Παγώνι ή Ταώς : Το εντυπωσιακό πτηνό από την Ινδία με το πλούσιο φτέρωμα αλλά και το ανοστο κρέας

Το παγώνι ή παγόνι (Pavo, ελλ. ταώς) είναι πτηνό της οικογένειας των φασιανιδών, της τάξης των ορνιθόμορφων. Κατάγεται από τα δάση της Νότιας Ινδίας. Στην Ευρώπη ήρθε από την αρχαιότητα και εξημερώθηκε με άγνωστο τρόπο. Ήταν γνωστό στη Μεσοποταμία, την Αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη. Ήταν πιστευτό ότι το προστάτευαν οι Θεοί και ήταν συνηθισμένο να βρίσκεται στους ναούς και στις αυλές των πλούσιων σπιτιών. Σήμερα στην Ινδία το παγώνι είναι προστατευόμενο είδος. Συχνά η θέα Ήρα περιγραφόταν ή απεικονιζόταν κρατώντας κάποιο σκήπτρο ως σύμβολο κυριαρχίας ή έχοντας στα χέρια της ρόδι (σύμβολο γονιμότητας). Άλλα γνωστά σύμβολα της Ήρας ήταν το παγώνι, ο κούκος που συμβόλιζε τον ερχομό της άνοιξης και διάφορα λουλούδια και φυτά που συμβόλιζαν την ευλογία της φύσης. Το παγώνι παρουσιάζει έντονο φυλετικό διμορφισμό, καθώς το αρσενικό έχει διαφορετική εμφάνιση από το θηλυκό. Το αρσενικό έχει μήκος 1,25 μ. χωρίς την ουρά του, η οποία του διπλασιάζει το μήκος. Το χρώμα του είναι πράσινο ή μπλε στο στήθος, την κοιλιά και το κεφάλι, έχει κοντές φτερούγες που του επιτρέπουν περιορισμένη πτήση και ένα λοφίο στην κορυφή του κεφαλιού. Έχει πολύ εντυπωσιακή ουρά με μακριά πηδαλιώδη φτερά με πράσινα, μπλε, μαύρα και πορτοκαλί οφθαλμοειδή στίγματα, που την ανοίγει σε σχήμα βεντάλιας. Αντίθετα το θηλυκό δεν έχει αυτή την εντυπωσιακή όψη, δεν διαθέτει μακριά ουρά και το χρώμα του είναι καστανόγκριζο με σκούρες λωρίδες. Γεννάει μέχρι 5 αυγά, τα οποία κλωσσάει για χρονικό διάστημα περίπου ενός μήνα. Τα παγώνια ζευγαρώνουν κατά την περίοδο των βροχών. 

Το παγώνι ζει στα ανοιχτά δάση και αναζητεί την τροφή του είτε στο χάραμα της ημέρας είτε αμέσως πριν από το ηλιοβασίλεμα. Είναι παμφάγο και η διατροφή του περιλαμβάνει σιτάρι, μούρα, σύκα καθώς επίσης και έντομα, μικρά θηλαστικά και ερπετά. Ζει έως 25 χρόνια αλλά με ιδανικές συνθήκες, υγιεινή και περιποίηση μπορεί να ζήσει σε φάρμες μέχρι και 40 χρόνια. Το παγώνι τρέφεται με σπόρους, τρυφερούς βλαστούς, διάφορα έντομα και μικρά ερπετά. Κατάγεται από τα πυκνά δάση των Ινδιών, όπου ζει και σήμερα σε άγρια κατάσταση, κατά ομάδες τριάντα μέχρι σαράντα ατόμων. Ήταν γνωστό στη Μεσοποταμία από τον 3ο αι. π.Χ. Ο Μέγας Αλέξανδρος έστειλε πολλά παγώνια στην Ελλάδα και αργότερα το παγώνι διαδόθηκε και στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Με την πάροδο των αιώνων δημιουργήθηκαν δύο καινούριες φυλές, που έχουν ομοιόμορφο άσπρο ή μαύρο φτέρωμα. Το παγώνι είναι ένα από τα ομορφότερα πουλιά που ζουν σήμερα. Το κρέας του είναι άνοστο, τα αβγά του δεν τρώγονται και χρησιμοποιείται μόνο για καλλωπιστικούς σκοπούς σε κήπους σπιτιών και σε δημόσια πάρκα. Σε αντίθεση με το όμορφο σύνολό του έρχονται τα άσχημα πόδια του και η δυσάρεστη φωνή του. Ως επί το πλείστον, το παγώνι χρησιμοποιήθηκε στα μεσαιωνικά πανηγύρια χάριν συμβολου και για τη φήμη και την ομορφιά του, το κρέας του ήταν σκληρό και ινώδες. Αλλά πριν τη γαλοπούλα, το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο μενού των Βρετανών περιλάμβανε: φασιανούς, πέρδικες, κύκνο, παγώνια – όλα αυτά για τους πλούσιους βέβαια, διότι οι φτωχοί στο χοίρο προσέβλεπαν για ένα γεμάτο χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Oι πηγές αναφέρουν ότι οι Βυζαντινοί προτιμούσαν τις πάπιες, τις χήνες, τα περιστέρια, τα παγόνια, τις πέρδικες, τα κοτσύφια και τις τσίχλες. Υπήρχαν, μάλιστα κι ειδικά εκτροφεία παγωνιών, καθώς το πουλί αυτό ήταν στην κορωνίδα των προτιμήσεων της άρχουσας τάξης. Στη μεσαιωνική Βαρκελώνη λάμβανε χώρα το χριστουγεννιάτικο έθιμο της τελετής του παγωνιού. Τη μέρα των Χριστουγέννων ο βασιλιάς έπαιρνε μέσα σε μια χρυσή πιατέλα ένα ψητό παγώνι, που θεωρούνταν ένα από τα πιο σπάνια φαγητά, και το μετέφερε στην τραπεζαρία. Σ' αυτήν την πομπή τον ακολουθούσε ένα πλήθος από ευγενείς, υπηρέτες και σωματοφύλακες. Μέσα στην τραπεζαρία βρισκόταν η βασίλισσα. Ο βασιλιάς της πρόσφερε το παγώνι για να το μοιράσει σε όλους τους παρευρισκόμενους. Όσοι δέχονταν την εξαιρετική αυτή τιμή, ήταν υποχρεωμένοι να ορκιστούν μπροστά στην ομήγυρη ότι θα προσπαθήσουν ν' ανδραγαθήσουν στον πόλεμο ή στις ταυρομαχίες. Τα Παγώνια είναι σήμερα ακόμα διαθέσιμα για την κουζίνα από φάρμες παγωνιών ωστόσο, οι μεγάλες πάπιες ή χήνες είναι κατάλληλα υποκατάστατα λόγω του μεγέθους τους, και με κρέας πολύ πιο ευχάριστο.

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Παγώνι

http://www.livepedia.gr/index.php/Παγόνι

http://tsakmakidis.blogspot.gr/2010/12/blog-post_17.html

https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ήρα_(μυθολογία)