Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα
Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κυριακή 26 Δεκεμβρίου 2021

Ο χειμερινός τουρισμός στην Ελλάδα και οι δημοφιλείς προορισμοί (Μέρος Α)

“Μα καλά, τι να έρθει να κάνει ο τουρίστας το χειμώνα στην Ελλάδα;” Είναι η φράση την οποία συχνά ακούμε, ακόμα και από ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό. Πολύ σωστά, τι να έρθει να κάνει σε μία χώρα που φημίζεται για τις παραλίες της, τον ήλιο και τα αμέτρητα νησιά της;
Ή μήπως θα μπορούσε να κάνει ό,τι κάνει και ο τουρίστας αυτήν την εποχή σε έναν ανταγωνιστικό προορισμό, όπως η Τουρκία και η Ισπανία, που έχουν παραπλήσιες κλιματολογικές συνθήκες (σ.σ. η ζήτηση για χειμερινές διακοπές, μετά την καραντίνα, έχει επανακάμψει, αν και η νέα μετάλλαξη θέτει νέες προσκλήσεις, με τις βρετανικές εταιρείες να αυξάνουν τη χωρητικότητα τους σε θέσεις για χειμωνιάτικες διακοπές σε ανταγωνιστικούς προορισμούς).
Οι περισσότεροι ελληνικοί προορισμοί βρίσκονται αυτήν τη στιγμή σε πλήρη απραξία, με ο,τιδήποτε αυτό συνεπάγεται για την τοπική (και εθνική) οικονομική ανάπτυξη και την ανεργία. Η Ρόδος και η Κρήτη “έκλεισαν” την σεζόν (που πήγε πάρα πολύ καλά) μέσα στο Νοέμβριο, ενώ άλλοι προορισμοί επιμήκυναν και αυτοί τη σεζόν.
Η Αθήνα, ως city break προορισμός, αποτελεί τη μοναδική ίσως ευχάριστη παραφωνία, καθώς έχει ακόμα τουρισμό, κάτι που έχω την τύχη να παρατηρώ ο ίδιος, χρησιμοποιώντας καθημερινά το μετρό για το αεροδρόμιο.
Τουρίστες με σανδάλια / αθλητικά και με σορτς, φορτωμένοι με βαλίτσες, εξακολουθούν να συγχρωτίζονται με τους γηγενείς και πηγαινοέρχονται από και προς το αεροδρόμιο. Οι περισσότεροι από αυτούς δηλώνουν έκπληκτοι για το γεγονός ότι οι καιρικές συνθήκες αυτή την εποχή είναι τόσο καλές.
Το ερώτημα που προφανώς πλανάται είναι το ακόλουθο: “Δε θέλουμε ή απλώς δεν μπορούμε να καταστήσουμε τη χώρα μας χειμερινό τουριστικό προορισμό;”. Για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να καταρρίψουμε δύο αρκετά διαδεδομένους μύθους.


Μύθος 1ος
“Η Ελλάδα είναι κατ’εξοχήν καλοκαιρινός προορισμός, καθώς οι τουρίστες που την επισκέπτονται έρχονται για τις παραλίες της”
Η χώρα μας φημίζεται για τα 3 “S” (sea, sun, sand) και (κακώς) έχει τοποθετηθεί στο μυαλό του μέσου τουρίστα ως αποκλειστικά καλοκαιρινός προορισμός. Σημαντική, εδώ, είναι η ευθύνη της πολιτείας, που, χωρίς πλάνο και στρατηγική, αδυνατεί να προσελκύσει τουρίστες το χειμώνα. Το destination branding το ανακαλύψαμε σχετικά πρόσφατα, ενώ όσοι προορισμοί το εφαρμόζουν θεωρούν ότι δημιουργώντας απλώς ένα σλόγκαν και ένα λογότυπο θα προσελκύσουν τουρίστες. Ο ήπιος καιρός, στις περισσότερες τουλάχιστον περιοχές της χώρας μας, είναι ο σύμμαχός μας, τον οποίο δυστυχώς δεν έχουμε αξιοποιήσει.


Μύθος 2ος
“Ο τουρισμός το χειμώνα ταυτίζεται με το σκι, τα βουνά και τα χιονοδρομικά κέντρα”
Μέγα ατόπημα. Οι τουρίστες που αυτήν τη στιγμή επισκέπτονται την Κύπρο, την Τουρκία και τα Κανάρια Νησιά, αλλά και εν γένει την Ισπανία δεν το κάνουν για να πάνε σε χιονοδρομικά κέντρα. Έχουν και αυτές οι χώρες, όπως και εμείς, όμορφα και παραμυθένια χωριά και πόλεις που μπορούν να περπατηθούν με άνεση, μακριά από τον “χαμό” του υπερφορτωμένου καλοκαιριού (βλ. overtourism). Και εκεί ακριβώς θα πρέπει να στοχεύσουμε.
Υπάρχουν οικογένειες με παιδιά (που είναι σε σχολικές διακοπές), ηλικιωμένοι, νέοι (millennials – προτιμούν τις πόλεις), ψηφιακοί νομάδες, καθώς και όλοι αυτοί που έλκονται από εναλλακτικές μορφές τουρισμού (και εκεί υστερούμε, αν και τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια). Αρκετοί δε από αυτούς, σε ποσοστό που υπερβαίνει το 40%, είναι επαναλαμβανόμενοι.
Και μια νοοτροπία που πρέπει να εκλείψει…


Υπάρχει, ωστόσο, και ένα ακόμη εμπόδιο που θα πρέπει να υπερκεραστεί. Πρόκειται για την πεποίθηση ότι ο χειμώνας προορίζεται για την ξεκούραση “των πολεμιστών”. Ένα μεγάλο σε διάρκεια διάλειμμα για διακοπές, αναψυχή, ψώνια κ.λπ.
Κάποιοι δε βολεύονται και με τα εποχικά επιδόματα που λαμβάνουν (σε αυτό συνηγορεί και η εξάντληση από την καλοκαιρινή σεζόν, με το προσωπικό συχνά να δουλεύει στα όριά του, χωρίς ρεπό και με καθημερινά 10-12ώρα). Σε αντίθεση με εμάς, οι άλλες χώρες κρατάνε τα καταστήματα ανοικτά και περιμένουν τους τουρίστες.
Διότι, το ζητούμενο εδώ είναι ότι δεν έχουν γίνει αρκετές συντονισμένες προσπάθειες (και κίνητρα) ώστε ένας προορισμός “να παραμείνει ανοικτός και το χειμώνα” (σ.σ. τότε μόνο κάποιος Τ.Ο. θα έφερνε τουρίστες στα νησιά ή την ενδοχώρα).
Ο τουρίστας δεν έρχεται απλώς για να μείνει στο δωμάτιο του ξενοδοχείου, αλλά για να ζήσει μία ολιστική εμπειρία: να επισκεφθεί μουσεία, καφέ, εστιατόρια, αρχαιολογικούς χώρους, να κάνει ποδήλατο, περιπατητικό ή αθλητικό τουρισμό κ.ά.
Όταν αποφασίσουμε να προσφέρουμε “όλο το πακέτο”, τότε θα δούμε τον τουρισμό αλλιώς...


Από την κοσμοπολίτικη Αράχωβα στα ατμοσφαιρικά Ζαγοροχώρια κι από τις όχθες της λίμνης της Καστοριάς στα γραφικά καλντερίμια της Δημητσάνας, ανακαλύψτε χειμερινούς προορισμούς και θέρετρα της Ελλάδας που αξίζει να εξερευνήσετε!
1. Δημητσάνα
Ο πανέμορφος διατηρητέος οικισμός της Δημητσάνας είναι ο καλύτερος προορισμός για μια αξέχαστη χειμερινή απόδραση! Η ιστορική αυτή κωμόπολη είναι χτισμένη σε υψόμετρο 950 μέτρων πάνω στην αρχαία Τεύθιδα και πάνω σε δυο λόφους που «κοιτάνε» στο φαράγγι του Λούσιου ποταμού. Τα πετρόκτιστα σπίτια και τα γραφικά δρομάκια της συνθέτουν το ιδανικό χειμωνιάτικο σκηνικό. Αν μάλιστα την πετύχετε και χιονισμένη, θα είναι σα να έχετε πιάσει ταξιδιωτικό «τζακ ποτ»! Το ελατοδάσος του Μαινάλου ντυμένο στα λευκά είναι ένα όνειρο!
2. Ελάτη-Περτούλι
Η Ελάτη και το Περτούλι είναι δύο από τα πιο γνωστά χωριά του Κόζιακα και από τους πιο γνωστούς χειμερινούς προορισμούς στον νομό Τρικάλων. Το χιονοδρομικό κέντρο Περτουλίου προσελκύει πολλούς σκιέρ και λάτρεις των χειμερινών σπορ, καθώς διαθέτει πίστες για όλα τα επίπεδα. Οι πετρόκτιστοι παραδοσιακοί οικισμοί με τα γραφικά ταβερνάκια και τους πολυτελείς ξενώνες «βυθισμένους» στα χιονισμένα ελατοδάση του Κόζιακα θα σας μαγέψουν.
Η Ελάτη βρίσκεται σε υψόμετρο 938 μέτρων και είναι το πιο ανεπτυγμένο τουριστικά χωριό της περιοχής. Το Περτούλι βρίσκεται λίγο πιο ψηλά, στα 1.200 μέτρα και είναι από τα πιο όμορφα ορεινά χωριά της περιοχής. Η διαδρομή με το αυτοκίνητο στα χωριά του Κόζιακα περνά δίπλα από πανέμορφα ποτάμια, πέτρινα γεφύρια και καταρράκτες. Ό,τι ακριβώς δηλαδή θα χρειαζόσασταν για να ξεφύγετε εντελώς από την καθημερινότητα!
3. Μετέωρα
Δεν υπάρχει ταξιδιώτης που να μη μένει με το στόμα ανοιχτό στη θέα που αντικρίζει καθώς πλησιάζει στα Μετέωρα! Το εντυπωσιακό αυτό γεωλογικό φαινόμενο με τους γιγαντιαίους βράχους των Μετεώρων έχει συμπεριληφθεί στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και προσελκύει επισκέπτες απ’ όλον τον κόσμο!
Οι τεράστιοι βράχοι υψώνονται 400 μέτρα πάνω από την πόλη της Καλαμπάκας. Στις κορυφές τους βρίσκονται 15 μοναστήρια, όμως λειτουργούν μόνο 6 από αυτά και δέχονται πλήθος προσκυνητών. Τα μοναστήρια των Μετεώρων είναι η μεγαλύτερη μοναστική πολιτεία μετά το Άγιο Όρος.


4. Ξάνθη
Η αρχόντισσα της Θράκης μπορεί να φημίζεται για το καρναβάλι της – το μεγαλύτερο στη Βόρεια Ελλάδα – όμως οι ομορφιές της σας περιμένουν όλο τον χρόνο! Ο χειμώνας είναι μια από τις ωραιότερες εποχές για μια εκδρομή στην Ξάνθη.
Η περιήγησή σας στην πόλη θα ξεκινήσει από την κεντρική πλατεία με το παλιό ρολόι. Θα κάνετε μια στάση στη Δημοτική Αγορά, το κτίριο της οποίας έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο, και θα τσιμπήσετε νόστιμους τοπικούς μεζέδες στο ουζερί που λειτουργεί μέσα σ’ αυτή.
Θα συνεχίσετε την περιπλάνησή σας στα λιθόστρωτα στενά της παλιάς πόλης της Ξάνθης και θα θαυμάσετε τα καλοδιατηρημένα, παλιά αρχοντικά και παραδοσιακά κτίσματα με τη χαρακτηριστική «σαχνισιά» (προεξοχές στηριγμένες σε ξύλινα δοκάρια), που θα σας ταξιδέψουν σε άλλες εποχές. Προτού καταλήξετε σε κάποιο ταβερνάκι της παλιάς πόλης, κάντε μερικές ακόμη στάσεις στο Δημαρχείο, που χτίστηκε το 1830, τη Δημοτική Πινακοθήκη και το Λαογραφικό Μουσείο της Ξάνθης.
5. Ιωάννινα και Ζαγοροχώρια
Ομίχλη (ίσως), χιονισμένο τοπίο (ιδανικά) και περίπατος στη λίμνη των Ιωαννίνων. Σκέφτεστε κάτι καλύτερο για μια εκδρομή αυτό το χειμώνα; Αναζητήστε φθηνά αεροπορικά εισιτήρια για Ιωάννινα κι ανακαλύψτε τους θρύλους και τις παραδόσεις αυτής της γωνιάς της Ηπείρου. Το νησάκι της λίμνης Παμβώτιδας αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της ιστορίας της πόλης και ένα από τα πιο γνωστά αξιοθέατα των Ιωαννίνων. Έχει συνδεθεί με την ιστορία του Αλή Πασά και κατοικείται από λιγοστές οικογένειες. Μπορείτε να επισκεφθείτε το μουσείο που διατηρείται στο νησί, να ψωνίσετε από τα καταστήματα λαϊκής τέχνης και να γευτείτε τοπικούς μεζέδες στα ταβερνάκια και τα εστιατόρια που υπάρχουν εκεί.
Μερικά ακόμη αξιοθέατα στα Γιάννενα είναι η Οικία Χουσείν Ματέι, το Οθωμανικό Τέμενος του Βελή Πασά, το Σπήλαιο του Περάματος και το κάστρο της πόλης.
Από τα Γιάννενα μπορείτε να αναχωρήσετε για μονοήμερες εκδρομές στο Ζαγόρι και τα 48 χωριά του. Τα φημισμένα Ζαγοροχώρια αποτελούν έναν από τους πιο αγαπημένους χειμερινούς προορισμούς στην Ελλάδα. Λίγο η ιδιαίτερη παραδοσιακή αρχιτεκτονική με τους πετρόκτιστους οικισμούς, λίγο τα πανέμορφα γεφύρια και το απαράμιλλο φυσικό κάλλος της περιοχής, δε θέλει και πολύ για να καταλάβει κανείς για ποιο λόγο τα Ζαγοροχώρια έχουν γίνει τόσο δημοφιλή.
6. Λεωνίδιο & Κοσμάς Αρκαδίας
Iδανικοί χειμερινοί προορισμοί για εκδρομές εντός Ελλάδας, τα ορεινά χωριά της Αρκαδίας περιμένουν να σας αποκαλύψουν τις ομορφιές τους. Τον χειμώνα πολλά από αυτά ντύνονται στα λευκά και μαγεύουν τους επισκέπτες τους με την αυθεντικότητα και τη μοναδική τους ατμόσφαιρα. Ένα από αυτά είναι ο Κοσμάς Αρκαδίας στη Νότια Κυνουρία. Ο παραδοσιακός αυτός μικρός οικισμός με τα πετρόκτιστα σπίτια είναι χτισμένος στις πλαγιές του Πάρνωνα σε υψόμετρο 1.150 μέτρων και περιβάλλεται από ένα πλούσιο δάσος από έλατα και καστανιές. Τον χειμώνα οι κάτοικοι που παραμένουν στο χωριό είναι λίγοι, καθιστώντας τον ιδανικό προορισμό για όσους θέλουν να αποκοπούν από τον θόρυβο των πόλεων.
Την κεντρική πλατεία του χωριού «στολίζουν» 7 θεόρατα πλατάνια, τα οποία φυτεύτηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Εδώ βρίσκεται και η πετρόχτιστη εκκλησία του χωριού, που είναι αφιερωμένη στους Αγίους Αναργύρους. Στην κάτω πλευρά της πλατείας θα βρείτε τα «Λιοντάρια», τρεις βρύσες που αναβλύζουν αδιάκοπα κρύο νερό από φυσικές πηγές της περιοχής. Οι λιγοστές ταβέρνες του χωριού προσφέρουν νόστιμο, σπιτικό φαγητό. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πιάτα είναι η γίδα βραστή. Μετά το φαγητό ή ως συνοδευτικό με τον καφέ σας μην παραλείψετε να δοκιμάσετε το ξακουστό γαλακτομπούρεκο στο «μπαλκόνι της Κυνουρίας».
Για τη διαμονή σας στην περιοχή το πανέμορφο Λεωνίδιο να είναι μάλλον καλύτερη επιλογή. Ο χαρακτηρισμένος παραδοσιακός οικισμός του Λεωνιδίου θα σας κερδίσει από την πρώτη στιγμή! Η ταμπέλα «Καούρ εκάνατε» στην τσακώνικη διάλεκτο θα σας υποδεχτεί στην είσοδο του οικισμού, ενώ καθώς προχωράτε στους στενούς του δρόμου θα συναντήσετε εντυπωσιακά διατηρητέα, ιστορικά αρχοντικά και πύργους και το χαρακτηριστικό «Κοκκινόβραχο» να στέκει επιβλητικός πάνω από τη γραφική κωμόπολη!
Μην παραλείψετε μια επίσκεψη στον Πύργο Τσικαλιώτη και τη Φάμπρικα Πολιτισμού του Λεωνιδίου. Οι λάτρεις της αναρρίχησης θα βρουν τον δικό τους «παράδεισο» στο Αναρριχητικό Πάρκο του Λεωνιδίου.


7. Καστοριά
Δεν είναι λίγες οι φορές που οι κάτοικοι της Καστοριάς έχουν δει τη λίμνη της να μετατρέπεται σε ένα απέραντο… παγοδρόμιο τους μήνες του χειμώνα! Κι ενώ μπορεί να μη συνιστάται να φορέσετε τα παγοπέδιλά σας και να αρχίσετε τις σβούρες στην παγωμένη επιφάνεια της λίμνης Ορεστιάδας, αυτό που συνιστάται ανεπιφύλακτα είναι μια αναζωογονητική βόλτα κατά μήκος της! Η Καστοριά είναι ένας από τους ομορφότερους χειμερινούς προορισμούς Βόρειας Ελλάδας. Φορέστε ό,τι πιο ζεστό έχετε και περιπλανηθείτε στα δρομάκια της συνοικίας Ντολτσό με τα μεγαλοπρεπή αρχοντικά και θαυμάστε τις πανέμορφες βυζαντινές εκκλησίες και τα σπίτια μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής στο Απόζαρι.
Γύρω στα 60 χιλιόμετρα από την Καστοριά και σε υψόμετρο 1.350 μέτρων βρίσκεται το Νυμφαίο, που θεωρείται ένα από τα 10 ομορφότερα χωριά της Ευρώπης.
8. Αράχωβα
Εδώ και πολλά χρόνια κρατά τα σκήπτρα ενός από τους πιο δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς της Ελλάδας. Τα σαλέ της Αράχωβας γεμίζουν μόλις τα πρώτα χιόνια κάνουν την εμφάνισή τους στις πλαγιές του Παρνασσού.
Η ορεινή κωμόπολη της Βοιωτίας είναι χτισμένη αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 1.000 μέτρων και το χιονοδρομικό της κέντρο αποτελεί πόλο έλξης για σκιέρ και για όσους αγαπούν τα χειμερινά αθλήματα. Αν οι χιονοπίστες δεν είναι το φόρτε σας, απολαύστε ένα ζεστό ρόφημα στις καφετέριες που θα βρείτε στον κεντρικό δρόμο της Αράχωβας και μαζέψτε δυνάμεις για μια βόλτα στα ανηφορικά στενά της. Επισκεφθείτε τον ναό του Αγίου Ιωάννη με τις βυζαντινές τοιχογραφίες και το εξωκλήσι της Ευαγγελίστριας, όπου φυλάσσεται η αραχοβίτικη σημαία της επαναστατημένης Ρούμελης.
9. Φλώρινα
Η πόλη της Φλώρινας τον χειμώνα «ντύνεται» στα λευκά και υποδέχεται τους επισκέπτες της με τη χειμερινή και… άκρως ατμοσφαιρική «φορεσιά» της! Περπατήστε κατά μήκος του μικρού ποταμού Σακουλέβα, που διασχίζει τη Φλώρινα, και δείτε τα νεοκλασικά και μακεδονίτικα σπίτια που ξυπνούν μνήμες από το άλλοτε σπουδαίο ιστορικό, εμπορικό και κοινωνικό κέντρο της πόλης. Πριν φύγετε μην ξεχάσετε να αγοράσετε προϊόντα της περιοχής, όπως πιπεριές Φλωρίνης και φασόλια Πρεσπών.
Οι λάτρεις του σκι μπορούν να ανεβούν στο χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας, στο χωριό Πισοδέρι, που απέχει μόλις 20 χιλιόμετρα από την πόλη της Φλώρινας.


10. Πήλιο
Λίστα με χειμερινούς προορισμούς της Ελλάδας που να μην περιλαμβάνει τα χωριά του Πηλίου δε μπορεί να θεωρηθεί ολοκληρωμένη. Το Πήλιο ανήκει στους πιο δημοφιλείς προορισμούς της χώρας για χειμερινές εξορμήσεις.
Η Τσαγκαράδα είναι ένα από τα πιο γνωστά χωριά του Πηλίου και πολύ ανεπτυγμένη τουριστικά. Εδώ θα βρείτε πάρα πολλούς γραφικούς ξενώνες, πετρόκτιστα καλντερίμια, αιωνόβια πλατάνια και πανέμορφο φυσικό τοπίο. Αν ωστόσο αναζητάτε στιγμές χαλάρωσης και ξεκούρασης, μακριά από κόσμο, ίσως θα ήταν καλύτερο να μην την επιλέξετε για σαββατοκύριακο. Η Τσαγκαράδα «πλημμυρίζει» από κόσμο και ζευγαράκια, που αποζητούν μια ρομαντική εξόρμηση.
Στις Μηλιές το πηλιορείτικο τοπίο περιλαμβάνει περίτεχνες κρήνες, που αναβλύζουν καθαρό, κρυστάλλινο νερό, και έναν πανέμορφο παλιό σταθμό τρένου. Στη Βυζίτσα θα θαυμάσετε διατηρητέα αρχοντικά χαρακτηριστικής πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής, λιθόστρωτα σοκάκια και τραπεζάκια στην πλατεία του χωριού κάτω από τον αιωνόβιο πλάτανο. Στην Πορταριά με την απίθανη θέα στην πόλη του Βόλου και του Παγασητικού θα απολαύσετε τη βόλτα σας στο γραφικό χωριό με τα πέτρινα παραδοσιακά σπίτια, τις παλιές εκκλησίες και τα μνημεία.
11. Καλάβρυτα
Τα Καλάβρυτα είναι ένας ακόμη δημοφιλής χειμερινός προορισμός στην Ελλάδα, ιδιαίτερα αγαπητός στους λάτρεις των σπορ λόγω του χιονοδρομικού κέντρου που υπάρχει κοντά. Η ιστορική πόλη των Καλαβρύτων είναι χτισμένη σε υψόμετρο 756 μέτρων στη «σκιά» του Χελμού, σε μια προνομιακή θέση σε ένα πανέμορφο ελατοδάσος. Το χιονοδρομικό κέντρο βρίσκεται 15 χιλιόμετρα μακριά, ακολουθώντας μια εντυπωσιακή διαδρομή μέσα από το χιονισμένο ελατοδάσος.
Από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα της περιοχής είναι τα Σπήλαια των Λιμνών και ο περίφημος οδοντωτός σιδηρόδρομος Διακοπτού-Καλαβρύτων. Η διαδρομή που ακολουθεί το τρενάκι έχει χαρακτηριστεί ως η θεαματικότερη σιδηροδρομική γραμμή των Βαλκανίων.
Πηγή : https://traveldailynews.gr/columns/article/3901
https://gr.skyscanner.com/news/inspiration/kheimerinoi-proorismoi-sten-ellada

1 σχόλιο:

  1. Coin Casino – Claim Bonus up to $1000 for No Deposit
    Claim your $1000 free casino bonus and get your exclusive free spins. Claim your $1000 no 제왕 카지노 deposit 인카지노 bonus by claiming septcasino our exclusive bonus.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Η διαχρονική σημασία της αγροτικής παραγωγής και η έλλειψη διατροφικής αυτάρκειας των Ελλήνων

Την γεωργίαν των άλλων τεχνών μητέρα και τροφόν είναι. Ξενοφών Αρχαίος Έλληνας ιστορικός (430-355 π.Χ.) Γη και ύδωρ πάντα έσθ’ όσα γίνονται...