Ο Οικονομικός είναι πραγματεία του Αθηναίου ιστορικού Ξενοφώντα πάνω στη διαχείριση ενός νοικοκυριού (τέχνη της οικιακής διοίκησης) και ενός κτήματος, με τη μορφή κυρίως ενός διαλόγου ανάμεσα στον Σωκράτη και στον Κριτόβουλο, γιο του Κρίτωνα. Το έργο διαφωτίζει τις προτιμήσεις και τις επιδιώξεις του Ξενοφώντα, στην αγροτική επιστήμη της εποχής του και στις σχέσεις οι οποίες, κατά τη γνώμη του, θα έπρεπε να επικρατούν ανάμεσα σε έναν άντρα και στη γυναίκα του. Η συγγραφή του έργου τοποθετείται μετά την μάχη στα Κούναξα 401 π.Χ. Στην αρχή του Οικονομικού παρουσιάζονται ο Σωκράτης και ο Κριτόβουλος να συζητούν για την έννοια του πλούτου που την ταυτίζουν με την χρησιμότητα και την ευημερία, όχι μόνο στα καθαυτά υπάρχοντα. Από το έβδομο κεφάλαιο και μετά ο Σωκράτης ανακοινώνει στον Κριτόβουλο το περιεχόμενο κάποιας συζήτησης την οποία έκαμε κάποτε με τον Αθηναίο Ισχόμαχο, που είχε πριν λίγο νυμφευθεί και περιέγραψε στον φιλόσοφο διεξοδικά και με ειλικρίνεια τον χαρακτήρα και τις συνθήκες της οικογενειακής του ζωής. Στον Οικονομικό αναπτύσσεται για πρώτη φορά μεθοδικά και συστηματικά η αντίληψη που θεωρεί βάση κάθε άρτιου πολιτισμού κατά κύριο λόγο τη γεωργία. Ο Σωκράτης λέει πως οι επιστήμες που ονομάζονται βαναυσικές έχουν κακή φήμη ιδιαίτερα στους ευπόλεμους λαούς, στους φίλους κακοί ακόμα και στους πατεράδες (ταις πατράσιν αλεξήτορες (είναι απωθητικές -για να συνεχίσουν τα παιδιά τους). Στη συνέχεια προτείνει την γεωργία ως καλύτερη επαγγελματική απασχόληση και για να περιβάλλει το ενδιαφέρον του για την γεωργία με το κύρος κάποιας υψηλής κοινωνικής αναγκαιότητας φέρνει παράδειγμα τον βασιλιά των Περσών, που μαζί με την πολιτική τέχνη φρόντιζε ιδιαίτερα και τη γεωργία. Ο Σωκράτης λέει στον Κριτόβουλο πως ο Κύρος έδειξε στο Λύσανδρο το βασιλικό κήπο των Σάρδεων, όταν κάποτε ο τελευταίος πήγε φέρνοντάς του τα δώρα των συμμάχων.
Ο Λύσανδρος τον θαύμασε επειδή τα δένδρα ήταν ωραία, σε ίσες αποστάσεις μεταξύ τους, οι στοίχοι όρθιοι και τα πάντα καλοφτιαγμένα και σε σωστή διάταξη και όλα αυτά μέσα στις ευωδιές του κήπου. Είπε τότε ότι εκπλήσσεται όχι μόνο για την ομορφιά του κήπου αλλά ακόμα και για εκείνον που μέτρησε και τακτοποίησε τα διάφορα μέρη του. Όταν το άκουσε αυτό ο Κύρος χάρηκε και είπε στον ξένο ότι ο ίδιος είχε μετρήσει και τακτοποιήσει τα πάντα και είχε φυτέψει μάλιστα μερικά δένδρα. Σύμφωνα με τον Ξενοφώντα η καλλιέργεια της γης είναι ευχαρίστηση και συνάμα πλουτισμός της οικιακής περιουσίας και άσκηση του σώματος με σκοπό την επιτυχή εκτέλεση κάθε έργου που ταιριάζει στους ελεύθερους πολίτες. Η γυναίκα στο σπίτι είναι ότι ακριβώς η βασίλισσα των μελισσών στην κυψέλη, μοιράζει κατάλληλα όσα πρέπει να δαπανηθούν, φυλάει όπως πρέπει τα περισσεύματα, φροντίζει για την κατασκευή εδυμάτων και άξιος Κύριος είναι εκείνος που πηγαίνει στον τόπο της εργασίας και εμπνέει ζήλο για την εργασία και διάθεση για φιλότιμη άμιλλα (καὶ ἵππος ὡς ἐπὶ τὸ πολὺ ἂν κακουργῇ, τὸν ἱππέα κακίζομεν). Ο Ξενοφών αναφέρεται και στην ασχολία των ανδρών στη γεωργία και ιδιαίτερα ασχολείται με την άμπελο και την ελιά που αργότερα ο Βιργίλιος έγραψε τα γεωργικά του. Ο Μισέλ Φουκώ αφιέρωσε ένα τμήμα του Οικονομικού στο έργο του: η ιστορία της σεξουαλικότητας, ενώ ο Λέο Στράους ασχολήθηκε εκτενέστερα.
Τα Γεωργικά είναι διδακτικό ποίημα του Βιργιλίου γραμμένο μεταξύ 37 π.Χ. και 30 π.Χ. στην Καμπανία της Ιταλίας σε τέσσερα βιβλία εξάμετρων. Το πρώτο βιβλίο ασχολείται με την καλλιέργεια και τον καιρό, το δεύτερο με τη δενδροκομία, κυρίως τη φροντίδα με τις ελιές και τ΄ αμπέλια, το τρίτο με την κτηνοτροφία και το τέταρτο με τη μελισσοκομία. Για την συγγραφή αυτού του ποιήματος τον είχε προτρέψει ο Μαικήνας (Gaius Maecanas) που του φέρθηκε με πολλή γενναιότητα εξασφαλίζοντας ακόμα και την αγρέπαυλη που του παραχώρησε ο Οκταβιανός Αύγουστος. Ο ίδιος ο Οκταβιανός είχε δείξει ενδιαφέρον γιατί αντιμετώπιζε το πρόβλημα της εγκατάστασης των παλαιμάχων στη γη ώστε να τους καθησυχάσει, να διαθρέψει τις πόλεις και να διασώσει το κράτος με το αγροτικό μόχθο. Ο Βιργίλιος προσδίδει στο διδακτικό περιεχόμενο των Γεωργικών του μεγάλη ποιητική χάρη, τονίζοντας το θέμα της μάχης του ανθρώπου με τα στοιχεία της φύσης, παρέχοντας ένα είδος προσωπικής ζωής στις φυσικές διαδικασίες, δείχνοντας αγάπη στα και προσθέτοντας μυθολογικές και άλλες παραπομπές.Ομιλεί για τις ασθένειες τω ζώων και της θεραπείας τους. Περιγράφει τα κοινά κατοικίδιοι ζώα με κατανόηση και συμπάθεια. Δεν παύει να θαυμάζει την απλότητα των ενστίκτων τους, τη δύναμη των παθών τους, την τελειότητα της μορφής τους. Εξιδανικεύει την αγροτική ζωή, αλλά δεν αγνοεί τις κακουχίες και τις περιπέτειες, το καταπονητικό μόχθο, την αδιάκοπη πάλη εναντίον των εντόμων, την τυραννική αγωνία της ξηρασίας και των καταιγίδων. Παρά ταύτα, labor omnia vincit (ο μόχθος νικά τα πάντα). Ο Βιργίλιος δανείζεται από τον Ησίοδο (Έργα και Ημέραι), τον Άρατο τον Κώο, τον Κάτωνα τον πρεσβύτερo (De Agricultura), τον Ουάρρωνα (Marcus Terentius), αλλά μεταμορφώνει την τραχεία τους πεζογραφία και τις ασταθείς τους γραμμές σε λεπτότατους σμιλευμένους στίχους. Καλύπτει τους διάφορους κλάδους της γεωργίας, την ποικιλία και την περιποίηση των εδαφών, τις εποχές για την σπορά και την ωρίμανση, την καλλιέργεια της ελιάς και της αμπέλου, την κτηνοτροφία και τη μελισσοκομία.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Οικονομικός_(Ξενοφών)
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Γεωργικά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου