Ο Φοίνικας (το δέντρο) στην αρχαία Ελλάδα ήταν σύμβολο τόσο του αθλητισμού και της δόξας που αποκτούν οι νικητές στους αγώνες, όσο και της ενότητας αδελφοσύνης στην Ολυμπιακή Θρησκεία και αυτό, επειδή ο φοίνικας έχει ωραίο παράστημα (ευθυτενή, λιγνό και υψηλό κορμό), ως πρέπει να έχει ο αθλητής, δεν αποβάλει τα φύλλα του ακόμη και αν ξεραθούν, ως πρέπει να κάνει η πολιτεία ή η κοινωνία για τα μέλη της, το ξύλο του κορμιού του δεν υποχωρεί στην πίεση, ως πρέπει να είναι και αυτό του αθλητή κλπ. Από εκεί το πήραν και οι Χριστιανοί. Η χριστιανική εκκλησία χρησιμοποιεί τα φύλλα του φοίνικα συμβολικά κατά την ημέρα των Βαϊων. Κατά την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα, οι πιστοί του τον υποδέχτηκαν με κλάδους (φύλλα) Φοίνικα. Οι φοίνικες (Phoenix sp ., Palmaceae) είναι αειθαλή δένδρα με μεγάλη καλλωπιστική αξία και έχουν ιδιαίτερη χρήση στην κηποτεχνία και παρκοτεχνία. Η καταγωγή των φυτών αυτών είναι από τις περιοχές της υποτροπικής και τροπικής Ασίας και Αφρικής. Στο γένος Phoenix ταξινομούνται περίπου 17 είδη. Τα πιο γνωστά είδη που χρησιμοποιούνται και στην χώρα μας ως καλλωπιστικά είναι τα Phoenix dactylifera (κοινώς χουρμαδιά), Ph. canariensis και Ph. theophrasti . Στην οικογένεια Palmaceae (Arecaceae), ανήκουν περίπου 3000 είδη, εκ των οποίων ή Ουασινκτόνια (Washingtonia sp.), ο χαμαίρωπας (Chamaerops humilis) και η ινδική καρύδα (Cocus nucifera). Γενικά, όσον αφορά στην σωστή ανάπτυξη των φοινικοειδών απαιτείται ξηρή ατμόσφαιρα, με υψηλές θερμοκρασίες και άφθονο νερό για πότισμα. Από τον Ph. dactylifera, παράγονται οι γνωστοί μας εδώδιμοι καρποί, οι χουρμάδες με την ιδιαίτερα γλυκιά γεύση. Η Χουρµαδιά καλλιεργείται κυρίως στις χώρες της βόρειας Αφρική, στην Μέση Ανατολή και στην Λατινική Αµερική. Στην Ευρώπη εμπορική παραγωγή γίνεται μόνο στην Ισπανία και την Κύπρο, ενώ γίνονται προσπάθειες να καλλιεργηθεί και στην χώρα μας (Κρήτη-Μεσσηνία). Ο φοίνικας Ph. dactylifera μπορεί να φτάσει σε ύψος μέχρι και 25 m. Ο Ph. canariensis είναι πιο χαμηλός φτάνει μέχρι 15-20 m και έχει πιο λεπτό φύλλωμα. O Ph. theophrasti φτάνει σε ύψος τα 15 m και έχει λεπτούς κορμούς με φύλλα μήκους 2-3 m. Είναι δένδρα με σχετικά αργό ρυθμό ανάπτυξης. Ο κορμός είναι ευθύς και κατακόρυφος. Στην κορυφή του κορμού αναπτύσσονται μεγάλα σύνθετα φύλλα, με μήκος από 2-5 μέτρα, ανάλογα το είδος και την ηλικία του φυτού. Οι φοίνικες είναι δίοικα δένδρα, δηλαδή υπάρχουν δένδρα που έχουν μόνο αρσενικά άνθη και δένδρα με μόνο θηλυκά.
Τα άνθη τους είναι μικρά, κίτρινου χρώματος και σχηματίζουν βοτρυώδεις ταξιανθίες, όρθιες ή κρεμαστές, οι οποίες περιβάλλονται από μεγάλη σπάθη. Οι καρποί (χουρμάδες) έχουν μήκος μέχρι 5 cm και δεν είναι εδώδιμοι για όλα τα είδη φοίνικα. Ο φοίνικας δεν είναι απαιτητικό δένδρο, όσον αφορά την ποιότητα και τον τύπο χώματος που φυτεύεται. Παρόλα αυτά εδάφη αμμώδη, πλούσια σε οργανική ουσία, ενισχύουν την ανάπτυξη του φοίνικα. Κατά τη φύτευση των δένδρων καλό είναι να επιλέγονται ηλιαζόμενες θέσεις. Οι φοίνικες χρειάζονται τακτικά ποτίσματα, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Είναι πολύ ανθεκτικά δένδρα τόσο στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού όσο και στην ξηρασία. Είναι όμως σχετικά ευαίσθητα στις χαμηλές θερμοκρασίες. Συνήθως θερμοκρασίες κάτω από -8 οC έχουν ως συνέπεια το πάγωμα των δένδρων. Σκαλίσματα του εδάφους που συνδυάζονται με τακτικές λιπάνσεις, οι οποίες επαναλαμβάνονται κάθε μήνα, έχουν ως αποτέλεσμα την καλύτερη και γρηγορότερη ανάπτυξη των φοινικοειδών. Επιπλέον, η προσθήκη compost εμπλουτίζει το έδαφος και βοηθάει στην καλύτερη και ταχύτερη ανάπτυξη των δένδρων. Οι φοίνικες πολλαπλασιάζονται με το σπόρο τους και με παραφυάδες. Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολος και η σπορά, πραγματοποιείται την άνοιξη. Σε πολλές περιπτώσεις οι φοίνικες πολλαπλασιάζονται από μόνοι τους, από τους πεσμένους στο έδαφος, σπόρους προηγούμενων ετών. Εχθροί και ασθένειες που προσβάλλουν το φοίνικα Το μεγάλο πρόβλημα των φοινίκων είναι η προσβολή από το κόκκινο σκαθάρι (Rhynchophorus ferrugineus, Curculionidae). Είναι ένα επιζήμιο έντομο που τα τελευταία χρόνια έχει καταστρέψει ολοκληρωτικά, πολλά δένδρα και στη χώρας μας. Μεταφέρθηκε στην Ελλάδα από εισαγωγές φοινικοειδών οι οποίες προέρχονταν κυρίως από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το κόκκινο σκαθάρι εισχωρεί και αναπτύσσεται στα εσωτερικά τμήματα των φοινικοειδών από τα οποία και τρέφεται. Συνεχίζει να αναπτύσσεται και να αναπαράγεται μέχρι να καταστρέψει ολοκληρωτικά τα δένδρα, όποτε και μετακινείται σε άλλη κοντινή φοινικιά. Ο εντοπισμός της αρχικής προσβολής είναι δύσκολός, όπως δύσκολη είναι και η αντιμετώπιση του. Χαρακτηριστικό αρχικό σύμπτωμα είναι η μάρανση της κόμης των δένδρων, η οποία παίρνει το σχήμα ομπρέλας. Τα ακμαία (ενήλικα) άτομα του σκαθαριού (αρσενικά και θηλυκά) έχουν κόκκινο-καστανό χρώμα, μήκος σχεδόν 3.5 cm και φέρουν χαρακτηριστικό ρύγχος. Οι προνύμφες του εντόμου είναι ευκέφαλες και άποδες, μήκους σχεδόν 5 cm.
Τα θηλυκά άτομα ωοτοκούν αρκετές εκατοντάδες ωά, σε διάφορα σημεία του φοίνικα. Οι προνύμφες που εκκολάπτονται από αυτά, εισέρχονται εντός των φοινίκων και ορύσσουν στοές. Η ζημιά στα δένδρα προκαλείται από τις προνύμφες, ενώ το έντομο, από το στάδιο του ωού μέχρι να γίνει ακμαίο εντόμου, χρειάζεται σχεδόν 4 μήνες. Η αντιμετώπιση του σκαθαριού είναι δύσκολη και πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο συνεργείο παρουσία γεωπόνου. Αρκετά καλά αποτελέσματα έχει η βιολογική μέθοδος, με τη χρήση εντομοπαθογόνων νηματωδών σκωλήκων. Χρήση στον κήπο : Φυτεύονται κατά μήκος διαδρόμων και πεζοδρομίων δημιουργώντας υπέροχες δενδροστοιχίες, Μεμονωμένα φυτεύονται σε διάφορα σημεία του κήπου, και συνδυάζονται πολύ καλά με τον χλοοτάπητα. Γύρω από τον κορμό μπορεί να δημιουργηθεί κυκλικό παρτέρι με φύτευση εδαφοκαλυπτικών ή άλλων ποωδών φυτών, Φύτευση σε μεγάλα πήλινα φυτοδοχεία και τοποθέτηση σε διάφορα σημεία του κήπου.
Πηγή : http://www.gardenguide.gr/foinikas-kallopistiko/
http://www.krassanakis.gr/Phoenix.htm
Τα άνθη τους είναι μικρά, κίτρινου χρώματος και σχηματίζουν βοτρυώδεις ταξιανθίες, όρθιες ή κρεμαστές, οι οποίες περιβάλλονται από μεγάλη σπάθη. Οι καρποί (χουρμάδες) έχουν μήκος μέχρι 5 cm και δεν είναι εδώδιμοι για όλα τα είδη φοίνικα. Ο φοίνικας δεν είναι απαιτητικό δένδρο, όσον αφορά την ποιότητα και τον τύπο χώματος που φυτεύεται. Παρόλα αυτά εδάφη αμμώδη, πλούσια σε οργανική ουσία, ενισχύουν την ανάπτυξη του φοίνικα. Κατά τη φύτευση των δένδρων καλό είναι να επιλέγονται ηλιαζόμενες θέσεις. Οι φοίνικες χρειάζονται τακτικά ποτίσματα, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες. Είναι πολύ ανθεκτικά δένδρα τόσο στις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού όσο και στην ξηρασία. Είναι όμως σχετικά ευαίσθητα στις χαμηλές θερμοκρασίες. Συνήθως θερμοκρασίες κάτω από -8 οC έχουν ως συνέπεια το πάγωμα των δένδρων. Σκαλίσματα του εδάφους που συνδυάζονται με τακτικές λιπάνσεις, οι οποίες επαναλαμβάνονται κάθε μήνα, έχουν ως αποτέλεσμα την καλύτερη και γρηγορότερη ανάπτυξη των φοινικοειδών. Επιπλέον, η προσθήκη compost εμπλουτίζει το έδαφος και βοηθάει στην καλύτερη και ταχύτερη ανάπτυξη των δένδρων. Οι φοίνικες πολλαπλασιάζονται με το σπόρο τους και με παραφυάδες. Ο πολλαπλασιασμός με σπόρο δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολος και η σπορά, πραγματοποιείται την άνοιξη. Σε πολλές περιπτώσεις οι φοίνικες πολλαπλασιάζονται από μόνοι τους, από τους πεσμένους στο έδαφος, σπόρους προηγούμενων ετών. Εχθροί και ασθένειες που προσβάλλουν το φοίνικα Το μεγάλο πρόβλημα των φοινίκων είναι η προσβολή από το κόκκινο σκαθάρι (Rhynchophorus ferrugineus, Curculionidae). Είναι ένα επιζήμιο έντομο που τα τελευταία χρόνια έχει καταστρέψει ολοκληρωτικά, πολλά δένδρα και στη χώρας μας. Μεταφέρθηκε στην Ελλάδα από εισαγωγές φοινικοειδών οι οποίες προέρχονταν κυρίως από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Το κόκκινο σκαθάρι εισχωρεί και αναπτύσσεται στα εσωτερικά τμήματα των φοινικοειδών από τα οποία και τρέφεται. Συνεχίζει να αναπτύσσεται και να αναπαράγεται μέχρι να καταστρέψει ολοκληρωτικά τα δένδρα, όποτε και μετακινείται σε άλλη κοντινή φοινικιά. Ο εντοπισμός της αρχικής προσβολής είναι δύσκολός, όπως δύσκολη είναι και η αντιμετώπιση του. Χαρακτηριστικό αρχικό σύμπτωμα είναι η μάρανση της κόμης των δένδρων, η οποία παίρνει το σχήμα ομπρέλας. Τα ακμαία (ενήλικα) άτομα του σκαθαριού (αρσενικά και θηλυκά) έχουν κόκκινο-καστανό χρώμα, μήκος σχεδόν 3.5 cm και φέρουν χαρακτηριστικό ρύγχος. Οι προνύμφες του εντόμου είναι ευκέφαλες και άποδες, μήκους σχεδόν 5 cm.
Τα θηλυκά άτομα ωοτοκούν αρκετές εκατοντάδες ωά, σε διάφορα σημεία του φοίνικα. Οι προνύμφες που εκκολάπτονται από αυτά, εισέρχονται εντός των φοινίκων και ορύσσουν στοές. Η ζημιά στα δένδρα προκαλείται από τις προνύμφες, ενώ το έντομο, από το στάδιο του ωού μέχρι να γίνει ακμαίο εντόμου, χρειάζεται σχεδόν 4 μήνες. Η αντιμετώπιση του σκαθαριού είναι δύσκολη και πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο συνεργείο παρουσία γεωπόνου. Αρκετά καλά αποτελέσματα έχει η βιολογική μέθοδος, με τη χρήση εντομοπαθογόνων νηματωδών σκωλήκων. Χρήση στον κήπο : Φυτεύονται κατά μήκος διαδρόμων και πεζοδρομίων δημιουργώντας υπέροχες δενδροστοιχίες, Μεμονωμένα φυτεύονται σε διάφορα σημεία του κήπου, και συνδυάζονται πολύ καλά με τον χλοοτάπητα. Γύρω από τον κορμό μπορεί να δημιουργηθεί κυκλικό παρτέρι με φύτευση εδαφοκαλυπτικών ή άλλων ποωδών φυτών, Φύτευση σε μεγάλα πήλινα φυτοδοχεία και τοποθέτηση σε διάφορα σημεία του κήπου.
Πηγή : http://www.gardenguide.gr/foinikas-kallopistiko/
http://www.krassanakis.gr/Phoenix.htm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου