Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα
Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Τρίτη 19 Ιουνίου 2018

Κράμβη η λαχανώδης ή Λάχανο : Το αρχαίο αγροτικό φυτό της Ελλάδας, η καλλιέργειά του και οι ιδιότητές του

Το λάχανο (επιστ. Κράμβη η λαχανώδης ποικ. η κεφαλωτή, Brassica oleracea var. capitata) είναι φυτό διετές, ποώδες και ανήκει στην οικογένεια των Κραμβοειδών. Στην Κύπρο το λάχανο είναι γνωστό ως κραμπί. Ο βλαστός του είναι κοντός και δεν ξεπερνάει τα 35 εκατοστά μέχρι να ανθοφορήσει. Τα φύλλα του βρίσκονται το ένα πάνω στο άλλο με στήριγμα ένα σαρκώδες στέλεχος που αποτελεί τον κύριο άξονα του λάχανου. Τη δεύτερη Άνοιξη βγαίνει στη μέση ένα σκληρό στέλεχος που φέρει μικρά άνθη. Η αναπαραγωγή γίνεται με σπόρο είτε απευθείας σε χωράφι είτε σε φυτώρια ή σπορεία. Όταν το φυτάριο αποκτήσει 5-6 φύλλα τότε γίνεται μεταφύτευση και στη συνέχεια άρδευση. Οι απαιτήσεις του λάχανου σε νερό είναι μεγάλες. Πρέπει να ποτίζεται τακτικά αλλά κανονικά γιατί μεγάλες ποσότητες νερού πιθανόν να προκαλέσουν μεγάλη επέκταση των ριζών και εξασθένιση του φυτού. Το λάχανο αναπτύσσεται κανονικά σε θερμοκρασίες από 15-18 βαθμούς. Το φυτό αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες, ενώ μία ποικιλία αντέχει και μέχρι τους –10 βαθμούς. Στην Ελλάδα καλλιεργούνται κυρίως άσπρες φθινοπωρινές ποικιλίες όπως Γιαννιώτικα, Αλσατίας, Πρώιμα Νάντης, άσπρα Σαβοΐας και άλλες. Η έκταση καλλιέργειας φτάνει τα 8.000 στρέμματα περίπου με παραγωγή γύρω στους 130.000 τόνους. 
Τα κραμβολάχανα ή μαππολάχανα είναι φυτά διετή, καλλιεργούμενα ως μονοετή, όπως και τα κουνουπίδια. Ανήκουν στην οικογένεια των σταυρανθών. Αναλόγως των ποικιλιών πού ανήκουν, παρουσιάζουν διάφορη μορφή και ανάπτυξη. Τά φύλλα γίνονται πολύ μεγάλα και σαρκώδη με διάταξη διαδοχική, το ένα επάνω στο άλλο, ώστε να σχηματίζουν είδος μάπας κλειστής ή κλειστού χωνιού. Ό σχηματισμός αυτός, οφείλεται στην υπερτροφία των ακρινών ή των πλευρικών ματιών στα οποία, τα αναπτυσσόμενα φύλλα, δίδουν το σχήμα μεγάλου ή μικρού κεφαλιού. Τα άνθη είναι λευκά ή κιτρινωπά και παρουσιάζονται στη κορυφή μαζεμένα σε βότρεις. Οι σπόροι είναι μικροί και στρογγυλοί, χρώματος μαύρου η στακτί-σκούρου. Τα κραμβολάχανα καλλιεργούνται αποκλειστικώς για τα τρυφερά και ελαφρώς τραγανά τους φύλλα, τα όποια τρώγονται νωπά ως είδος ορεκτικό υπό μορφή σαλάτας ή τουρσί είτε βρασμένο ως σύνηθες λαχανικό μαγειρικής. Ένεκα της εξαιρετικής αντοχής πού παρουσιάζουν στο ήχος και την υγρασία, τα κραμβολάχανα αποτελούν καλλιέργεια φθινοπωρινή η χειμερινή.  Μπορούν όμως να επιτύχουν και σε οποιαδήποτε εποχή, αρκεί να χρησιμοποιούνται για αυτό οι ανάλογες ποικιλίες. Γενικώς τά κραμβολάχανα αρέσκονται και ευδοκιμούν σε χώματα μετρίως βαρεία και βαθειά, τα όποια να μη χάνουν γρήγορα την υγρασία τους. Ταύτα όμως πρέπει να είναι γόνιμα και προπάντων στραγγερά. Τα ελαφρά είναι λιγότερο κατάλληλα, τα δε ξηρά αποκλείονται εντελώς. Επίσης για τα λαχανικά αυτά, τα χώματα πρέπει να λιπαίνονται πλουσίως και απαραιτήτως να είναι ποτιστικά. Για την λίπανση, ένεκα του μεγάλου και ζωηρού φυλλώματος των, έχουν ανάγκην κυρίως αζώτου και καλίου. Συνεπώς για τα στοιχεία ταύτα, τα κραμβολάχανα είναι πολύ απαιτητικά. 
Τα λάχανα γενικώς προσβάλλονται από διάφορες αρρώστιες και έντομα, εκ των οποίων συνηθέστερες και ποιο επιβλαβείς είναι: ή γάγγραινα των λαχάνων, ο άνθρακας των λαχάνων-Altenaria brassicae, ο Άλτης-Altica oleracea,ηΗ Πιερρίς-Pierris brassicae. Τα λάχανα ευδοκιμούν όταν φυτεύονται με αρωματικά φυτά, όπως άνηθο, μέντες, δενδρολίβανο, θυμάρι, και χαμομήλι. Το λάχανο αναπτύσσετε καλά με άλλα λαχανικά όπως τα κρεμμύδια, το σκόρδο, τα μπιζέλια, το σέλινο, τις πατάτες, τα κουκιά και τα τεύτλα. Ένας αρχαιοελληνικός μύθος, βασισμένος στην Ιλιάδα, αφηγείται την ιστορία του Διονύσου, ο οποίος δεν έγινε δεκτός με ενθουσιασμό στο κατακτητικό του ταξίδι στη Θράκη. Με τη βοήθεια μιας αγέλης, ο φιλοπόλεμος βασιλιάς των Ηδωνών, ο Λυκούργος, αναχαίτισε το στρατό του θεού, μέχρι που ο Διόνυσος αναγκάστηκε να αναζητήσει καταφύγιο στη σπηλιά της θαλάσσιας νύμφης Θέτιδας. Ο Λυκούργος, έξαλλος από τη νίκη του, άρχισε να λεηλατεί και να καταστρέφει ό,τι νόμιζε πως ήταν τα ιερά αμπέλια του θεού, αλλά αποδείχτηκε ότι ήταν τα πόδια του Δρύα, του ίδιου του του γιου. Ο Διόνυσος τιμώρησε τον βασιλιά για το ανοσιούργημά του, προκαλώντας φοβερή ξηρασία στη Θράκη, το μένος του ήταν τόσο μεγάλο, που κατευνάστηκε μόνο με τον θάνατο του Λυκούργου. Βασανισμένος και διαμελισμένος από τους υπηκόους του, ο Λυκούργος πριν πεθάνει έκλαιγε από πόνους και από τα δάκρυά του ξεπετάχτηκαν λάχανα. Το λάχανο είναι από τα κυριότερα λαχανικά και καλλιεργείται σε όλες τις Εύκρατες περιοχές. Τρώγεται είτε ωμό σε σαλάτες είτε μαγειρεμένο. Η γνωστή λαχανοσαλάτα έχει προέλευση από την Ολλανδία. Η λαχανόσουπα είναι ευρέως διαδεδομένη σε πολλές χώρες, οι λαχανοντολμάδες είναι παραδοσιακό Ελληνικό πιάτο και μία λαχανόσουπα με μανιτάρια τρώγεται παραδοσιακά στη Πολωνία την παραμονή της πρωτοχρονιάς και την Ανάσταση. Το λάχανο είναι πλούσιο σε βιταμίνη C και ανόργανα στοιχεία άκρως απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος . Έχουν αναπτυχθεί πολλές ποικιλίες λάχανου που χαρακτηρίζονται από την εποχή, τη πρωιμότητα (πρώιμες ή όψιμες), το σχήμα (κωνική, σφαιρική), το βάρος (από μισό έως 6 κιλά), το χρώμα (λευκό ή μώβ) και την υφή της κεφαλής (σκληρή ή μαλακή). Το λάχανο περιέχει περισσότερη βιταμίνη C από τα πορτοκάλια, καθώς και πολλά μεταλλικά στοιχεία, συν ιώδιο, θείο, ασβέστιο, μαγνήσιο και κάλιο. Τα εξωτερικά φύλλα του λάχανου περιέχουν περισσότερη βιταμίνη Ε και ασβέστιο από τα εσωτερικά φύλλα.
Πηγή : https://el.m.wikipedia.org/wiki/Λάχανο
http://www.ftiaxno.gr/2011/11/blog-post.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο Αριστοφάνης και οι Αγρότες : Ο ύμνος για την αγροτική ζωή και η υπεράσπιση των Αθηναίων αγροτών

Ο Αριστοφάνης στα έργα του ύμνησε την ήσυχη και μακάρια ζωή της υπαίθρου μακριά από τις έγνοιες της αστικής καθημερινότητας. Ό ποιητής γεννή...