Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα
Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2018

Ορτανσία : Το οξυφιλο φυλλοβόλο λουλούδι με τα μεγάλα πολύχρωμα εντυπωσιακά άνθη

Η ορτανσία είναι δικοτυλήδονο φυτό, που ανήκει στην οικογένεια Υδραγγειοειδή (Hydrangeaceae). To γένος Υδραγγεία (Hydrangea) περιλαμβάνει γύρω στα 25 είδη, που ευδοκιμούν στην Κεντρική και στην Ανατολική Ασία, κυρίως στην Κίνα και στις περιοχές των Ιμαλαΐων, όπως επίσης και στην αμερικανική ήπειρο. Καλλιεργείται ως διακοσμητικό φυτό. Είναι θαμνώδες, φυλλοβόλο φυτό. Έχει μεγάλα φύλλα μήκους έως 15 εκατοστά, σχήματος καρδιάς με οδοντωτή περιφέρεια. Οι ταξιανθίες της είναι πλούσιες, και σφαιρικές. Αποτελούνται από πολλά ροζ, κόκκινα, μοβ, μπλε και λευκά άνθη. Το χρώμα στα άνθη της καθορίζεται κυρίως από τη γενετική σύσταση του φυτού αλλά και από το έδαφος, όμως μία αλλαγή χρωματισμού μπορεί να επιτευχθεί και με διάφορους εμβολιασμούς. Η ορτανσία καλλιεργείται ως καλλωπιστικό φυτό σε γλάστρες και κήπους. Στην Ιαπωνία αποξηραμένα πέταλα των ανθών προστίθενται στο τσάι δημιουργώντας την ποικιλία τσαγιού «ορτανσία». Στην Ελλάδα η καλλιέργεια γίνεται κυρίως στην Αττική και το φυτό έρχεται σε ανθοπωλεία ανθισμένο σε γλάστρες από το χειμώνα μέχρι τον Μάιο. Είναι ένας μικρός, θάμνος ύψους 0,40 εκ. έως 2,50 μ. Τα φύλλα είναι ωοειδή ή ελλειπτικά, αιχμηρά στην κορυφή πριονωτά, και έχουν μήκος 10-20 εκ. Τα άνθη είναι λευκά ή ρόδινα. Σχηματίζουν σφαιρικές, φοβοειδείς ή κορυμβόμορφες ταξιανθίες. Ευδοκιμεί σε διάφορα εδάφη, όχι όμως υγρά. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα. Κυριότεροι εχθροί της είναι το ωίδιο, ο μύκητας Ασκόχυτος και άλλα. Η καταγωγή του φυτού είναι από την Κίνα και την Ιαπωνία. Στις χώρες αυτές καλλιεργείται από τα πολύ παλιά χρόνια, με ποικίλες παραλλαγές. Σταδιακά μεταφέρθηκε στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο και έγιναν διασταυρώσεις ποικιλιών, ώστε εμφανίστηκαν στο εμπόριο ομορφότερα υβρίδια. Η ορτανσία ανθίζει την άνοιξη, ενώ ο πολλαπλασιασμός της προκύπτει από μοσχεύματα, με την καλύτερη εποχή της να είναι μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου. 

Απαραίτητο για την άνθισή της είναι να περάσει το φυτό για ένα διάστημα από χαμηλές θερμοκρασίες. Όπως συμπεραίνουμε, αντέχει στις χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ το καλοκαίρι θα πρέπει να τη φυτέψουμε σε μέρος σκιερό, με δροσιά, μακριά από τον ζεστό ήλιο. Οι νέοι βλαστοί της ορτανσίας είναι ευαίσθητοι στο παγετό, γι'αυτό ας έχουμε το νου μας όταν το φυτό μας είναι σε μικρή ηλικία. Το άνθος της ορτανσίας είναι εντυπωσιακό και μεγάλο, απαρτίζεται όμως από πολύ μικρά λουλουδάκια που κάνουν μια μεγάλη μπάλα. Αν αφαιρούμε με ένα ψαλιδάκι κάθε τόσο, κυρίως από τα πλαϊνά μέρη, μερικά από τα ανθάκια, τότε όσα μένουν θα γίνονται μεγαλύτερα, επειδή θα απορροφούν περισσότερα θρεπτικά στοιχεία. Αυτό λοιπόν θα έχει ως αποτέλεσμα εντονότερα και μεγαλύτερα άνθη. Το κλάδεμα ανθοφορίας της ορτανσίας γίνεται όταν το φυτό μας είναι σε ηλικία ενός έτους, ενώ δε χρειάζεται κλάδεμα διαμόρφωσης, μιας και το σχήμα του άνθους είναι σφαιρικό από τη φύση του. Τα γέρικα και ξερά κλαδιά της θα πρέπει να αφαιρούνται, ενώ τυχόν κιτρίνισμα στα φύλλα τη στιγμή όμως που οι γραμμές σε αυτά παραμένουν πράσινες, ερμηνεύεται ως έλλειψη σιδήρου λόγω των πολλών νερών. Σε αυτή την περίπτωση μειώνουμε το νερό στο πότισμα και εφοδιαζόμαστε σίδηρο από ένα γεωπονικό κατάστημα. Τέλος, φροντίστε να προσθέστε κάποιο λίπασμα πλούσιο σε οργανικά και ιχνοστοιχεία. Ομολογουμένως, είναι ένα παλιομοδίτικο γιαγιαδίστικο φυτό, που για έναν περίεργο λόγο ήρθε και πάλι στη μόδα και έκανε μεγάλο ντόρο γύρω από το όνομά της. Όταν λέμε γιαγιαδίστικο, εννοούμε ότι είναι κλασικό σε κήπους και αυλές χωριών, όπου συνήθως κηπουροί είναι κυριούλες και γιαγιάδες. Συγκεκριμένα, στο Πήλιο, κάθε αυλή / κήπος / μπαλκόνι / πεζοδρόμιο / δρόμος / σκαλοπάτι / ταβέρνα / καφετέρια που σέβεται τον εαυτό της, έχει σίγουρα από καμιά ντουζίνα ορτανσίες. 

Μήπως ήρθε η ώρα να φυτέψεις και συ καμιά ορτανσία; Τι να της προσφέρεις της ορτανσίας στη ζωή αυτή για να την κάνεις ευτυχισμένη; Θα την φυτέψεις σε μέρος δροσερό, με σκιά, ημισκιά ή κάπου που δε την χτυπάει ο μεσημεριανός καλοκαιρινός ήλιος. Θα της βάλεις καστανόχωμα ή χώμα για οξύφιλα (πωλούνται σε φυτώρια ή είδη κήπου). Μη φοβάσαι, το χειμώνα δεν παθαίνει τίποτε από το κρύο ούτε από τα χιόνια. Αν θέλεις ορτανσίες με εκείνο το λατρεμένο μπλε λουλούδι, τότε θα πρέπει το χώμα της να είναι όξινο. Το όξινο χώμα είναι εύκολο να το πετύχεις αν η ορτανσία σου είναι σε γλάστρα. Γιατί στο έδαφος είναι δύσκολο να επιδράσεις στο χώμα και να το κάνεις όξινο. Αλλιώς, θα μείνεις με το πιο συνηθισμένο ροζ χρώμα στα άνθη. Για σκούρο ροζ χρώμα είναι δύσκολα τα πράγματα. Αυτό συμβαίνει σε ηπιότερα κλίματα με χαμηλότερες θερμοκρασίες το καλοκαίρι. Διάλεξε και εσύ μία ορτανσία και απόλαυσε τεράστια φουντωλουλούδια! Δε ξέρω αν είναι καλή ώρα να φυτέψεις ορτανσία (η καλή εποχή της για φύτευση είναι Απρίλιο – Μάιο), αλλά είναι καλή εποχή για να μάθεις πώς να την φροντίζεις, αν έχεις ήδη μερικές. Από τον Οκτώβρη περίπου μέχρι και τον Δεκέμβρη, τα τεράστια ολοφούντωτα λουλούδια της πήραν την κατιούσα και ξεράθηκαν. Θα το παρατήρησες και εσύ. Ήρθαν και έγιναν μία αηδία και μισή, που σε γεμίζει θλίψη και στεναχώρια. Επίσης, τα φύλλα που είχε, μάζεψαν τα μπογαλάκια τους και έφυγαν. Να, δες τις φωτογραφίες. Θα με πάρουν τα ζουμιά.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ορτανσία
http://www.kipologio.gr/ορτανσία-είσαι-σκέτη-οπτασία/

Καμέλια : Το οξυφιλο θαμνώδες λουλούδι με αειθαλή φύλλα και το όξινο χώμα

Ή Καμέλια, αυτό το υπέροχο θαμνώδες φυτό, το οποίο περιβάλλεται με γυαλιστερό βαθυπράσινο φύλλωμα, είναι ιθαγενές της Ιαπωνίας και της Κίνας. Το γένος της καμέλιας πήρε το όνομά του από τον George Kamel, έναν Ιησουΐτη ιεραπόστολο, ο οποίος ταξίδεψε στην Ασία και μελέτησε την χλωρίδα των Φιλιππίνων. Οι κόκκινες καμέλιες συμβολίζουν τα ψυχικά χαρίσματα και τα λευκά μπουμπούκια τη χάρη. Από το 1200 π.Χ. στόλιζαν τους Κορεάτικους γάμους για να συμβολίσουν μακροβιότητα και πίστη. Η καμέλια παράγει μεγάλα, κομψά άνθη σε σχήμα τριαντάφυλλου, με χρωματική κλίμακα από λευκό μέχρι λαμπερό κόκκινο. Τα λουλούδια εμφανίζονται σε μεγάλη ποικιλία σχημάτων και μεγεθών. Τα άνθη είναι εντυπωσιακά, αλλά το ίδιο είναι και τα σκουροπράσινα λαμπερά φύλλα της που διαρκούν όλο το χρόνο. Είναι βραδείας ανάπτυξης, αλλά μπορεί να φθάσει μέχρι και έξι μέτρα ύψος. Υπάρχουν χιλιάδες ποικιλίες διαθέσιμες για κήπους, οι οποίες προέρχονται κυρίως από τέσσερα είδη: Camellia japonica, Camellia sasanqua, Camellia reticulata, και Camellia saluenensis. Πέρισσότερο γνωστή είναι η Καμέλια η Ιαπωνική (Camellia japonica). Όλες οι ποικιλίες έχουν λουλούδια μονά ή διπλά και σε χρώματα κόκκινο, ροζ απαλό, ροζ σκούρο και λευκό. Πάνω από τρεις χιλιάδες ποικιλίες και υβρίδια της ιαπωνικής καμέλιας καλλιεργούνται. Η ιαπωνική καμέλια φθάνει σε ύψος κατά μέσο όρο τα 2,5 μέτρα και σε πλάτος τα 1,5 μέτρα. Αν καλλιεργηθεί σε εσωτερικούς χώρους σαν φυτό γλάστρας μπορεί ν' ανθίσει τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο. Σε εξωτερικό χώρο συνήθως ανθίζει τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Οι παλιές ανατολικές ποικιλίες μπορούν να πάρουν σχήμα πυραμίδας. Τα αειθαλή λαμπερά φύλλα της και τα θεαματικά άνθη της κάνουν την παρουσία της καμέλιας απαραίτητη σε κάθε σπίτι ή κήπο. Μπορεί να καλλιεργηθεί σαν φυτό γλάστρας σ' ένα θερμοκήπιο ή σ' ένα ηλιόλουστο δωμάτιο ή σαν φυτό του κήπου να φυτευτεί σε μια σκεπαστή τοποθεσία.

Με την κατάλληλη επιλογή θέσης και με λίγη παραπάνω φροντίδα οι καμέλιες θα χαρίζουν απόλαυση στον κήπο σας για χρόνια. Διαλέγοντας ποικιλίες ανθεκτικές για την περιοχή σας και ακολουθώντας της παρακάτω οδηγίες, μπορείτε να επιμηκύνετε την περίοδο άνθισης στον κήπο σας ακόμα και τον χειμώνα. Οι καμέλιες απαιτούν υγρό και θερμό κλίμα για ν' αναπτυχθούν. Είναι αρκετά ανθεκτικές και εύκολες στην καλλιέργεια και μπορούν να αντέξουν σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν. Το καλύτερο πάντως είναι να προεπιλέξετε το μέρος που θα φυτευτούν. Οι καμέλιες χρειάζονται υψηλές θερμοκρασίες και μεγάλη διάρκεια ημέρας για να σχηματίσουν τα λουλούδια τους. Ωστόσο για ν' ανθίσουν αυτά τα μπουμπούκια είναι απαραίτητες χαμηλές θερμοκρασίες και μικρές μέρες. Τα μπουμπούκια της είναι πολύ πιθανό να καταστραφούν εάν παγώσουν και ξεπαγώσουν απότομα, και αυτό είναι πολύ πιθανό να συμβεί εάν αυτά μεγαλώσουν με θέα την ανατολή όπου ο πρωινός ήλιος τα ξεπαγώνει απότομα. Γι' αυτό τα φυτά καλό είναι να τοποθετούνται σε ημισκιερά σημεία. Γενικά όσο ζεστότερο είναι το κλίμα τόσο χαμηλότερη ηλιοφάνεια χρειάζεται. Σε περιοχές που οι καμέλιες δεν αντέχουν, μπορούν να καλλιεργηθούν σε θερμοκήπια με ελάχιστη θερμοκρασία 8-12 ºC. Οι καμέλιες χρειάζονται υγρό, αφράτο, και με καλή αποστράγγιση χώμα που να έχει εμπλουτιστεί με οργανικά υλικά και να έχει όξινο pH γύρω στο 6.0. Το πολύ αλκαλικό χώμα τελικά θα καταστρέψει το φυτό σας, ακόμα και αν το περιποιείστε συχνά. Το έδαφος του κήπου που θα φυτέψετε την καμέλια θα πρέπει να είναι στρωμένο αλλά όχι πολύ πατημένο καθώς οι καμέλιες έχουν ντελικάτες, ινώδεις, ρηχές ρίζες. Είναι ωφέλιμο να σκορπίσετε ένα στρώμα από ξερά κλαδιά και φύλλα γύρω από τα φυτά σας που θα προφυλάξουν το έδαφος από την απότομη παγωνιά. Οι καμέλιες που μεγαλώνουν σε δοχεία χρειάζονται αφράτο, ελαφρύ όξινο χώμα για γλάστρες. Ένα κατάλληλο μείγμα μπορεί να αποτελείται από δύο μέρη γόνιμο χώμα κήπου, ένα μέρος τύρφη και ένα μέρος άμμο. Λίγη χωνεμένη κοπριά, αν υπάρχει, είναι ωφέλιμο να προστεθεί. 

Η καμέλια προτιμά χώμα πλούσιο σε υγρασία, ωστόσο προσαρμόζεται και σε άλλες συνθήκες. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν ποτίζετε τα φυτά σας. Αν ποτίζετε υπερβολικά ή αντίθετα αφήνετε τις ρίζες να στεγνώσουν μπορεί να προκαλέσετε πτώση των μπουμπουκιών στις καμέλιες σας. Στις καμέλιες όμως που είναι φυτεμένες σε γλάστρες ή δοχεία είναι προτιμότερο να αφήνουνε το χώμα να στεγνώσει ανάμεσα στα ποτίσματα. Για να βοηθήσουμε τις καμέλιες να ανθοφορήσουν τις κλαδεύουμε όταν βρίσκονται σε περίοδο βλάστησης, δηλαδή την άνοιξη και πάντως όχι αργότερα από τα μέσα Ιουνίου. Το κλάδεμα πρέπει να γίνεται αμέσως μετά το τέλος της ανθοφορίας και πριν την εμφάνιση των νέων μπουμπουκιών. Ο σωστός τρόπος είναι να αφαιρούμε τους μαραμένους βλαστούς και όσα κλαδιά προεξέχουν από το σχήμα που θέλουμε να έχει το φυτό μας. Επίσης πρέπει να αραιώνουμε τα εσωτερικά κλαδιά για να έχουμε καλύτερη κυκλοφορία του αέρα. Σε φυτά που έχουν χάσει εντελώς το σχήμα τους ή έχουν μεγαλώσει υπερβολικά για τον χώρο που βρίσκονται μπορούμε να κάνουμε ένα βαθύ κλάδεμα. Κατόπι τα ψεκάζουμε αρκετές φορές την μέρα με νερό μέχρι να σχηματιστεί νέα βλάστηση. Η λίπανση κατά τους μήνες Μάιο και Ιούνιο βοηθάει επίσης στην παραγωγή μπουμπουκιών. Αν καλλιεργείτε καμέλιες σε εσωτερικούς χώρους πρέπει να τις λιπαίνετε κάθε έξη εβδομάδες όταν βρίσκονται σε περίοδο βλάστησης. Η λίπανση δεν είναι απαραίτητη κατά την διάρκεια της ανθοφορίας. Θα πρέπει να ελέγχετε τις καμέλιες συχνά για ασθένειες. Χειρότερη περίπτωση είναι τα κοκκοειδή που μπορούν να προξενήσουν κιτρίνισμα και πτώση των φύλλων. Ο τετράνυχος είναι βλαβερός σε ζεστό, ξερό καιρό και μπορεί να καφετιάσει τα φύλλα και να τα στραβώσει ειδικά στις κεντρικές τους νευρώσεις. Ένας μύκητας που προσβάλει τις καμέλιες μπορεί να καταστρέψει τελείως τα φυτά της καμέλιας και ένας άλλος μύκητας δημιουργεί καφετιές κηλίδες στα πέταλα και χαλάει την μορφή των λουλουδιών αν και δεν δημιουργεί μεγαλύτερη ζημία. Ψεκάζετε προληπτικά με μυκητοκτόνα. 

Είναι επίσης σημαντικό να αφαιρείτε τα μαραμένα λουλούδια και ότι υπολείμματα απλώνονται στην βάση του φυτού για να αποφύγετε προβλήματα από μύκητες και ασθένειες. Επίσης αν το χώμα δεν έχει την κατάλληλη αποστράγγιση οι ρίζες μπορεί να σαπίσουν. Οι καμέλιες μπορούν να αναπαραχθούν από σπόρο, αλλά συνήθως τα φυτά που βλέπουμε στους κήπους και στις γλάστρες δεν παράγονται με αυτόν τον τρόπο. Είναι καλύτερο να πάρετε μοσχεύματα μετά την περίοδο ανθοφορίας (άνοιξη-καλοκαίρι), μήκους 10 εκατοστών και να τα βάλετε σε γλάστρες με κοσκινισμένη άμμο στην οποία θα προσθέσετε μικρή ποσότητα τύρφης. Οι καμέλιες επίσης μπορούν να εμβολιαστούν. Τέλος μια ιδιαίτερη μέθοδος πολλαπλασιασμού γίνεται με εναέριες καταβολάδες.
Πηγή : http://www.valentine.gr/camellia_gr.php

Τα αρχαία έργα του Ησιόδου για την τότε κατάσταση των Ελλήνων αγροτών

Από τα έργα του Ησιόδου σώζονται τρία ακέραια και αρκετά αποσπάσματα άλλων, έτσι όπως τα αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς. Είναι όλα γραμμένα σε δακτυλικούς εξάμετρους και χαρακτηρίζονται από τις συμβατικότητες της γλώσσας και της τεχνικής της επικής ποίησης. Το παλαιότερο είναι προφανώς η Θεογονία, στην οποία ο ποιητής αφηγείται τη δημιουργία του κόσμου, τη διαδοχή των θεοτήτων και τις μεταξύ τους συγγενικές σχέσεις. Περιλαμβάνονται γύρω στις τριακόσιες θεότητες με το γενεαλογικό τους δέντρο. Όλες αυτές προέρχονται από τις αρχικές οντότητες: τη Νύχτα, τη Θάλασσα και την ένωση της Γης με τον Ουρανό. Δεν αναφέρεται, ωστόσο, καμιά αιτιοκρατική εκδοχή για τη δημιουργία του κόσμου. Η σημαντικότερη γενιά ήταν εκείνη της Γης και του Ουρανού, η οποία μέσω των Τιτάνων και του Κρόνου κατέληξε στο Δία. Σε ολόκληρο το ποίημα είναι εμφανής η πρόθεση να εξηγηθεί ο κόσμος και τα φυσικά φαινόμενα. Οι Ολύμπιοι θεοί εμφανίζονται πάντα με ανθρωπομορφικά χαρακτηριστικά, τα οποία -σύμφωνα με πολλές αναφορές- αποδίδονταν σε παλαιότερες θεότητες. Οι θρησκευτικές αντιλήψεις του Ησιόδου περικλείουν μιαν ασάφεια σχετικά με τις δυνάμεις που εξουσιάζουν τον κόσμο, η οποία θα συνεχιστεί και μέχρι τα κλασικά χρόνια. Έτσι στους Ολύμπιους καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν η Μητέρα γη, οι ποτάμιοι θεοί και οι νύμφες των πηγών και των δασών. Ο Ησίοδος και ο Όμηρος θεωρούνταν από τον Ηρόδοτο οι ιδρυτές της ελληνικής θεολογικής σκέψης. Αν και δεν υπάρχει απόλυτη συνέπεια μεταξύ των μύθων που παραδίδει ο καθένας από τους δύο αυτούς ποιητές, εύκολα διακρίνουμε ότι πραγματεύονται το ίδιο πρωτογενές υλικό. Εξάλλου σημαντικές συγγένειες έχουν διαπιστωθεί ανάμεσα στη Θεογονία και σε ορισμένα χεττιτικά, βαβυλωνιακά και ινδικά μυθολογικά κείμενα, ιδιαίτερα στο μύθο της διαδοχής Ουρανού-Κρόνου-Δία, στο μύθο του αγώνα του Δία με τον Τυφωέα και σε εκείνον του Φαέθοντα. Το δεύτερο έργο του Ησιόδου, Έργα και Ημέραι, είναι ένας ύμνος στην εξουσία και τη δικαιοσύνη του Δία. 
Με αφορμή κάποιους μύθους ο ποιητής παρεμβάλλει συχνά συμβουλές και παραινέσεις ηθικού χαρακτήρα προς τον αδερφό του Πέρση. Πρόκειται για το πρώτο κείμενο της ελληνικής γραμματείας με σαφείς αναφορές σε μία ηθική τάξη. Οι έννοιες που απασχολούν τον ποιητή είναι η Ελπίδα, η Δικαιοσύνη και η αντίθετή της, η Ύβρις. Μέσα από τις περιγραφές της καθημερινής ζωής σε ένα μικρό χωριό της Βοιωτίας, ο Ησίοδος μάς παρέχει ανεκτίμητες πληροφορίες για τη γεωργία και τη ζωή των αγροτών της εποχής του. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο μύθος για τις "μεταλλικές εποχές" του ανθρώπινου γένους, ο οποίος δε φαίνεται να έχει ανατολικά παράλληλα, εκτός ίσως από κάποια μακρινή συγγένεια με την αιγυπτιακή θεολογία. Στα Έργα και Ημέραι διαφαίνονται τέλος η πλούσια φαντασία και η αναπτυγμένη ατομική συνείδηση του ποιητή μέσα από την ενέργεια και τη ζωντάνια των στίχων του, από το σοβαρό ή ειρωνικό -πάντα όμως αυθεντικό του τόνο- καθώς και από την απουσία συναισθηματικότητας που διαχωρίζει το ύφος του από εκείνο του Ομήρου. Το τρίτο έργο που κατά καιρούς έχει αποδοθεί στον Ησίοδο είναι η Ασπίδα του Ηρακλή. Πρόκειται όμως για έργο νόθο, που δημιουργήθηκε κατά πάσα πιθανότητα τον 6ο αιώνα π.Χ. σε μία ανεπιτυχή προσπάθεια μίμησης του ύφους του. Είναι μία άτονη και περίπλοκη αφήγηση της μάχης του Ηρακλή με τον Κύκνο, στην οποία περιγράφεται η ασπίδα του θηβαίου ήρωα, με πρότυπό της την ομηρική περιγραφή της ασπίδας του Αχιλλέα. Ίσως, η πιο σημαντική εξέλιξη την κλασσική εποχή είναι ο υποβιβασμός των φτωχών αγροτών στο επίπεδο του εξαρτημένου παραγωγού από μία δευτερεύουσα ομάδα, που χρησιμοποιούσε το πλεόνασμα της σοδειάς για μη αγροτικές δραστηριότητες. Στη Θεσσαλία, στη Σπάρτη και στην Κρήτη, οι αυτόχθονες λαοί -πενέστες, είλωτες, αφαμιώτες, μνωίτες και κλαρώτες- είχαν υποδουλωθεί και ήταν νομικά δεμένοι με τη γη (Αριστοτέλης, Πολιτικά 1269α35-1269β10). Μόνο στις απομονωμένες ορεινές περιοχές οι αγρότες παρέμεναν ανεξάρτητοι. Αλλά στις ανοιχτές, εύκολες σε πρόσβαση, περιοχές είχαν μεταπέσει σε απλούς χωρικούς που προμήθευαν με αγαθά τους γαιοκτήμονες. Από την άλλη πλευρά, όμως αυτές οι ομάδες ήταν που στήριζαν τους θρησκευτικούς και κοινωνικούς μηχανισμούς της πόλης. 
Η Σπάρτη αποτέλεσε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της εφαρμογής του καταμερισμού της γης, ύστερα από εισβολή σε γειτονική περιοχή, και της μετατροπής των ηττημένων κατοίκων σε είλωτες. Η ρίζα ελ- της λέξης "είλωτας" υποδηλώνει κυρίευση ή κατάκτηση. Οι είλωτες ήταν ελληνικά φύλα, κάτοικοι της Λακωνίας και της Μεσσηνίας. Οι Μεσσήνιοι, που ήταν και οι περισσότεροι, υποδουλώθηκαν μετά το τέλος του Α' Μεσσηνιακού πολέμου, γύρω στα 715 π.Χ., και η γη τους -γνωστή για τη γονιμότητά της- μοιράστηκε ανάμεσα στους σπαρτιάτες πολίτες. Στην Αθήνα και σε άλλες ιωνικές πόλεις, ο δυναμικός χαρακτήρας της προόδου προστάτευσε τους ανίσχυρους αγρότες από το να γίνουν είλωτες. Ανάμεσά τους όμως υπήρχαν και ορισμένοι, που είχαν υποπέσει σε χρέη και δεν ήταν πλέον σε θέση να συντηρήσουν τις οικογένειές τους και των οποίων η θέση δεν έχει καθοριστεί ακόμα με ακρίβεια. Ήταν Αθηναίοι, πιθανώς μέλη φρατριών, φυλών ή και των δύο, αλλά δεν ήταν πλέον ελεύθεροι. Η αύξηση του αριθμού και της δυσαρέσκειάς τους οδήγησε στη λεγόμενη "αγροτική κρίση". Οι περισσότερες πληροφορίες πάντως αναφέρονται στην Αθήνα και στην εκτόνωση της κρίσης εκεί και σχετίζονται με το νομοθέτη Σόλωνα.
Πηγή : http://www.ime.gr/chronos/04/gr/economy/peasants_intro.html
http://www.ime.gr/chronos/04/gr/culture/211lit_epic_hesiod.html

Έργα και Ημέραι (Ησιοδος) : Ένα αρχαίο ελληνικό επικό ποίημα με πρακτικές συμβουλές για αγρότες

To Έργα και Ημέραι είναι ένα από τα πιο γνωστά διδακτικά επικά ποιήματα του Ησιόδου. Αποτελείται από 828 εξάμετρους στίχους και γράφτηκε με αφορμή τη δικαστική διαμάχη του Ησιόδου με τον αδελφό του Πέρση για την πατρική κληρονομιά και εκφράζει όλη την πικρία του συγγραφέα για την αδελφική διχόνοια. Αυτή ως Έριδα βρίσκεται στο επίκεντρο του πρώτου μέρους του έργου. Το έπος αρχίζει με επίκληση στις Μούσες της Πιερίας κατά το τυπικό, για να δώσουν έμπνευση στον ποιητή να γράψει αλλά και για να δώσουν ιερότητα και αξιοπιστία στα γεγονότα που θα αναφερθούν στη συνέχεια. Ύστερα ο ποιητής υμνεί τον ύψιστο θεό Δία και αρχίζει ουσιαστικά το έπος, που χωρίζεται σε δύο μέρη. Ο ποιητής απευθύνεται στον αδελφό του Πέρση και αναλύει την δομή της ανθρώπινης κοινωνίας, τις ηθικές υποχρεώσεις κάθε ανθρώπου και την προέλευση του κακού στον κόσμο. Τονίζει έντονα τις χρήσιμες για τον αγώνα της ζωής αρετές της οικονομίας, της προνοητικότητας, του μέτρου, της τάξης και τις κοινωνικότητας. Όλη αυτή η διαδικασία γίνεται μέσα από την αφήγηση μυθικών διηγήσεων, όπως του Προμηθέα και της Πανδώρας. Λίγο πιο αναλυτικά, στο πρώτο μέρος ο Ησίοδος, μετά την επίκληση των Μουσών, τονίζει ότι οι Θεοί έχουν τον τρόπο τους να γονατίζουν τους άδικους και τους ισχυρούς και μετά απευθύνεται ευθέως στον αδελφό του με τον οποίο βρίσκονται ακόμα σε δικαστική διαμάχη. Περιγράφει διάφορες ανθρώπινες αδυναμίες όπως η ζήλεια και η απληστία, αλλά και το γεγονός ότι η Έρις έχει δύο όψεις, μια χρήσιμη και καλή αλλά και μία αρνητική και καταστροφική. Αναφέρει ότι δεν πήρε τη μισή γη που του αναλογούσε, αλλά λιγότερη και αυτό ο Πέρσης το κατάφερε "ταΐζοντας τους δικαστές που χαίρονται να δικάζουν τέτοιες υποθέσεις για να δωροδοκούνται". Στη συνέχεια ο Ησίοδος αντιπαραβάλλει έμμεσα την υπόθεσή τους με του Προμηθέα και του Επιμηθέα και αναφέρει την ιστορία με την Πανδώρα. 
Αφηγείται πως θύμωσαν οι θεοί με τη φωτιά που πήραν οι άνθρωποι και πως για να τιμωρήσουν αυτούς και τον Προμηθέα έπλασαν την Πανδώρα και την έστειλαν να πλανέψει τον Επιμηθέα, ο οποίος έκανε το λάθος να δεχτεί δώρο από το Δία παρότι ο Προμηθέας τον είχε συμβουλέψει για το αντίθετο. Το δώρο των θεών ήταν η ίδια η Πανδώρα που άνοιξε το πιθάρι με όλα τα δεινά του κόσμου και από τότε δυστύχησαν όλοι οι άνθρωποι, αφού μέσα στο λεγόμενο "κουτί" της έμεινε μονάχα η Ελπίδα. Στη συνέχεια ο Ησίοδος αναφέρεται κάπως διεξοδικά στην πλάση της ανθρωπότητας κατά γενιές ή φυλές και θυμίζει στον αδελφό του ότι οι θεοί έπλασαν από το ίδιο υλικό ανθρώπους και ημίθεους ή ήρωες, υπονοώντας ότι ο άνθρωπος έχει την επιλογή να γίνει καλός ή κακός. Αναφέρει ότι δημιουργήθηκε πρώτα η χρυσή γενιά, που ήταν η τελειότερη και ευτύχησε. Όταν αυτή έφυγε από τη γη, οι θεοί έπλασαν την αργυρή, που ήταν πολύ υποδεέστερη της χρυσής. Όταν πέρασε κι αυτής ο χρόνος, έπλασαν την τρίτη γενιά, από χαλκό, που ήταν ακόμα χειρότερη. Οπότε την επόμενη γενιά οι θεοί φρόντισαν να την φτιάξουν καλύτερη και έτσι η τέταρτη φυλή η γενεά των ανθρώπων ήταν αγαθοί άνθρωποι και ήρωες, που έγιναν ημίθεοι. Πολλοί από αυτή τη γενιά πολέμησαν την εποχή του Οιδίποδα και στον Τρωικό Πόλεμο "για την Ελένη με τα πλούσια μαλλιά" και ύστερα αποσύρθηκαν και ζουν ακόμα στα πέρατα της οικουμένης. Τέλος, οι Θεοί έπλασαν την πέμπτη φυλή η γενιά, που ο Ησίοδος αφήνει να εννοηθεί ότι είναι η τωρινή και στην οποία ανήκει ο ίδιος και ο αδελφός του. Την περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα, όπου χάνεται ο σεβασμός για το γονιό, δεν επαινείται ο αγαθός αλλά ανταμείβεται ο ισχυρός, όπου η δύναμη είναι και δίκαιο, και όπου η Νέμεση και η Αιδώς (ντροπή) αποχωρούν πλέον από τη συντροφιά των ανθρώπων και αναζητούν καταφύγιο κοντά στους θεούς, αφήνοντας τους αδύναμους ανθρώπους στη μοίρα τους, ανυπεράσπιστους απέναντι στην ισχυρή εξουσία ή το άδικο. Μετά τις παραβολές και τις περιγραφές, ο Ησίοδος περνά ξανά με σαφήνεια στο ζήτημα με τον αδελφό του, και του ζητά να μην είναι βίαιος και άδικος, να μην συνεχίσει να ζητά όλο και περισσότερα αφού ήδη πήρε παραπάνω από όσα του ανήκαν, επειδή θυμώνουν και οι Θεοί, μια που "όλα τα βλέπει το μάτι του Δία". 
Φτάνει στο σημείο να λέει ότι καλύτερα να μην ήταν δίκαιος ούτε ο ίδιος ούτε ο γιος του, αφού η ζωή επιβραβεύει τους άδικους για να καταλήξει όμως ότι "Ο Δίας μάλλον δεν θα το αφήσει αυτό να περάσει έτσι", δηλαδή να μείνει ατιμώρητο. Ζητά από τον αδελφό του να μην ορκίζεται στα ψέματα και να διαλέξει όχι το δρόμο της κακίας που είναι δίπλα στον κάθε άνθρωπο, αλλά της αρετής, που μόνο στην αρχή μοιάζει δύσκολος. Του λέει ότι ο πλούτος δεν είναι αγαθός όταν αρπάζεται και ότι μόνο η δουλειά είναι τίμιος τρόπος να πλουτίσεις. Στη συνέχεια ο Ησίοδος προχωρεί σε διάφορες συμβουλές για το πώς πρέπει να ζει ένας καλός άνδρας, να εργάζεται, να φροντίζει τη γη του, να θυσιάζει στους θεούς, και ο λόγος αρχίζει να γίνεται λιγότερο προσωπικός -σαν ο Ησίοδος να μην απευθύνεται πια στον αδελφό του, αλλά να μιλά γενικά για το σωστό τρόπο ζωής. Λέει να καλούμε το γείτονά μας στις γιορτές, γιατί ο κακός γείτονας είναι κατάρα και ο καλός γείτονας ευλογία, και μας προστρέχει συχνά περισσότερο από τους συγγενείς. Συνιστά να μιλάμε με μάρτυρες και να κάνουμε όρκους για σιγουριά στις συμφωνίες και μετά λέει στους άνδρες να προσέχουν τις γυναίκες, επειδή όποιος εμπιστεύεται γυναίκα, εμπιστεύεται απατεώνα. Από τους στίχους 380 και μετά ο Ησίοδος αρχίζει να δίνει εντελώς πρακτικές συμβουλές, για το πότε πρέπει να σπέρνεις, να θερίζεις, να ταξιδεύεις με πλοίο κ.λπ. Ο ποιητής δίνει συμβουλές για τις ανθρώπινες σχέσεις καθώς και για θέματα, όπως η γεωργία, η ναυτιλία, το εμπόριο και οι αίσιες και θεάρεστες ημέρες του μηνός.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Έργα_και_Ημέραι

Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2018

Ο Οικονομικός του Έλληνα Ξενοφώντα και τα Γεωργικά του Ρωμαίου Βιργιλίου

Ο Οικονομικός είναι πραγματεία του Αθηναίου ιστορικού Ξενοφώντα πάνω στη διαχείριση ενός νοικοκυριού (τέχνη της οικιακής διοίκησης) και ενός κτήματος, με τη μορφή κυρίως ενός διαλόγου ανάμεσα στον Σωκράτη και στον Κριτόβουλο, γιο του Κρίτωνα. Το έργο διαφωτίζει τις προτιμήσεις και τις επιδιώξεις του Ξενοφώντα, στην αγροτική επιστήμη της εποχής του και στις σχέσεις οι οποίες, κατά τη γνώμη του, θα έπρεπε να επικρατούν ανάμεσα σε έναν άντρα και στη γυναίκα του. Η συγγραφή του έργου τοποθετείται μετά την μάχη στα Κούναξα 401 π.Χ. Στην αρχή του Οικονομικού παρουσιάζονται ο Σωκράτης και ο Κριτόβουλος να συζητούν για την έννοια του πλούτου που την ταυτίζουν με την χρησιμότητα και την ευημερία, όχι μόνο στα καθαυτά υπάρχοντα. Από το έβδομο κεφάλαιο και μετά ο Σωκράτης ανακοινώνει στον Κριτόβουλο το περιεχόμενο κάποιας συζήτησης την οποία έκαμε κάποτε με τον Αθηναίο Ισχόμαχο, που είχε πριν λίγο νυμφευθεί και περιέγραψε στον φιλόσοφο διεξοδικά και με ειλικρίνεια τον χαρακτήρα και τις συνθήκες της οικογενειακής του ζωής. Στον Οικονομικό αναπτύσσεται για πρώτη φορά μεθοδικά και συστηματικά η αντίληψη που θεωρεί βάση κάθε άρτιου πολιτισμού κατά κύριο λόγο τη γεωργία. Ο Σωκράτης λέει πως οι επιστήμες που ονομάζονται βαναυσικές έχουν κακή φήμη ιδιαίτερα στους ευπόλεμους λαούς, στους φίλους κακοί ακόμα και στους πατεράδες (ταις πατράσιν αλεξήτορες (είναι απωθητικές -για να συνεχίσουν τα παιδιά τους). Στη συνέχεια προτείνει την γεωργία ως καλύτερη επαγγελματική απασχόληση και για να περιβάλλει το ενδιαφέρον του για την γεωργία με το κύρος κάποιας υψηλής κοινωνικής αναγκαιότητας φέρνει παράδειγμα τον βασιλιά των Περσών, που μαζί με την πολιτική τέχνη φρόντιζε ιδιαίτερα και τη γεωργία. Ο Σωκράτης λέει στον Κριτόβουλο πως ο Κύρος έδειξε στο Λύσανδρο το βασιλικό κήπο των Σάρδεων, όταν κάποτε ο τελευταίος πήγε φέρνοντάς του τα δώρα των συμμάχων. 

Ο Λύσανδρος τον θαύμασε επειδή τα δένδρα ήταν ωραία, σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους, οι στοίχοι όρθιοι και τα πάντα καλοφτιαγμένα και σε σωστή διάταξη και όλα αυτά μέσα στις ευωδιές του κήπου. Είπε τότε ότι εκπλήσσεται όχι μόνο για την ομορφιά του κήπου αλλά ακόμα και για εκείνον που μέτρησε και τακτοποίησε τα διάφορα μέρη του. Όταν το άκουσε αυτό ο Κύρος χάρηκε και είπε στον ξένο ότι ο ίδιος είχε μετρήσει και τακτοποιήσει τα πάντα και είχε φυτέψει μάλιστα μερικά δένδρα. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα η καλλιέργεια της γης είναι ευχαρίστηση και συνάμα πλουτισμός της οικιακής περιουσίας και άσκηση του σώματος με σκοπό την επιτυχή εκτέλεση κάθε έργου που ταιριάζει στους ελεύθερους πολίτες. Η γυναίκα στο σπίτι είναι ότι ακριβώς η βασίλισσα των μελισσών στην κυψέλη, μοιράζει κατάλληλα όσα πρέπει να δαπανηθούν, φυλάει όπως πρέπει τα περισσεύματα, φροντίζει για την κατασκευή εδυμάτων και άξιος Κύριος είναι εκείνος που πηγαίνει στον τόπο της εργασίας και εμπνέει ζήλο για την εργασία και διάθεση για φιλότιμη άμιλλα (καὶ ἵππος ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἂν κακουργῇ, τὸν ἱππέα κακίζομεν). Ο Ξενοφών αναφέρεται και στην ασχολία των ανδρών στη γεωργία και ιδιαίτερα ασχολείται με την άμπελο και την ελιά που αργότερα ο Βιργίλιος έγραψε τα γεωργικά του. Ο Μισέλ Φουκώ αφιέρωσε ένα τμήμα του Οικονομικού στο έργο του: η ιστορία της σεξουαλικότητας, ενώ ο Λέο Στράους ασχολήθηκε εκτενέστερα.

Τα Γεωργικά είναι διδακτικό ποίημα του Βιργιλίου γραμμένο μεταξύ 37 π.Χ. και 30 π.Χ. στην Καμπανία της Ιταλίας σε τέσσερα βιβλία εξάμετρων. Το πρώτο βιβλίο ασχολείται με την καλλιέργεια και τον καιρό, το δεύτερο με τη δενδροκομία, κυρίως τη φροντίδα με τις ελιές και τ΄ αμπέλια, το τρίτο με την κτηνοτροφία και το τέταρτο με τη μελισσοκομία. Για την συγγραφή αυτού του ποιήματος τον είχε προτρέψει ο Μαικήνας (Gaius Maecanas) που του φέρθηκε με πολλή γενναιότητα εξασφαλίζοντας ακόμα και την αγρέπαυλη που του παραχώρησε ο Οκταβιανός Αύγουστος. Ο ίδιος ο Οκταβιανός είχε δείξει ενδιαφέρον γιατί αντιμετώπιζε το πρόβλημα της εγκατάστασης των παλαιμάχων στη γη ώστε να τους καθησυχάσει, να διαθρέψει τις πόλεις και να διασώσει το κράτος με το αγροτικό μόχθο. Ο Βιργίλιος προσδίδει στο διδακτικό περιεχόμενο των Γεωργικών του μεγάλη ποιητική χάρη, τονίζοντας το θέμα της μάχης του ανθρώπου με τα στοιχεία της φύσης, παρέχοντας ένα είδος προσωπικής ζωής στις φυσικές διαδικασίες, δείχνοντας αγάπη στα και προσθέτοντας μυθολογικές και άλλες παραπομπές.Ομιλεί για τις ασθένειες τω ζώων και της θεραπείας τους. Περιγράφει τα κοινά κατοικίδιοι ζώα με κατανόηση και συμπάθεια. Δεν παύει να θαυμάζει την απλότητα των ενστίκτων τους, τη δύναμη των παθών τους, την τελειότητα της μορφής τους. Εξιδανικεύει την αγροτική ζωή, αλλά δεν αγνοεί τις κακουχίες και τις περιπέτειες, το καταπονητικό μόχθο, την αδιάκοπη πάλη εναντίον των εντόμων, την τυραννική αγωνία της ξηρασίας και των καταιγίδων. Παρά ταύτα, labor omnia vincit (ο μόχθος νικά τα πάντα). Ο Βιργίλιος δανείζεται από τον Ησίοδο (Έργα και Ημέραι), τον Άρατο τον Κώο, τον Κάτωνα τον πρεσβύτερo (De Agricultura), τον Ουάρρωνα (Marcus Terentius), αλλά μεταμορφώνει την τραχεία τους πεζογραφία και τις ασταθείς τους γραμμές σε λεπτότατους σμιλευμένους στίχους. Καλύπτει τους διάφορους κλάδους της γεωργίας, την ποικιλία και την περιποίηση των εδαφών, τις εποχές για την σπορά και την ωρίμανση, την καλλιέργεια της ελιάς και της αμπέλου, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Οικονομικός_(Ξενοφών)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Γεωργικά

Οικονομικός του Ξενοφώντα (Μέρος Γ') : Ο συγγραφέας του πρώτου συγγράμματος για την αγροτική ζωή

Ο Ξενοφών (μεταξύ 431 και 428 π.Χ.) ήταν Αθηναίος ιστορικός συγγραφέας και σωκρατικός φιλόσοφος. Γιος του Γρύλλου από τον αρχαίο δήμο της Ερχίας (Σπάτα), κονωνικά ανήκε στην τάξη των ιππέων και πολιτικά έδρασε ως ολιγαρχικός και φιλολάκων. Μετά το 410 π.Χ. γνωρίστηκε με τον Σωκράτη και μπήκε στον κύκλο των μαθητών του. Η ιστορική καταγραφή του Ξενοφώντα στην Ανάβαση είναι ένα από τα πρώτα γραπτά κείμενα όπου αναλύεται ο χαρακτήρας ενός ηγέτη και αποτελεί παράδειγμα ανάλυσης τέτοιου τύπου, κάτι που σήμερα καλείται θεωρία «Μεγάλων Ανδρών». Στο έργο αυτό, ο Ξενοφών περιέγραψε τον χαρακτήρα του Κύρου του νεότερου, λέγοντας ότι "από όλους τους Πέρσες που έζησαν μετά τον Κύρο τον Μέγα, ήταν ο πιο κατάλληλος για βασιλιάς και για διοικητής μιας αυτοκρατορίας". Το κεφάλαιο 6 συνιστάται για ανάγνωση, διότι περιγράφει τους χαρακτήρες πέντε ηττημένων στρατηγών που παραδόθηκαν στον εχθρό. Ο Κλέαρχος, όπως αναφέρεται, πίστευε πως "ένας στρατιώτης θα πρέπει να φοβάται περισσότερο τον ίδιο το διοικητή του, από τον εχθρό". Ο Μένων περιγράφεται ως άνδρας του οποίου η κυρίαρχη φιλοδοξία ήταν να γίνει πλούσιος. Σχετικά με τον Αγία τον Αρκά και τον Σωκράτη τον Αχαιό, γίνεται αναφορά στο θάρρος τους και στην εκτίμηση των φίλων τους. Ο Ξενοφών αργότερα εξορίστηκε από την Αθήνα, πιθανώς διότι πολέμησε υπό τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο εναντίον των Αθηναίων στην Κορώνεια. Είναι πιθανό, ωστόσο, ότι είχε εξοριστεί νωρίτερα, λόγω του συνδέσμου του με τον Κύρο. Οι Σπαρτιάτες τού έδωσαν περιουσία στη Σκιλλούντα, κοντά στην Ολυμπία στην Ήλιδα, όπου συνέγραψε την Ανάβαση. Ο γιος του πολέμησε για την Αθήνα στη Μαντίνεια, ενώ ο Ξενοφών ακόμη ζούσε· έτσι η εξορία του ανεκλήθη. Ο Ξενοφών πέθανε στην Κόρινθο (ή ίσως στην Αθήνα) και η ημερομηνία θανάτου του είναι αβέβαιη. Είναι γνωστό ότι έσωσε τον προστάτη του Αγησίλαο, για τον οποίο έγραψε ένα εγκώμιο. 
Ο Διογένης Λαέρτιος ονόμαζε τον Ξενοφώντα "Αττική Μούσα" λόγω της γλυκύτητας της γραφής του. Λίγοι ήταν οι ποιητές που έγραψαν στην Αττική διάλεκτο. Ο Ξενοφών ανέπτυξε πλούσια και πολυμερή δραστηριότητα, φαινόμενο που βέβαια δεν αποτελεί ιδιαίτερο γνώρισμα της προσωπικότητάς του, αλλά γενικότερο χαρακτηριστικό των λογίων της εποχής του. Στον τομέα της ιστοριογραφίας με τα «Ελληνικά» του, που διαιρούνται σε 7 βιβλία, συνεχίζει συνειδητά το έργο του Θουκυδίδη και καλύπτει την περίοδο από το 411 π.Χ. ως 361 π.Χ.. Γενικότερη σημασία για την πολιτική φιλοσοφία έχει η «Κύρου παιδεία», σε 8 βιβλία, όπου, στο πνεύμα της σοφιστικής και της σωκρατικής ιδεολογίας και με πρότυπο την λίγο ιστορική και πολύ μυθιστορηματική προσωπογραφία του ιδρυτή της περσικής αυτοκρατορίας Κύρου Β΄, συνθέτει την προσφιλή του εικόνα του ιδανικού μονάρχη.
Θέμα του Οικονομικού είναι η οικονομία με την αρχική, κυριολεκτική έννοια του όρου, δηλαδή η «διαχείριση του οίκου». Η συγγραφή του έργου τοποθετείται μετά την μάχη στα Κούναξα 401 π.Χ. και αποτελεί το πρώτο παγκοσμίως κείμενο που ασχολείται επιστημονικά με την γεωργία. Και τότε απάντησα: «Πώς λοιπόν Ισχόμαχε, αν βέβαια είναι τόσο εύκολο να μάθει κάποιος τα μυστικά της γεωργίας και αφού λίγο πολύ όλοι ξέρουν τα ίδια πράγματα, πώς γίνεται και δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση όλοι οι γεωργοί, αλλά άλλοι έχουν άφθονα αγαθά και τους περισσεύουν κιόλας, ενώ άλλοι δεν έχουν ούτε καν τα αναγκαία για τη διαβίωσή τους με αποτέλεσμα να χρωστάνε;» «Θα σου εξηγήσω αμέσως, Σωκράτη», είπε ο Ισχόμαχος. «Δεν οφείλεται στην εμπειρία ή στην άγνοια των γεωργών το να γίνονται κάποιοι εύποροι ή να παραμένουν φτωχοί. Ούτε και θα ακούσεις ποτέ να λένε ότι κάποιος γεωργός καταστράφηκε οικονομικά επειδή δεν έσπειρε καλά ή επειδή δεν έβαλε στη σειρά τα φυτά του, επειδή δεν γνώριζε το έδαφος και φύτεψε το αμπέλι σε άγονο χώμα ή γιατί δεν ήξερε ότι έπρεπε πρώτα να οργώσει καλά το χωράφι και μετά να σπείρει. 
Μάλλον θα ακούσεις ότι ο τάδε γεωργός δεν είχε σοδειά γιατί δεν φρόντισε να κάνει καλή σπορά ή να βάλει κοπριά στο χωράφι του. Κάποιος άλλος θα μάθεις ότι δεν είχε κρασί, γιατί δεν φύτεψε αμπέλια ή δεν φρόντισε αυτά που είχε φυτεμένα. Ή θα μάθεις, ίσως, ότι κάποιος δεν είχε λάδι ή σύκα γιατί δεν νοιάστηκε και δεν φρόντισε να έχει σοδειά. Αυτοί είναι οι λόγοι, Σωκράτη, που οι γεωργοί διαφέρουν μεταξύ τους και όχι, γιατί κάποιοι έχουν κάνει κάποια σημαντική ανακάλυψη πάνω στην δουλειά τους. Αν πάλι κάποιος δεν γνωρίζει καθόλου τι μπορεί να παράγει η γη και δεν μπορεί να δει καρπό ή φυτό ούτε και να πληροφορηθεί από κάποιον τι μπορεί να χαρίσει η γη, δεν είναι τάχα πιο εύκολο σε κάθε άνθρωπο να μάθει τις ιδιότητες ενός χωραφιού παρά ενός αλόγου; Και δεν είναι πιο εύκολο να τα μάθει από έναν άλλον άνθρωπο; Γιατί δεν υπάρχει τίποτε που να μας το δείχνει η γη με σκοπό να μας κοροϊδέψει, αλλά μας δείχνει καθαρά όλα όσα μπορεί να παράγει και όσα όχι. Είναι επομένως φιλαλήθης. Πιστεύω ότι η γη δοκιμάζει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο και τους καλούς και τους κακούς, αφού μας τα μαθαίνει όλα πολύ εύκολα. Δεν είναι δυνατόν όσοι δεν ασχολούνται με τη γεωργία να προφασίζονται πως δεν την ξέρουν, όπως εκείνοι που δεν ασχολούνται με άλλες τέχνες. Όλοι ξέρουμε πολύ καλά ότι όταν φροντίζουμε τη γη, αυτή μας προσφέρει απλόχερα τα αγαθά της. Όμως στη γεωργία η αργία είναι κατήγορος μιας οκνηρής ψυχής. Γιατί δεν μπορεί ένας άνθρωπος να ζει χωρίς να έχει τα αναγκαία, δεν αμφιβάλλει κανένας γι’ αυτό. Όποιος δεν ξέρει άλλη προσοδοφόρο τέχνη αλλά δεν θέλει ούτε και να καλλιεργεί την γη, τότε είναι φανερό ότι προτιμά να ζει με την αρπαγή, την κλεψιά, την ζητιανιά ή ότι είναι άμυαλος.
Πηγή : https://emprosnews.wordpress.com/2015/10/10/ξενοφώντος-οικονομικός-περί-της-γεω/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ξενοφών

Οικονομικός του Ξενοφώντα (Μέρος Β') : Η ελληνική μετάφραση του αρχαίου κειμένου για την γεωργία

Ξενοφών. Οικονομικός. Εισαγωγή, μετάφραση. Αθήνα: Ενάλιος. Και τότε απάντησα: «Πώς λοιπόν Ισχόμαχε, αν βέβαια είναι τόσο εύκολο να μάθει κάποιος τα μυστικά της γεωργίας και αφού λίγο πολύ όλοι ξέρουν τα ίδια πράγματα, πώς γίνεται και δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση όλοι οι γεωργοί, αλλά άλλοι έχουν άφθονα αγαθά και τους περισσεύουν κιόλας, ενώ άλλοι δεν έχουν ούτε καν τα αναγκαία για τη διαβίωσή τους με αποτέλεσμα να χρωστάνε;» «Θα σου εξηγήσω αμέσως, Σωκράτη», είπε ο Ισχόμαχος. «Δεν οφείλεται στην εμπειρία ή στην άγνοια των γεωργών το να γίνονται κάποιοι εύποροι ή να παραμένουν φτωχοί. Ούτε και θα ακούσεις ποτέ να λένε ότι κάποιος γεωργός καταστράφηκε οικονομικά επειδή δεν έσπειρε καλά ή επειδή δεν έβαλε στη σειρά τα φυτά του, επειδή δεν γνώριζε το έδαφος και φύτεψε το αμπέλι σε άγονο χώμα ή γιατί δεν ήξερε ότι έπρεπε πρώτα να οργώσει καλά το χωράφι και μετά να σπείρει. Μάλλον θα ακούσεις ότι ο τάδε γεωργός δεν είχε σοδειά γιατί δεν φρόντισε να κάνει καλή σπορά ή να βάλει κοπριά στο χωράφι του. Κάποιος άλλος θα μάθεις ότι δεν είχε κρασί, γιατί δεν φύτεψε αμπέλια ή δεν φρόντισε αυτά που είχε φυτεμένα. Ή θα μάθεις, ίσως, ότι κάποιος δεν είχε λάδι ή σύκα γιατί δεν νοιάστηκε και δεν φρόντισε να έχει σοδειά. Αυτοί είναι οι λόγοι, Σωκράτη, που οι γεωργοί διαφέρουν μεταξύ τους και όχι, γιατί κάποιοι έχουν κάνει κάποια σημαντική ανακάλυψη πάνω στη δουλειά τους. Και οι στρατηγοί ακόμη διαφέρουν μεταξύ τους σε ορισμένα στρατιωτικά ζητήματα, όχι γιατί κάποιοι είναι πιο έξυπνοι, αλλά γιατί δείχνουν περισσότερη φροντίδα. Γιατί, όσα ξέρουν οι στρατηγοί τα ξέρουν ασφαλώς και οι πολίτες, αλλά κάποιοι ηγέτες τα εφαρμόζουν και κάποιοι όχι. Για παράδειγμα, όλοι ξέρουν ότι όταν ο στρατός προελαύνει σε εχθρική χώρα είναι προτιμότερο να προχωρεί συντεταγμένος για να μπορεί να αντιμετωπίσει με πλήρη ετοιμότητα ξαφνική επίθεση του εχθρού. »Ενώ λοιπόν όλοι το ξέρουν αυτό, άλλοι το εφαρμόζουν και άλλοι όχι. 
Όλοι ανεξαιρέτως γνωρίζουν ότι είναι καλύτερα να βάζουν φρουρές μπροστά από το στρατόπεδο ημέρα και νύχτα αδιαλείπτως. Δεν το εφαρμόζουν, όμως, όλοι. Και όταν πάλι προχωρούν μέσα από στενά μονοπάτια, όλοι ξέρουν ότι είναι προτιμότερο να καταλαμβάνουν από πιο πριν τα πιο καίρια σημεία. Αλλά δεν το κάνουν όλοι αυτό. »Έπειτα όλοι λένε πως η κοπριά είναι ωφέλιμη για τα σπαρτά και βλέπουν άλλωστε ότι γίνεται εύκολα. Όμως, παρόλο που ξέρουν πώς να την φτιάξουν και επομένως μπορούν να ετοιμάσουν μεγάλη ποσότητα, δεν φροντίζουν να το κάνουν όλοι οι γεωργοί. Κι ο θεός ρίχνει άφθονη βροχή και όλα τα κοιλώματα γίνονται τέλματα. Και η γη φυτρώνει πολλά αγριόχορτα, ο γεωργός όμως πρέπει να καθαρίζει πρώτα το χωράφι για να μπορέσει ύστερα να το σπείρει. Όσα ξεριζώνει πρέπει να τα ρίχνει στο νερό και με τον καιρό αυτά θα γίνουν θρεπτικά υλικά για τη γη. Γιατί, ποιο χορτάρι και ποιο χώμα μέσα σε στάσιμα νερά δεν γίνεται κοπριά; Πόση φροντίδα χρειάζεται η γη όταν είναι περισσότερο υγρή για την σπορά ή περισσότερο αλμυρή για τη φύτευση, αυτά είναι πράγματα που όλοι τα ξέρουν. Και ξέρουν επίσης πώς να διώχνουν το στάσιμο νερό ανοίγοντας χαντάκια και πώς αν ανακατέψουν το λασπώδες χώμα με άλλο ξερό χώμα, γίνεται το έδαφος λιγότερο αλμυρό. Κι όμως δεν φροντίζουν όλοι το ίδιο προσεχτικά αυτές τις λεπτομέρειες. »Αν πάλι κάποιος δεν γνωρίζει καθόλου τι μπορεί να παράγει η γη και δεν μπορεί να δει καρπό ή φυτό ούτε και να πληροφορηθεί από κάποιον τι μπορεί να χαρίσει η γη, δεν είναι τάχα πιο εύκολο σε κάθε άνθρωπο να μάθει τις ιδιότητες ενός χωραφιού παρά ενός αλόγου; Και δεν είναι πιο εύκολο να τα μάθει από έναν άλλον άνθρωπο; Γιατί δεν υπάρχει τίποτε που να μας το δείχνει η γη με σκοπό να μας κοροϊδέψει, αλλά μας δείχνει καθαρά όλα όσα μπορεί να παράγει και όσα όχι. Είναι επομένως φιλαλήθης. »Πιστεύω ότι η γη δοκιμάζει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο και τους καλούς και τους κακούς, αφού μας τα μαθαίνει όλα πολύ εύκολα.

Δεν είναι δυνατόν όσοι δεν ασχολούνται με τη γεωργία να προφασίζονται πως δεν την ξέρουν, όπως εκείνοι που δεν ασχολούνται με άλλες τέχνες. Όλοι ξέρουμε πολύ καλά ότι όταν φροντίζουμε τη γη, αυτή μας προσφέρει απλόχερα τα αγαθά της. Όμως στη γεωργία η αργία είναι κατήγορος μιας οκνηρής ψυχής. Γιατί δεν μπορεί ένας άνθρωπος να ζει χωρίς να έχει τα αναγκαία, δεν αμφιβάλλει κανένας γι' αυτό. Όποιος δεν ξέρει άλλη προσοδοφόρο τέχνη αλλά δεν θέλει ούτε και να καλλιεργεί τη γη, τότε είναι φανερό ότι προτιμά να ζει με την αρπαγή, την κλεψιά, τη ζητιανιά ή ότι είναι άμυαλος».
Πηγή : http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?t=479&m=1

Οικονομικός του Ξενοφώντα (Μέρος Α') : Η ανάλυση και η χρησιμότητα της γεωργικής επιστήμης

Μελετώντας το έργο του Ξενοφώντος "Οικονομικός" σήμερα, μας εντυπωσιάζει η επικαιρότης του, όπως άλλωστε συμβαίνει με όλα τα έργα των Αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Το ιδιαίτερο που έχει το συγκεκριμένο έργο είναι ότι αποτελεί το πρώτο παγκοσμίως κείμενο που ασχολείται επιστημονικά με την γεωργία.Ο Ξενοφών, Αθηναίος ιστορικός, στρατιωτικός και πολιτειολόγος, γενήθηκε στις αρχές του Πελοποννησιακού πολέμου γύρω στα 427 π.Χ. και πέθανε περί το 355 π.Χ. και πέραν της συμμετοχής του στα πολιτικά και στρατιωτικά δρώμενα της εποχής του, αφήνει και λίαν σημαντικό συγγραφικό έργο.Όπως λοιπόν ορίζει ο Σωκράτης μέσα από τον διάλογό του με τον Κριτόβουλο στον "Οικονομικό", ο όρος "οικονομία" είναι όνομα επιστήμης όπως η ιατρική η σιδιρουργική ή η τεκτονική, θέτοντας έτσι τις βάσεις της σημερινής οικονομικής επιστήμης! Και "οικονόμος" είναι αυτός που γνωρίζει να κυβερνά τον οίκον του και να αυξάνει τα αγαθά του. Σήμερα αυτόν τον ονομάζουμε οικονομολόγο. Δεν θα επεκταθούμε όμως στον σχολιασμό όλης της πραγματείας του Ξενοφώντος, αλλά μόνον στο κομμάτι εκείνο που έχει να κάνει με την γεωργική επιστήμη. Αφού διεξέρχεται πολύ ενδιαφέροντα αλλά και διαχρονικά θέματα όπως: σχέσεις ανδρογύνου και εργασίες του καθενός εντός του οίκου, πρέπουσα συμπεριφορά προς το υπηρετικό προσωπικό και εκπαίδευση αυτού ώστε ο οίκος να ευτυχεί και να ευημερεί, ο Ξενοφών συνεχίζει με τον διάλογο Σωκράτους - Ισχομάχου (ενός πλουσίου Αθηναίου) να αναλύει την "γεωργικήν επιστήμη" όπως χαρακτηριστικά αποκαλείται η γεωργία. Ξεκινόντας ο διάλογος περί των γεωργικών βλέπουμε ότι το πρώτο πράγμα που αναφέρεται και που και σήμερα διδάσκεται σε όλες τις γεωργικές σχολές του κόσμου, είναι να γνωρίζει κανείς την φύση του εδάφους που πρόκειται να καλλιεργήσει "φύσιν χρήναι πρώτον της γης ειδέναι". Συνεχίζει με το όργωμα, πότε πρέπει αυτό να γίνεται και τις ωφέλειες που προσφέρει, την σπορά, τα σκαλίσματα που χρειάζονται ενδιάμεσα, το θέρισμα - αλώνισμα - λίχνισμα. 
Τελικώς, αναφέρεται στις δενδροφυτείες, ιδιαίτερα της αμπέλου και της ελαίας δίδοντας οδηγείες περί βάθους σκαψίματος και διανοίξεως λάκων, αποστάσεων μεταξύ των φυτών και τυχόν ιδιαίτερες φροντίδες. Είναι εντιπωσιακό ότι αν και επήλθε μηχανοποίηση αρκετών εκ των ανωτέρω εργασιών, αυτό δεν αλλάζει τον αναλλοίωτο χαρακτήρα της γεωργίας διαμέσου των αιώνων. Δεν ξεχνά ο Ξενοφών να αναφέρει επίσης την χλωρά λίπανση και την σπουδαιότητά της για την βελτίωση της παραγωγικής ικανότητος των εδαφών θέτοντας λοιπόν με την πραγματεία του αυτή τις βάσεις της σημερινής γεωπονίας. Ο Ξενοφών έτσι μπορεί δικαίως να θεωρηθεί ο πατέρας της γεωργικής επιστήμης. Όμως, πέραν των τεχνικών λεπτομερειών που αναφέρονται στο κείμενο, είναι πολύ σημαντικότερο να τονισθεί η αξία που δίδεται στην "γεωργικήν τέχνη" από το στόμα ενός Σωκράτους. Στην εποχή μας, που η καταβαράθρωση και η αντιστροφή-διαστροφή των ηθικών, πνευματικών και πολιτικών ιδεών και αξιών έχει φθάσει σε μέγιστο βαθμό, η γεωργία υποτιμάται. Δεν γνωρίζουμε ή δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι χάρη στους γεωργούς και κτηνοτρόφους που μας εξασφαλίζουν την τροφή μας, μπορούμε εμείς οι υπόλοιποι να καθόμαστε αυτάρεσκα πίσω από τα γραφεία μας και να θεωρούμε την γεωργία ώς ένα επάγγελμα που δεν είναι για εμάς. Ίσως θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τις απόψεις μας και να μας βάλει σε σκέψη ο Σωκράτης ο οποίος λέγει ότι καμία τέχνη στον κόσμο δεν παρέχει στον τεχνίτη τόσο πολλά και τόσο καλά αγαθά στο σώμα και την ψυχή όσο η γεωργία, ότι για τους καλούς καγαθούς ανθρώπους η καλλίτερη εργασία και επιστήμη είναι η γεωργία, ότι το πλέον καλό, το πλέον αγαθό, το πλέον ευχάριστο είναι να δημιουργεί κανείς το βιός του από την γεωργία ("κάλλιστόν τε καί άριστον καί ήδιστον από γεωργίας τόν βίον ποιείσθαι"), και τέλος, ότι η γεωργία παρέχει στη πόλη πολίτες άριστους και μυαλωμένους ("πολίτας αρίστους καί ευνουστάτους παρέχεσθαι τω κοινώ"). 
Και ο μεγάλος Αριστοτέλης, εις επίρρωσιν των τελευταίων, λέει στα Πολιτικά του: η καλλίτερη πολιτεία είναι η γεωργική, εκεί δηλαδή που οι περισσότεροι ζούν από την γεωργία και την κτηνοτροφία ("βέλτιστος γάρ δήμος ο γεωργικός εστιν, όπου ζη τό πλήθος από γεωργίας ή νομής"). Και καταλήγουμε με μία διάσημη φράση, και πάλιν του Αριστοτέλους, η οποία θα έπρεπε να υπάρχει ως προμετωπίδα σε όλες τις ανώτατες και ανώτερες γεοπονικές ή γεωργικές σχολές τις Χώρας: "Πασών των επιστημών μήτηρ τε καί τροφός Γεωργία εστί."
Πηγή : http://arcadia.ceid.upatras.gr/arkadia/arcadia-hist/topics/georgika.html

Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου 2018

Η Ελληνική κτηνοτροφία και ο ρόλος των γυναικών στην σημερινή εποχή

Περίπου πέντε εκατομμύρια γίδια και δέκα εκατομμύρια πρόβατα εκτρέφονται στην Ελλάδα, δίνοντας στη χώρα μας την πρώτη και τέταρτη θέση αντίστοιχα στους δύο αυτούς τομείς, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Τα παραπάνω αναφέρει, σε εργασία του, ο αναπληρωτής καθηγητής στο ΑΠΘ Γιώργος Αρσένος, επισημαίνοντας ότι η κτηνοτροφία στην Ελλάδα -και ιδιαίτερα η εκτροφή προβάτων και γιδιών- ως κλάδος της πρωτογενούς παραγωγής κατέχει εξέχουσα σημασία, λόγω της μακροχρόνιας παράδοσής της και της σημαντικής συνεισφοράς στην εθνική οικονομία. Ο κ. Αρσένος αναφέρεται και στην υποστηρικτική λειτουργία της αγροτικής παραγωγής σε ό,τι αφορά τις ζωοτροφές, επισημαίνοντας ότι κάτι τέτοιο είναι σημαντικό αφού περίπου 2,5 δισ. ευρώ δαπανώνται ετησίως για τις εισαγωγές κτηνοτροφικών προϊόντων. Ή μεγάλη οικονομική σημασία της αιγοπροβατοτροφίας, σύμφωνα με τον ίδιο, έγκειται στην παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, με υψηλό βαθμό εξαγωγικής δραστηριότητας (φέτα, γιαούρτι). Εντούτοις, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία (ΥΠΑΑΤ 2010), οι συνολικές εισαγωγές πρόβειου γάλακτος από χώρες της ΕΕ ανήλθαν για το έτος 2008 σε 5,6 χιλιάδες ισοδύναμους τόνους γάλακτος, για το 2009 σε 12 χιλιάδες ισοδύναμους τόνους γάλακτος και το 2010 σε 12,9 χιλιάδες ισοδύναμους τόνους γάλακτος. Για το γίδινο, αντίστοιχα, ήταν 55,7 τόνους, 476 τόνους και 539 τόνους. Με δεδομένο ότι το 2010 στην Ελλάδα παράχθηκαν 551.676 τόνοι πρόβειου γάλακτος και 152.096 τόνοι γίδινου γάλατος φαίνεται, όπως λέει ο κ. Αρσένος, ότι οι εισαγωγές για τη χρονιά αυτή αντιπροσώπευαν το 2,3% και 0,35% για το πρόβειο και γίδινο γάλα, αντίστοιχα. Με βάση τα στοιχεία του ΕΛΟΓΑΚ, το έτος 2012 παραδόθηκαν στη Γαλακτοβιομηχανία 495.480 τόνοι πρόβειου και 114.391 τόνοι γίδινου γάλακτος, γεγονός που υποδηλώνει ότι σε σχέση με το 2010 η εθνική παραγωγή μειώθηκε κατά 10,2% για το πρόβειο και 24,7% για το γίδινο γάλα, αντίστοιχα. 
Τα δεδομένα αυτά, αναφέρει ο κ. Αρσένος, θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο προβληματισμού, αφού από το γάλα αυτό παράγονται παραδοσιακά προϊόντα (Προϊόντα Ονομασίας Προελεύσεως, ΠΟΠ), που κατέχουν αξιόλογη θέση στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού. Η εκτροφή των προβάτων και των γιδιών, σύμφωνα με τον ίδιο, άλλαξε πολύ τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ο αριθμός των εισαγόμενων ζώων από ξενικές φυλές, ιδιαίτερα προβάτων, αυξήθηκε, ο αριθμός των εκτροφών μειώθηκε με ταυτόχρονη αύξηση του μεγέθους τους, αλλά και της παραγωγικότητας των εκτρεφόμενων ζώων, χάρη κυρίως στις προόδους της γενετικής βελτίωσης και της διατροφής. «Ο υποβαθμισμένος ρόλος των γυναικών στην αγροτική παραγωγή και στους αγροτικούς συνεταιρισμούς είναι μια πολύ καλά κρυμμένη παθογένεια της αγροτικής οικονομίας», επισήμανε η γενική γραμματέας Ισότητας των Φύλων Φωτεινή Κούβελα στον ομόλογό της, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ) Νίκο Στουπή. Η συνεργασία των δύο φορέων είναι συστηματική στην κατεύθυνση της δημιουργίας ισχυρών κινήτρων ενίσχυσης του ρόλου των γυναικών σε κρίσιμους τομείς της αγροτικής παραγωγής και της μεταποίησης αλλά και της ενδυνάμωσης του ρόλου τους στη διαδικασία της λήψης αποφάσεων του αγροτικού επιχειρείν και των συνεταιρισμών». Οι δύο γενικοί γραμματείς, συμφώνησαν: Στη συνέχιση της κοινής δράσης τους για το σχεδιασμό συγκεκριμένων πολιτικών, σχετικών με τις εργαζόμενες γυναίκες στον αγροτικό τομέα και την προώθηση πολιτικών ισότητας σε αυτόν. Στον από κοινού σχεδιασμό εξειδικευμένων δράσεων ενημέρωσης των γυναικών σε θέματα που αφορούν την εμπλοκή τους στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης και μεταποίησης , με στόχο την προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας, στην επόμενη προγραμματική περίοδο του Προγράμματος Επικοινωνίας και Δημοσιότητας του Εθνικού Αγροτικού Δικτύου(ΕΑΔ). Κατά τη συνεκτίμηση του πρώτου σταδίου της συνεργασίας των δύο φορέων, διαπιστώθηκε η συμβολή της ΓΓΙΦ στο νομοσχέδιο για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ) που προωθεί η κυβέρνηση, με το να συμπεριληφθούν άρθρα που ενισχύουν τη γυναίκα αγρότισσα. 
Ήδη, σε περισσότερες από πέντε διατάξεις, εντάχθηκαν προτάσεις που αφορούν την ισόρροπη συμμετοχή των φύλων στα όργανα διοίκησης των Α.Σ., καθώς και των επιμέρους κλάδων φυτικής, ζωικής και αλιευτικής παραγωγής, τη δημιουργία δράσεων κατάρτισης αγροτισσών, μέσα από το ταμείο αγροτικής συνεταιριστικής εκπαίδευσης, την υποχρέωση των μεγάλων συνεταιρισμών να δημιουργούν παιδικούς σταθμούς για την διευκόλυνση των γυναικών αγροτισσών. Ακόμη η ΓΓΙΦ συμμετέχει ως μέλος στο Πρόγραμμα Επικοινωνίας και Δημοσιότητας του Εθνικού Αγροτικού Δικτύου (ΕΑΔ) του οποίου ο στρατηγικός στόχος αφορά: Την προώθηση της συνεργασίας, ανταλλαγής γνώσης και εμπειρίας μεταξύ των φορέων που εμπλέκονται στην αγροτική ανάπτυξη. Την ενημέρωση του κοινού σε θέματα που σχετίζονται με τη γεωργική παραγωγή, την ποιότητα των προϊόντων, την προστασία του περιβάλλοντος, την κλιματική αλλαγή, τη διατροφή κ.ά. Την προβολή της τεχνογνωσίας και των εμπειριών που θα αποκομιστούν μέσα από την ανάπτυξη των δράσεων του Δικτύου. Την πληροφόρηση σχετικά με θέματα που αφορούν στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, με έμφαση στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ). Τέλος, κατά τη συνάντηση και δεδομένου ότι οι πολιτικές της ΓΓΙΦ αφορούν οριζόντια όλα τα Υπουργεία, συνετάχθη πρωτόκολλο συνεργασίας του ΥπΑΑΤ και της ΓΓΙΦ, το οποίο θα προταθεί για υπογραφή προς τον αρμόδιο υπουργό.
Πηγή : http://www.nooz.gr/woman/upova8mismenes-oi-gunaikes-stin-agrotiki-paragogi
http://www.emprosnet.gr/article/64592-h-elliniki-ktinotrofia-se-arithmoys

Ελληνική κτηνοτροφία : Η σημερινή κατάσταση, η κακοδαιμονία και οι προοπτικές

«Αν σκεφτούμε ότι τα ποσοστά αυτάρκειας της χώρας σε κτηνοτροφικά προϊόντα, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, παραμένουν σε καιρούς κρίσης και μνημονίων απελπίστηκα χαμηλά, εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε πως η Ελληνική Κτηνοτροφία, πέρα από αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού μας, πέραν της ούτως ή άλλως τεράστιας συνεισφοράς της στην εθνική οικονομία, πέραν του κυρίαρχου ρόλου της στη συνοχή των κοινωνιών της υπαίθρου, θα μπορούσε και θα έπρεπε να αποτελεί βασικό εργαλείο για την άρση των οικονομικών αδιεξόδων που αντιμετωπίζει το κράτος και κατ’ επέκτασιν ολόκληρη η κοινωνία». Αυτό υποστήριξε στην εισήγησή του στην ημερίδα που με την υποστήριξη της Ένωσης Αγρινίου και της ΑΜΦΙΓΑΛ πραγματοποιήθηκε στον Αλμυρό Βόλου για τον Ελληνικό Ποιμενικό και την Ελληνική Κτηνοτροφία ο δημοσιογράφος Φώτης Μπερίκος, παραθέτοντας τα επίσημα στοιχεία: Στο βόειο κρέας η αυτάρκεια της χώρας είναι μόλις 17,5%. Στο χοιρινό 27%, ενώ στο αγελαδινό γάλα φτάνουμε στο 45%. Στον αγροκτηνοτροφικό τομέα το ισοζύγιο της χώρας μαρτυρά τη μεγάλη αλήθεια: Οι εισαγωγές μας είναι της τάξης των 6,5 δις ευρώ, ενώ οι εξαγωγές ξεπερνούν κατά τι τα 4 δις ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά σε κρέας και γάλα. «Με άλλα λόγια, δίνουμε… ένα μνημόνιο κάθε φορά, για να εισάγουμε στην κατά τα άλλα κτηνοτροφική μας πατρίδα, κρέας και γάλα». Κι όλα αυτά στο πλαίσιο πάντα της περιβόητης Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που, τόσες δεκαετίες, δεν στάθηκε ικανή να ανατρέψει αυτή την τραγική πράγματι εικόνα για το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας στον αγροκτηνοτροφικό τομέα. Αντιθέτως. Η ψαλίδα, συνεχώς μεγαλώνει. Και θα ανοίξει ακόμη περισσότερο, αφού εκτός από το 25% του ανθρώπινου δυναμικού που ήδη έχει εγκαταλείψει τον κλάδο, υπολογίζεται ότι τουλάχιστον ανάλογο είναι το ποσοστό εκείνων που βρίσκονται στα πρόθυρα του να τον εγκαταλείψουν. Και δεν φταίει η ΚΑΠ…ή, αν ευθύνεται κι αυτή, είναι ο τελευταίος κρίκος! Το πρόβλημα είναι εγχώριο. Και είναι πολυδιάστατο. Στον πυρήνα του, όμως, έχει την απουσία ουσιαστικής πολιτικής βούλησης. 
Δεν υπάρχει εθνική αγροτική πολιτική, δεν υπάρχει ένα ορθολογικό και ρεαλιστικό σχέδιο για την ανασυγκρότηση της Ελληνικής Κτηνοτροφίας. Το υπό οικονομική επικυριαρχία κράτος μας σπαταλά απίστευτα εκατομμύρια σε προγράμματα που δεν αποδίδουν το παραμικρό και σε μεγαλεπήβολα σχέδια που θα προσελκύσουν υποτίθεται επενδύσεις και θα φέρουν ανάπτυξη, θα μειώσουν την ανεργία κτλ κτλ, με το αποτέλεσμα να είναι πάντα το ίδιο: Μηδέν εις το πηλίκον! Τα οφέλη της δημιουργίας Κτηνοτροφικών Πάρκων, σύμφωνα με τη σχετική μελέτη του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ), περιλαμβάνουν την αύξηση των εισοδημάτων των κτηνοτρόφων, την προστασία του περιβάλλοντος, την αναβαθμισμένη ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων, την καλύτερη υγεία και ελεγχόμενη διατροφή των ζώων, την εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης ζώων και εργαζόμενων, την καλύτερη διαχείριση και αξιοποίηση του δυναμικού των βοσκοτόπων, την αισθητική αναβάθμιση του αγροτικού τοπίου και άλλα. Να σημειωθεί ότι το ύψος της χρηματοδότησης ανέρχεται στο 100% της συνολικής επιλέξιμης δαπάνης και πως κόστος για τον παραγωγό-κτηνοτρόφο ανέρχεται σε 540-820 ευρώ ανά εκμετάλλευση. Με το μικρό αυτό κόστος ανά κτηνοτροφική εκμετάλλευση, οι παραγωγοί θα μπορέσουν να ρίξουν το κόστος παραγωγής τους µέσω των καλύτερων τιμών που θα πετύχουν στην αγορά ζωοτροφών, η οποία αποτελεί το 80% του κόστους συντήρησης του ζώου, λόγω της μαζικής αγοράς. Επίσης οι κτηνοτρόφοι δύναται να πετύχουν υψηλότερη τιμή, όσον αφορά τη πώληση των προϊόντων, λόγω της ανώτερης ποιότητάς τους. Ταυτόχρονα, με τη δημιουργία Κτηνοτροφικών Πάρκων προκύπτουν πολλά παράλληλα οφέλη, όπως η δυνατότητα αντιμετώπισης προβλημάτων ασθενειών (καταρροϊκός πυρετός, βρουκέλλωση κ.α.) και γενικότερα εισέρχεται η κτηνοτροφία σε μια περισσότερο οργανωμένη βάση. Πρέπει να καταλάβουμε ότι απαιτούνται συνέργειες, συλλογικές προσπάθειες για να αλλάξει η εικόνα του κλάδου. Δεν έχει νόημα να αξιοποιήσει κάποιος το πρόγραμμα εγκατάστασης νέων αγροτών, για παράδειγμα, για να φτιάξει κάπου ένα πρόχειρο κατάλυμα και να βάλει 50 πρόβατα. Δεν θα είναι βιώσιμος. 
Μια Ομάδα, όμως, 50 κτηνοτρόφων με 50 πρόβατα ο καθ’ ένας, θα είναι! Κι αν η εκμετάλλευση είναι σε οργανωμένο Κτηνοτροφικό Πάρκο, ακόμη καλύτερα!!! Και φυσικά, στην εκμετάλλευση αυτή, αρχηγός, μετά τον κτηνοτρόφο, θα πρέπει να είναι ο αυθεντικός Ελληνικός Ποιμενικός. Το τσοπανόσκυλο που ως έννοια ακόμη έχει ταυτιστεί με τον καλό φύλακα και οδηγό. Το ελληνικό τσοπανόσκυλο, που τείνει να εξαφανιστεί και που πρέπει οι κτηνοτρόφοι να το διατηρήσουμε, ως στοιχείο κι αυτό της κληρονομιάς και του πολιτισμού μας. Η Ευρώπη και η ελληνική πολιτεία ξοδεύουν εκατομμύρια για τη διατήρηση ειδών που είναι υπό εξαφάνιση. Και καλά κάνουν. Ας προσέξουν λίγο και τον ελληνικό ποιμενικό. Όχι μέσω ΜΚΟ ή άλλων διαδρομών. Δεν χρειάζονται αυτά και εμείς δεν ζητάμε ούτε μισό ευρώ να διαχειριστούμε. Θα μπορούσε, όμως, και αυτή είναι η πρότασή μας, μέσω του προγράμματος για τις αυτόχθονες και σπάνιες φυλές, να υπάρξει η ανάλογη μέριμνα και για τον ελληνικό ποιμενικό (απ’ ευθείας στον κτηνοτρόφο).
Πηγή : http://www.e-ea.gr/2016/10/Η-Ελληνική-Κτηνοτροφία-σήμερα/

Η ημινομαδική κτηνοτροφία των Βλάχων της Ελλάδας : Η παρακμή και τα συμπεράσματα

Ο ημινομαδισμός μεγάλων αποστάσεων λειτουργεί σε ιδιαίτερο οικονομικό και κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο, όπως είναι τα μεγάλα κράτη ή οι αυτοκρατορίες. Έτσι όσο υφίστατο η Οθωμανική Αυτοκρατορία, οι μετακινήσεις των κτηνοτρόφων και των κιρατζήδων ήταν πολύ εύκολες γιατί δεν υπήρχαν σύνορα. Κατά τη διάρκεια του 19ου όμως αιώνα η μακραίωνη αντίθεση που σημάδευε τις σχέσεις ανάμεσα στους ορεσίβιους πληθυσμούς και την υπόλοιπη κοινωνία μεταβλήθηκε σε ανοικτή σύγκρουση. Με τους Βαλκανικούς Πολέμους και τη Μικρασιατική Καταστροφή χαράχτηκαν τα όρια των κρατών στη βαλκανική χερσόνησο. Οι τοπικές κοινωνίες υπόκειντο σε μια συγκεντρωτική δομή, χάνοντας τη σχετική αυτονομία που απολάμβαναν στην παραπαίουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η προσπάθεια για κεντρικό έλεγχο και διεύθυνση της οικονομίας στην Ελλάδα επηρέασε την τοπική οικονομική διάρθρωση. Η δημιουργία εθνικών κρατών στα Βαλκάνια και η χάραξη συνόρων, παρεμπόδιζε τις ποιμενικές μετακινήσεις και ταυτόχρονα επιβλήθηκαν υψηλοί δασμοί στα σύνορα. Η εγκατάλειψη της ημινομαδικής κτηνοτροφίας παρατηρήθηκε με την εφαρμογή της αγροτικής μεταρρύθμισης, που ξεκίνησε το 1917 και αποσκοπούσε κυρίως στην κατάργηση του συστήματος των τσιφλικιών, την απαλλοτρίωση της γης και τη διανομή της στους αγρότες. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές στο γεωργικό τομέα είχαν σημαντικό αντίκτυπο στην κτηνοτροφία. Την κατάργηση του τσιφλικιού στη Θεσσαλία ακολούθησε η παρακμή του τσελιγκάτου, αφού το τσιφλίκι λειτουργούσε πάντα σε μια σχέση συμπληρωματικότητας και αλληλεξάρτησης με τον κτηνοτροφικό σχηματισμό του τσελιγκάτου. Οι βοσκήσιμες εκτάσεις των τσιφλικιών αποτελούσαν χωρικές ολότητες και ενοικιάζονταν σε ολόκληρα τσελιγκάτα. 
Ουσιαστικά, το μεγάλο πρόβλημα των ημινομάδων κτηνοτρόφων χρονολογείται από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους και κυρίως μετά την ενσωμάτωση της Θεσσαλίας στην Ελλάδα το 1881, οπότε οι Βλάχοι της Πίνδου έχασαν τα χειμαδιά. Η διανομή της τσιφλικικής γης σε μικρούς κλήρους στους αγρότες, πολλές φορές και σε διαφορετικές τοποθεσίες, είχε σαν αποτέλεσμα τη διάσπαση της χωρικής ενότητας των γαιοκτησιών που επέτρεπε ελευθερία κινήσεων σε μεγάλα κοπάδια. Επίσης η διανομή της γης συνοδεύτηκε από την εισαγωγή της εντατικής καλλιέργειας σε αντίθεση με την εκτατική καλλιέργεια κυρίως σιτηρών που χαρακτήριζε το τσιφλίκι. Αυτό σήμαινε τη μείωση των χειμαδιών, καθώς όλο και περισσότερα τμήματα γης, που προηγουμένως χρησίμευαν ως βοσκότοποι μετατρέπονταν σε χωράφια, με αποτέλεσμα: α) την αύξηση των ενοικίων, β) την εξάλειψη επαρκών και κατάλληλων βοσκοτόπων και γ) το διάβα των μεγάλων κοπαδιών αδύνατο, επειδή οι εντατικές καλλιέργειες εξαπλώθηκαν και κατά μήκος των μεταναστευτικών πορειών. Συνέπεια των παραπάνω εξελίξεων ήταν ο ημινομαδικός ανθρώπινος και ζωικός πληθυσμός της χώρας να μειωθεί σημαντικά. Το κράτος προσπάθησε με κάποια μέτρα να "σώσει την ημινομαδική κτηνοτροφία" όχι μόνο γιατί ενδιαφερόταν για την τύχη των νομάδων αλλά γιατί ένας ζωτικός τομέας της εθνικής οικονομίας κινδύνευε, καθώς επίσης και γιατί ένα μέρος του φυσικού πλούτου της χώρας, οι ορεινές εκτάσεις, θα έμενε ανεκμετάλλευτο. Η εκμετάλλευση αυτών των περιοχών, μέσω της ημινομαδικής κτηνοτροφίας, είχε ζωτική σημασία όχι μόνο από οικονομική αλλά και από κοινωνική και πολιτική άποψη, καθώς τέτοιες εκτάσεις αποτελούσαν ως επί το πλείστον παραμεθόριες περιοχές, των οποίων η κατοίκηση ήταν θέμα αναγκαιότητας για αμυντικούς, κοινωνικο-πολιτικούς και δημογραφικούς λόγους. Τα μέτρα αυτά είχαν σαν αποτέλεσμα την ανεξαρτητοποίηση από τους τσελιγκάδες ενός σημαντικού αριθμού κτηνοτρόφων. 
Τα τσελιγκάτα άρχισαν να αντικαθίστανται από μορφές συνεταιρισμού, όπου πολλοί κτηνοτρόφοι της ίδιας ή παρόμοιας οικονομικής δυνατότητας εκμεταλλεύονταν από κοινού και στη βάση της ισοτιμίας και καθολικής συμμετοχής τα μέσα παραγωγής τους. Αυτή η μορφή συνεταιριστικού παραγωγικού σχηματισμού αποτέλεσε το μεταβατικό στάδιο ανάμεσα στο τσελιγκάτο και την ανεξάρτητη, ως επί το πλείστον οικογενειακή, κτηνοτροφική παραγωγική μονάδα (Νιτσιάκος 1995). Ο καθορισμός του εθνικού χώρου της νεότερης Ελλάδας και οι κοινωνικές ανακατατάξεις, διαφοροποίησαν την παραδοσιακή κτηνοτροφία. Το κράτος οραματιζόταν ένα ενιαίο κοινωνικό-πολιτισμικό και οικονομικό χώρο και προσπαθούσε να εντάξει την ορεινή οικονομία στο εθνικό σύστημα, αδιαφορώντας για τις ιδιαιτερότητες της επαρχίας. Σ’ εθνικό επίπεδο η πολιτική οδηγεί σ’ ένα ομοιόμορφο εθνικό πρότυπο, που εξαφανίζει τις ιδιαιτερότητες και οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην πολιτισμική φτώχεια. Η λύση ίσως θα ήταν η αντίθετη άποψη, όπου οι ιδιαίτεροι χώροι θα συγκροτούν ή θα συνθέτουν τον εθνικό. Οι κτηνοτρόφοι εξακολουθούν και σήμερα να μεταναστεύουν κάθε χειμώνα στα πεδινά της Θεσσαλίας. Αυτή η κάθοδος όμως, όπως και η επάνοδος τον Μάη δεν έχει καμία απολύτως σχέση με εκείνη στο παρελθόν, αφού ούτε σε ομάδες γίνεται ούτε χρησιμοποιούνται ζώα στη μεταφορά. Με το επάγγελμα ασχολείται μόνο ο πατέρας και σε λίγες περιπτώσεις η μητέρα, ενώ τα παιδιά έπαψαν να αποτελούν βασικά στελέχη στην παραγωγή. Η παραδοσιακή κτηνοτροφία περνά κρίση, καθώς πρόκειται για ένα δύσκολο επάγγελμα, πολύ παραμελημένο, οικονομικά αδύναμο και κοινωνικά υποβαθμισμένο.
Πηγή : http://www.vlahoi.net/politismos/ktinotrofia-oikonomia-vlahon.html

Τα μυστικά της παραγωγής των δημητριακών : Από την σπορά στον θερισμό

Σύμφωνα με την ειδικό, όσον αφορά τα μέτρα κατά τη συγκομιδή των δημητριακών, προτεραιότητα αποτελούν η περιεχόμενη υγρασία και το μέγεθος καρπών των δημητριακών. Σχετικά με τα μέτρα πριν και κατά την εισαγωγή των προϊόντων στην αποθήκη, εφιστάται η προσοχή των καλλιεργητών στον σωστό έλεγχο και προετοιμασία των αποθηκευτικών χώρων, στο ύψος του αποθηκευμένου προϊόντος και στον έλεγχο των εντόμων του προς αποθήκευση προϊόντος. Τέλος, μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί και στα μέτρα κατά τη διάρκεια της παραμονής των προϊόντων στους αποθηκευτικούς χώρους, καθώς απαιτείται έλεγχος της θερμοκρασίας του αποθηκευμένου προϊόντος και απεντόμωση. Πιο αναλυτικά, ισχύουν τα εξής:. Ποικιλία. Επιλογή για καλλιέργεια της κατάλληλης ποικιλίας. Έτσι σε περίπτωση καλλιέργειας σκληρού σίτου για παραγωγή σιμιγδαλιού, πρέπει να επιλεγεί ποικιλία ανθεκτική στο αλεύρωμα των κόκκων, ιδίως μάλιστα αν πρόκειται να καλλιεργηθεί σε πολύ γόνιμο έδαφος. Απολύμανση σπόρου. Χρησιμοποίηση για σπορά απολυμασμένου σπόρου, απαλλαγμένου από μυκητολογικές ασθένειες (δαυλίτης, φουζαρίωση και άλλες) που μεταφέρονται με τον σπόρο στην καλλιέργεια και προκαλούν υποβάθμιση της ποιότητας του παραγόμενου προϊόντος. Πιστοποιημένος σπόρος. Χρησιμοποίηση για σπορά πιστοποιημένου σπόρου προκειμένου η καλλιέργεια να μην περιέχει στάχια άλλων ποικιλιών και άλλων σιτηρών καθώς και ζιζάνια που υποβαθμίζουν την ποιότητα του συγκομισμένου προϊόντος. Καλόν είναι ακόμα και κατά την χρησιμοποίηση πιστοποιημένου σπόρου για σπορά ο παραγωγός να παίρνει δείγμα από την όλη ποσότητα του πιστοποιημένου σπόρου και να ελέγχει εάν πράγματι η ποσότητα του πιστοποιημένου αυτού σπόρου δεν περιέχει άλλα είδη σιτηρών ή άλλες ποικιλίες.

Επιλογή αγροτεμαχίων. Επιλογή για εγκατάσταση καλλιεργειών αγροτεμαχίων που προέρχονται από αμειψισπορά, όπου αυτό είναι δυνατό, προκειμένου να αποφύγουμε την προσβολή της καλλιέργειας από ασθένειες που προκάλεσαν προσβολές στην προηγούμενη καλλιέργεια και παραμένοντας στο χωράφι μεταδίδονται και στην επόμενη ίδια καλλιέργεια. Λίπανση. Η λίπανση της καλλιέργειας πρέπει να γίνεται με περίσκεψη και ύστερα από εδαφολογική εξέταση. Έτσι στην περίπτωση καλλιέργειας κριθαριού που προορίζεται για βιομηχανική χρήση (παρασκευή μπύρας), η λίπανση με άζωτο δεν πρέπει να γίνεται με υπερβολικές ποσότητες που αυξάνουν το ποσοστό της πρωτεΐνης και προκαλούν και πλαγιάσματα με όλες τις δυσμενείς επιπτώσεις. Υπερβολική αζωτούχος λίπανση δεν πρέπει να γίνεται και στις περιπτώσεις καλλιέργειας σκληρού σιτου, λόγω της προδιάθεσης που προκαλείται για παραγωγή μεγαλύτερου ποσοστού αλευρωδών κόκκων. Ζιζανιοκτονία. Εάν παρά τα ληφθέντα μέτρα (χρησιμοποίηση πιστοποιημένου σπόρου, αμειψισπορά), εμφανισθούν ζιζάνια κατά την εξέλιξη της καλλιέργειας πρέπει να προβούμε σε ζιζανιοκτονία, κυρίως μάλιστα εάν οι σπόροι ορισμένων ζιζανίων είναι επιβλαβείς για την υγεία των ανθρώπων και των ζώων. Μέτρα κατά τη συγκομιδή των δημητριακών. Περιεχόμενη υγρασία Δημητριακών. Προσεκτικός έλεγχος της υγρασιακής κατάστασης των Δημητριακών που πρόκειται να συγκομιστούν. Στη χώρα μας προκειμένου για τα χειμερινά σιτηρά, λόγω των έντονων ξηροθερμικών συνθηκών κατά την περίοδο ωρίμανσης και συγκομιδής, συνήθως η υγρασία τους είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Σε ότι αφορά όμως τα εαρινά σιτηρά, αυτά στις περισσότερες περιπτώσεις χρειάζονται ξήρανση προκειμένου να αποθηκευθούν. Στις Ελληνικές συνθήκες το ποσοστό της υγρασίας στους καρπούς των χειμερινών σιτηρών προκειμένου αυτοί να συγκομισθούν για μια ασφαλή αποθήκευση δεν πρέπει να ξεπερνά το 12%. Στις περιπτώσεις των εαρινών σιτηρών (καλαμπόκι, ρύζι, κ.λ.π.) το ποσοστό αυτό είναι 13%. 

Μέγεθος καρπών. Κατά τη συγκομιδή των Δημητριακών θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το μέγεθος των καρπών της συγκομιζόμενης καλλιέργειας καθώς και το ποσοστό της περιεχόμενης υγρασίας τους. Σύμφωνα με το μέγεθος των συγκομιζόμενων καρπών της καλλιέργειας και το ποσοστό της υγρασίας των πρέπει ο θεριζοαλωνιστής να ρυθμίζει την κόφα της μηχανής (απόσταση τυμπάνου – αντιτυμπάνου) καθώς και τον αριθμό των στροφών του κυλίνδρου . Έτσι σε περιπτώσεις μεγαλόκαρπων ποικιλιών η απόσταση αυτή πρέπει να αυξάνει και σε περιπτώσεις μικρόκαρπων ποικιλιών να μειώνεται. Το ίδιο συμβαίνει και με τον αριθμό των στροφών του κυλίνδρου ο οποίος στην περίπτωση των μεγαλόκαρπων ποικιλιών πρέπει να είναι μειωμένος σε σχέση με τις μικρόκαρπες ποικιλίες. Ο αριθμός των στροφών του κυλίνδρου πρέπει επίσης να μειώνεται όταν το ποσοστό της υγρασίας είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα . Όλα αυτά τα μέτρα πρέπει να παίρνονται προκειμένου να μειωθεί το ποσοστό των σπασμένων κόκκων που θα έχουν έστω και κάποιο ράγισμα. Το μειωμένο ποσοστό σπασμένων κόκκων θα έχει σαν αποτέλεσμα την καλύτερη διατήρηση του προϊόντος κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης , δεδομένου ότι ένας σπασμένος ή ραγισμένος κόκκος σιτηρού αναπνέει επτά (7) φορές περισσότερο από έναν ακέραιο κόκκο, ενώ τόσο οι μύκητες όσο και τα έντομα των αποθηκών προσβάλλουν πολύ ευκολότερα τους σπασμένους παρά τους ακέραιους κόκκους. Έτσι με την εντονότερη αναπνευστική δραστηριότητα των σπασμένων κόκκων και με την ευκολότερη προσβολή τους από τα έντομα και τους μύκητες των αποθηκών η αλλοίωση των αποθηκευμένων ποσοτήτων γίνεται ευκολότερη και ταχύτερη.
Πηγή : http://www.agronews.gr/ekmetaleuseis/sitira-kai-sporoi/arthro/84050/mustika-gia-olo-ton-kuklo-tis-kalliergeias-dimitriakon-/

Πέμπτη 6 Σεπτεμβρίου 2018

Τα μυστικά της καλλιέργειας της πατάτας : Η ελληνική καλλιέργεια, το παραχωμα και η συγκομιδή

Προκειται για μια δύσκολη καλλιέργεια που προσβάλλεται τόσο από εντομολογικούς, όσο και από μυκητολογικούς εχθρούς, ωστόσο με αποδόσεις 4-5 τόνους το στρέμμα υπόσχεται έσοδα άνω των 1.000 ευρώ το στρέμμα. Η ιδιαίτερη ποικιλομορφία της χώρας μας, προσφέρει την ικανότητα να υπάρχει σχεδόν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους διαθέσιμη φρέσκια ελληνική πατάτα στην αγορά. Η καλλιέργεια της πατάτας πραγματοποιείται στην Ελλάδα σχεδόν όλους τους μήνες του χρόνου, με εξαίρεση στους χειμερινούς γιατί οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές. Κύρια χρήση της είναι ως επιτραπέζια, ενώ σε μικρότερη κλίμακα χρησιμοποιείται και ως βιομηχανική για την παραγωγή σνακ.  Μεγαλύτερη έκταση διαθέτει η ανοιξιάτικη καλλιέργεια με 143.000 στρέμματα, ενώ ακολουθεί η θερινή με 132.000 στέμματα. Σημαντική έκταση (79.000 στρέμματα) καλλιεργείται και με φθινοπωρινή πατάτα η οποία φυτεύεται Αύγουστο - Σεπτέμβριο και η συγκομιδή της πραγματοποιείται Νοέμβριο - Ιανουάριο. Η καλλιέργειά της εντοπίζεται κυρίως στην Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα και Κρήτη, δηλαδή σε περιοχές με ήπιο χειμώνα. Στη χώρα μας όλες σχεδόν τις εποχές αλλού θα φυτεύουν και αλλού θα συγκομίζουν πατάτα από τη νότια Κρήτη μέχρι το Αμύνταιο και το Νευροκόπι στο βορρά. Η φύτευση αρχίζει το Δεκέμβριο στη νότια Κρήτη και τελειώνει το Απρίλιο στο Νευροκόπι.  Η κύρια καλλιέργεια πατάτας είναι η λεγόμενη ανοιξιάτικη. Η σπορά της αρχίζει από τη νότια Κρήτη την τρέχουσα περίοδο, δηλαδή Δεκέμβριο μήνα. Συνεχίζεται στη βόρεια Κρήτη, Πελοπόννησο και Θήβα τον Ιανουάριο, στην κεντρική Ελλάδα Φεβρουάριο, Τρίπολη, Αμύνταιο και γενικά Μακεδονία Θράκη το Μάρτιο και τέλος Απρίλιο με αρχές Μαΐου στη Νάξο και το Νευροκόπι. Από τη στιγμή της φύτευσης, η πατάτα χρειάζεται 90 έως 120 ημέρες για τη συγκομιδή ανάλογα την πρωιμότητα της ποικιλίας και τις καιρικές συνθήκες. 
Έτσι η συγκομιδή της ανοιξιάτικης πατάτας αρχίζει τον Απρίλιο στη νότια Κρήτη και τελειώνει τον Αύγουστο στο Νευροκόπι, όπου παράγεται εξαιρετικής ποιότητας πατάτα. Η πατάτα ευδοκιμεί σε ελαφρά και βαθιά εδάφη με άφθονη οργανική ουσία και με pH 5 έως 6,5. Στα παραπάνω εδάφη είναι όχι μόνο παραγωγική αλλά και πολύ νόστιμη.  Οι καλλιεργητές πατάτας πρέπει να αποφεύγουν τα χωράφια όπου παρουσιάστηκαν στην πατάτα προσβολές από νηματώδεις ή από το βακτήριο καραντίνας. Στα χωράφια αυτά καλλιεργούμε σιτηρά ή ψυχανθή τουλάχιστον επί μία τριετία. Η προετοιμασία των χωραφιών γίνεται επιμελημένη. Όλα τα υπολείμματα της παλαιάς φυτείας πατάτας, ή της όποιας προηγούμενης καλλιέργειας, απομακρύνονται. Καταπολεμούμε τα ζιζάνια, καθώς και τα αυτοφυή φυτά πατάτας από ξεχασμένους παλαιούς κονδύλους. Το παράχωµα πρέπει να γίνεται µε µεγάλη προσοχή ώστε να µαζεύεται αρκετό χώµα για να προστατευτούν οι κόνδυλοι από το πρασίνισµα και τις ψηλές θερµοκρασίες, καθώς και από τη λίτα. Όπου η φύτευση είναι ξέβαθη, κατά το παράχωµα πρέπει να µαζεύεται περισσότερο χώµα (ψηλότερα αναχώµατα). H εποχή που γίνεται το παράχωµα εξαρτάται από τη θερµοκρασία και την υγρασία του εδάφους, αλλά πρέπει επίσης να λαµβάνεται υπόψη και η µέθοδος καταπολέµησης των ζιζανίων. Aν χρησιµοποιούνται ζιζανιοκτόνα εδάφους (προφυτρωτικά ζιζανιοκτόνα), το παράχωµα πρέπει να γίνεται κατά τη φύτευση ή αµέσως µετά από αυτή. Aνόµως τα ζιζάνια καταστρέφονται µε µηχανικά µέσα ή µε ζιζανιοκτόνα επαφής ή στις περιπτώσεις παραγωγής σαλατοπατατών µε ώριµη επιδερµίδα, το παράχωµα µπορεί να γίνει σε κάπως µεταγενέστερο στάδιο. Όπου η πατατοκαλλιέργεια καλύπτει µεγάλη έκταση, οι διά¬φορες καλλιεργητικές εργασίες επιβάλλεται να γίνονται µε µηχανικά µέσα. Kατά τα τελευταία χρόνια έχουν εισαχθεί και δοκιµαστεί διάφοροι τύποι πατατοσπορέων. Kαλά αποτελέσµατα έδωσε ο αυτόµατος τύπος που εφαρµόζεται σε ελκυστήρα. O τύπος αυτός φυτεύει 2 γραµµές ταυτόχρονα σε κανονικές αποστάσεις των 15-30 εκατοστών επί των γραµµών και σε γραµµές που απέχουν 75 εκατοστά (νέου τύπου φυτευτήρες) µεταξύ τους. 
Tο λίπασµα τοποθετείται αυτόµατα σε συνεχείς λωρίδες, αριστερά και δεξιά του πατατόσπορου. Mε αυτό τον τρόπο ο πατατόσπορος δεν έρχεται σε επαφή µε το λίπασµα και έτσι αποφεύγονται πιθανά εγκαύµατα. H κάλυψη του σπόρου και του λιπάσµατος επιτυγχάνεται µε τη βοήθεια των δίσκων που σχηµατίζουν αυλακιές. Mε τον τρόπο αυτό µπορούν να φυτευτούν περί τα 30 στρέμματα την ηµέρα. Πριν τη βλάστηση του πατατόσπορου, αν υπάρχουν αγριόχορτα, µπορεί να χρησιµοποιηθεί η κατάλληλη σκαλιστική φρέζα που ταυτόχρονα σκαλίζει, παραχώνει και αυλακώνει. Η πρακτική αυτή συστήνεται στις περιπτώσεις ποικιλιών που παράγουν µεγάλους κονδύλους π.χ. Σπούντα, Λιζέτα, Μοντιάλ, Κάρα κ.ά. Στις περιπτώσεις των φυτειών που προορίζονται για παραγωγή µικρών σαλατοπατατών εφαρµόζεται αµέσως µετά το κάψιµο του φυλλώµατος. Λόγω έλλειψης εργατικών χεριών, υπάρχει ανάγκη για χρησιµοποίηση εκριζωτήρων που αυτοµατοποιούν πιο πολύ τη συγκοµιδή των πατατών. Όµως, παράλληλα, είναι πολύ σηµαντικό να διατηρηθεί η ποιότητα των πατατών µας από τα χτυπήµατα (µώλωπες, σχισίµατα κτλ.). Γι' αυτό το λόγο χρειάζεται παραπέρα έρευνα και δοκιµή νεότερων βελτιωµένων εκριζωτικών µηχανών.
Πηγή : http://www.agronews.gr/ekmetaleuseis/dendrokipeutika/arthro/76779/ta-mustika-tis-kalliergeias-tis-patatas-/

Οι ελληνικές υπεραγορές τροφίμων στην Ελλάδα και η προώθηση των ελληνικών προϊόντων στην εγχώρια αγορά

Πόσα από τα προϊόντα που βλέπεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ είναι Ελληνικής προέλευσης; Αυτό είναι ένα ερώτημα που έχει απασχολήσει πολλούς Έλληνες καταναλωτές καθώς επηρεάζει με άμεσο τρόπο την πορεία της οικονομίας στη χώρα μας. Την απάντηση δίνει ο Μάριος Ραχμάνης, φοιτητής του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών ο οποίος υπό την επίβλεψη του επίκουρου καθηγητή Θεόδωρου Παναγιωτίδη του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, εκπόνησε μια σχετική έρευνα με θέμα κατά πόσο τα super markets στηρίζουν την ελληνική αγορά. Αφορμή της έρευνας είναι το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο, δηλαδή περισσότερες εισαγωγές απ’ότι εξαγωγές, το οποίο οδήγησε την χώρα μας σε οικονομική κρίση. Στόχος της εργασίας ήταν η καταγραφή και η ανάλυση της προέλευσης καθώς και της αξίας ενός δείγματος προϊόντων. Το δείγμα των προϊόντων προήλθε από τις εξής πέντε γνωστές αλυσίδες super markets : Βερόπουλος, Άλφα Βήτα Βασιλόπουλος, Carrefour Μαρινόπουλος, Lidl και Μασούτης. Η καταγραφή της προέλευσης των προϊόντων πραγματοποιήθηκε με βάση τις πληροφορίες που αναγράφονται στη συσκευασία. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η αλυσίδα Μασούτης χρησιμοποιεί περισσότερο στα ράφια του ελληνικά προϊόντα έχοντας ποσοστό 74%. Ακολουθούν η Carrefour με ποσοστό 71% , ο Βερόπουλος με 70% , η ΑΒ Βασιλόπουλος με 67% και τελευταία έρχεται στην κατάταξη η αλυσίδα Lidl. Η μέτρηση της αξίας των ελληνικών προϊόντων θέλει πρώτους την Carrefour και τον Μασούτη με ποσοστό 70%, ενώ στη συνέχεια ακουλουθεί ο Βερόπουλος  με 68%, η ΑΒ Βασιλόπουλος με 63% και τέλος τα Lidl με 55%. Η προτίμηση των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών, αποτελεί σήμερα πρώτιστη ανάγκη για να βγούμε από το φαύλο κύκλο της ύφεσης, της ανεργίας, της φτώχειας, των ελλειμμάτων, των βασάνων του Μνημονίου και της υποτέλειας στους ξένους. Η εγχώρια οικονομία είναι ένα κύκλωμα όπου συναλλάσσονται οι παραγωγοί επιχειρήσεις και οι καταναλωτές - πολίτες. Όταν οι καταναλωτές αγοράζουν προϊόντα από το συγκεκριμένο κύκλωμα της εγχώριας οικονομίας, οι παραγωγοί - επιχειρήσεις για να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση προσλαμβάνουν πολίτες -καταναλωτές. 
Όταν οι τελευταίοι με τα εισοδήματα που απέκτησαν αγοράζουν και νέα προϊόντα από το ίδιο κύκλωμα, δημιουργούν νέα ζήτηση προϊόντων και υπηρεσιών, που με τη σειρά της έχει ως αποτέλεσμα την πρόσληψη και νέων πολιτών - καταναλωτών. Έτσι, δημιουργείται ένας ανοδικός οικονομικός κύκλος προς όφελος και των δύο πλευρών, αλλά και του κράτους που εισπράττει περισσότερους φόρους και ασφαλιστικές εισφορές επιτρέποντας τη μείωση ή και εξάλειψη των ελλειμμάτων, την προώθηση των επενδύσεων που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, τη διεύρυνση των παροχών για την παιδεία, την πρόνοια, την υγεία, κλπ. Η διαδικασία αυτή σπάει όταν οι καταναλωτές - πολίτες, αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες έξω από το συγκεκριμένο κύκλωμα της εγχώριας οικονομίας, αγοράζουν δηλ. εισαγόμενα ή ταξιδεύουν για τουρισμό στο εξωτερικό. Αυτό έχει ως συνέπεια τη μείωση της ζήτησης των εγχώριων προϊόντων και υπηρεσιών, τις απολύσεις εργαζομένων και την αύξηση της ανεργίας. Αγοράζοντας εισαγόμενα ή ταξιδεύοντας στο εξωτερικό, οδηγούμε στην ανεργία συμπολίτες μας ή και τον ίδιο μας τον εαυτό, ενώ βοηθάμε την ανάπτυξη των ξένων οικονομιών. Δεν μπορεί να δεχόμαστε μοιρολατρικά τη συνεχή συρρίκνωση μέχρι εξαφάνιση της ελληνικής παραγωγής. Αν εξαρτιόμαστε μόνο από εισαγωγές, τόσο το χειρότερο για εμάς. Απλώνουμε συνεχώς το χέρι για να μας δανείσουν οι ξένοι ώστε να αγοράζουμε τα προϊόντα τους. Αλλά «τα δάνεια τους ανθρώπους τους μετατρέπουν σε δούλους», όπως θα έλεγε και ο Μένανδρος. Είναι γεγονός ότι υπάρχουν αρκετά ή πολλά προϊόντα που δεν παράγονται στη χώρα μας και γι’ αυτό είμαστε υποχρεωμένοι να τα αγοράσουμε από το εξωτερικό. Όμως, υπάρχουν πολλά εγχώρια που είναι ισάξια ή και καλύτερα από τα ξένα. Είναι παράλογο να είμαστε ελλειμματικοί ακόμα και στο ισοζύγιο γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, με δεδομένο ότι τουλάχιστο στον τομέα αυτό, κάθε άλλο παρά υστερούμε. Είναι ανεπίτρεπτο να υπάρχουν αρκετοί Έλληνες που επιλέγουν διακοπές στο εξωτερικό, την ίδια ώρα που υπάρχουν διεθνώς ζηλευτοί ελληνικοί τουριστικοί παράδεισοι. Σήμερα, οι εισαγωγές είναι υπερδιπλάσιες των εξαγωγών μας και αυτό πρέπει όλοι να βοηθήσουμε να ανατραπεί. 
Μόνο το 20% των εισαγόμενων αν υποκατασταθούν από εγχώρια, η ελληνική οικονομία θα έχει όφελος περίπου 10 δις ευρώ το χρόνο. Με το ποσό αυτό, θα μπορούσαν να καλυφθούν οι συνολικές δαπάνες (αμοιβές, ασφαλιστικές εισφορές κλπ) για 600.000 νέες θέσεις εργασίας. Για τους λόγους αυτούς, Επιμένουμε Ελληνικά, λογικά, δυνατά ή και φανατικά. Οφείλουμε να αγοράζουμε ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες γιατί απλούστατα έτσι στηρίζουμε τον εαυτό μας, το σπίτι μας, τη χώρα μας. Κάθε ποσό χρημάτων που δαπανάμε σε εισαγόμενα, χάνεται από τον τόπο αυτό. Κλείνει ελληνικές επιχειρήσεις. Προσθέτει και άλλες ουρές ανέργων. Οδηγεί σε μεγαλύτερη φτώχεια, ανεργία, αδιέξοδα, απελπισία. Μας αναγκάζει να γινόμαστε επαίτες δανεικών από τους ξένους που μας μεταβάλλουν σε υποτελείς τους. Κάθε ποσό χρημάτων που δαπανάμε για την αγορά ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών δίνει ανάσα ζωής σε ελληνικές επιχειρήσεις, δουλειές σε δικούς μας ανθρώπους, σε συμπολίτες, σε μέλη της οικογένειάς μας. Σκεφτείτε: αν 10 εκ. πολίτες δαπανήσουν μόνο 100 ευρώ το χρόνο σε ελληνικά προϊόντα, υπηρεσίες ή τουριστικούς προορισμούς, αυτό σημαίνει έσοδα 1 δισ. ευρώ. Απ’ αυτά, λίγο περισσότερο από τα μισά περίπου, δηλ. 600 εκ. ευρώ, στηρίζουν 60.000 θέσεις εργασίας. Με ετήσια δαπάνη περίπου 6000-7000 ευρώ το χρόνο από όλους τους Έλληνες πολίτες, μπορεί να υποστηριχθεί το σύνολο του εργατικού δυναμικού της χώρας μας και να συμπιεστεί κάτω του 4% η ανεργία! Γι’ αυτό, όταν αγοράζουμε οτιδήποτε, αναζητούμε επίμονα τα ελληνικά προϊόντα. Επιλέγουμε συνειδητά το ρύζι, τα μακαρόνια, η σοκολάτα, το κρέας, κλπ., να είναι ελληνικά. Γιατί όχι, αλλάζουμε και κάποιες συνήθειες. Μπορούμε λχ., να προτιμήσουμε το ελληνικό κρασί ή το τσίπουρο από το ουίσκι ! 
Τώρα περισσότερο από κάθε  άλλη φορά, ταξιδεύουμε μόνο στην Ελλάδα. Επιλέγουμε για τις διακοπές μας έναν προορισμό από τη μαγική μας χώρα. Την ομορφότερη χώρα του κόσμου, που σήμερα όσο ποτέ άλλοτε, χρειάζεται τη στήριξή μας. Τώρα και μέχρι να βγούμε από την κρίση δεν ταξιδεύουμε στο εξωτερικό. Περιορίζουμε όσο γίνεται τις αγορές εισαγόμενων. Στηρίζουμε το σπίτι μας που περνάει δύσκολες ώρες. Στηρίζουμε τη χώρα αυτή που όσο και αν μας πληγώνει κάποτε, είναι δική μας, έρχεται από πολύ παλιά και έχει δικαίωμα στο μέλλον. Το οφείλουμε στον εαυτό μας και πάνω απ’ όλα στα παιδιά μας. Και ας μη ρωτάμε μόνο τι κάνει η χώρα μας για εμάς, αλλά και τι κάνουμε εμείς για τη χώρα μας
Πηγή : http://www.makeleio.gr/aυτά-είναι-τα-σούπερ-μάρκετ-που-στηρίζο/
http://www.epimenonellinika.gr/index.php/history/giati-prepei-na-agorazoume-ellinika

Το ετήσιο ημερολόγιο των Ελλήνων αγροτών : Η σπορά, η φύτευση και η συγκομιδή

Ιανουάριος. Σπέρνουμε: μπιζέλια, κουκιά, σπανάκια, σέσκλα, πράσα, ενώ σε θερμοκήπιο αγγούρια, ντομάτες, πιπεριές, καρότα  μελιτζάνες,. Φυτεύουμε:  Κρεμμύδια σκόρδα καρότο Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα, μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, χλωρά ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, βρούβες, τσουκνίδες, μάραθο, σέλινο, κρεμμύδια σκόρδα καρότο.
Φεβρουάριος. Σπέρνουμε: μπιζέλια, κουκιά, σπανάκια, σέσκλα, πράσα, ενώ σε θερμοκήπιο αγγούρια,  ντομάτες, πιπεριές, μελιτζάνες, καρότο. Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα καρότο. Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα, μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, χλωρά κρεμμύδια σκόρδα καρότο, ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, βρούβες, τσουκνίδες, μάραθο, σέλινο.
Μάρτιος. Σπέρνουμε: Τομάτες, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια, αντίδια, σπανάκια, σέσκλα, σέλινο, μαϊντανό, άνηθο, κόλιανδρο, καρότο. Φυτεύουμε: Πατατες καρότα, και κλήματα. Μεταφυτεύουμε: Μαρούλια, πράσα, αγκινάρες, καρότα. Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμότα , μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, χλωρά κρεμμύδια σκόρδα, ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, βρούβες, τσουκνίδες, καυκαλίθρα, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, σπαράγγια, οβριές, καρότο.
Απρίλιος. Σπέρνουμε: Καλαμπόκια, φασόλια, ντομάτες, μελιτζάνες, πιπεριές, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια, αντίδια, σπανάκια, σέσκλα, πράσα, σέλινο, μαϊντανό, άνηθο, κόλιανδρο, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Ντομάτες πίπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια, κολοκύθια, πράσα, καρότα. Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, νεράντζια, περγαμότα, μαρούλια, αγκινάρες, κουκιά, αρακά, χλωρά κρεμμύδια σκόρδα, ραδίκια, ζοχούς, σπανάκι, σέσκλα, τσουκνίδες, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, καρότα.
Μάιος. Σπέρνουμε: Καλαμπόκια, φασόλια, μπάμιες, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια, κολοκύθια, πεπόνια, καρπούζια. Συγκομιδή: Κολοκύθια, αγγούρια,  πιπεριές μαρούλια. Συγκομιδή: Κολοκύθια, αγγούρια,  πιπεριές μαρούλια, αγκινάρες, κουκιά, αρακά, φακές, Κρεμμύδια, σκόρδα φράουλες, καρότα, παντζάρια σπανάκι, σέσκλα, βλίτα, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, καρότα.
Ιούνιος. Σπέρνουμε: Καλαμπόκια, φασόλια, κολοκύθια, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, αγγούρια,κολοκύθια, καρότα. Συγκομιδή: Κολοκύθια, αγγούρια,  πιπεριές, κρεμμύδια σκόρδα, φράουλες, καρότα, παντζαρια,, σπανάκι, σέσκλα, βλίτα, αντράκλα, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, σιτάρι, κριθάρι, βρώμη, βερίκοκα, ροδάκινα, αχλάδια, κεράσια, βύσσινα, κορόμηλα, καρότα.
Ιούλιος.Σπέρνουμε: Φασόλια, κολοκύθια, αγγούρια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Αγγούρια, κολοκύθια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, καρότα. Συγκομιδή: Καλαμπόκια, ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια, φράουλες, φασόλια, μπάμιες, σκόρδα ξερά, κρεμύδια ξερά, βλίτα, αντράκλα, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, Βερίκοκα, ροδάκινα, αχλάδια, κορόμηλα, καρπούζια, πεπόνια, καρότα.
Αύγουστος. Σπέρνουμε: Μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, μαρούλια, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια,  πατάτες, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Αγγούρια, κολοκύθια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, καρότα. Συγκομιδή: Καλαμπόκια, ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια,  φασόλια, μπάμιες, βλίτα, αντράκλα, σέλινο, μαϊντανό, κόλιανδρο, ροδάκινα, αχλάδια, αμύγδαλα, μήλα, σύκα, καρπούζια, πεπόνια, καρότα.

Σεπτέμβριος. Σπέρνουμε: Μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, μαρούλια, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια,  πράσα, σέλινο, μαϊντανό, άγρια και ήρεμα χόρτα, σπανάκια, σέσκλα, σινάπια, μυρώνια, καυκαλίθρα, καρότα. Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Μαρούλια, μπρόκολα, κουνουπίδια, λάχανα, πράσα, καρότα. Συγκομιδή: Ντομάτες πιπεριές, μελιτζάνες, κολοκύθια, αγγούρια,  μπάμιες, φασόλια, αραποσίτια, βλίτα, αντράκλα, σέλινο, μαϊντανό, αχλάδια, μήλα, ροδάκινα, σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, φουντούκια, φιστίκια, κάστανα, ρόδια, σταφύλια φραγκόσυκα, καρότα.
Οκτώβριος. Σπέρνουμε: Μαρούλια, πράσα, ραδίκια, ρόκα, ζοχούς, αντίδια, καφκαλίθρες, μυρώνια, μαϊντανό, σινάπια, σπανάκι, καρότα, παντζαρια ρεπανάκια, καρότα. Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, μπιζέλια, κουκιά, καρόταΜεταφυτεύουμε:  Μάπες, μπρόκολα κουνουπίδια, μαρούλια, αγκινάρες, καρότα. Συγκομιδή: Καρύδια, ρόδια, ελιές, λεμόνια, λοτούς, κυδώνια, αχλάδια, καρότα.
Νοέμβριος. Σπέρνουμε: Σιτάρι, κριθάρι, φακές, ρεβίθια, μαρούλια, πράσα, καρότα. Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα, μπιζέλια, κουκιά, καρότα. Μεταφυτεύουμε: Μάπες, μπρόκολα κουνουπίδια, μαρούλια, πράσα, σέλινο, αγκινάρες.  Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, ελιές, μαρούλια, Κρεμμύδια , ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, σινάπια, τσουκνίδες, μάραθο, καρότα.
Δεκέμβριος. Φυτεύουμε: Κρεμμύδια σκόρδα για χλωρά την άνοιξη και ξερά το καλοκαίρι, συμπληρώνουμε μπιζέλια και κουκιά για όψιμη συγκομιδή (καιρού επιτρέποντος, στα πεδινά και νότια μέρη της Ελλάδος), καρότα. Συγκομιδή: Λεμόνια, πορτοκάλια, μανταρίνια, νεράντζια, περγαμόντα, ελιές, μήλα, μάπες, μπρόκολα, κουνουπίδια, μαρούλια, κρεμμύδια, ραδίκια, ζοχούς, ρόκα, σπανάκι, σέσκλα, λάπατα, βρούβες, σινάπια, τσουκνίδες, μάραθο, καρότα.
Πηγή : http://cityfarmer.gr/2008/09/11/hmerologio-sporas-fyteysis-sygomidis/

Οι εξαγωγές ελληνικών οίνων στο εξωτερικό και οι εισαγωγές ξένων κρασιών στην Ελλάδα

Θετικό είναι το εμπορικό ισοζύγιο οίνων στη χώρα μας, το 2014 αναφέρει η Κεντρική Συνεταιριστική Ενωση Αμπελοοινικών Προϊόντων (ΚΕΟΣΟΕ), το οποίο οφείλεται στη σταθερή σχέση που διατηρεί ο όγκος εξαγωγών σε σύγκριση με τον εισαγόμενο όγκο οίνων (αναλογία 2 προς 1). Τις αναλογίες αυτές ακολούθησαν και τα δεδομένα εισαγωγών και εξαγωγών οίνου το 2014, με βάση τα προσωρινά στατιστικά στοιχεία που εξέδωσε η ΕΛΣΤΑΤ και επεξεργάστηκε η ΚΕΟΣΟΕ. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία, ο όγκος εισαγωγών οίνου από χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης μειώθηκε κατά 12,06% στα 161.062 HL (εκατόλιτρα) έναντι 183.144 HL το 2013. Ομως, αύξηση της τάξης του 10,03% καταγράφηκε σε επίπεδο αξίας, στα 29,5 εκατ. ευρώ το 2014 έναντι 26,8 εκατ. ευρώ το 2013. Αντίστοιχα ανοδικά κινήθηκε και η μέση τιμή ανά λίτρο (ΜΤ / lt) κατά 24,49% σε 1,83 ευρώ το 2014 έναντι 1,47 ευρώ το 2013). Στον αντίποδα, οι εισαγωγές οίνων από τρίτες χώρες σημείωσαν κατακόρυφη πτώση κατά 54,14% σε όγκο, στα 2.159 HL, διατηρώντας όμως ελαφρά αύξηση σε αξία κατά 2,84%, στα 845.406 ευρώ και διπλασιασμό ταυτόχρονα της ΜΤ / lt σε 3,92 ευρώ / lt. Οσον αφορά τις χώρες εισαγωγής από την Ε.Ε., πρώτη κατατάσσεται η Ιταλία με σταθερά σχεδόν μεγέθη σε σχέση με το 2013, δηλαδή κατ’ αξία 10,9 εκατ. ευρώ έναντι 10,3 εκατ. το 2013 και κατ’ όγκο στα 9,1 εκατ. λίτρα αυξημένα κατά 11,76% και τη ΜΤ / lt σε 1,20 ευρώ/λίτρο. Εξέλιξη η οποία επιβεβαιώνει ότι οι εισαγωγές από την Ιταλία οδεύουν στη χαμηλή κατηγορία τιμής οίνων στην κατανάλωση. Σχετικά με την εικόνα των εξαγωγών, η ΚΕΟΣΟΕ διατηρώντας επιφύλαξη οριστικοποίησης των στοιχείων και με δεδομένη την προσαρμογή και των συναλλαγών κάτω από το στατιστικό κατώφλι για τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές, αναφέρει ότι στις χώρες της Ε.Ε., αν και η τιμή μονάδας εξαγωγής μειώθηκε, διαφαίνεται ότι επηρέασε την αξία και τον εξαγόμενο όγκο σε θετική κατεύθυνση. 
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τον όγκο των εξαγωγών οίνου, καταγράφεται σημαντική αύξηση με προορισμό τις χώρες της Ε.Ε. κατά 19,9% σε 238.047 HL, ενώ αντίστοιχα η αξία καταγράφει μικρότερη άνοδο κατά 6,67% στα 45,9 εκατ. ευρώ και τη μέση τιμή εξαγωγής ανά λίτρο να μειώνεται κατά 11,06% σε 1,93 ευρώ/λίτρο. Διαφορετική εικόνα παρουσιάζει η εξέλιξη των μεγεθών όσον αφορά τον όγκο εξαγωγών σε τρίτες χώρες, όπου καταγράφεται ελαφρά μείωση κατά 3,67% σε 43.412 HL, ελαφρά αύξηση της αξίας κατά 1,34% στα 16,7 εκατ. ευρώ, ενώ και η μέση τιμή ανά εξαγόμενο λίτρο οίνου παρουσιάζει αύξηση κατά 6,94%, γεγονός που σημαίνει ότι εξάγουμε σχετικά ακριβότερους οίνους, χωρίς να επηρεάζονται ιδιαίτερα οι όγκοι. Ειδικότερα, η πρώτη εξαγωγός χώρα για τους ελληνικούς οίνους, η Γερμανία, εξακολουθεί να κρατά τα σκήπτρα και το 2014, αφού απορροφά το 56% των εξαγωγών στην Ε.Ε. και το 42% του συνόλου των ελληνικών εξαγωγών. Οι εξαγωγές προς τη Γερμανία παρουσιάζουν σταθερότητα κατ’ αξία (+0,80%), άνοδο στους όγκους (+11,68%), μείωση όμως στις μέσες τιμές (-9,75%). Αξιοσημείωτες μεταβολές σε επίπεδο εξαγωγών ελληνικών οίνων την Ε.Ε. παρουσιάζουν: Η Αυστρία (αύξηση όγκων κατά 66,66%). Το Ηνωμένο Βασίλειο (αξία +10,11%, όγκο +78,03% και μέση τιμή / lt -38,15%). Η Ιταλία (αξία -35,33%, όγκος -30,14%, μ.τ./ lt -7,43%). Η Γαλλία (αξία +83,95%, όγκος +101,67%, μ.τ./ lt -8,79%). Οσον αφορά τις εξαγωγές ελληνικών οίνων σε τρίτες χώρες, προνομιακή θέση εξακολουθούν να κατέχουν οι ΗΠΑ που απορροφούν το ήμισυ περίπου των ελληνικών εξαγωγών προς τρίτες χώρες με αξία στα 8,2 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 3,03% έναντι του 2013 και σε όγκο μειωμένες κατά 1,95%. Βελτιωμένα μεγέθη παρουσιάζει και ο Καναδάς ως προς την αξία (+12,53%) και τον όγκο (+7,73%). Οι εξαγωγές προς Κίνα παρουσίασαν ύφεση το 2014 ακολουθώντας την επιβράδυνση της κινεζικής οικονομίας και όχι μόνο (antidumping, πάταξη διαφθοράς κ.λπ.), καταγράφοντας μειώσεις στην αξία (-31,65%), τον όγκο (-21,26%) και τη μ.τ. / lt (-12,53%). Μια αντιφατική εικόνα συνθέτουν οι εισαγωγές οίνου στην Ελλάδα το 2013, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που επεξεργάστηκε η ΚΕΟΣΟΕ με τις εισαγωγές από χώρες της ΕΕ να αυξάνουν κατά 7,64% σε όγκο (από 170.150 HL/2012 σε 183.144 HL/2013) και κατά 8,62% σε αξία (από 24.698.822 €/2012 σε 26.852.604 €/2013) και την τιμή ανά λίτρο να αυξάνει οριακά από 1,45 € σε 1,47 €. Αντίθετα οι εισαγωγές οίνου από Τρίτες Χώρες μειώθηκαν κατά 39,18% (από 7.741 HL/2012 σε 4.708 HL/2013) και κατά 35,47% σε αξία (από 1.273.844 € /2012 σε 822.049 € / 2013), ενώ η μέση τιμή ανά λίτρο εισαγόμενου οίνου αυξήθηκε κατά 6% (από 1,65 € /2012 σε 1,75 € /2013). 
Από άποψη προμηθευτριών Τρίτων Χωρών οίνων για τη χώρα μας αξιοσημείωτη είναι η αλματώδης αύξηση των μεγεθών από την Αργεντινή (+102,58% / 2012 σε όγκο και +162,21% /2012 σε αξία, ενώ αντίστοιχα αυξήθηκε και η μέση τιμή).Στην ίδια κατεύθυνση και οι εισαγωγές οίνου από τη Χιλή με +37,66% / 2012 σε όγκο και +51,87% σε αξία και μαζί με την Αργεντινή είναι οι δυο εκτός ΕΕ χώρες που αύξησαν τα μερίδια εισαγωγής στη χώρα μας. Η έλλειψη οίνου των δυο τελευταίων συγκομιδών επέφερε αύξηση στις εισαγωγές από τις γείτονες χώρες. Σημαντική εισαγωγός χώρα οίνου για το 2013 κατατάχθηκε η Βουλγαρία με ποσοστό αύξησης 149,19% ως προς τον όγκο (από 1.051.523 lt / 2012 σε 2.620.313 lt / 2013) και εξίσου εντυπωσιακό ποσοστό αύξησης ως προς την αξία (+181,94% από 446.547 € /2012 σε 1.258.986 € /2013) και μέση τιμή μονάδας εισαγόμενου οίνου στα 0,48 € / lt (από 0,42 € /lt/2012). Εξίσου εντυπωσιακά μεγέθη αύξησης καταγράφει και η Ισπανία με κατ' όγκο αύξηση +193,13% (από 1.677.621 lt/2012 σε 4.917.865 lt/2013), κατ' αξία αύξηση +162,20% (από 1.128.711 € /2012 σε 2.959.435 € /2013), ενώ η μοναδιαία μέση τιμή εισαγωγής ανά lt μειώθηκε (από 0,68 € /lt σε 0,60 € /lt) κατά 10%, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα της εξαγωγικής δυναμικής της Ισπανίας κυρίως σε χύμα οίνους και στη χώρα μας. Αυξητικά μεγέθη κατέγραψαν στη χώρα μας και τα γαλλικά κρασιά με +25,21% σε όγκο, +6,09% σε αξία, αλλά με μειωμένη τιμή λίτρου από τα 9,10 € /2012 στα 7,69 € /2013 (-15,47%). Πρωταθλήτρια στις εισαγωγές η γείτων Ιταλία η οποία όμως "είδε" τις εξαγωγές της στην Ελλάδα να μειώνονται, κυρίως εξαιτίας του ανταγωνισμού τιμών από Βουλγαρία και Ισπανία. Έτσι σε όγκο οι ιταλικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά -28,15% (από 11.404.792 lt /2012 σε 8.194.875 lt /2013), κατ' αξία σε -10,18% (από 11.534.944 € /2012 σε 10.360.938 € /2013), με την τιμή ανά λίτρο εισαγόμενου οίνου να αυξάνει από τα 1,01 € /2012 στα 1,26 € /2013. Είναι γεγονός ότι και οι τρείς κύριες κατά σειρά χώρες εισαγωγής Ιταλία, Ισπανία, Βουλγαρία εισήγαγαν στη χώρα μας 16.000 tn σε σύνολο εισαγωγών 18.000 tn, με κύρια μορφή τους χύμα οίνους (οι μέσες τιμές παραπέμπουν σε αποκλειστικά χύμα μορφή) και το ερώτημα που μένει αναπάντητο είναι εάν η σήμανση του τελικού προϊόντος στον Έλληνα καταναλωτή ήταν νόμιμη ή τα κρασιά "ελληνοποιήθηκαν" για μια ακόμη φορά. 
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι η ελληνική οινοπαραγωγή διακεινείτο το 2013, σε τιμές κατά κανόνα υψηλότερες από αυτές των βουλγαρικών και ισπανικών κρασιών που εισήχθησαν. Γενικότερα αξίζει ν’ αναφερθεί σε σχέση και με το χθεσινό δημοσίευμα της ΚΕΟΣΟΕ ότι οι εξαγωγές προς Τρίτες Χώρες καταλαμβάνουν το 22,20% του συνόλου των εξαγωγών σε όγκο και κατά συνέπεια οι εξαγωγές στην ΕΕ το 77,80% και οι εισαγωγές από Τρίτες Χώρες το 2,51% και από χώρες της ΕΕ το 97,49%. Επίσης οφείλουμε να επισημάνουμε ότι αν και το 2013 "έκλεισε" η ψαλίδα του, για μια ακόμη χρονιά θετικού εμπορικού ισοζυγίου οίνου (σύνολο εξαγωγών σε όγκο 243.612 HL έναντι 187.852 HL συνόλου εισαγωγών), η "απόσταση" των εξαγωγών από τις εισαγωγές μειώθηκε αισθητά το 2013 με την αύξηση των εισαγωγών και τη μείωση των εξαγωγών, και εάν η τάση να εισάγουμε φθηνό βουλγαρικό και ισπανικό κρασί συνεχισθεί, σύντομα θα δούμε το πρόσημο του εμπορικού ισοζυγίου οίνου αρνητικό.
Πηγή : http://paseges.gr/el/news/Hyma-to-89-twn-eisagwgwn-oinoy-sthn-Ellada
http://www.naftemporiki.gr/finance/story/929838/i-europaiki-agora-methuse-pinontas-elliniko-oino

Η διαχρονική σημασία της αγροτικής παραγωγής και η έλλειψη διατροφικής αυτάρκειας των Ελλήνων

Την γεωργίαν των άλλων τεχνών μητέρα και τροφόν είναι. Ξενοφών Αρχαίος Έλληνας ιστορικός (430-355 π.Χ.) Γη και ύδωρ πάντα έσθ’ όσα γίνονται...