Ή Γιούκα είναι ενα φυτό που ήρθε στη χώρα μας από το Μεξικό και κυρίευσε σε χρόνο μηδέν τους κήπους και τα μπαλκόνια μας. Είναι ένα από τα καταλληλότερα φυτά για βραχόκηπους και ιδανικός τρόπος για να προσθέσετε μία καλοκαιρινή εξωτική πινελιά σε οποιοδήποτε σημείο του κήπου σας. Αλλωστε αυτός είναι ένας από τους λόγους που έγινε τόσο δημοφιλές και το συναντάμε τόσο συχνά σε club ή δημοτικούς κήπους. Δύο είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν αυτό το φυτό - είναι εξαιρετικά ανθεκτικό και καθόλου απαιτητικό. Μπορείτε να το παραμελήσετε όσο θέλετε, αυτό θα αντέξει ακόμα και όταν εσείς θα λείπετε σε διακοπές. Τα γιούκα αγαπούν κι αντέχουν τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο ακόμα και το μεσημέρι αλλά τα καταφέρνουν αρκετά καλά και σε ημισκιερά μέρη. Ποτίζετέ το περίπου μία φορά την εβδομάδα με λίγο νερό και αραιότερα το χειμώνα. Το χώμα του θα πρέπει να έχει καλή αποστράγγιση γι' αυτό θα ήταν χρήσιμο να προσθέσετε χαλίκι στη βάση της γλάστρας και λίγη άμμο στο χώμα. Τα σκληρά σπαθωτά φύλλα του έχουν κλίση προς τα κάτω και καταλήγουν σε αγκάθια που είναι πολύ μυτερά και μπορεί να σας τραυματίσουν, ιδιαίτερη λοιπόν προσοχή ειδικά όταν σκύβετε να ποτίσετε ή να σκαλίσετε το χώμα του φυτού. Επειδή τα φύλλα του είναι πλατιά και επίπεδα, συγκρατούν εύκολα τη σκόνη γι' αυτό θα πρέπει όταν έχετε την ευκαιρία να ξεπλένετε το φυτό με το λάστιχο ή στη μπανιέρα με το ντους αν διατηρείτε το φυτό σε εσωτερικό χώρο. Εναλλακτικά καθαρίστε τα φύλλα με ένα μαλακό βρεγμένο σφουγγάρι. Όταν το γιούκα φτάσει σε ωριμότητα βγάζει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, σε ταξιανθία, μεγάλα άσπρα και εντυπωσιακά λουλούδια σε σχήμα καμπάνας, ένα θέαμα όμως που δεν βλέπουμε πολύ συχνά. Μπορείτε να πολλαπλασιάσετε το γιούκα όμως η διαδικασία δεν είναι απλή, ειδικά για αρχάριους και μάλλον δεν υπάρχει λόγος να προσπαθήσετε, ειδικά τη στιγμή που είναι πανεύκολο να αγοράσετε νέα γερά φυτά σε οποιοδήποτε φυτώριο και χωρίς μάλιστα να σας στοιχίσει πολύ. Αν θέλετε να ενισχύσετε το ύψος του φυτού σας, μπορείτε να αφαιρείτε μερικά από τα κάτω φύλλα ώστε το φυτό να διοχετεύσει τη δύναμή του στην ανάπτυξη νέων φύλλων. Εχετε όμως υπόψη σας ότι θα έχετε μεν ένα ψηλό φυτό αλλά θα στέκεται πάνω σε ένα γυμνό κορμό και να θυμάστε ότι το γιούκα δεν έχει γρήγορη ανάπτυξη ειδικά το χειμώνα. Αν στην περιοχή σας έχει πάγο ή χιόνι, φροντίστε να καλύψετε το φυτό με πλαστικό έτσι ώστε να το προστατέψετε ή αν δεν προλάβετε να το σκεπάσετε προσπαθήστε να απομακρύνετε όσο χιόνι έχει "κάτσει" πάνω στα φύλλα του.
Λίγες ημέρες με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες δεν θα καταστρέψουν το φυτό σας όμως αν η κακοκαιρία διαρκέσει πολύ θα αρχίσετε να βλέπετε καφέ κηλίδες να σχηματίζονται πάνω στα φύλλα του και θα ήταν καλό να φέρετε το φυτό μέσα στο σπίτι μέχρι η θερμοκρασία να ανέβει στα φυσιολογικά επίπεδα. Τα γιούκα είναι γενικά ανθεκτικά και στις ασθένειες, δεν προσβάλλεται σχεδόν ποτέ από μελίγκρα ή τετράνυχο αλλά μπορεί να δείτε κάποια μικρά έντομα κολλημένα στα νεαρά φύλλα, στην "καρδιά" δηλαδή στο σημείο που ξεκινούν από τον κορμό. Σ' αυτή την περίπτωση θα εντοπίσετε και μία κολλώδη ουσία πάνω στα προσβεβλημένα σημεία. Αν συμβεί αυτό, απομακρύνετε τα έντομα με νερό και καθαρίστε τα φύλλα με βαμβάκι βουτηγμένο σε μπλε οινόπνευμα. Αυτό είναι συνήθως αρκετό για να λυθεί το πρόβλημα, αν όμως χρειαστεί μη διστάσετε να προμηθευτείτε κάτι πιο ισχυρό και αποτελεσματικό από το φυτώριο. Γεμίστε λοιπόν τα μπαλκόνια και τους κήπους με γιούκα, δεν σας ζητούν καμία περιποίηση και γεμίζουν το χώρο σας με πράσινο χρώμα και όνειρα εξωτικών προορισμών. Ειδικά μέσα στο γκρίζο τοπίο των μεγάλων πόλεων που ζούμε οι περισσότεροι, ας φτιάξουμε μικρές πράσινες οάσεις στις βεράντες μας. Τα γιούκα (γένος yucca) είναι ευρέως καλλιεργούμενα φυτά στη χώρα μας και σε μεγάλο μέρος του κόσμου. Εξαιτίας της εξωτικής τους εμφάνισης και των χαμηλών απαιτήσεών τους, έχουν γίνει πολύ δημοφιλή. Μπορούν να φυτευθούν σε γλάστρες, κυρίως ως φυτά εξωτερικου χώρου ή, αν το κλίμα της περιοχής επιτρέπει, στο έδαφος. Είναι μονοκοτυλήδονα φυτά της οικογένειας των αγαυιδών (agavaceae) και της τάξης των ασπαραγωδών (asparagales). Είναι συγγενικά με τις αγαύες (αθάνατοι) και παλαιότερα ήταν ταξινομημένα στους λειριίδες, μαζί με τους κρίνους, τις τουλίπες κ.ά. Κατάγονται από τις θερμές εύκρατες και τροπικές περιοχές των ΗΠΑ, του Μεξικού, της Γουατεμάλας και της Καραϊβικής. Εκεί ζουν σε διάφορα ξηρά περιβάλλοντα, όπως ερήμους, ημιερήμους, ξηρά λιβάδια, ανοιχτά ξηρά δάση, ορεινές περιοχές και παραθαλάσσιες αμμοθήνες. Στις πρώτες αναφορές για τα φυτά αυτά, τα φυτά αυτά συγχέονταν με τη μανιόκα (manihot esculenta), ένα άσχετο φυτό, της οποίας το όνομα στη γλώσσα των Ινδιάνων Καρίμπ είναι γιούκα, απ’όπου κι ο Κάρολος Λινναίος πήρε τ’όνομα για το γένος αυτό κι έτσι το λάθος έμεινε στην ιστορία. Το όνομα του γένους «γιούκα» είναι θηλυκό, γι’αυτό και το σωστότερο είναι να λέμε «η γιούκα» και όχι «ΤΟ ΓΙΟΎΚΑ», αλλά και αυτός ο τύπος μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Διακρίνονται εύκολα από τη χαρακτηριστική μορφή τους.
Τα περισσότερα είδη αποτελούνται από ένα μέτριο ή ψηλό, παχύ κορμό με τραχύ φλοιό και με μερικές διακλαδώσεις, ο οποίος καλύπτεται σε μεγάλο μέρος από ρόδακες σκληρών, αιχμηρών, συνήθως κρεμαστών, ινωδών φύλλων, που μπορεί να έχουν λεία, πριονωτή ή ινώδη περιφέρεια. Ωστόσο υπάρχουν και είδη με πολύ κοντό ή καθόλου εμφανή κορμό. Τα φυτά στηρίζονται μ’ένα εκτεταμένο ριζικό σύστημα αποτελούμενο από βαθιές, πολύ σκληρές ρίζες. Αν και είναι μονοκοτυλήδονα, έχουν την ικανότητα, όπως και μερικά άλλα, π.χ. οι αγαύες, οι αλόες, οι δράκαινες κ.ά., να αυξάνουν κατά πάχος τους βλαστούς τους. Ο βλαστός εξωτερικά περιβάλλεται από σκληρό, τραχύ φλοιό κι εσωτερικά είναι συμπαγής, ινώδης και αποθηκεύει νερό. Τα άνθη τους είναι οργανωμένα κατά φόβες σε βλαστούς στην κορυφή των φυτών. Είναι κωδωνόσχημα και συνήθως λευκά. Οι καρποί είναι συνήθως ξηροί και μπορεί να είναι είτε ρηκτοί είτε άρρηκτοι. Μετά από την ανθοφορία, η ανάπτυξη ξεκινά με νέο βλαστό δίπλα από την κορυφή. Λίγα είδη, όπως το yucca peninsularis, είναι μονόκαρπα, δηλαδή πεθαίνουν μετά την ανθοφορία και την καρποφορία. Άνθη συνήθως δεν παρατηρούνται σε συνθήκες καλλιέργειας γιατί τα φυτά θα πρέπει να φτάσουν σε μεγάλη ηλικία για ν’ανθίσουν και πάλι αυτό δε γίνεται πάντα. Σε κλίματα παρόμοια με το φυσικό τους είναι πιο πιθανό ν’ανθίσουν. Το σύστημα επικονίασης αυτών των φυτών είναι πολύ ειδικευμένο. Πεταλούδες της οικογένειας των προδοξιδών (prodoxidae) μεταφέρουν τη γύρη από τους στήμονες ενός άνθους στο στίγμα ενός άλλου και συγχρόνως γεννούν ένα αβγό. Η προνύμφη τρέφεται από τους σπόρους, αλλά πάντα μένουν αρκετοί για τη διαιώνιση του είδους. Γι’αυτό το λόγο, έξω από τη φυσική τους εξάπλωση η παραγωγή σπόρων είναι δύσκολη, αλλά ο πολλαπλασιασμός πάλι είναι δυνατός. Τα φυτά αυτά έχουν πολύ λίγες απαιτήσεις όσον αφορά την καλλιέργειά τους. Ευδοκιμούν σε θέση μ’έντονο ήλιο, όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες την ημέρα και καλοκαιρινή ζέστη, αν και μπορούν ν’αναπτυχθούν και σ’ελαφριά ημισκιά. Προτιμούν αμμώδες χώμα με ph από 6,1 (ελαφρώς όξινο) έως 8,5 (αλκαλικό), αν και έχω δει γιούκα ν’αναπτύσσονται αρκετά καλά και σε αργιλώδες χώμα. το πότισμα θα πρέπει να γίνεται μόνο αν το χώμα έχει στεγνώσει καλά από το προηγούμενο. Τα γιούκα είναι πολύ ανθεκτικά στην ξηρασία. Κατά την περίοδο ανάπτυξης, τα φυτά αυτά θα πρέπει να λιπαίνονται με λίπασμα βραδείας αποδέσμευσης ή περιοδικά με υγρό λίπασμα. Αν το κλίμα της περιοχής σας είναι ξηρό και ζεστό το καλοκαίρι με σχετικά ελαφρύ χειμώνα, μπορείτε να φυτέψετε γιούκα και στο έδαφος.
Δεν έχουν πρόβλημα με τον αέρα. Τα περισσότερα καλλιεργούμενα είδη αντέχουν ελαφρυές παγωνιές για μικρό χρονικό διάστημα, με θερμοκρασίες ανάμεσα στους -4 – -12 βαθμούς, ανάλογα με το είδος. Αν πρόκειται να κάνει παρατεταμένο κρύο, θα πρέπει να μεταφέρετε τα φυτά σε πιο προστατευμένη θέση ή να τα καλύψετε με κάτι. Μερικά είδη αντέχουν σε πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες, π.χ. το yucca glauca μπορεί ν’αντέξει θερμοκρασίες κάτω από τους -20 βαθμούς Κελσίου. Εγώ τη μόνη «καταστροφή» που είχα από παγωνιά ήταν πριν μερικά χρόνια η καταστροφή του μισού φύλλου της κορυφής σ’ένα φυτό. Επειδή τα φύλλα των φυτών αυτών είναι πλατιά, πάνω τους επικάθεται πολύ σκόνη, γι’αυτό είναι καλό πού και πού να τα βρέχετε ώστε να καθαριστούν. Επίσης, όσο το φυτό αναπτύσσεται, μερικά απ’τα κατώτερα φύλλα μπορεί να ξεραθούν. Εγώ τα κόβω ολόκληρα. Άλλοι τα κόβουν με ψαλίδι από τη βάση τους, ενώ άλλοι τ’αφήνουν ως έχουν. Θα πρέπει ακόμα να προσέχετε πολύ όταν περιποιείστε αυτό το φυτό, γιατί τα φύλλα του είναι ιδιαίτερα αιχμηρά και μπορεί να σας τραυματίσουν. Μερικοί κόβουν τις αιχμηρές άκρες με ψαλίδι, αλλά έτσι καταστρέφεται η φυσική εμφάνιση του φυτού. Τα γιούκα συχνά καλλιεργούνται και σ’εσωτερικό χώρο, αλλά τότε αποκτούν πιο ασθενική εμφάνιση, ο κορμός τους γίνεται λεπτός και λείος, έχουν μαλακά φύλλα και η ανάπτυξή τους είναι αρκετά αργή. Σε τέτοιες συνθήκες, χρειάζονται ένα πολύ φωτεινό μέρος για να επιβιώσουν.
Πηγή : https://bolko.wordpress.com/2011/04/18/γιούκα/
http://www.valentine.gr/yucca_gr.php
Λίγες ημέρες με πολύ χαμηλές θερμοκρασίες δεν θα καταστρέψουν το φυτό σας όμως αν η κακοκαιρία διαρκέσει πολύ θα αρχίσετε να βλέπετε καφέ κηλίδες να σχηματίζονται πάνω στα φύλλα του και θα ήταν καλό να φέρετε το φυτό μέσα στο σπίτι μέχρι η θερμοκρασία να ανέβει στα φυσιολογικά επίπεδα. Τα γιούκα είναι γενικά ανθεκτικά και στις ασθένειες, δεν προσβάλλεται σχεδόν ποτέ από μελίγκρα ή τετράνυχο αλλά μπορεί να δείτε κάποια μικρά έντομα κολλημένα στα νεαρά φύλλα, στην "καρδιά" δηλαδή στο σημείο που ξεκινούν από τον κορμό. Σ' αυτή την περίπτωση θα εντοπίσετε και μία κολλώδη ουσία πάνω στα προσβεβλημένα σημεία. Αν συμβεί αυτό, απομακρύνετε τα έντομα με νερό και καθαρίστε τα φύλλα με βαμβάκι βουτηγμένο σε μπλε οινόπνευμα. Αυτό είναι συνήθως αρκετό για να λυθεί το πρόβλημα, αν όμως χρειαστεί μη διστάσετε να προμηθευτείτε κάτι πιο ισχυρό και αποτελεσματικό από το φυτώριο. Γεμίστε λοιπόν τα μπαλκόνια και τους κήπους με γιούκα, δεν σας ζητούν καμία περιποίηση και γεμίζουν το χώρο σας με πράσινο χρώμα και όνειρα εξωτικών προορισμών. Ειδικά μέσα στο γκρίζο τοπίο των μεγάλων πόλεων που ζούμε οι περισσότεροι, ας φτιάξουμε μικρές πράσινες οάσεις στις βεράντες μας. Τα γιούκα (γένος yucca) είναι ευρέως καλλιεργούμενα φυτά στη χώρα μας και σε μεγάλο μέρος του κόσμου. Εξαιτίας της εξωτικής τους εμφάνισης και των χαμηλών απαιτήσεών τους, έχουν γίνει πολύ δημοφιλή. Μπορούν να φυτευθούν σε γλάστρες, κυρίως ως φυτά εξωτερικου χώρου ή, αν το κλίμα της περιοχής επιτρέπει, στο έδαφος. Είναι μονοκοτυλήδονα φυτά της οικογένειας των αγαυιδών (agavaceae) και της τάξης των ασπαραγωδών (asparagales). Είναι συγγενικά με τις αγαύες (αθάνατοι) και παλαιότερα ήταν ταξινομημένα στους λειριίδες, μαζί με τους κρίνους, τις τουλίπες κ.ά. Κατάγονται από τις θερμές εύκρατες και τροπικές περιοχές των ΗΠΑ, του Μεξικού, της Γουατεμάλας και της Καραϊβικής. Εκεί ζουν σε διάφορα ξηρά περιβάλλοντα, όπως ερήμους, ημιερήμους, ξηρά λιβάδια, ανοιχτά ξηρά δάση, ορεινές περιοχές και παραθαλάσσιες αμμοθήνες. Στις πρώτες αναφορές για τα φυτά αυτά, τα φυτά αυτά συγχέονταν με τη μανιόκα (manihot esculenta), ένα άσχετο φυτό, της οποίας το όνομα στη γλώσσα των Ινδιάνων Καρίμπ είναι γιούκα, απ’όπου κι ο Κάρολος Λινναίος πήρε τ’όνομα για το γένος αυτό κι έτσι το λάθος έμεινε στην ιστορία. Το όνομα του γένους «γιούκα» είναι θηλυκό, γι’αυτό και το σωστότερο είναι να λέμε «η γιούκα» και όχι «ΤΟ ΓΙΟΎΚΑ», αλλά και αυτός ο τύπος μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Διακρίνονται εύκολα από τη χαρακτηριστική μορφή τους.
Τα περισσότερα είδη αποτελούνται από ένα μέτριο ή ψηλό, παχύ κορμό με τραχύ φλοιό και με μερικές διακλαδώσεις, ο οποίος καλύπτεται σε μεγάλο μέρος από ρόδακες σκληρών, αιχμηρών, συνήθως κρεμαστών, ινωδών φύλλων, που μπορεί να έχουν λεία, πριονωτή ή ινώδη περιφέρεια. Ωστόσο υπάρχουν και είδη με πολύ κοντό ή καθόλου εμφανή κορμό. Τα φυτά στηρίζονται μ’ένα εκτεταμένο ριζικό σύστημα αποτελούμενο από βαθιές, πολύ σκληρές ρίζες. Αν και είναι μονοκοτυλήδονα, έχουν την ικανότητα, όπως και μερικά άλλα, π.χ. οι αγαύες, οι αλόες, οι δράκαινες κ.ά., να αυξάνουν κατά πάχος τους βλαστούς τους. Ο βλαστός εξωτερικά περιβάλλεται από σκληρό, τραχύ φλοιό κι εσωτερικά είναι συμπαγής, ινώδης και αποθηκεύει νερό. Τα άνθη τους είναι οργανωμένα κατά φόβες σε βλαστούς στην κορυφή των φυτών. Είναι κωδωνόσχημα και συνήθως λευκά. Οι καρποί είναι συνήθως ξηροί και μπορεί να είναι είτε ρηκτοί είτε άρρηκτοι. Μετά από την ανθοφορία, η ανάπτυξη ξεκινά με νέο βλαστό δίπλα από την κορυφή. Λίγα είδη, όπως το yucca peninsularis, είναι μονόκαρπα, δηλαδή πεθαίνουν μετά την ανθοφορία και την καρποφορία. Άνθη συνήθως δεν παρατηρούνται σε συνθήκες καλλιέργειας γιατί τα φυτά θα πρέπει να φτάσουν σε μεγάλη ηλικία για ν’ανθίσουν και πάλι αυτό δε γίνεται πάντα. Σε κλίματα παρόμοια με το φυσικό τους είναι πιο πιθανό ν’ανθίσουν. Το σύστημα επικονίασης αυτών των φυτών είναι πολύ ειδικευμένο. Πεταλούδες της οικογένειας των προδοξιδών (prodoxidae) μεταφέρουν τη γύρη από τους στήμονες ενός άνθους στο στίγμα ενός άλλου και συγχρόνως γεννούν ένα αβγό. Η προνύμφη τρέφεται από τους σπόρους, αλλά πάντα μένουν αρκετοί για τη διαιώνιση του είδους. Γι’αυτό το λόγο, έξω από τη φυσική τους εξάπλωση η παραγωγή σπόρων είναι δύσκολη, αλλά ο πολλαπλασιασμός πάλι είναι δυνατός. Τα φυτά αυτά έχουν πολύ λίγες απαιτήσεις όσον αφορά την καλλιέργειά τους. Ευδοκιμούν σε θέση μ’έντονο ήλιο, όσο το δυνατόν περισσότερες ώρες την ημέρα και καλοκαιρινή ζέστη, αν και μπορούν ν’αναπτυχθούν και σ’ελαφριά ημισκιά. Προτιμούν αμμώδες χώμα με ph από 6,1 (ελαφρώς όξινο) έως 8,5 (αλκαλικό), αν και έχω δει γιούκα ν’αναπτύσσονται αρκετά καλά και σε αργιλώδες χώμα. το πότισμα θα πρέπει να γίνεται μόνο αν το χώμα έχει στεγνώσει καλά από το προηγούμενο. Τα γιούκα είναι πολύ ανθεκτικά στην ξηρασία. Κατά την περίοδο ανάπτυξης, τα φυτά αυτά θα πρέπει να λιπαίνονται με λίπασμα βραδείας αποδέσμευσης ή περιοδικά με υγρό λίπασμα. Αν το κλίμα της περιοχής σας είναι ξηρό και ζεστό το καλοκαίρι με σχετικά ελαφρύ χειμώνα, μπορείτε να φυτέψετε γιούκα και στο έδαφος.
Δεν έχουν πρόβλημα με τον αέρα. Τα περισσότερα καλλιεργούμενα είδη αντέχουν ελαφρυές παγωνιές για μικρό χρονικό διάστημα, με θερμοκρασίες ανάμεσα στους -4 – -12 βαθμούς, ανάλογα με το είδος. Αν πρόκειται να κάνει παρατεταμένο κρύο, θα πρέπει να μεταφέρετε τα φυτά σε πιο προστατευμένη θέση ή να τα καλύψετε με κάτι. Μερικά είδη αντέχουν σε πολύ χαμηλότερες θερμοκρασίες, π.χ. το yucca glauca μπορεί ν’αντέξει θερμοκρασίες κάτω από τους -20 βαθμούς Κελσίου. Εγώ τη μόνη «καταστροφή» που είχα από παγωνιά ήταν πριν μερικά χρόνια η καταστροφή του μισού φύλλου της κορυφής σ’ένα φυτό. Επειδή τα φύλλα των φυτών αυτών είναι πλατιά, πάνω τους επικάθεται πολύ σκόνη, γι’αυτό είναι καλό πού και πού να τα βρέχετε ώστε να καθαριστούν. Επίσης, όσο το φυτό αναπτύσσεται, μερικά απ’τα κατώτερα φύλλα μπορεί να ξεραθούν. Εγώ τα κόβω ολόκληρα. Άλλοι τα κόβουν με ψαλίδι από τη βάση τους, ενώ άλλοι τ’αφήνουν ως έχουν. Θα πρέπει ακόμα να προσέχετε πολύ όταν περιποιείστε αυτό το φυτό, γιατί τα φύλλα του είναι ιδιαίτερα αιχμηρά και μπορεί να σας τραυματίσουν. Μερικοί κόβουν τις αιχμηρές άκρες με ψαλίδι, αλλά έτσι καταστρέφεται η φυσική εμφάνιση του φυτού. Τα γιούκα συχνά καλλιεργούνται και σ’εσωτερικό χώρο, αλλά τότε αποκτούν πιο ασθενική εμφάνιση, ο κορμός τους γίνεται λεπτός και λείος, έχουν μαλακά φύλλα και η ανάπτυξή τους είναι αρκετά αργή. Σε τέτοιες συνθήκες, χρειάζονται ένα πολύ φωτεινό μέρος για να επιβιώσουν.
Πηγή : https://bolko.wordpress.com/2011/04/18/γιούκα/
http://www.valentine.gr/yucca_gr.php
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου