Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα
Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Σάββατο 23 Μαρτίου 2019

Πανσές : Το μονοετές εντυπωσιακό λουλούδι με το αρχαίο παρελθόν και την φαρμακευτική χρήση

Ο Πανσές είναι κοινή ονομασία μιας ομάδας ειδών, ποικιλιών και υβριδίων ποωδών φυτών του γένους Ίον (Viola). Κοινός πρόγονος όλων των ειδών του πανσέ είναι το είδος Ίον το τρίχρουν (V. tricolor) που λέγεται και άγριος πανσές ή πανσές των λιβαδιών. Είναι μονοετές ή πολυετές ποώδες φυτό ύψους 15 έως 30 εκατοστομέτρων με καρδιόσχημα ή αποστρογγυλεμένα φύλλα στη βάση του και επιμήκη ή ωοειδή φύλλα στον βλαστό. Τα άνθη διαμέτρου από 2,5 έως 5 εκατοστομέτρων έχουν πέντε πέταλα και βελούδινη υφή. Ο χρωματισμός τους είναι συνήθως ένας συνδυασμός μπλε, κίτρινου και λευκού. Τα φυτά αυτά αναπτύσσονται καλύτερα σε πλούσια εδάφη με υγρό και ψυχρό κλίμα. Χρειάζεται περίπου δύο με τρεις φορές την εβδομάδα πότισμα με λίγο νερό καθώς πρέπει να βρίσκεται σε μεγάλη γλάστρα λόγω των μεγάλων ριζών που θα αναπτύξει. Ο πανσές χρησιμοποιείται ως καλλωπιστικό και διακοσμητικό φυτό εσωτερικών και εξωτερικών χώρων ενώ με το υπέροχο σχέδιο του κοσμεί ανθοδέσμες και βάζα και χρησιμοποιείται στο στολισμό σε κοινωνικές εκδηλώσεις. Ο καλλιεργούμενος πανσές ή πανσές των κήπων (Ίον το βιτροκιανό - V. wittrockiana) είναι υβρίδιο που προήλθε από διασταυρώσεις του είδους Ίον το τρίχρουν (V. tricolor) με είδη όπως τα Ίον το κερατοφόρο (V. cornuta), Ίον το ξανθό (V. lutea), Ίον το αλταϊκό (V. altaica). Τέλος ο πανσές χρησιμοποιείται στη Φυτοθεραπεία. Ο πανσές (Viola sp.) αποτελεί ένα από τα πιο συνηθισμένα εποχιακά λουλούδια του χειμώνα. Είναι μονοετής πόα και ανθίζει από το Σεπτέμβρη μέχρι και τέλος άνοιξης. Αν βρεθεί σε μέρος με σκιά και δροσιά, μπορεί να αντέξει ακόμη και τον Ιούνιο. Είναι πολύ εύκολος στην καλλιέργειά του και ζητάει μόνο νερό, λίγο πριν στεγνώσει εντελώς το χώμα, και λίπασμα ανθοφορίας την άνοιξη. Μπορεί να μην ξεπερνάει σε ύψος τα 20 εκατοστά, αλλά βγάζει φύλλα και λουλούδια δεξιά και αριστερά. Έτσι, μετά από λίγο καιρό, έχει γίνει φουντωτός και έχει καλύψει μεγάλη επιφάνεια γύρω του. Για το λόγο αυτό, όταν τους φυτέψεις σε γλάστρα ή παρτέρι, δε χρειάζεται να είναι πολύ πυκνά φυτεμένοι. Ιδανική απόσταση που πρέπει να απέχει ο ένας από τον άλλο κατά τη φύτευση είναι περίπου 20 - 30 εκατοστά. Ήρθε η ώρα για να σου πω δύο μυστικά. Πρώτον, για να έχει μπόλικα λουλούδια όλη την περίοδο, να κόβεις όλα τα μαραμένα άνθη μαζί με το μίσχο τους. Έτσι, ο πανσές σου θα ανθίζει συνέχεια και δε θα έχει σταματημό! Και το δεύτερο μυστικό, αν θέλεις να έχεις πανσέδες παραγωγής σου για την επόμενη χρονιά: αφήνεις μερικά άνθη να μαραθούν, και στο σημείο ακριβώς όπου βρίσκονταν τα πέταλα θα σχηματιστεί ένα αστεράκι με τρεις ακτίνες.


Κοιτώντας προσεκτικά, βλέπεις ότι στην κάθε ακτίνα υπάρχουν 2-3 σειρές από σπόρους, τοποθετημένοι κολλητά ο ένας δίπλα στον άλλο. Δε τους πειράζεις! Τους αφήνεις να ξεραθούν (το καταλαβαίνεις, όταν σκουρύνει το χρώμα τους) και τους συλλέγεις σε ένα φακελάκι ή ένα κουτάκι. Μόλις τελειώσουν οι μεγάλες ζέστες του καλοκαιριού, τους ρίχνεις στη γλάστρα που θέλεις, και τσουπ! Φυτρώνουν πανεύκολα οι πανσέδες για τον επόμενο χειμώνα! Τα χρώματα που μπορείς να διαλέξεις είναι πολλά. Θα βρεις μονόχρωμους πανσέδες κίτρινους, πορτοκαλί, μπορντό, μοβ, λευκούς, μπλε ή συνδυασμό των παραπάνω χρωμάτων. Πολύ όμορφοι είναι και οι πανσέδες με “μαύρο μάτι”, δηλαδή με μία μαύρη κηλίδα στο κέντρο του άνθους. Αν θέλεις να τους φυτέψεις μαζί με άλλα λουλούδια να ξέρεις ότι είναι πολύ ταιριαστοί μαζί με κυκλάμινα, καλλωπιστικά λάχανα και τουλίπες. Το σίγουρο είναι ότι και μόνοι τους μπορούν να σου χαρίσουν ένα πανέμορφο πολύχρωμο χαλί! 1. Ο πανσές είναι ένα από τα πρωϊμότερα αλλά και εντυπωσιακότερα σε ποικιλία χρωμάτων ετήσια φυτά της άνοιξης. Συνήθως διεκδικεί τα σκήπτρα σε ζήτηση στην αρχή της άνοιξης στα φυτώρια !! 2. Έχει χαμηλή ανάπτυξη 15 - 30 εκ., ζωηρή και πυκνή βλάστηση και εντυπωσιακά άνθη με πολλούς διαφορετικούς χρωματισμούς. Το κάθε άνθος συνήθως έχει περισσότερα του ενός χρώματα. 3. Τα πανσεδάκια ανθίζουν πολύ νωρίς, ξεκινώντας από το Φεβρουάριο - Μάρτιο, όταν οι θερμοκρασίες δεν πέφτουν πολύ χαμηλά και με διάρκεια έως και τον Ιούνιο. 4. Είναι φυτό με απαιτήσεις! Προτιμάει, δηλαδή, τα πλούσια και με καλή στράγγιση εδάφη, την επαρκή άρδευση και το ηλιακό φώς. ΠΡΟΣΟΧΗ όμως … Δεν αντέχει τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες και σε τέτοιες συνθήκες ελαττώνει την άνθηση, που είναι το δυνατό του σημείο ! 5. Πολλαπλασιάζεται εύκολα με σπόρο αλλά κατά κύριο λόγο το προμηθευόμαστε σε μικρά γλαστράκια από τα φυτώρια, έχοντας και τη δυνατότητα να επιλέξουμε τους καλύτερους χρωματικούς συνδυασμούς. 6. Τα μικρά φυτά τα μεταφυτεύουμε στον κήπο σε αποστάσεις μεταξύ τους 10 -15 εκ, με προτίμηση στις πρώτες σειρές αν φυτεύονται μαζί με άλλα φυτά, για να μη σκιάζονται και να απολαμβάνουν τον ήλιο. 7. Τακτικά ποτίσματα, ανάλογα και με τις ανάγκες του εδάφους στον κήπο, ελαφρά λίπανση μαζί με την άρδευση κάθε τρεις εβδομάδες και απομάκρυνση των ανθέων που έχουν μαραθεί εξασφαλίζουν καλή υγεία αλλά και εμφάνιση. 8. Ο πανσές είναι από τα ανθεκτικά φυτά σε εντομολογικές και μυκητολογικές ασθένειες, και συνήθως στο χρόνο που παραμένει στον κήπο δε χρειάζεται ιδιαίτερη μεταχείριση. 9. Είναι μια εξαιρετική λύση για ένα ολάνθιστο μπαλκόνι την άνοιξη. 10. Ο πανσές όπως και η άλυσσος, δίνει ωραία σημεία χρώματος όταν φυτεύεται σε μεγάλες εκτάσεις με γκαζόν.


Ο πανσές ήταν γνωστός από την αρχαιότητα και τον χρησιμοποιούσαν στην ιατρική από τον 16ο αιώνα, σε περιπτώσεις παθήσεων του δέρματος. Ο Ομηρος αναφέρει ότι οι Αθηναίοι χρησιμοποιούσαν τον πανσέ για να μετριάσουν τον θυμό, ενώ ο Πλίνιος θεωρούσε ότι δρουν ενάντια στον πονοκέφαλο και τη ζάλη. Παλιά χρησιμοποιούσαν τον πανσέ στα φίλτρα αγάπης και για τον λόγο αυτό η αγγλική του ονομασία είναι heartsease που σημαίνει “ανακούφιση της καρδιάς”. Στη λαϊκή ιατρική το βότανο χρησιμοποιήθηκε σε προβλήματα όπως επιληψία, άσθμα, ασθένειες του δέρματος, εκζέματα, βρογχίτιδα, κρυολόγημα, ρευματισμούς και κυστίτιδες. Η ρίζα και τα αέρια μέρη περιέχουν σαπωνίνες, σαλικυλικά άλατα, ένα φλαβονικό γλυκοσίδιο (βιολακουερσετίνη), αλκαλοειδές (βιολίνη), τανίνη και γλύσχρασμα. Το άνθος περιέχει κυανή βιολανίνη και ένα κουμαρινικό και δελφινιδικό ανθοκυανοσίδιο. Ο πανσές ανθίζει από τον Απρίλιο μέχρι αργά το φθινόπωρο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα αέρια μέρη του φυτού που συλλέγονται από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Δρα ως αποχρεμπτικό, διουρητικό, αντιφλεγμονώδες, αντιρρευματικό και υπακτικό. Ο πανσές χρησιμοποιείται κυρίως σε τρεις τομείς. Το δέρμα, τους πνεύμονες και το ουροποιητικό σύστημα.
Πηγή : http://www.haniotika-nea.gr/panses/
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Πανσές
http://www.gardenguide.gr/10-συμβουλές-πανσές/
http://reviews.in.gr/diafora/homeGarden/article/?aid=1231146231

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο Αριστοφάνης και οι Αγρότες : Ο ύμνος για την αγροτική ζωή και η υπεράσπιση των Αθηναίων αγροτών

Ο Αριστοφάνης στα έργα του ύμνησε την ήσυχη και μακάρια ζωή της υπαίθρου μακριά από τις έγνοιες της αστικής καθημερινότητας. Ό ποιητής γεννή...