Κότα ή Όρνιθα : Το πιό διάσημο πουλερικό στον κόσμο με τα οφελιμα αυγά και το θεραπευτικό κρέας

Η Όρνιθα, ή κοινώς κότα, (αρσενικός:αλέκτωρ, ή πετεινός ή κόκκορας) (Gallus gallus domesticus - Όρνιθα η όρνιθα η οικιακή) είναι ένα εξημερωμένο πτηνό. Είναι ένα από τα πιο κοινά και διαδεδομένα οικόσιτα ζώα, αφού υπολογίζεται ότι το 2003 υπήρχαν γύρω στα 24 δισεκατομμύρια εκπρόσωποι του είδους. Δηλαδή υπάρχουν περισσότερες κότες στον κόσμο από οποιοδήποτε άλλο πουλί, ή και από τους ανθρώπους. Ο άνθρωπος εκτρέφει τις κότες κυρίως ως πηγή τροφίμων, για το κρέας τους και τα αυγά τους. Κοιτίδες του Νεολιθικού τρόπου ζωής, ο οποίος βασίστηκε σε μιαν άλλη, νέα, επαναστατική σχέση μεταξύ των ζώων, των φυτών και του ανθρώπου, σχέση που τελικά τον οδήγησε στην κυριαρχία του στη φύση, έχουν εντοπιστεί σε περιοχές της Μέσης Ανατολής (8η χιλιετία π.X.) όπως και σε τοποθεσίες της Ελλάδας, στην Θεσσαλία, την Αργολίδα, την Κρήτη και το Βόρειο Αιγαίο που ανάγονται στο πρώτο μισό της 7ης χιλιετίας (6.800 - 6.500 π.X.). Tα στοιχεία της νέας οικονομίας που τεκμηριώνουν και χαρακτηρίζουν την Aκεραμική περίοδο στην Ελλάδα, είναι: σκελετικό υλικό εξημερωμένων ζώων, αιγοπροβάτων, βοοειδών και χοίρων (κτηνοτροφία) απανθρακωμένα δημητριακά και όσπρια (γεωργία), ορύγματα και υποδοχές στη γη για ξύλινα δοκάρια, εστίες και στρωμένα με χαλίκι δάπεδα και βόθροι (οικιστική).  Υπάρχουν δείγματα για εκτροφή και κατανάλωση κοτόπουλων στην Ελλάδα από την νεολιθική εποχή 8.000 πχ. Η κότα ήταν γνωστή στην Αίγυπτο από την 18η Δυναστεία, σαν το "το πουλί που γεννάει ένα αυγό κάθε μέρα". Η κότα ήρθε στην Αίγυπτο από την Συρία και τη Βαβυλώνα, σύμφωνα με τα χρονικά του Τούθμωση Γ'. Στην Παλαιά Διαθήκη δεν γίνεται καμιά αναφορά στην εξημερωμένη κότα. Το πότε ακριβώς μετατράπηκε σε κατοικίδιο, δεν είναι γνωστό, όμως υπάρχουν ακόμη άγρια είδη, από τα οποία προέρχονται οι σημερινές φυλές. Στην Ελλάδα περί το 700 π.Χ. άνθησε ή πτηνοτροφία ορνίθων από τις πόλεις της αρχαίας Ελλάδας, που ήταν ονομαστές για την εκτροφή κοκόρων για κοκορομαχίες ήταν η Τανάγρα, η Ρόδος, η Χαλκίδα, η Κως κ.ά. Μια φάση από κοκορομαχίες αναπαριστάνεται σ' ανάγλυφο που βρίσκεται στο θέατρο του Διονύσου στην Αθήνα. 

Οι Όρνιθες θεωρούνται παμφάγα πτηνά. Σε ελεύθερο περιβάλλον, σκάβουν στο χώμα για αναζήτηση σπόρων, εντόμων και ακόμα μεγαλύτερων ζώων όπως οι σαύρες και μικρά ποντίκια. Ελεύθερες στη φύση μπορούν να ζήσουν για πέντε έως ένδεκα έτη, ανάλογα με το είδος (ράτσα). Σε εμπορική εντατική αναπαραγωγή κρέατος, ένα κοτόπουλο ζει γενικά μόνο για έξι εβδομάδες πριν να σφαγεί. Το κοτόπουλο κατανάλωσης κρέατος βιολογικής εκτροφής θα θανατωθεί συνήθως σε περίπου 14 εβδομάδες. Οι κότες ορνιθοτροφείου μπορούν να παραγάγουν τουλάχιστον 300 αυγά ετησίως. Μετά από 12 μήνες, οι κότες αυγοπαραγωγής χάνουν σταδιακά την απόδοσή τους και θανατώνονται προκειμένου να χρησιμοποιηθούν σαν τροφή κατοικίδιων ζώων, για πίτες και άλλα επεξεργασμένα τρόφιμα. Το αρσενικό μπορεί να διαφοροποιηθεί από το θηλυκό. Συνήθως διαφοροποιείται από τις κότες με το εντυπωσιακό φτέρωμα, που χαρακτηρίζεται από μακριές ουρές και λαμπρά φτερά στο λαιμό και πλάτη, το μεγαλύτερο λειρί καθώς και την πολύ δυνατή φωνή. Τα ενήλικα κοτόπουλα έχουν ένα σαρκώδες λοφίο στα κεφάλια τους, που λέγεται λειρί, και επίσης μια σαρκώδη προεξοχή κάτω από τα ράμφη τους. Τα ενήλικα αρσενικά και θηλυκά έχουν λειρί, αλλά στις περισσότερες φυλές προεξέχει πιο πολύ στα αρσενικά. Οι κότες δεν είναι ικανές για πτήσεις, αν και τα ελαφρύτερα πουλιά είναι γενικά σε θέση να πετάξουν σε μικρές αποστάσεις, όπως για παράδειγμα για να πηδήξουν πάνω από φράκτες ή να κουρνιάσουν σε ένα δέντρο. Είναι κοινωνικά πουλιά και ζουν μαζί ως κοπάδι. Έχουν μια κοινοτική προσέγγιση στην επώαση των αυγών και την ανατροφή των μικρών. 

Τα μεμονωμένα κοτόπουλα σε ένα κοπάδι πολλες φορες θα καθιερώσουν μια κοινωνική ιεραρχία, με τα κυρίαρχα κοτόπουλα να έχουν την προτεραιότητα στην πρόσβαση σε τροφή. Ο κόκκορας συνηθως θα προσκαλέσει τις κότες για τροφή αλλά θα τραφεί μαζί τους, χωρίς να περιμένει. Η απομάκρυνση ενός μέλους από ένα κοπάδι προκαλεί μια προσωρινή διάσπαση σε αυτήν την κοινωνική δομή έως ότου καθιερώθεί μια νέα. Η προσθήκη νεώτερων πουλιών σε ένα υπάρχον κοπάδι μπορεί να προκαλέσει αναταραχή και βία. Η ελλειψη κόκκορα σε κοπάδι μπορεί να κάνει τις κότες να εγκαταλείψουν την στέγη τους προς αναζήτηση κόκκορα. Οι Πετεινοί ή κοκόρια λαλούν (με μια δυνατή και μερικές φορές διαπεραστική κραυγή) που παίζει το ρόλο οριοθέτησης της εδαφικής τους περιοχής σε σχέση με τους άλλους πετεινούς. Εντούτοις, το λάλημα μπορεί επίσης να προκύψει από κάποια ξαφνική διαταραχή στο περιβάλλον τους. Σε παλαιότερες εποχές, όταν οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είχαν ρολὀγια, το πρωινό λάλημα του πετεινού, σηματοδοτούσε το ξημέρωμα και την προετοιμασία για την έναρξη των αγροτικών εργασιών. Οι κότες "κακαρίζουν" δυνατά εφόσον γεννήσουν ένα αυγό, και επίσης για να καλέσουν τους νεοσσούς τους, ή προ κάποιου κινδύνου. Το άσπρο κρέας (στήθος) του κοτόπουλου περιέχει τις μεγαλύτερες ποσότητες νιασίνης, η οποία έχει αποδειχθεί από μελέτες επιστημόνων ότι μειώνει την χοληστερόλη και ως αποτέλεσμα, μειώνεται και ο κίνδυνος καρδιακών προσβολών.

Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Όρνιθα

http://www.cooklos.gr/ayto-to-ikseres/aspro-kreas-stithos-toy-kotopoyloy-meionei-tin-holisteroli

http://www.livepedia.gr/index.php/Όρνιθα

Πάπια ή Νήσσα : Το ανθεκτικό, υδρόβιο, οικόσιτο πτηνό με το νόστιμο κρέας και τα αυγά

Μια αγαπητή ενασχόληση των αρχαίων ήταν και το κυνήγι. Τα θηράματα ήταν άφθονα στα βουνά και στα δάση της Ελλάδας κατά την αρχαϊκή εποχή. Κατά την κλασική κυνηγούσαν κυρίως αγριόχοιρους, ελάφια, λαγούς που ήταν σε αφθονία και πουλιά. Ο περίφημος Αρχέστρατος αναφέρει ότι, ο καλύτερος τρόπος μαγειρέματος του λαγού είναι στην σούβλα και ελαφρά αλατισμένος. Πέρα από τα οικόσιτα πτηνά, όπως κότες και χήνες, προτιμούσαν ιδιαίτερα αυτά που ζούσαν ελεύθερα στους αγρούς και σε ελώδεις περιοχές, καθώς και τα αγριοπούλια όπως ορτύκια, τσίχλες, κοτσύφια, πέρδικες, περιστέρια, τρυγόνια, φασιανούς, που αποτελούσαν εκλεκτούς μεζέδες, κυρίως για τους πλούσιους, ψημένα στην σούβλα ή με διάφορες σάλτσες με καρυκεύματα όπως σέλινο, δυόσμο, πιπέρι, σταφίδες, μέλι, κρασί. Η Πάπια (Νήσσα, Anas), είναι η κοινή ονομασία που έχουν πτηνά της οικογένειας των Νησσιδών (Anatidae), που ανήκουν στην τάξη των Χηνόμορφων. Αποτελούν υδρόβια κυρίως πτηνά, μικρότερα ως επί το πλείστον σε σύγκριση με τα συγγενικά τους πουλιά, τους κύκνους και τις χήνες. Υπάρχουν περίπου 75 είδη πάπιας, τα οποία ζουν σε όλες τις περιοχές του πλανήτη. Η ήμερη πάπια κατάγεται από την αγριόπαπια, η οποία είναι υδρόβιο και αποδημητικό πουλί. Η οικόσιτη πάπια διατήρησε τις συνήθειες και τα χαρακτηριστικά της αγριόπαπιας. Έτσι, μένει στα λιμναία ύδατα και σε ρυάκια για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. 

Είναι ζώο παμφάγο. Το πτηνό έχει στο σώμα του πυκνά φτερά, τα οποία είναι ελαφριά. Επίσης, το σχήμα του σώματός της μοιάζει με λέμβο. Ο λαιμός της είναι κοντός. Τα τρία εμπρόσθια δάκτυλα των ποδιών της είναι συνδεδεμένα με νηκτική μεμβράνη, οπότε τα πόδια λειτουργούν σαν κουπιά, ενώ το τέταρτο δάκτυλο είναι ελεύθερο, προς τα πίσω. Το φτέρωμά της έχει χρώμα λευκό και σε άλλες φυλές γκρι ή και πιο έντονο, ανάλογα με το φύλο και την εποχή του χρόνου. Στο ράμφος έχει μαλακό δέρμα , όπου βρίσκονται τα απτικά νεύρα. Με τα τελευταία το πτηνό υποβοηθάται στο να αντιλαμβάνεται την ποιότητα και το είδος της τροφής μέσα στη λάσπη. Μέσα από τις σχισμές (όπως η φάλαινα έχει τις μπαλένες) που έχει στο ράμφος, αποβάλλει το νερό που βάζει στο στόμα της μαζί με τη λάσπη, από τα μέρη όπου βρίσκει την τροφή της. Έπειτα, μέσα από τη λάσπη διαλέγει τις ουσίες που τρώγονται. Κοντά στην ουρά φέρει έναν αδένα, με τον οποίο εκκρίνει μία λιπώδη ουσία. Με το ράμφος της η πάπια αλείφει αυτό το υγρό σε όλο της το σώμα, καθιστώντας αδιαπέραστο από τα νερά το φτέρωμά της. Επίσης, αυτό γίνεται για να αποφύγει την αύξηση του βάρους της και για να διευκολυνθεί στο κολύμπι. Όντας παμφάγο πτηνό, η πάπια τρέφεται με ποικιλία τροφών, όπως χόρτα, υδρόβια φυτά, έντομα, μικρά αμφίβια, σκουλήκια και μικρά μαλάκια. Ορισμένα είδη πιάνουν και ψάρια, με τα οποία τρέφονται. 

Το πτηνό γεννά 40-50 αυγά το χρόνο και τα επωάζει σε διάστημα απο 23 έως 26 ημέρες ανάλογα με το είδος. Τα μικρά σύντομα αρχίζουν να περπατούν και να κολυμπούν με μεγάλη ευκολία. Η πάπια θηρεύεται για το κρέας της, που είναι πολύ νόστιμο. Επίσης, εκτρέφεται για τα αυγά της, το φτέρωμά της και συχνά εκτίθεται σε ζωολογικούς κήπους. Όλες οι κατοικίδιες πάπιες προέρχονται από την αγριόπαπια (Anas platyrhynchos), με εξαίρεση την πάπια Muscovy Duck. Μια δευτερη πηγη για αυγα και νοστιμο κρεας ειναι και οι παπιες. Κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, έχουν πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα από τις τις κότες. Οι πάπιες είναι γενικά πιο αποδοτικές σε αυγά από τις κότες, συχνά ξεπερνά τα 300 ή περισσότερα αυγά ανά πάπια τον χρόνο. Οι πάπιες ακόμα έχουν απίστευτη αντίσταση σε ασθένειες, καθώς και στον κρύο και υγρό καιρό Λόγω της μεγαλύτερης αντοχής τους οι πάπιες χρειάζονται πολύ πιο απλές εγκαταστάσεις στέγασης από τις κότες. Και επειδή οι ωοτόκες πάπιες δεν τα καταφέρνουν στα άλματα, μπορούμε να τις περιορίζουμε με μια περίφραξη ύψους μόλις 60–90 εκ.. Στις πάπιες, όπως και στις χήνες, αρέσει πολύ να πλένουν συχνά το ράμφος και το κεφάλι τους. Γι’ αυτό τον λόγο, το πόσιμο νερό τους πρέπει να αλλάζεται αρκετές φορές την εβδομάδα – κατά προτίμηση καθημερινά. Αν είναι στριμωγμένες σ’ ένα μικρό χώρο με χωμάτινο δάπεδο και σε υγρό καιρό, θα κάνουν την κατοικία τους ένα λασπωμένο χάος.

Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πάπια

http://mikrifarma.webnode.gr/παπιεσ-στο-αγροκτημα/

http://gastronomion.blogspot.gr/2013/01/blog-post.html

Χήνες : Το καλύτερο οικόσιτο πτηνό με χρήση ως φύλακα που προσφέρει αυγά και κρέας

Στη Ρώμη έχουν να το λένε για τις χήνες του Καπιτωλίου, οι οποίες όταν οι Γαλάτες επιτέθηκαν εναντίον της αιφνιδιαστικά μια νύχτα, το 400 περίπου π.Χ., κι ενώ οι φρουροί της πόλης είχαν αφεθεί στην αγκαλιά του ύπνου και θα χάνονταν όλοι στα σίγουρα, δεν υπολόγισαν όμως τις χήνες του ναού της Ήρας που με τις τσιριχτές κραυγές τους ξύπνησαν τους στρατιώτες που κατόρθωσαν έτσι να αποκρούσουν τους εχθρούς. Έκτοτε οι χήνες αναφέρονται σαν σωτήρες της πόλης κι η φράση απέμεινε να συμβολίζει οτιδήποτε κι οποιονδήποτε προειδοποιεί για τυχόν επερχόμενες συμφορές. Αλλά η ιστορία δεν τελειώνει εδώ καθώς μεν εκείνες οι χήνες τιμήθηκαν από τους Ρωμαίους και τις θεωρούσαν ιερές, αλλά όταν χρόνια αργότερα οι απόγονοι των χηνών εκείνων δεν έκαναν τίποτα παρά μόνο καυχιόντουσαν και επαίρονταν για το ένδοξο παρελθόν τους και επειδή έγιναν άπληστες και νωθρές μια μέρα οι Ρωμαίοι τις έσφαξαν και τις έφαγαν. Έχοντας μεγαλώσει στην πόλη, νόμιζα πως η ιστορία με τις χήνες του Καπιτωλίου, που ξεσήκωσαν τον κόσμο όταν οι Γαλάτες προσπάθησαν να επιτεθούν στη Ρώμη, ήταν μια ιστορία σαν αυτές που διηγούνταν οι αρχαίοι για να εξηγήσουν διάφορα συμβάντα. 

