές της μητέρας Γης. Σύμφωνα με τον μύθο, ο Απόλλων, θεός του φωτός της θρησκείας και του πολιτισμού πάλεψε με τον Πύθωνα για να εγκαταστήσει εκεί το ναό του. Αφού τον νίκησε πήρε τη μορφή ενός κοπαδιού δελφινιών και οδήγησε ένα χαμένο πλοίο από την Κρήτη στον Κορινθιακό κόλπο, περίπου έξη μίλια από τον Παρνασσό. Οι ναύτες έκπληκτοι από το ρόλο που έπαιξαν αυτά τα επιβλητικά πλάσματα στη διάσωση τους ορκίστηκαν να υπηρετούν το ναό του Απόλλωνα και το μετονόμασαν σε Δελφούς προς τιμή της μορφής που είχε πάρει. Χαρακτηριστικά λέει ο Όμηρος:
ΚΑΙ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΠΡΩΤΑ, ΣΤΗ ΤΑΡΑΓΜΕΝΗ ΘΑΛΑΣΣΑ,
ΠΕΤΑΧΤΗΚΑ ΠΑΝΩ ΣΤΟ ΓΟΡΓΟΦΤΕΡO ΤΟ ΠΛΟΙΟ ΜΕ
ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΕΝΟΣ ΔΕΛΦΙΝΙΟΥ, ΕΚΕΙ ΘΕΛΩ ΝΑ
ΠΡΟΣΕΥΧΕΣΤΕ ΣΕ ΜΕΝΑ, ΣΤΟΝ ΑΠΟΛΛΩΝ ΔΕΛΦΙΝΟΥΣ
Ο ναός του Απόλλωνα θεωρείτο ως το κέντρο του κόσμου. Οι Έλληνες ρώταγαν το μαντείο για θέματα προσωπικά όπως και για αποφάσεις που καθόριζαν τα πολιτικά δρώμενα της εποχής. Την τέταρτη ημέρα του Δελφικού μήνα, στα γενέθλια του Απόλλωνα, η ιέρεια Πυθεία, μια γυναίκα γύρω στα πενήντα, ντυμένη με ένα μανδύα, θα έμπαινε στο ναό και θα μάσαγε φύλλα δάφνης (από του Απόλλωνα το ιερό δέντρο). Μόνο τότε θα έδινε το χρησμό. Μετά την ίδρυση του μαντείου, πολλές από τις πράξεις του Απόλλωνα αποδόθηκαν στα δελφίνια. Ο θεός των βοσκών και των βουκόλων συχνά αρεσκόταν στο να παίζει τη φλογέρα, το φλάουτο ή τη λύρα του και αυτόματα έγινε και ο θεός της μουσικής. Τα υπέροχα θηλαστικά δεν έμειναν ανεπηρέαστα από αυτό τον τίτλο και τους δόθηκε η φήμη ως εραστές της μουσικής.


Σύμφωνα με του Πλίνιου τη Φυσική Ιστορία: ΤΟ ΔΕΛΦΙΝΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΓΟΗΤΕΥΤΕΙ ΑΠΟ ΕΝΑ ΑΡΜΟΝΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΗΧΟ ΕΝΟΣ ΥΔΡΟ-ΟΡΓΑΝΟΥ.
Ποίος δεν γνωρίζει άλλωστε την ιστορία του Αρίωνα του Λυρωδού από τη Μήθυμνα της Λέσβου; Ο πατέρας της ιστορίας, όπως αποκαλείτε ο Ηρόδοτος, γράφει σχετικά: Ο Αρίων, γνωστός για τη λύρα του σ’ όλη τη Μεσόγειο, είχε προσληφθεί να παίζει στην αυλή του βασιλιά της Κορίνθου, Περίανδρου. Μια μέρα όπως γύριζε από ένα αρκετά επικερδές ταξίδι από την Ιταλία στη Κόρινθο, το πλήρωμα στράφηκε εναντίον του και τον απείλησε ότι θα τον ρίξει από το πλοίο για να του πάρει τα χρήματα. Εκείνος με τη σειρά του αφού έβλεπε τη ζωή του να κινδυνεύει, ζήτησε σαν τελευταία χάρη να παίξει τη λύρα του. Σαν τέλειωσε και η τελευταία νότα, ο Αρίων πήδηξε στη θάλασσα. Αλλά δεν πνίγηκε. Τη ζωή του έσωσε ένα κοπάδι δελφινιών που το είχε μαγέψει η μουσική και είχε μαζευτεί γύρω από το πλοίο. Τον μετέφεραν στη ράχη τους ως στην ακτή. Γυρνώντας στο παλάτι διηγήθηκε την ιστορία του αλλά ο βασιλιάς δεν την πίστεψε μέχρι που έφτασε το καράβι στο λιμάνι και οι ναύτες του ορκίζονταν ότι άφησαν τον Αρίωνα στην Ιταλία και είναι καλά. Ο Αρίων καβάλα σ’ ένα δελφίνι απεικονίζεται σε πολλούς πίνακες κυρίως της Αναγέννησης. Χαρακτηριστικό είναι το ήρεμο και ανέμελο ύφος του κρατώντας τη λύρα στα χέρια του. Τόση εμπιστοσύνη είχε σε αυτά τα πλάσματα της φύσης!


Οι σοφοί της εποχής φρόντιζαν ώστε να υπάρχει ένας λογικός δεσμός μεταξύ των μύθων, όχι μόνο ανάλογα με το ποία μηνύματα θέλανε να περάσουν, κάτι που μπορεί να γίνεται και στις ημέρες μας, αλλά έτσι θέλανε να δείξουν και την ολότητα του σύμπαντος, την εξάρτηση μεταξύ των στοιχείων που το αποτελούν και την σχέση με το εσωτερικό σου γίγνεσθαι και τη φύση. Το δελφίνι, σαν μια οντότητα ξεχωριστή μέσα στον κόσμο αυτό, έχει κάποια χαρακτηριστικά που τον συνδέουν με τον άνθρωπό και τους θεούς. Ένα ενδιαφέρον από πολλές απόψεις χαρακτηριστικό είναι η παρουσία του ανάμεσα σε αυτόν τον κόσμο και τον επόμενο. Για αυτό και συνδέθηκε με τον Διόνυσο. Ο Διόνυσος, θεός του κρασιού και της σοδιάς πεθαίνει και γεννιέται ξανά κάθε χρόνο στη περίοδο της παραγωγής. Επίσης λατρεύτηκε σαν ιερέας του Απόλλωνα στους Δελφούς, όπως τονίζει ο Πλούταρχος. Η διονυσιακή λατρεία δεν αναλύεται εδώ γιατί ο ρόλος του δελφινιού με τον καιρό ξεχάστηκε. Υποστηρίζεται ότι τα δελφίνια κουβαλούσαν τον Διόνυσο από και προς τον άλλο κόσμο. Πολλοί συγγραφείς της εποχής στηρίζουν αυτό το μύθο στις εξαφανίσεις των δελφινιών κάθε χειμώνα. Από την παρατήρηση των αστεριών οι αρχαίοι Ελληνες συνέδεσαν το γεγονός αυτό με τον αστερισμό ΔΕΛΦΙΝΟΥΣ, ο οποίος δεν διακρίνεται από την Ελλάδα τους μήνες Νοέμβριο έως Μάιο. 


Μια άλλη ιστορία που συνδέει τον Διόνυσο με τα δελφίνια και πάλι έχει κάποια βαθύτερη έννοια, είναι αυτή που περιγράφει ένα ταξίδι του θεού του κρασιού σ’ ένα πειρατικό πλοίο. Όταν οι ναύτες αποφάσισαν να τον κρατήσουν για σκλάβο, εκείνος τους εκδικήθηκε τρελαίνοντάς τους. Αναγκαζόντουσαν να πηδάνε στη θάλασσα και τους έσωσε μόνο όταν μετανόησαν για το σχέδιο τους. Τότε ο Διόνυσος τους μετέτρεψε σε δελφίνια. Αυτός ο μύθος συνδέεται, για πολλούς Ελληνες, με την πίστη ότι σκοτώνοντας ένα δελφίνι διαπράττεις αυτόματα έγκλημα. Τα δελφίνια ήταν κάποτε άνθρωποι και διατηρούν ανθρώπινα χαρακτηριστικά όπως π.χ. φροντίδα και στοργή για τα μικρά τους. Σύμφωνα με τον Έλληνα ποιητή ΟΠΠΙΑΝΟ στη διατριβή του στη Φυσική Ιστορία:
ΤΟ ΚΥΝΗΓΙ ΤΩΝ ΔΕΛΦΙΝΙΩΝ ΕΙΝΑΙ ΑΝΗΘΙΚΟ ΚΑΙ ΟΠΟΙΟΣ
ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΔΕΛΦΙΝΙΑ ΔΕΝ
ΘΑ ΜΠΟΡΕΙ ΠΙΑ ΝΑ ΦΕΡΕΙ ΚΟΝΤΑ ΤΟΥ ΤΟΥΣ ΘΕΟΥΣ ΣΑΝ
ΚΑΛΟΣ ΘΥΣΙΑΣΤΗΣ ΟΥΤΕ ΘΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΓΓΙΖΕΙ ΤΟΥΣ
ΒΩΜΟΥΣ ΤΟΥΣ ΜΕ ΚΑΘΑΡΑ ΧΕΡΙΑ ΑΛΛΑ ΜΟΝΟ ΝΑ ΜΟΛΥΝΕΙ ΚΑΙ
ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΜΟΙΡΑΖΟΝΤΑΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΤΕΓΗ.
Παράλληλα με την θεωρία αυτή, ο ποιητής υποστηρίζει ότι: «ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΜΑΝΤΗΣ ΑΠΟ ΕΝΑ ΔΕΛΦΙΝΙ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΑΚΟΜΑ ΓΕΝΝΗΘΕΙ». Και συνεχίζει: «Αλλο ένα υπέροχο κατόρθωμα των δελφινιών που άκουσα και θαύμασα. Όταν έπεσε αρρώστια και θανάσιμοι πνιγμοί κοντά τους δεν απέτυχαν στο να το μάθουν παρά γνώριζαν το τέλος της ζωής. Τότε κολύμπησαν τη θάλασσα και τα μεγάλα κύματα από τα βαθιά και προσγειώθηκαν στη άκρη της ακτής. Και εκεί άφησαν την τελευταία τους πνοή και δέχτηκαν την καταδίκη τους πάνω στη ξηρά ελπίζοντας σε κάποιο θνητό να λυπηθεί τον ιερό αγγελιοφόρο από τα έγκατα της γης σαν γίνει ένα με αυτή και να τον καλύψει με λίγα χαλίκια, διατηρώντας στη μνήμη του την ευγενική τους φιλία. Υπερηφάνεια και λαμπρότητα καθρεπτίζεται στο πρόσωπό τους και ακόμα και όταν πεθαίνουν, δεν χάνουν τη δόξα τους». (Αλιευτικά, βιβλίο1).


Ο σεβασμός για αυτά τα πλάσματα της φύσης και η φιλία που δημιούργησε με τον άνθρωπο δεν μπορεί παρά να συγκινήσει. Μια φιλία που πολλές φορές κατέληξε σε τραγωδία, όπως αναφέρεται παρακάτω. Μια φιλία χωρίς αντάλλαγμα, χωρίς υποκρισία παρά αποτέλεσμα της αγάπης που τρέφουν οι δυο πλευρές. Το δελφίνι θα σώσει τη ζωή του ανθρώπου κάποια στιγμή και εκείνος τη δική του, αν τυχόν το ξεβγάλει η θάλασσα ή μπλεχτεί στα δίχτυα των ψαράδων. Αυτή η εικόνα παρουσιάζεται άπειρες φορές στα ελληνικά δοκίμια. Ο ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ αναφέρει ένα περιστατικό που εξελίχθηκε στο νησί της Πάρου, όπου ένας ντόπιος προσπάθησε να εμποδίσει κάποιους ψαράδες να σκοτώσουν ένα δελφίνι που είχε πιαστεί στα δίχτυα τους. Λίγο καιρό αργότερα, μεταξύ της Πάρου και της γειτονικής Νάξου, το πλοίο τους αναποδογύρισε και μόνο αυτός γλίτωσε οδηγούμενος από ένα δελφίνι στην ακτή. Η ιστορία όμως που χαράχθηκε στη καρδιά μας, είναι αυτή του ποιητή ΑΕΛΙΑΝΟΥ. Αναφέρεται στον ισχυρό δεσμό μεταξύ ενός δελφινιού και ενός αγοριού. Κάθε μέρα το δελφίνι περίμενε το παιδί να τελειώσει το σχολείο και μετά μαζί ανοιγόντουσαν στην ανοιχτή θάλασσα. Κάποια, μέρα το δελφίνι άφησε το παιδί να ανέβει στη πλάτη του και εκεί δεν άργησε να γίνει το κακό. Το μικρό αγόρι έχασε την ισορροπία του και πέφτοντας μπροστά στο ραχιαίο πτερύγιο, θα ανοίξει μια πληγή στο στομάχι και θα πεθάνει από αιμορραγία. Όταν το δελφίνι κατάλαβε τι έχει συμβεί, γύρισε πίσω στην ακτή και βγήκε μέχρι έξω στην παραλία. Στη πλάτη του κουβαλούσε το νεκρό του φίλο. Συγκινημένοι από την ιστορία των δύο φίλων, οι ντόπιοι έθαψαν το σώμα του νεκρού δελφινιού δίπλα στο αγόρι.
Πηγή : https://olympia.gr/2018/02/03/h-σημασία-των-δελφινιών-στην-αρχαία-ελλ/

Η διαχρονική σημασία της αγροτικής παραγωγής και η έλλειψη διατροφικής αυτάρκειας των Ελλήνων

Την γεωργίαν των άλλων τεχνών μητέρα και τροφόν είναι. Ξενοφών Αρχαίος Έλληνας ιστορικός (430-355 π.Χ.) Γη και ύδωρ πάντα έσθ’ όσα γίνονται...