Ησίοδος - Έργα και ημέραι : Προτροπές για εργασία.Οι γεωργικές εργασίες (Μέρος Δ)

Και μόλις συμπληρώσει ο Δίας μέρες εξήντα χειμωνιάτικες

μετά το ηλιοστάσιο, τότε το άστρο Αρκτούρος

αφήνει το ιερό του Ωκεανού το ρεύμα

και ανατέλλει ολόλαμπρο για πρώτη φορά στην αρχή της νύχτας.

Μετά απ᾽ αυτόν η χελιδόνα, η κόρη του Πανδίονα, που ορθρινά θρηνεί,

σηκώνεται στο φως για τους ανθρώπους, μόλις αρχίζει η άνοιξη.

Αυτήν προφταίνοντας τ᾽ αμπέλια να κλαδεύεις. Καλύτερα έτσι είναι.

Αλλ᾽ όταν ο φερέοικος από τη γη επάνω στα φυτά ανεβαίνει,

τις Πλειάδες προσπαθώντας ν᾽ αποφύγει, τότε τ᾽ αμπέλια μην τα σκάβεις πια,

μα ν᾽ ακονίζεις τα δρεπάνια και τους δούλους σου να ξεσηκώνεις.

Το σκιερό ξαπόσταμα και τον εωθινό τον ύπνο ν᾽ αποφεύγεις

την εποχή του θερισμού, τότε που ο ήλιος το δέρμα το ξεραίνει.

Τότε να σπεύδεις και τον καρπό στο σπίτι σου να κουβαλάς,

αφού από τον όρθρο ακόμα έχεις σηκωθεί, για να ᾽ναι επαρκές το βιος σου.

Γιατί η αυγή το ένα τρίτο της δουλειάς τής μέρας πιάνει,

η αυγή σε προχωράει στο δρόμο, σε προχωράει και στη δουλειά,

η αυγή που σαν φανεί πολλούς στο δρόμο ανθρώπους βγάζει

και βάζει το ζυγό πάνω σε πλήθος βόδια.

Και μόλις το γαϊδουράγκαθο ανθίζει και το τζιτζίκι βουερό

πάνω στο δέντρο καθισμένο οξύ τραγούδι χύνει συνεχώς

απ᾽ τα φτερά του κάτω, την ώρα του θέρους τού κοπιαστικού,

τότε παχύτατες οι γίδες είναι κι άριστο το κρασί,

λάγνες όσο ποτέ οι γυναίκες, μα ασθενικότατοι οι άντρες,

αφού ο Σείριος τους ξεραίνει το κεφάλι και τα γόνατα,

κι είναι το δέρμα μαραμένο από την κάψα. Μα τότε πια

είθε να έχεις τη σκιά του βράχου και βίβλινο κρασί,

κριθαρόψωμο με γάλα ζυμωμένο και γάλα από γίδες που παύουν να θηλάζουν,

κρέας από δασόθρεφτη δαμάλα που δε γέννησε ακόμα

κι από πρωτότοκα κατσίκια. Να πίνεις κι από πάνω φλογερό κρασί

στον ίσκιο καθισμένος, με χορτασμένη από φαΐ καρδιά,

το πρόσωπό σου στρέφοντας απέναντι στο Ζέφυρο που ζωηρά φυσάει.

Κι από αέναη κρήνη και τρεχούμενη, αθόλωτη, να χύνεις πρώτα

τρία μέρη το νερό, ενώ το τέταρτο κρασί να ρίχνεις.

Τους δούλους σου παρότρυνε της Δήμητρας το ιερό το στάρι

ν᾽ αλωνίζουν, μόλις φανεί πρώτη φορά ο δυνατός Ωρίων,

σε χώρο ευάερο, σ᾽ αλώνι ολοστρόγγυλο.

Καλά μετρώντας το στ᾽ αγγεία σου μέσα βάλ᾽ το. Κι όταν

όλο το βιος σου ταιριαστά στο σπίτι μέσα αποθηκεύσεις,

άνθρωπο δίχως οικογένεια για εργάτη σου να πάρεις και για υπηρέτρια δίχως παιδί

να ψάξεις σε προτρέπω. Δύσκολη είναι η υπηρέτρια παιδί στο στήθος σαν βυζαίνει.

Και σκύλο να φροντίζεις κοφτερόδοντο, να μη λυπάσαι το ψωμί γι᾽ αυτόν,

μην τύχει και τα πράγματά σου αφαιρέσει ο κλέφτης που κοιμάται την ημέρα.

Χορτάρι κι άχυρα μέσα να φέρεις, για να ᾽χουν άφθονο

τα μουλάρια και τα βόδια σου. Κι ύστερα άσε τους δούλους σου

τα γόνατά τους ν᾽ αναπαύσουν και τα βόδια σου να λύσουν.

Κι όταν ο Ωρίωνας κι ο Σείριος στο μέσον έρθουν

τ᾽ ουρανού και τον Αρκτούρο δει η ροδοδάχτυλη αυγή,

τότε να κόψεις και να πάρεις σπίτι, Πέρση, όλα τα σταφύλια.

Δείξ᾽ τα στον ήλιο για μέρες δέκα και δέκα νύχτες,

βάλ᾽ τα στον ίσκιο πέντε μέρες, και την έκτη άδειασε στους κάδους σου

τα δώρα του πολύτερπνου Διόνυσου.

Κι όταν οι Υάδες κι οι Πλειάδες κι ο δυνατός Ωρίων

βασιλεύουν, τότε να θυμηθείς πως είναι η ώρα του οργώματος.

Και η σπορά κάτω απ᾽ τη γη καλά βαλμένη ας είναι.

Πηγή : 

https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=134&page=21

https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=134&page=22