Όμως, η φήμη που συνοδεύει τις χήνες του Καπιτωλίου δεν είναι ούτε αβάσιμη ούτε οφείλεται σε μύθο ή σε σύμπτωση. Απόδειξη γι’ αυτό αποτελεί το ότι οι χήνες της Γουινέας, αυτά τα όμορφα και σπάνια στην Ευρώπη νεροπούλια, θεωρούνται οι καλύτεροι φύλακες, ανώτεροι ακόμα κι από τους σκύλους. Η εκπληκτική τους ακοή και οι δυνατές κραυγές τους τις καθιστούν αναντικατάστατες σε κτήματα και σπίτια με αυλή. Αντιλαμβάνονται ακόμα και νυχτερινούς επισκέπτες, λες και δεν κοιμούνται ούτε με το πιο βαθύ σκοτάδι. Η χήνα είναι γένος πτηνών, με την επιστημονική ονομασία Anser (Χην), που περιλαμβάνει περί τα 15 είδη, τα οποία ζουν σε ψυχρές περιοχές. Ανήκει στην οικογένεια των Νησσιδών (Anatidae), στην οποία υπάγονται και οι κύκνοι, που είναι συνήθως μεγαλύτεροι από τις χήνες και οι πάπιες, οι οποίες είναι μικρότερες από τις χήνες. Υπάγεται στην τάξη Χηνόμορφα. Έχει σταχτί και άσπρο χρώμα, με μακρύ λαιμό. Ζει πάντα κοντά σε λίμνες, έλη και ποτάμια. Έχει εξημερωθεί εδώ και εκατοντάδες χρόνια πριν. Η κατοικίδια χήνα εκτρέφεται για τα αυγά της, το φτέρωμα και κυρίως το νόστιμο κρέας της. 

Ο λαιμός της είναι μεγάλος σε μήκος και το ράμφος της είναι μέτριο. Επενδύεται με ευαίσθητο και μαλακό δέρμα, που έχει εγκάρσια ελάσματα, τα οποία σχηματίζουν ένα είδος φίλτρου. Τα τρία εμπρόσθια δάχτυλα των ποδιών των χηνών είναι συνδεδεμένα με νηκτική μεμβράνη. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στα πουλιά να περπατούν με άνεση πάνω στο έδαφος. Τα πόδια τους γενικά είναι χαμηλά. Παράλληλα, οι χήνες κολυμπούν με ευκολία και πετούν για πολλή ώρα, χωρίς να είναι γρήγορες. Οι χήνες τρέφονται κυρίως με σπόρους.(όπως καλαμπόκι σιτάρι και κριθάρι) νεαρούς βλαστούς και έντομα, ενώ επίσης τρώνε μαλάκια. Ενίοτε μπορούν να καταστούν επιζήμιες για οικοσυστήματα, όταν κοπάδια τρέφονται με φυτά σε καλλιεργήσιμες περιοχές. Η αναπαραγωγή γίνεται συνήθως σε όλη τη διάρκεια της ζωής της χήνας. Γεννά έναν μικρό αριθμό αυγών σε σύγκριση με τις πάπιες, Το θηλυκό κατασκευάζει τη φωλιά ανάμεσα σε καλάμια και αναλαμβάνει την επώαση των αυγών. Το αρσενικό επίσης επιμελείται τα μικρά. Πρέπει να διαλέγουμε τις πιο μεγάλες και λευκές χήνες. Το κοτέτσι τους το φτιάχνουμε σε μέρος που να έχει άφθονη βοσκή και νερό. Τους δίνουμε για τροφή όλα τα όσπρια εκτός από ρόβι καθώς και φύλλα από μαρούλι. Δεν τις αφήνουμε όμως να τρώνε αγριάδα γιατί άμα φάνε δεν μπορούν να χωνέψουν. 

Οι χήνες γεννούν 3 ως 12 φορές το χρόνο. Καμιά φορά δε και περισσότερα. Βάζουμε δε και τα αυγά τους στις κότες να τα κλωσήσουν. Τα κλωσοπούλια της χήνας τις δέκα πρώτες ημέρες πρέπει να μένουν μέσα. Όταν δε είναι καλοκαιρία τα βγάζουμε να βοσκήσουν και κατόπιν αφού χορτάσουν τα πηγαίνουμε να πιούμε νερό. Πρέπει όμως να προσέχουμε να μην τα κεντούν οι τσουκνίδες και τα αγκάθια και επίσης να μην καταπιούν τρίχες κατσικιού ή χοίρου, γιατί αν τις καταπιούν ψοφούν. Όταν βγουν τα κλωσσόπουλα από τα αυγά τους δίνουμε να φάνε αλεύρι και σιτάρι μουσκεμένο και κάρδαμο χλωρό. Οι χήνες παχαίνουν μέσα σε κοτέτσι ζεστό. Και τους βάζουμε να τρώνε ώσπου να χορτάσουν 2 μέρη αλεύρι και 4 μέρη πίτουρα ζυμωμένα με ζεστό νερό. Τρώνε 3 φορές την ημέρα και τα μεσάνυχτα και πίνουν πολύ νερό. Τα αυγά της κάθε χήνας πρέπει να τα σημειώνουμε με γράμματα και να τα βάζουμε να τα κλωσήσει η μητέρα τους, γιατί τα ξένα δεν τα κλωσάει. Πρέπει δε να κλωσήσουν όχι λιγότερα από 9 αυγά και όχι περισσότερα από 11. Η χήνα κλωσάει 29 ημέρες και όταν κάνει κρύο 30. Όσες μέρες κλωσάει της βάζουμε να τρώει μουσκεμένο κριθάρι.

Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Χήνα

https://efisoul63.wordpress.com/2015/07/30/οι-χήνες-του-καπιτωλίου-φύλακες-της-αρ/

http://www.ftiaxno.gr/2010/02/blog-post_6977.html

Άνηθος : Το Μονοετές βότανο της Ελλάδας με ηρεμιστικη και αρωματική χρήση

Ο Άνηθος είναι φυτό μονοετές, αρωματικό και αυτοφυές στις παραμεσόγειες χώρες και στην Ασία.  Οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν άρωμα από τα λουλούδια του, το «άνηθο μύρο», και με τους σπόρους του αρωμάτιζαν το κρασί, τον «ανήθινον οίνον». Με τα ανθισμένα κλαδιά του στεφάνωναν τους νικητές και με το αιθέριο έλαιο των καρπών του άλειφαν το σώμα τους οι αθλητές, επειδή το θεωρούσαν χαλαρωτικό και τονωτικό των μυών. Επίσης, κάλυπταν το κεφάλι των παιδιών με άνηθο, για να τα βοηθήσουν να κοιμηθούν. Ο Διοσκουρίδης το χρησιμοποιούσε ως ηρεμιστικό. Στο μεσαίωνα οι «μάγοι» το χρησιμοποιούσαν στα ξόρκια. Ο άνηθος είναι ενα μονοετές φυτό, το οποίο μεγαλώνει περίπου στα 45-60 εκατοστα. Τον συναντάμε σε πολλές περιοχές της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Το μέρος του φυτού που χρησιμοποιούμε είναι οι σπόροι και τα νεαρά φύλλα. Τα φύλλα του εχουν σχήμα φτερού, είναι τριγωνικά, λεπτά και μυτερά.Τα ανθη του ανοίγουν σαν ομπρέλα και οι -γκρίζο και καφε ριγέ- σπόροι του εχουν οβάλ σχήμα. Οι σπόροι του φτάνουν στα 2-4 χιλιοστά και έχουν γεύση γλυκόριζας και γλυκό άρωμα. Λέγεται οτι βοηθάει στη χώνεψη και καθαρίζει την αναπνοή, οπότε είναι καλό να μασηθεί μετά το φαγητό. 

Ο άνηθος είναι ευεργετικός στον βήχα, αντισπασμωδικός και αντισηπτικός. Χρησιμοποιείται για την ρύθμιση των οιστρογόνων στον οργανισμό και λέγεται οτι βοηθά στην παραγωγή μητρικού γάλακτος. Φυτέψτε τον άνηθο μια ζεστή μέρα του Απρίλιου, σαν σπόρο περίπου στα 2 εκατοστά βάθος. Αφήστε περίπου 50 εκατοστά περιθώριο ανάμεσα στα φυτά. Μεγαλώνει αργά και είναι μονοετές φυτό. Ο ήλιος και η ζέστη είναι απαραίτητα για την αναπτυξή του. Το καλύτερο είναι να μην το μεταφυτέψετε και κατευθείαν να βάλετε το σπόρο εκεί όπου θα παραμείνει για όλη του τη ζωή. Προτιμά προστατευμένα μέρη με βαθύ και καλό χώμα. Αν τον φυτέψετε στο βοτανόκηπο σας, είναι αποδεδειγμένο οτι μεγαλώνει καλύτερα και πιο γρήγορα, δίπλα σε κολίανδρο. Ο άνηθος θέλει καλό πότισμα, αργά το απόγευμα. Όταν το φυτό μεγαλώσει και βγει περίπου στα 15-20 εκατοστά, κουρέψτε το κάνοντας το πιο λεπτό και κρατήστε την περιοχή τριγύρω του καθαρή. Αν το φυτέψετε πολύ αργά, το φυτό θα είναι αδύναμο και μικρό, και θα ανθίσει και θα σποριάσει πολύ γρήγορα. Συνήθως το φυτό ανθίζει μετά από 3 μήνες, δηλαδή κοντά στον Ιούλιο και αν είναι επιτυχημένο οι σπόροι θα ωριμάσουν ένα μήνα μετά. Όταν οι σπόροι αρχίσουν να αλλάζουν χρώμα προς το γκρι-πράσινο, έχει φτάσει η ώρα της συγκομιδής. Κόψτε το από τη ρίζα και κρεμάστε το ανάποδα σε ένα ξηρό μέρος. Απλώστε από κάτω ένα πανί ή φύλλα εφημερίδας για να μαζέψετε τους σπόρους που θα πέφτουν καθώς ξεραίνεται. Κλείστε τους σε χάρτινα σακουλάκια και αφήστε τα να στεγνώσουν σε καλά αεριζόμενο χώρο. Οι σπόροι χάνουν εύκολα τη γέυση τους, γιαυτό διατηρήστε τους ολόκληρους και τρίψτε τους τη στιγμή που θα τους χρησιμοποιήσετε. Αποθηκεύστε τους σε σκιερό μέρος κλεισμένους αεροστεγώς και θα κρατήσουν το άρωμα τους μέχρι και 2 χρόνια. 

Ο άνηθος έχει μακρόχρονη ιστορία στη θεραπευτική. Το αφέψημα των σπόρων του έχει ορεκτικές, χωνευτικές και διουρητικές ιδιότητες και διευκολύνει την παραγωγή γάλακτος σε μητέρες που θηλάζουν. Ανακουφίζει από στομαχικές διαταραχές, ιδιαιτέρως των μικρών παιδιών, κολικούς και εμετό και ωφελεί παιδιά που έχουν προσβληθεί από ιλαρά και ανεμοβλογιά. Οι έγκυες, δεν πρέπει να πίνουν αφεψήματα άνηθου γιατί μπορεί να τους προκαλέσουν αποβολή. Το μάσημα των σπόρων του καταπολεμά την κακοσμία του στόματος. Το ανηθέλαιο χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική ως αντιβηχικό, σπασμολυτικό και γαλακταγωγό. Ο άνηθος χρησιμοποιείται σε σαλάτες, πίτες, τουρσιά και σε σάλτσες ψαριών, καθώς και στη μαγειρίτσα και σε διάφορες σούπες, στις αγκινάρες, στα γεμιστά, σε λευκά κρέατα και, ιδιαιτέρως, σε φαγητά με αυγολέμονο. Το άρωμα του άνηθου μοιάζει με αυτό του γλυκάνισου. Εκτός του ότι αρωματίζει τα φαγητά, βοηθάει και στην πέψη τους. Το αιθέριο έλαιό του χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική και στην αρτοποιία, καθώς και στην παρασκευή ποτών. Αν θέλουμε να το αποξηράνουμε, πρέπει να το κάνουμε πριν ανθίσει το φυτό.

Πηγή : http://aroma-herbs.com/gr/objects/view/187

http://monoprasino.blogspot.gr/2011/12/blog-post_17.html

Μαϊντανός ή Πετροσέλινο : Το αρχαίο φυτό του Διοσκουρίδη με τις αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικες ιδιότητες

Το Πετροσέλινο το ήμερο - Petroselinum sativum πρόκειται περί του γνωστού σε όλους μαϊντανού ο οποίος έχει και άλλες κοινές ονομασίες, οι οποίες είναι: Μαντανός, Μανδανός ή Μαϊδανός, Περσέμολο, Περσίμουλο ή Περσίμολο, Κουδουμέντο, Μυρωδιά καί Μακεδονήσιο ή Μακεδονήσι. Στην Ήπειρο Μανδανίζι και στη Κεφαλληνία Περσίμολο. Εκ των ανωτέρω η αρχαία εξ αυτών Πετροσέλινο, διεσώθη στην Ήπειρο. Το Μακεδονήσιο ή Μακεδονήσι, ονομάσθη από τον τόπο, διότι αυτό της Μακεδονίας, εκρίνετο ως άριστο, όπως μαρτυρεί ο Διοσκορίδης. Ανήκει εις την τάξη των Σκιαδανθών. Καλλιέργεια - Πολλαπλασιασμός Αυτός γίνεται διά της σποράς, ήτις επιτυγχάνεται καθ’ όλο το θέρος, συνήθως από Φεβρουάριο μέχρις Οκτώβριο, εφ’ όσον δεν επικρατεί ψύχος, απ’ ευθείας επί τόπου, εάν πρόκειται περί καλλιέργειας ειδικής γιά την φαρμακοποΐα. Το φύτρωμα των σπόρων είναι αργό. Ένεκα της πολλαπλής αρτυματικής χρήσεώς του, καλλιεργείται σε όλους τους λαχανόκηπους. Χρειάζεται πλούσιο, καλής ποιότητος, δροσερό και ευδιαπέραστο. Κατά το θέρος πρέπει να ποτίζεται αφθόνως ή φυτεία, και να κόπτεται συχνάκις, προς επιβράδυνση της αναπτύξεως των ανθοφόρων μίσχων. Εάν ή καλλιέργεια έχει ως σκοπό την παραγωγή φύλλων και ριζών, τότε η συγκομιδή αμφοτέρων τούτων λαμβάνει χώρα, περί το τέλος του φθινοπώρου. Για την φαρμακευτική καλλιεργείται κατά προτίμηση Πετροσέλινον το σαρκόρριζο, διότι είναι πλέον εύρωστο, καρποφορεί αφθόνως και δίνει ωραίας ρίζες. Αφ’ ετέρου ή συλλογή των καρπών γίνεται κατά το επόμενο έτος, όταν αυτοί είναι ώριμοι, πρέπει όμως να τούς συλλέγουμε ευθύς ως ωριμάσουν, διότι οι πρώτοι αναφαινόμενοι ωριμάζουν προ των άλλων. Το φυτό τούτο είναι ιθαγενές της δυτικής Ασίας, της βορείου Αμερικής και της νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Ελλάδος μη εξαιρούμενης. Κατά τον Διοσκορίδη δε «φύεται εν Μακεδονία εν αποκρήμνοις τόποις». Φυτρώνει αδιακρίτως σε όλα τα εδάφη, ακόμα και στους τοίχους, τα ερείπια και τα χαλικώδη ή πετρώδη μέρη. Ο μαϊντανός είναι διετές, ιθαγενές φυτό που ανήκει στο γένος Πετροσέλινον (Petroselinum) της οικογένειας των Απιίδων (Apiaceae) [συν. Σκιαδοφόρων (Umbelliferae)]. Καλλιεργείται στις εύκρατες περιοχές για τα φύλλα του που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και σε διάφορες σαλάτες. Ήταν γνωστός στους αρχαίους Έλληνες που τον χρησιμοποιούσαν ως αρωματικό βότανο αλλά και ως φάρμακο σε διάφορες παθήσεις. Κατά τον πρώτο χρόνο ανάπτυξης του φυτού εμφανίζονται τα σύνθετα κατσαρά βαθυπράσινα φύλλα σχηματίζοντας ομάδες. Στην συνέχεια εμφανίζονται διάφορα ψηλά ανθοφόρα στελέχη που στην κορυφή τους φέρουν μικρά κιτρινοπράσινα άνθη και ακολουθούνται από μικρά σπόρια. 

Τα φύλλα του μαϊντανού είναι πλούσια σε βιταμίνη C, ενώ περιέχουν και αιθέρια έλαια. Εκτός από φρέσκα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αποξηραμένα. Κάποια ποικιλία μαϊντανού σχηματίζει μια μεγάλη ρίζα όμοια με του σέλινου και τρώγεται βραστή σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες χρησιμοποιείται όχι μόνο ως συστατικό αλλά και ως διακοσμητικό σαλατών ή πιάτων κρέατος, ενώ στην Τουρκία, χρησιμοποιείται σε μεγάλες ποσότητες στη σαλάτα, είτε μαζί με ψιλοκομμένη τομάτα είτε και μόνος του. Ο μαϊντανός είναι πλούσιος σε βιταμίνες Β12, Κ, Α και C, καθώς και σε βήτα- καροτένιο. Επιπλέον είναι μια καλή πηγή φυλλικού οξέως και σιδήρου. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε χλωροφύλλη και χάρη στην αντιβακτηριδιακή της δράση, αποτρέπει των πολλαπλασιασμό των βλαβερών βακτηριδίων για τον οργανισμό. Μέσω της χλωροφύλλης, ο μαϊντανός βοηθά στην καταπολέμηση της χρόνιας κακοσμίας του στόματος. Τα αιθέρια έλαια (π.χ λιμονένιο, ευγενόλη) που περιέχονται στον μαϊντανό, είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά, ενώ ταυτόχρονα έχουν σημαντική αντικαρκινική δράση. Καταναλώνοντας σε καθημερινή βάση λίγο μαϊντανό, μειώνουμε ή σταθεροποιούμε τα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, αποτρέποντας το ρίσκο εμφάνισης υπέρτασης. Το πράσινο «βότανο», είναι εξαιρετικό διουρητικό, το οποίο συμβάλλει στην καλύτερη λειτουργία του νεφρού. Χάρη στη διουρητική δράση του, ο οργανισμός μας απαλλάσσεται από το περιττό νάτριο, αλλά και από κάθε επιβλαβή ουσία. Πρόληψη του καρκίνου. Η μυρικετίνη, μία φλαβονόλη που περιέχει ο μαϊντανός, έχει αποδειχθεί ότι έχει χημειοπροληπτική επίδραση για τον καρκίνο του δέρματος. Οι γλυκοπατάτες, ο μαϊντανός, τα μαύρα φραγκοστάφυλα και τα βακκίνια (είδος μούρων) είναι μεταξύ των τροφών με την υψηλότερη συγκέντρωση μυρικετίνης ανά 100 γραμμάρια. Ο μαϊντανός περιέχει επίσης υψηλές ποσότητες χλωροφύλλης, η οποία έχει αποδειχτεί ότι μπλοκάρει τις καρκινογόνες επιδράσεις των ετεροκυκλικών αμινών, οι οποίες παράγονται κατά το ψήσιμο των τροφών σε υψηλή θερμοκρασία. Εάν έχετε την τάση να ψήνετε τις τροφές σας στη σχάρα και να τις “καρβουνίζετε” αρκετά, φροντίστε να τις συνδυάζετε με πράσινα λαχανικά για να “ακυρώσετε” αυτά τα αποτελέσματα. Επίσης, μια φυσική χημική ουσία που βρίσκεται στο μαϊντανό, γνωστή ως απιγενίνη, έχει αποδειχτεί ότι μειώνει το μέγεθος ενός όγκου σε μια επιθετική μορφή καρκίνου του μαστού, σε μια έρευνα που διεξήχθη στο πανεπιστήμιο του Μιζούρι των ΗΠΑ. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι αυτό δείχνει πως η απιγενίνη είναι μια πολλά υποσχόμενη μη τοξική θεραπεία για τον καρκίνο στο μέλλον.

Πηγή: http://www.medicalland.gr/μαιντανοσ-ο-θαυματουργοσ-δείτε-τις-θε/

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Μαϊντανός

http://www.ftiaxno.gr/2013/01/blog-post_21.html

Σέλινο : Το βότανο των αρχαίων Ελλήνων με τις πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες

Το σέλινο ανήκει στην οικογένεια Umbelliferae, και συναντάται σε ποικίλα περιβάλλοντα. Οι αρχαίοι Ελληνες και οι Κινέζοι χρησιμοποιήσαν σέλινο σαν φαρμακευτικό φυτό, μία πρακτική που συνεχίστηκε στην Ευρώπη μέχρι το 18ο αιώνα. Το περιγράφουν επίσης ο Διοσκουρίδης, ο Ηρόδοτος και ο Θεόφραστος. Το άγριο σέλινο περιγράφεται σαν φαρμακευτικό βότανο και χρησιμοποιείτο για το καθαρισμό ενώ του αποδίδονται τονωτικές, διουρητικές και αντιπυρετικές ιδιότητες. Στην Ιταλία χρησιμοποιείται σαν είδος διατροφής απο το 1600 και στην Β.Ευρώπη καταναλώνεται νωπό με προσθήκη  ελαίου και άλλων παρασκευασμάτων. Βοτανικά χαρακτηριστικά. Είναι φυτό ποώδες αρωματικό με ύψος που φτάνει μεχρι το 1 μέτρο. Είναι διετές λαχανικό  αλλά μπορεί να συμπεριφέρεται και ώς μονοετές  ανάλογα με τις συνθήκες θερμοκρασίας που επικρατούν κατα το στάδιο της νεαρής ηλικίας του φυτού. Έτσι με τη έκθεση του φυτού σε χαμηλές θερμοκρασίες, δίνεται γένεση σε ανθικά στελέχη κατα το πρώτο χρόνο και έτσι το σέλινο συμπεριφέρεται ως μονοετές. Εάν όμως επικρατήσουν μέσες με υψηλές θερμοκρασίες, τότε δεν προκαλείται ο σχηματισμός ανθικών στελεχών και το σέλινο συμπεριφέρεται ως διετές. Τα φύλλα είναι σύνθετα και ενώνονται με το στέλεχος με τον χαρακτηριστικό μακρύ αυλακωτό μίσχο. Η ρίζα αναπτύσσεται διαφορετικά σε περίπτωση που εφαρμόζεται απευθείας σπορά ή μεταφύτευση. Η κεντρική ρίζα των μεταφυτευμένων φυτών, επειδή κόβεται και τραυματίζεται, αναπτύσσει διακλαδώσεις και πάρα πολλές δευτερογενείς ρίζες. Αντίθετα, μετα από απευθείας σπορά αναπτύσσεται ευδιάκριτη κεντρική ρίζα. Τα άνθη αναπτύσσονται σε ταξιανθίες, είναι ερμαφρόδιτα, μικρά, λευκά ή λευκοπράσινα πενταμερή. Ο καρπος είναι ωοειδής, πλάγια πεπλατυσμένος ενώ ο σπόρος είναι μικρός και κάθε γραμμάριο έχει περί 2200 σπέρματα.

Είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια όταν Έλληνες και Ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική και οι Κινέζοι για φάρμακο. Επίσης το θεωρούσαν πένθιμο φυτό γιατί στις νεκρικές τελετές οι πενθούντες φορούσαν στεφάνι από σέλινο. Το σέλινο είναι ένα λαχανικό που παρέχει πολλά οφέλη στην υγεία. Εκτός από πηγή υγιεινής διατροφής, χρησιμοποιείται και στην εναλλακτική ιατρική. Οι σπόροι του, οι ρίζες, ο μίσχος και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της κατακράτησης ούρων, στη νεφρική νόσο, στην υπέρταση και ακόμα και σε συγκεκριμένες σεξουαλικές διαταραχές. Το σέλινο είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης C που είναι απαραίτητη για ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Η βιταμίνη C ανακουφίζει από τα συμπτώματα του κρυολογήματος, αναστέλλει τη φθορά από τις ελεύθερες ρίζες, η οποία μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδεις παθήσεις όπως το άσθμα και η αρθρίτιδα, και συντελεί σε ένα υγιές καρδιαγγειακό σύστημα. Σύμφωνα με ιατρικές έρευνες, το σέλινο περιέχει ενεργά συστατικά που ονομάζονται φθαλίδες και συμβάλλουν στη μείωση της πίεσης του αίματος. Οι φθαλίδες χαλαρώνουν τους μύες των αρτηριών και ρυθμίζουν την πίεση του αίματος ώστε να μην πιέζονται τα αιμοφόρα αγγεία. Τα υγιή αιμοφόρα αγγεία συντελούν στην πρόληψη από εγκεφαλικό, καρδιακή προσβολή και άλλα καρδιακά νοσήματα. Η συμβολή του σέλινου στη μείωση της πίεσης του αίματος αποδίδεται επίσης στην υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο. Η υψηλή κατανάλωση αυτών των μετάλλων σχετίζεται με τη μείωση της πίεσης. Η διατροφή που περιέχει σέλινο μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καρκίνου λόγω των αντικαρκινικών ιδιοτήτων του συγκεκριμένου λαχανικού. Ο εκφυλισμός των κυττάρων από τις ελεύθερες ρίζες είναι βασική αιτία πρόκλησης καρκίνου και εμποδίζεται από τις κουμαρίνες που περιέχει το σέλινο. Οι κουμαρίνες μπορούν επίσης να αυξήσουν τη δραστηριότητα των λευκοκυττάρων τα οποία είναι υπεύθυνα για την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος, καταστρέφοντας επιβλαβή κύτταρα, όπως τα καρκινικά. Το σέλινο περιέχει και ακετυλένιο το οποίο όπως υποστηρίζουν ορισμένες επιστημονικές μελέτες αναστέλλει την ανάπτυξη των όγκων. Συμπερασματικά, το σέλινο περιέχει πολλά ενεργά συστατικά και είναι πολύ σημαντικό για την καλή υγεία του οργανισμού. Εκτός από ισορροπημένη περιεκτικότητα σε μέταλλα, βιταμίνες και άλλα βασικά συστατικά, περιέχει επίσης σημαντικές συγκεντρώσεις φυτικών ορμονών και άλλα απαραίτητα έλαια που ρυθμίζουν το νευρικό σύστημα και δημιουργούν μια αίσθηση ηρεμίας. Σύμφωνα με κάποιες μελέτες το σέλινο έχει επίσης θετική επίδραση στο σεξουαλικό σύστημα. Επομένως, λόγω όλων των παραπάνω, η συχνή κατανάλωση αυτού του λαχανικού συνιστάται από πολλούς διατροφολόγους και ειδικούς της υγείας.

Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Σέλινο

http://www.amfissapress.gr/index.php/ellada-kosmos-link-2/perivallon/12486-to-selino-kai-i-kalliergeia-tou

http://e-diatrofi.org/to-selino-anakalipsete-ta-ofeli-tou/