Ο Ξενοφών (μεταξύ 431 και 428 π.Χ.) ήταν Αθηναίος ιστορικός συγγραφέας και σωκρατικός φιλόσοφος. Γιος του Γρύλλου από τον αρχαίο δήμο της Ερχίας (Σπάτα), κονωνικά ανήκε στην τάξη των ιππέων και πολιτικά έδρασε ως ολιγαρχικός και φιλολάκων. Μετά το 410 π.Χ. γνωρίστηκε με τον Σωκράτη και μπήκε στον κύκλο των μαθητών του. Η ιστορική καταγραφή του Ξενοφώντα στην Ανάβαση είναι ένα από τα πρώτα γραπτά κείμενα όπου αναλύεται ο χαρακτήρας ενός ηγέτη και αποτελεί παράδειγμα ανάλυσης τέτοιου τύπου, κάτι που σήμερα καλείται θεωρία «Μεγάλων Ανδρών». Στο έργο αυτό, ο Ξενοφών περιέγραψε τον χαρακτήρα του Κύρου του νεότερου, λέγοντας ότι "από όλους τους Πέρσες που έζησαν μετά τον Κύρο τον Μέγα, ήταν ο πιο κατάλληλος για βασιλιάς και για διοικητής μιας αυτοκρατορίας". Το κεφάλαιο 6 συνιστάται για ανάγνωση, διότι περιγράφει τους χαρακτήρες πέντε ηττημένων στρατηγών που παραδόθηκαν στον εχθρό. Ο Κλέαρχος, όπως αναφέρεται, πίστευε πως "ένας στρατιώτης θα πρέπει να φοβάται περισσότερο τον ίδιο το διοικητή του, από τον εχθρό". Ο Μένων περιγράφεται ως άνδρας του οποίου η κυρίαρχη φιλοδοξία ήταν να γίνει πλούσιος. Σχετικά με τον Αγία τον Αρκά και τον Σωκράτη τον Αχαιό, γίνεται αναφορά στο θάρρος τους και στην εκτίμηση των φίλων τους. Ο Ξενοφών αργότερα εξορίστηκε από την Αθήνα, πιθανώς διότι πολέμησε υπό τον Σπαρτιάτη βασιλιά Αγησίλαο εναντίον των Αθηναίων στην Κορώνεια. Είναι πιθανό, ωστόσο, ότι είχε εξοριστεί νωρίτερα, λόγω του συνδέσμου του με τον Κύρο. Οι Σπαρτιάτες τού έδωσαν περιουσία στη Σκιλλούντα, κοντά στην Ολυμπία στην Ήλιδα, όπου συνέγραψε την Ανάβαση. Ο γιος του πολέμησε για την Αθήνα στη Μαντίνεια, ενώ ο Ξενοφών ακόμη ζούσε· έτσι η εξορία του ανεκλήθη. Ο Ξενοφών πέθανε στην Κόρινθο (ή ίσως στην Αθήνα) και η ημερομηνία θανάτου του είναι αβέβαιη. Είναι γνωστό ότι έσωσε τον προστάτη του Αγησίλαο, για τον οποίο έγραψε ένα εγκώμιο.
Ο Διογένης Λαέρτιος ονόμαζε τον Ξενοφώντα "Αττική Μούσα" λόγω της γλυκύτητας της γραφής του. Λίγοι ήταν οι ποιητές που έγραψαν στην Αττική διάλεκτο. Ο Ξενοφών ανέπτυξε πλούσια και πολυμερή δραστηριότητα, φαινόμενο που βέβαια δεν αποτελεί ιδιαίτερο γνώρισμα της προσωπικότητάς του, αλλά γενικότερο χαρακτηριστικό των λογίων της εποχής του. Στον τομέα της ιστοριογραφίας με τα «Ελληνικά» του, που διαιρούνται σε 7 βιβλία, συνεχίζει συνειδητά το έργο του Θουκυδίδη και καλύπτει την περίοδο από το 411 π.Χ. ως 361 π.Χ.. Γενικότερη σημασία για την πολιτική φιλοσοφία έχει η «Κύρου παιδεία», σε 8 βιβλία, όπου, στο πνεύμα της σοφιστικής και της σωκρατικής ιδεολογίας και με πρότυπο την λίγο ιστορική και πολύ μυθιστορηματική προσωπογραφία του ιδρυτή της περσικής αυτοκρατορίας Κύρου Β΄, συνθέτει την προσφιλή του εικόνα του ιδανικού μονάρχη.
Θέμα του Οικονομικού είναι η οικονομία με την αρχική, κυριολεκτική έννοια του όρου, δηλαδή η «διαχείριση του οίκου». Η συγγραφή του έργου τοποθετείται μετά την μάχη στα Κούναξα 401 π.Χ. και αποτελεί το πρώτο παγκοσμίως κείμενο που ασχολείται επιστημονικά με την γεωργία. Και τότε απάντησα: «Πώς λοιπόν Ισχόμαχε, αν βέβαια είναι τόσο εύκολο να μάθει κάποιος τα μυστικά της γεωργίας και αφού λίγο πολύ όλοι ξέρουν τα ίδια πράγματα, πώς γίνεται και δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση όλοι οι γεωργοί, αλλά άλλοι έχουν άφθονα αγαθά και τους περισσεύουν κιόλας, ενώ άλλοι δεν έχουν ούτε καν τα αναγκαία για τη διαβίωσή τους με αποτέλεσμα να χρωστάνε;» «Θα σου εξηγήσω αμέσως, Σωκράτη», είπε ο Ισχόμαχος. «Δεν οφείλεται στην εμπειρία ή στην άγνοια των γεωργών το να γίνονται κάποιοι εύποροι ή να παραμένουν φτωχοί. Ούτε και θα ακούσεις ποτέ να λένε ότι κάποιος γεωργός καταστράφηκε οικονομικά επειδή δεν έσπειρε καλά ή επειδή δεν έβαλε στη σειρά τα φυτά του, επειδή δεν γνώριζε το έδαφος και φύτεψε το αμπέλι σε άγονο χώμα ή γιατί δεν ήξερε ότι έπρεπε πρώτα να οργώσει καλά το χωράφι και μετά να σπείρει.
Μάλλον θα ακούσεις ότι ο τάδε γεωργός δεν είχε σοδειά γιατί δεν φρόντισε να κάνει καλή σπορά ή να βάλει κοπριά στο χωράφι του. Κάποιος άλλος θα μάθεις ότι δεν είχε κρασί, γιατί δεν φύτεψε αμπέλια ή δεν φρόντισε αυτά που είχε φυτεμένα. Ή θα μάθεις, ίσως, ότι κάποιος δεν είχε λάδι ή σύκα γιατί δεν νοιάστηκε και δεν φρόντισε να έχει σοδειά. Αυτοί είναι οι λόγοι, Σωκράτη, που οι γεωργοί διαφέρουν μεταξύ τους και όχι, γιατί κάποιοι έχουν κάνει κάποια σημαντική ανακάλυψη πάνω στην δουλειά τους. Αν πάλι κάποιος δεν γνωρίζει καθόλου τι μπορεί να παράγει η γη και δεν μπορεί να δει καρπό ή φυτό ούτε και να πληροφορηθεί από κάποιον τι μπορεί να χαρίσει η γη, δεν είναι τάχα πιο εύκολο σε κάθε άνθρωπο να μάθει τις ιδιότητες ενός χωραφιού παρά ενός αλόγου; Και δεν είναι πιο εύκολο να τα μάθει από έναν άλλον άνθρωπο; Γιατί δεν υπάρχει τίποτε που να μας το δείχνει η γη με σκοπό να μας κοροϊδέψει, αλλά μας δείχνει καθαρά όλα όσα μπορεί να παράγει και όσα όχι. Είναι επομένως φιλαλήθης. Πιστεύω ότι η γη δοκιμάζει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο και τους καλούς και τους κακούς, αφού μας τα μαθαίνει όλα πολύ εύκολα. Δεν είναι δυνατόν όσοι δεν ασχολούνται με τη γεωργία να προφασίζονται πως δεν την ξέρουν, όπως εκείνοι που δεν ασχολούνται με άλλες τέχνες. Όλοι ξέρουμε πολύ καλά ότι όταν φροντίζουμε τη γη, αυτή μας προσφέρει απλόχερα τα αγαθά της. Όμως στη γεωργία η αργία είναι κατήγορος μιας οκνηρής ψυχής. Γιατί δεν μπορεί ένας άνθρωπος να ζει χωρίς να έχει τα αναγκαία, δεν αμφιβάλλει κανένας γι’ αυτό. Όποιος δεν ξέρει άλλη προσοδοφόρο τέχνη αλλά δεν θέλει ούτε και να καλλιεργεί την γη, τότε είναι φανερό ότι προτιμά να ζει με την αρπαγή, την κλεψιά, την ζητιανιά ή ότι είναι άμυαλος.
Πηγή : https://emprosnews.wordpress.com/2015/10/10/ξενοφώντος-οικονομικός-περί-της-γεω/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ξενοφών
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου