Ξενοφών. Οικονομικός. Εισαγωγή, μετάφραση. Αθήνα: Ενάλιος. Και τότε απάντησα: «Πώς λοιπόν Ισχόμαχε, αν βέβαια είναι τόσο εύκολο να μάθει κάποιος τα μυστικά της γεωργίας και αφού λίγο πολύ όλοι ξέρουν τα ίδια πράγματα, πώς γίνεται και δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση όλοι οι γεωργοί, αλλά άλλοι έχουν άφθονα αγαθά και τους περισσεύουν κιόλας, ενώ άλλοι δεν έχουν ούτε καν τα αναγκαία για τη διαβίωσή τους με αποτέλεσμα να χρωστάνε;» «Θα σου εξηγήσω αμέσως, Σωκράτη», είπε ο Ισχόμαχος. «Δεν οφείλεται στην εμπειρία ή στην άγνοια των γεωργών το να γίνονται κάποιοι εύποροι ή να παραμένουν φτωχοί. Ούτε και θα ακούσεις ποτέ να λένε ότι κάποιος γεωργός καταστράφηκε οικονομικά επειδή δεν έσπειρε καλά ή επειδή δεν έβαλε στη σειρά τα φυτά του, επειδή δεν γνώριζε το έδαφος και φύτεψε το αμπέλι σε άγονο χώμα ή γιατί δεν ήξερε ότι έπρεπε πρώτα να οργώσει καλά το χωράφι και μετά να σπείρει. Μάλλον θα ακούσεις ότι ο τάδε γεωργός δεν είχε σοδειά γιατί δεν φρόντισε να κάνει καλή σπορά ή να βάλει κοπριά στο χωράφι του. Κάποιος άλλος θα μάθεις ότι δεν είχε κρασί, γιατί δεν φύτεψε αμπέλια ή δεν φρόντισε αυτά που είχε φυτεμένα. Ή θα μάθεις, ίσως, ότι κάποιος δεν είχε λάδι ή σύκα γιατί δεν νοιάστηκε και δεν φρόντισε να έχει σοδειά. Αυτοί είναι οι λόγοι, Σωκράτη, που οι γεωργοί διαφέρουν μεταξύ τους και όχι, γιατί κάποιοι έχουν κάνει κάποια σημαντική ανακάλυψη πάνω στη δουλειά τους. Και οι στρατηγοί ακόμη διαφέρουν μεταξύ τους σε ορισμένα στρατιωτικά ζητήματα, όχι γιατί κάποιοι είναι πιο έξυπνοι, αλλά γιατί δείχνουν περισσότερη φροντίδα. Γιατί, όσα ξέρουν οι στρατηγοί τα ξέρουν ασφαλώς και οι πολίτες, αλλά κάποιοι ηγέτες τα εφαρμόζουν και κάποιοι όχι. Για παράδειγμα, όλοι ξέρουν ότι όταν ο στρατός προελαύνει σε εχθρική χώρα είναι προτιμότερο να προχωρεί συντεταγμένος για να μπορεί να αντιμετωπίσει με πλήρη ετοιμότητα ξαφνική επίθεση του εχθρού. »Ενώ λοιπόν όλοι το ξέρουν αυτό, άλλοι το εφαρμόζουν και άλλοι όχι.
Όλοι ανεξαιρέτως γνωρίζουν ότι είναι καλύτερα να βάζουν φρουρές μπροστά από το στρατόπεδο ημέρα και νύχτα αδιαλείπτως. Δεν το εφαρμόζουν, όμως, όλοι. Και όταν πάλι προχωρούν μέσα από στενά μονοπάτια, όλοι ξέρουν ότι είναι προτιμότερο να καταλαμβάνουν από πιο πριν τα πιο καίρια σημεία. Αλλά δεν το κάνουν όλοι αυτό. »Έπειτα όλοι λένε πως η κοπριά είναι ωφέλιμη για τα σπαρτά και βλέπουν άλλωστε ότι γίνεται εύκολα. Όμως, παρόλο που ξέρουν πώς να την φτιάξουν και επομένως μπορούν να ετοιμάσουν μεγάλη ποσότητα, δεν φροντίζουν να το κάνουν όλοι οι γεωργοί. Κι ο θεός ρίχνει άφθονη βροχή και όλα τα κοιλώματα γίνονται τέλματα. Και η γη φυτρώνει πολλά αγριόχορτα, ο γεωργός όμως πρέπει να καθαρίζει πρώτα το χωράφι για να μπορέσει ύστερα να το σπείρει. Όσα ξεριζώνει πρέπει να τα ρίχνει στο νερό και με τον καιρό αυτά θα γίνουν θρεπτικά υλικά για τη γη. Γιατί, ποιο χορτάρι και ποιο χώμα μέσα σε στάσιμα νερά δεν γίνεται κοπριά; Πόση φροντίδα χρειάζεται η γη όταν είναι περισσότερο υγρή για την σπορά ή περισσότερο αλμυρή για τη φύτευση, αυτά είναι πράγματα που όλοι τα ξέρουν. Και ξέρουν επίσης πώς να διώχνουν το στάσιμο νερό ανοίγοντας χαντάκια και πώς αν ανακατέψουν το λασπώδες χώμα με άλλο ξερό χώμα, γίνεται το έδαφος λιγότερο αλμυρό. Κι όμως δεν φροντίζουν όλοι το ίδιο προσεχτικά αυτές τις λεπτομέρειες. »Αν πάλι κάποιος δεν γνωρίζει καθόλου τι μπορεί να παράγει η γη και δεν μπορεί να δει καρπό ή φυτό ούτε και να πληροφορηθεί από κάποιον τι μπορεί να χαρίσει η γη, δεν είναι τάχα πιο εύκολο σε κάθε άνθρωπο να μάθει τις ιδιότητες ενός χωραφιού παρά ενός αλόγου; Και δεν είναι πιο εύκολο να τα μάθει από έναν άλλον άνθρωπο; Γιατί δεν υπάρχει τίποτε που να μας το δείχνει η γη με σκοπό να μας κοροϊδέψει, αλλά μας δείχνει καθαρά όλα όσα μπορεί να παράγει και όσα όχι. Είναι επομένως φιλαλήθης. »Πιστεύω ότι η γη δοκιμάζει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο και τους καλούς και τους κακούς, αφού μας τα μαθαίνει όλα πολύ εύκολα.
Δεν είναι δυνατόν όσοι δεν ασχολούνται με τη γεωργία να προφασίζονται πως δεν την ξέρουν, όπως εκείνοι που δεν ασχολούνται με άλλες τέχνες. Όλοι ξέρουμε πολύ καλά ότι όταν φροντίζουμε τη γη, αυτή μας προσφέρει απλόχερα τα αγαθά της. Όμως στη γεωργία η αργία είναι κατήγορος μιας οκνηρής ψυχής. Γιατί δεν μπορεί ένας άνθρωπος να ζει χωρίς να έχει τα αναγκαία, δεν αμφιβάλλει κανένας γι' αυτό. Όποιος δεν ξέρει άλλη προσοδοφόρο τέχνη αλλά δεν θέλει ούτε και να καλλιεργεί τη γη, τότε είναι φανερό ότι προτιμά να ζει με την αρπαγή, την κλεψιά, τη ζητιανιά ή ότι είναι άμυαλος».
Πηγή : http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/tools/corpora/anthology/content.html?t=479&m=1
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου