Ο Κήπος είναι προσβάσιμος από επτά εισόδους. Από την κεντρική είσοδο στη Λεωφόρο Αμαλίας, από τη Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας, τρεις εισόδους στην οδό Ηρώδου Αττικού και από ακόμη δύο στην περιοχή του Ζαππείου πάρκου. Πριν μετονομαστεί σε Εθνικός, το 1924, ο κήπος ονομάζονταν βασιλικός ή και κήπος της Αμαλίας στην οποία οφείλει τη σπάνια ύπαρξή του. Το ενδιαφέρον της Βασίλισσας Αμαλίας, συζύγου του βασιλιά Όθωνα, για τον Κήπο ήταν τέτοιο που λέγεται ότι περνούσε τουλάχιστον τρεις ώρες την ημέρα ασχολούμενη προσωπικά με την φροντίδα του. Επίσης φύτεψε η ίδια τις χαρακτηριστικές Ουασινγκτόνιες , ύψους 25μ. περίπου, που συναντά κανείς κατά την είσοδό του στον Κήπο, από την πύλη της λεωφόρου Βασιλίσσης Αμαλίας. Δίπλα στην πύλη της Λεωφόρου Αμαλίας υπάρχει σταθερά ένας μικροπωλητής που προμηθεύει περαστικούς και επισκέπτες με παραδοσιακό κουλούρι Θεσσαλονίκης, κόσμος στριμώχνεται στην στάση για το τρόλεϊ και τα περίπτερα της οδού είναι έτοιμα να ικανοποιήσουν κάθε πιθανή επιθυμία του κοινού. Μια βόλτα στα ενδότερα του Κήπου, σε κάνει να ξεφεύγεις από το πολύβουο κέντρο και τα άγχη της ημέρας. Τα παγκάκια του προσφέρονται για ανάγνωση βιβλίων υπό τη σκιά ευκαλύπτων, αλλά και για γνωριμίες και άγουρους έρωτες. Πολλοί είναι επίσης οι Αθηναίοι που προτιμούν τον Εθνικό Κήπο για να αθληθούν, καθώς κάθε τόσο θα παρατηρήσεις ανθρώπους που έχουν πάει για τζόκινγκ στο κατάφυτο στολίδι της Αθήνας. Οι εντυπωσιακοί αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Στον Κήπο ζουν 7.000 δένδρα, 40.000 θάμνοι και άλλα φυτά, που ανήκουν σε 519 είδη και ποικιλίες. Από αυτά, τα 102 είναι ελληνικά με τις κουτσουπιές, της πικροδάφνες και τις χαρουπιές να ξεχωρίζουν, ενώ άλλα προέρχονται από διάφορες χώρες του κόσμου όπως οι Καζουαρίνες της Αυστραλίας ή οι κινέζικοι Αείλανθοι. Στα φυτά που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία του Κήπου, ανήκουν οι αιωνόβιες Αρίες, τα Οριζοντιόκλαδα και Ορθόκλαδα Κυπαρίσσια και οι Κανάριοι Φοίνικες.
Στην καρδιά πρασίνου της Αθήνας, υπάρχουν επίσης συνολικά έξι λίμνες στα νερά των οποίων παιχνιδίζουν πάπιες. Μια από τις αγαπημένες δραστηριότητες των Αθηναίων ανά τα χρόνια, ήταν το τάισμα των παπιών του Kήπου, σπορ στο οποίο επιδίδονταν μικρά παιδιά αλλά και ερωτευμένοι νέοι. Ένα από τα εκπληκτικά ευρήματα του Κήπου κατά τις ανασκαφές που έγιναν τον 19ο αιώνα, είναι το ρωμαϊκό μωσαϊκό δάπεδο που ανακαλύφθηκε σε βάθος ενός μέτρου από το αίθριο μιας ρωμαϊκής έπαυλης και θα το συναντήσεις κοντά στην είσοδο της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας. Αξιοθέατο που μαγνητίζει, όχι μόνο τους διεθνείς επισκέπτες του Κήπου, αλλά και τους ίδιους τους Αθηναίους, είναι το περίφημο ηλιακό ρολόι που βρίσκεται στην κεντρική είσοδο. Η σκιά του δείκτη, ανάλογα με τη θέση του ήλιου, δείχνει και τη σχετική ώρα και όλοι μπαίνουν στην περιπέτεια να μαντέψουν την ακριβή ώρα, χωρίς να κοιτάξουν το ρολόι ή το κινητό τους, ταξιδεύοντας έτσι για λίγο, νοερά, στο μακρινό παρελθόν. Ο Κήπος διαθέτει επίσης φυτώριο, παιδική βιβλιοθήκη αλλά και ένα μικρό καφέ. Το φυτώριο είναι ένας χώρος όπου αναπτύσσονται τα φυτά που θα μεταφυτευθούν στον Κήπο και θεωρείται το πρώτο θερμοκήπιο που λειτούργησε στην χώρα. Το 1984 ιδρύθηκε η βιβλιοθήκη που έχει δύο αναγνωστήρια, μία αίθουσα παραμυθιού και μία αίθουσα μουσικής και προβολών. Όταν ξεκίνησε, στα ράφια της είχε μόνο 1500 βιβλία, ενώ σήμερα ξεπερνούν τα 6000. Η είσοδος του παραδοσιακού καφενείου που λειτουργεί στον Κήπο, είναι από την Ηρώδου του Αττικού.
Ο Εθνικός Κήπος, είναι ένα σπουδαίο δείγμα αρχιτεκτονικής τοπίου του 19ου αιώνα (αγγλικού ρυθμού), που έχει καταφέρει να διατηρήσει αναλλοίωτα τα βασικά χαρακτηριστικά του. Η αίσθηση του φυσικού τοπίου, η παρουσία του πολύπλοκου ελικοειδούς δικτύου μονοπατιών, οι φυτικές ενότητες, η έντονη παρουσία του νερού, τα μικρού μεγέθους παρτέρια με ανθόφυτα ή χλοοτάπητες, οι ιστορικές φυτεύσεις του, κυριαρχούν έως σήμερα και δημιουργούν μια όαση στο κέντρο της Αθήνας , ένα σημαντικό πόλο έλξης μικρών και μεγάλων, Ελλήνων και ξένων επισκεπτών.
Η εξέλιξη και η πορεία του συνδέεται άμεσα με την ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους και με την ανάπτυξη της Αθήνας σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα και η σπουδαιότητα του ξεπερνά τα όρια της χώρας μας. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1839 και θεωρείται το πιο πετυχημένο έργο της Βασίλισσας Αμαλίας. Είναι ο μοναδικός ιστορικός κήπος της χώρας και ο πρώτος διαμορφωμένος χώρος πρασίνου της Νεότερης Ελλάδας και στα πρώτα χρόνια της ύπαρξης του, αποτελούσε τον κήπο του Παλατιού (σημερινό κτήριο της Βουλής των Ελλήνων). Το 1923 χαρακτηρίστηκε κρατικός και το 1927 ιδρύθηκε το ΝΠΔΔ « Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών – Εθνικός Κήπος», το οποίο λειτούργησε έως το 2004. Έκτοτε, και για συνολικά 95 χρόνια, ο Δήμος Αθηναίων έχει την ευθύνη διαχείρισης του Εθνικού Κήπου. Το 2011 ο Κήπος χαρακτηρίστηκε επισήμως Ιστορικός Τόπος βάσει σχετικής απόφασης του Υπ. Πολιτισμού (ΦΕΚ τ. ΑΑΠ 49/23.03.2011).
Ο Εθνικός Κήπος είναι ανοικτός για το κοινό καθημερινά από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου και οι επισκέπτες έχουν πρόσβαση σε αυτών μέσω των εισόδων του. Η πρόσβαση σε ΑΜΕΑ είναι δυνατή από τις εισόδους του Κήπου (εξαιρούνται οι είσοδοι Βας. Σοφίας και Ζαν Μορέα), ενώ η κυκλοφορία εντός του Κήπου είναι άνετη και ευχάριστη. Σε έκτακτες περιπτώσεις ή για λόγους ασφαλείας ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία, το ωράριο λειτουργίας τροποποιείται. Στην περίπτωση αυτή αναρτώνται σχετικές ανακοινώσεις στις εισόδους με σκοπό την ενημέρωση των επισκεπτών ή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Στον Εθνικό Κήπο συναντά κανείς όλα σχεδόν τα είδη βλάστησης : Δένδρα, αειθαλή και φυλλοβόλα, θάμνους, πολυετή ποώδη φυτά, αναρριχώμενα, παχύφυτα και κάκτους, ετήσια ανθόφυτα, χλοοτάπητες, φυτά εδαφοκάλυψης, κα. Η βλάστηση του Κήπου περιλαμβάνει πολλά τυπικά μεσογειακά είδη, αλλά χαρακτηρίζεται από τη μεγάλη αναλογία ξενικών ειδών. Η Βασίλισσα Αμαλία, κατά τη αρχική διαμόρφωση του Κήπου, χρησιμοποίησε πολλά ξενικά είδη, τα οποία στη συνέχεια καθιερώθηκαν ως σημαντικά φυτά για την ελληνική κηποτεχνία. Τα πιο χαρακτηριστικότερα είναι: οι ουασιγκτώνιες, τα φοινικοδιδη που συγκροτούν τη μνημειώδη δενδροστοιχία της κεντρικής εισόδου στη Λ. Αμαλίας και που ονομάστηκαν έτσι προς τιμήν του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Ουάσινγκτον.
1) οι ευκάλυπτοι και οι καζουαρίνες της Αυστραλίας,
2) οι φυτολάκες της Νοτίου Αμερικής,
3) οι ψευδοπιπεριές της Κεντρικής Αμερικής, κ.λ.π.
4) κινεζικοί αείλανθοι
Οι ιστορικές φυτεύσεις του Εθνικού Κήπου, οι φυτεύσεις δηλαδή των δύο πρώτων δεκαετιών της δημιουργίας του, προσδίδουν ιδιαίτερη αξία σε αυτόν και συνδέουν το παρελθόν του Κήπου και της Αθήνας, με το παρόν και το μέλλον. Τα πιο χαρακτηριστικά παράδειγματα ιστορικών φυτεύσεων είναι φυσικά οι ουασιγκτώνιες της κεντρικής εισόδου, ορισμένα μεγάλα πεύκα, συστάδες κυπαρισσιών, γιούκα, πτελέες, πλατάνια, γλυσίνες, γλεδίσχιες και πολλά αλλά διάσπαρτα φυτά σε όλη την έκταση του Εθνικού Κήπου.
Στον Εθνικό Κήπο βρίσκουν καταφύγιο, φωλιάζουν και αναπαράγονται ελεύθερα αρκετά είδη πανίδας. Οι συνθήκες της πυκνής βλάστησης, η έντονη παρουσία νερού, το γεγονός ότι ο Κήπος κλείνει κατά τις βραδινές ώρες, διατηρώντας συνθήκες ηρεμίας και ελάχιστης όχλησης, τον έχουν μετατρέψει σε ένα πολύ σημαντικό αστικό βιότοπο. Έτσι λοιπόν οι επισκέπτες του Κήπου δε θα πρέπει να χάσουν την ευκαιρία να παρατηρήσουν τη μεγάλη ποικιλία ζώων που ζουν είτε ελεύθερα, είτε στην μικρή ζωοπτηνολογική συλλογή στο κέντρο του Κήπου.
Τα ζώα του Εθνικού κήπου
Πουλιά
1) Παπαγάλους
2) Τσαλαπετεινοί
3) Πάπιες
4) Χήνες
5) Παγώνια
Μικρά ζώα
1) Χελώνες
2) Σκίουροι
3) Κουνέλια
4) Αίγαγροι
Ζώα του νερού
1) Νεροχελώνες
2) Ψάρια
3) Φρύνοι
Το νερό με την κυρίαρχη παρουσία στον Εθνικό Κήπο, διαδραματίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην καθημερινή λειτουργία του. Καλύπτει συνολικά τις ανάγκες άρδευσης της υπάρχουσας βλάστησης, βελτιώνει τους βιοκλιματικούς δείκτες εντός του Κήπου, αλλά παράλληλα αποτελει ένα σημαντικό παράγοντα χαλάρωσης και αναψυχής των επισκεπτών. Το σύστημα λιμνών, τα υδάτινα στοιχεία και σιντριβάνια, καθώς και εκτεταμένο δίκτυο πέτρινων αρδευτικών αυλάκων, βρίσκονται κατανεμημένα σε όλη την έκταση του Εθνικού Κήπου. Η κυρία πηγή νερού του Εθνικού Κήπου, εξακολουθεί να είναι το Πεισιστράτειο Υδραγωγείο, το οποίο ουσιαστικά είναι μια υπόγεια συλλεκτήρια στοά στο φυσικό έδαφος, του 6ου αι. π.Χ., μήκους 6,5 χλμ, σε βάθος 10-12μ που αρχίζει να υδρομαστεύει από τη βάση του λόφου του Αγ. Ιωάννη του Θεολόγου (Υμηττός, πάνω από του Παπάγου). Στη συνέχεια ακολουθεί την κοίτη του Ιλισσού, περνάει από την πλατεία του Αγ. Θωμά και τον Εθνικό Κήπο και καταλήγει στην αρχαία Αγορά, την οποία και ύδρευε στην αρχαιότητα. Υπολογίζεται ότι εισέρχεται καθημερινά σημαντική ποσότητα νερού (περίπου 1000-1200 κ.μ.) στη λίμνη επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και μια επιπλέον ποσότητα σε κεντρικό σημείο του ΕΚ. Το νερό αυτό διανέμεται σε όλη την έκταση του Κήπου (μέσω επιφανειακών αυλακιών και υπόγειου δικτύου) με κύριο σκοπό το πότισμα και την τροφοδοσία των λιμνών, αλλά και την αισθητική αναβάθμιση και την αναψυχή των επισκεπτών.
Πηγή : https://www.cityofathens.gr/who/ethnikos-kipos/
https://www.discovergreece.com/el/travel-ideas/cover-story/take-stroll-national-garden-athens
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου