Θεσσαλικά άλογα : Η ελληνική φυλή ίππων με ιστορία 12 χιλιάδων ετών

Στα 750 ανέρχονται τα άλογα της ελληνικής θεσσαλικής φυλής που βρίσκονται σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, έχοντας σημειώσει σημαντική αύξηση τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συμπεριέλαβε στη λίστα με τα υπό εξαφάνιση ζώα και τα άλογα της συγκεκριμένης φυλής. Τα παραπάνω αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κτηνοτρόφος Δημήτριος Δήμος, ο οποίος πριν από 30 χρόνια, απόφοιτος του τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, πήρε τη μεγάλη απόφαση να κάνει το παιδικό του όνειρο πραγματικότητα...Σε μια καταπράσινη περιοχή στην Αύρα Καλαμπάκας, στο νομό Τρικάλων, δημιούργησε το δικό του αγρόκτημα, όπου εκτός από σπάνιες φυλές αγελάδων, αυτόχθονου μαύρου χοίρου,(ο μοναδικός μεγάλος αμιγής πυρήνας στην Ελλάδα), προβάτων και άλλων οικόσιτων ζώων εκτρέφει και περίπου 60 άλογα της ελληνικής θεσσαλικής φυλής. "Εδώ και 10.000 χρόνια τα άλογα αυτής της φυλής υπάρχουν στη μορφή που είναι σήμερα" επισημαίνει ο κ. Δήμος. Εξηγεί δε, πως σε αυτά περιλαμβάνονται και τα άλογα που γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν στην Τρίκκη (σημερινά Τρίκαλα) και τα οποία κάλπαζαν ελεύθερα μέσα στο θεσσαλικό κάμπο καθώς και στις γύρω πλαγιές των βουνών και θαυμάζονταν από τους κατοίκους της περιοχής για την περηφάνια τους, το παράστημα τους και την ταχύτητα τους. "Κυρίως χρησιμοποιούνταν για ίππευση και όχι για γεωργικές εργασίες. Στη γεωργία χρησιμοποιήθηκαν αργότερα σε ελαφρά μορφή" συμπληρώνει ο κ. Δήμος.

Πάντως, μια σημαντική εξέλιξη στην προστασία αυτής της φυλής είναι και η ίδρυση της μη κερδοσκοπικής εταιρείας "Θεσσαλών Φίλιππος Ένωσις", πριν από έξι χρόνια, οι βασικοί σκοποί της οποίας είναι η συνδυασμένη μελέτη και έρευνα των προβλημάτων που οδηγούν στη μείωση του πληθυσμού των αυτοχθόνων φυλών ίππων Θεσσαλίας, η χαρτογράφηση και καταγραφή των πληθυσμών των αυτοχθόνων φυλών ίππων σε όλη τη χώρα, η δημιουργία μητρώων καταγραφής των πληθυσμών και των χαρακτηριστικών των φυλών σε όλη τη χώρα. Επίσης, στους σκοπούς εντάσσεται και η συλλογή και τήρηση των στοιχείων σήμανσης και ιδιοκτησίας, η τήρηση γενεαλογικών βιβλίων των ίππων των αυτοχθόνων φυλών, ο έλεγχος των αποδόσεων, η γενετική βελτίωση της φυλής με σκοπό τη διατήρηση των φυλετικών χαρακτηριστικών της και η ενίσχυση της σχετικής έρευνας. Οι ιδιοκτήτες των θεσσαλικών αλόγων, σύμφωνα με τον κ. Δήμο, φτάνουν σήμερα στους 110 σε ολόκληρη τη Θεσσαλία, ενώ για τα χαρακτηριστικά του θεσσαλικού αλόγου ο ίδιος αναφέρει:

"Το άλογο της θεσσαλικής φυλής ανήκει στους μικρόσωμους ίππους. Έχει χαρακτηριστικά ανατολικών φυλών, αφού σε εκείνες τις πανάρχαιες φυλές έχει τις ρίζες του. Έτσι το ύψος του είναι περίπου 125-135 εκατοστά. Από άποψη χρώματος θα λέγαμε ότι το κλασσικό χρώμα του θεσσαλικού αλόγου ήταν φαιό. Επίσης δεν ξεχνούμε τους χαρακτηρισμούς που αποδόθηκαν στους Θεσσαλούς ως 'ασπρο-αλογάδες' (Ridgeway, 1905). Άρα, πρέπει να υπήρχαν πολλά άτομα λευκού χρώματος. Δεν αποκλείεται, όμως, να υπήρχαν και άλογα με πιο σκούρα χρώματα, όπως το ορφνό, ένα χρώμα το οποίο συναντήσαμε συχνά κατά τη διάρκεια της περιοδείας μας στο Νομό Τρικάλων. Το θεσσαλικό άλογο παρουσιάζει ισχυρά άκρα, στα οποία δίδονταν ιδιαίτερη προσοχή, ουρά και χαίτη αρκετά μακριές, τράχηλο πολύ καλά προσαρμοσμένο στο υπόλοιπο σώμα".

Το Θεσσαλικό άλογο είναι από τις καλύτερες αυτόχθονες φυλές της Μεσογείου, παρουσιάζει ισχυρά άκρα στα οποία δίνεται ιδιαίτερη προσοχή, βραχείς κανόνες, ουρά και χαίτη αρκετά μακριές και τράχηλο πολύ καλά προσαρμοσμένο στο υπόλοιπο σώμα. Άλλωστε και ο Βουκεφάλας, το περίφημο άλογο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ανήκε στη φυλή Θεσσαλίας. “Από τα ομηρικά χρόνια τα άλογα και οι ιππείς της Θεσσαλίας είχαν ήδη αποκτήσει μεγάλη φήμη. Κατά την κλασική αρχαιότητα, τα θεσσαλικά άλογα αναφέρονται στους καταλόγους των νικητών στην Ολυμπία, και το Θεσσαλικό ιππικό θεωρείται μακράν το καλύτερο στην Ελλάδα. Ο Πίνδαρος μιλάει για τους Θεσσαλούς αναβάτες λευκών αλόγων και ο Σοφοκλής περιγράφει ένα άρμα από τη Θεσσαλία, που το έσερναν λευκά άλογα” . Θεσσαλικό ήταν και ο Βουκεφάλας, ίσως το πιό διάσημο άλογο της Ιστορίας. Λέγει ο Πλούταρχος, ότι ο Φιλόνικος ο Θεσσαλός πούλησε τον Βουκεφάλα στον Φίλιππο τον πατέρα του Αλέξανδρου για 13 τάλαντα. 

Η Θεσσαλική φυλή αλόγου, είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους αρχαίους μύθους και την ιστορία. Από τα «αήττητα» αυτά άλογα γεννήθηκε ο μύθος των Κενταύρων όπως αναφέρει ο Λουκιανός. Θεσσαλικής φυλής ήταν και το άλογο του Μ. Αλεξάνδρου, ο φημισμένος Βουκεφάλας που τον συνόδευε σ’ όλες τις εκστρατείες και τιμήθηκε από αυτόν, όταν πέθανε, σαν σύντροφος και συμπολεμιστής. Το Θεσσαλικό άλογο είναι εκπρόσωπος του πεδινού τύπου αλόγου, διότι εξελίχθηκε στον πλούσιο Θεσσαλικό κάμπο....Σήμερα η φυλή θεωρείται σχεδόν εξαφανισμένη αν και χαρακτηριστικά της εντοπίζονται σε πληθυσμούς αλόγων στη Θεσσαλία και τη Δ. Μακεδονία. Τα άλογα της Θεσσαλικής φυλής έχουν ύψος 1.32 -1.47 μ. Το κεφάλι τους είναι μεγάλο, ο λαιμός τριγωνικός, η γραμμή της ράχης ευθεία, η λεκάνη ευρεία αλλά κεκλιμένη, η χαίτη όρθια και η ουρά άφθονη. Το χρώμα του τριχώματος συνήθως είναι ορφνό, καστανό ή φαιό. Οι οπλές είναι πάντα σκουρόχρωμες και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά εμφανίζονται σπάνια.

Πηγή : 

https://www.flash.gr/environment/1291728/gnwriste-to-alogo-tis-thessalikis-http://outras.gr/products/horses-of-thessaly
https://volosmagnisia.wordpress.com/2014/10/11/t%CE%B1-%CE%B8%CE%B5%CF%83%CF%83%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AC-%CE%AC%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B1/
https://www.mixanitouxronou.gr/ellinika-aloga-poia-fyli-quot-gennise-quot-ton-voykefala-toy-m-alexandroy-aittita-perifana-kai-ergatika-ymnithikan-oso-kanena-zoo-se-kairo-polemoy/
http://outras.gr/products/horses-of-thessaly/