Το έλατο είναι ένα είδος αειθαλούς κωνοφόρου δέντρου, με καταγωγή από την Β. Αμερική και την Β. Ευρώπη, αρκετά παρεξηγημένο όλα αυτά τα χρόνια εξαιτίας κάποιων συγκεκριμένων χαρακτηριστικών του, παρόλη τη δύναμη, την ομορφιά και την μεγαλοπρέπεια που εκπέμπει η αρχική του εικόνα. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της ορεινής χλωρίδας σε όλα τα σημεία του πλανήτη και ανήκει σε μια ευρύτερη οικογένεια που περιλαμβάνει συνολικά 230 ποικιλίες, εκ των οποίων δυστυχώς μόνο οι 60 μπορούν να ευδοκιμήσουν στη χώρα μας. Το εύκρατο κλίμα της Ελλάδας με τις αυξημένες τιμές στις καλοκαιρινές θερμοκρασίες και την υγρασία και τις αντίστοιχες χειμωνιάτικες συνθήκες αρκετά ήπιες, δεν αφήνει και πολλά περιθώρια στο καλλίγραμμο αυτό κωνοφόρο δέντρο με το πυραμιδοειδές σχήμα και τα βελονόληκτα κλαδιά του να αναπτυχθεί σωστά και γρήγορα. Ωστόσο 5 εκπρόσωποι του είδους φαίνεται πως τα καταφέρνουν πολύ καλά, διατηρώντας τα βασικά χαρακτηριστικά της αργής αλλά σταθερής εξέλιξης, της αντοχής, της ανθεκτικότητας και του κωνικού σχήματος, προσαρμόζοντας τα στις εκάστοτε κλιματολογικές αλλαγές που θα προκύψουν, με τελικό αποτέλεσμα θεαματικότερο από το αναμενόμενο. Πρόκειται για το abies cephalonica, το abies nordmanniana, το abies koreana, το abies concolor και το abies pinsapo. Το abies cephalonica, πρώτο στην λίστα, είναι το αμιγώς ελληνικό έλατο με καταγωγή από την Πελοπόννησο και την Κεφαλλονιά, από όπου πήρε και το όνομα του με τους πληθυσμούς του στο νησί να διατηρούν λόγω της γεωγραφικής απομόνωσης την αυθεντική τους ταυτότητα. Η κεφαλληνιακή ελάτη εμφανίζεται και στην Χαλκιδική, καλύπτοντας την ενδοχώρα της από το υψόμετρο των 800μ και πάνω με δέντρα μεσαίου μεγέθους με ύψος από 25μ εως 35μ περίπου και διάμετρο κορμού μέχρι τα 2μ που διαθέτουν πυκνά κλαδιά με γυαλιστερές σκούρου πράσινου χρώματος επίπεδες βελόνες.
Το αργής ανάπτυξης αυτό δέντρο έχει δύο πολύ σοβαρά πλεονεκτήματα σε σχέση με τα υπόλοιπα: το πρώτο αφορά την ποιότητα της ξυλείας του, που είναι πολύ υψηλή και εφαρμόζεται σε οικοδομικές και ναυπηγικές εργασίες, και το δεύτερο σχετίζεται με την προσαρμοστικότητα του σε θερμά κλίματα και αυξημένη θερμοκρασία εδάφους που έχει πολύ ελαστικά όρια. Ένα μικρό μυστικό για τη ασφαλή του διαβίωση αποτελεί η μερική προστασία του την Άνοιξη από πιθανό καθυστερημένο παγετό λόγω του γεγονότος ότι είναι η μοναδική ποικιλία που αναπτύσσει τόσο νωρίς τα νεαρά του φύλλα. Σε άμεση σχέση το abies nordmanniana διαθέτει και αυτό μέτρια ανάπτυξη εως 20μ περίπου, συμμετρικό σχήμα, μαλακές σκούρες πράσινες βελόνες και λείο, ανοιχτό γκρί κορμό. Είναι γνωστό και σαν έλατο του Καυκάσου, διότι προέρχεται από τις περιοχές της Αρμενίας, της Γεωργίας και της Ν. Ρωσίας, όπου έχει ευρύτατη χρήση σε οικοδομές αλλά και στην παραγωγή χαρτικής ύλης. Η ανθεκτικότητα του είναι παρόμοια με εκείνη της κεφαλληνιακής ελάτης, ενώ και τα δύο είδη διαθέτουν πλούσια πυκνά φυλλώματα. Το τρίτο είδος, το abies koreana, είναι σίγουρα πολύ ανθεκτικότερο από τα δύο προηγούμενα, όμως σε μικρότερες διαστάσεις, αφού το τελικό του ύψος δεν ξεπερνά τα 10μ. Με καταγωγή από την μακρινή Κορέα, το εντυπωσιακό αυτό δέντρο μεγαλοπρεπέστατο και πανέμορφο έχει πολύ αργή ανάπτυξη και διαθέτει πολύ χαρακτηριστικού σχήματος και χρώματος κώνους. Φυτεύεται από το υψόμετρο των 1000μ και πάνω και διατηρεί το άψογα συμμετρικό πυραμιδοειδές σχήμα του για πάντα. Σε αυτήν του την ιδιαιτερότητα οφείλεται και το βραβείο που απέσπασε η ποικιλία Silberlocke σε ανάλογο διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε για αυτόν τον λόγο. Τέταρτον, η καθαρά αμερικάνικη εκδοχή του είδους, το abies concolor, είναι ένα έλατο παρόμοιας φυσιολογίας με το κορεάτικο που ζεί και αναπτύσσεται στις βόρειες περιοχές της Αμερικής και διαθέτει απίστευτα όρια αντοχής στο κρύο τα οποία ξεπερνούν τους -25 και φτάνουν εως τους -30 με -40 βαθμούς Κελσίου.
Όπως και το κορεάτικο, παρουσιάζει απόλυτη εμφάνιση με συμμετρικό, πυραμιδοειδές σχήμα και ξεχωριστούς διακοσμητικούς κώνους. Ακολουθεί πολύ αργό ρυθμό ανάπτυξης και διακρίνεται από τα υπόλοιπα είδη για την μεγάλη διάμετρο που αποκτά με τα χρόνια και για τις ανοιχτού πράσινου ή γαλάζιου χρώματος βελόνες του. Για αυτό και ονομάζεται και λευκό έλατο ή αλλιώς έλατο της Αμερικής, συνδυάζοντας τη δύναμη με την ομορφιά και την χρηστικότητα. Τέλος πέμπτο και τελευταίο είναι το ισπανικό έλατο, το abies pinsapo, με καταγωγή από την Ισπανία και το Μαρόκο. Τα χαρακτηριστικά του συμπίπτουν με εκείνα των δύο πρώτων με τη διαφορά ότι περνώντας τα χρόνια, το δέντρο δεν αποκτά το ανάλογο ύψος και έτσι αποδομείται το αρχικό κωνικό του σχήμα, χάνοντας αρκετά από την εμφάνισή και την ευρωστία του. Ευτυχώς, το υπέροχου γαλάζιου χρώματος φύλλωμα και τα ευέλικτα όρια της αντοχής του μας αποζημιώνουν και με το παραπάνω. Φυτεύεται σε όλα τα εδάφη με υψόμετρο από 900 εως 1700μ χωρίς κανένα πρόβλημα. Το έλατο είναι μία καταπληκτική περίπτωση δέντρου. Είναι πολυχρηστικό, σαν ελβετικός σουγιάς. Μπορείς να το χρησιμοποιήσεις σε ένα κάρο κηπουρικές περιστάσεις: Το αγοράζεις σε μία μεγάλη γλάστρα, από αυτές τις μαύρες με τα χερουλάκια. Το έχεις για μερικά χρόνια στο μπαλκόνι σου και το καμαρώνεις. Τι; Μόνο το καμαρώνεις; Παίρνεις δυο εξάδες μπάλες χρυσαφένιες και μία σειρά λαμποκοπίζοντα φωτάκια, και το στολίζεις τα Χριστούγεννα. Και το βάζεις μπροστά στην μπαλκονόπορτα και το χαζεύεις από μέσα και είσαι πολύ ευτυχισμένος και δίνεις φιλιά κάτω από γκι και τρως κουραμπιέδες. Και κάνεις κι άλλα πράγματα Χριστουγεννιάτικης θαλπωρής. Σκέψου πόσο καλή ιδέα είναι, από το να πάρεις πλαστικό, κρύο και απρόσωπο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Μετά από λίγα χρόνια θα μεγαλώσει και δε θα μπορεί να ζει άλλο μέσα στη γλάστρα.
Τι κάνεις; Το φυτεύεις στο χώμα. Αν δε βρίσκεις πού, σκέψου εναλλακτικές λύσεις: το χαρίζεις σε κάποιον με κήπο, το φυτεύεις στο άδειο παρτέρι της πολυκατοικίας ή στο παρκάκι της γειτονιάς που έχει να δει ζωντανό φυτό από τότε που η ζούγκλα ήταν γλάστρα. Όπου το φυτέψεις πρέπει να θυμάσαι να το ποτίζεις και να το επισκέπτεσαι. Αλλιώς θα τα πάρει στο κρανίο το έλατο και θα σε διαγράψει από φίλο του. Αν έχεις κήπο, το φυτεύεις κατευθείαν στο κήπο σου, σε ένα σημείο με ανοιχτωσιά. Δε το στριμώχνεις σε γωνίες, ανάμεσα σε άλλα δέντρα, κολλητά στον τοίχο. Το ελάτο μεγαλώνει σε ύψος, αλλά και απλώνει τα κλαδιά σου και σε πλάτος. Δεν είναι λεύκη να παίρνει μόνο μπόι. Ας είναι στα πρώτα χρόνια του προστατευμένο από τον καυτό ήλιο. Αν το πάρεις πολύ μικρό, το προστατεύεις όπως κάνουν κάτι φίλοι στο Ουζμπεκιστάν στα νεαρά ελατάκια το καλοκαίρι. Αν είσαι πάρα πολύ πλούσιος και έχεις έναν κήπο ίσα με γήπεδο ολυμπιακών διαστάσεων, μπορείς να φτιάξεις και ολόκληρη δενδροστοιχία με ελατάκια. Τα πιο συνηθισμένα ελατάκια που θα βρεις στα φυτώρια είναι τα κλασικά πράσινα που ξέρεις από μικρό παιδί. Όλα θα σου φαίνονται ίδια, αλλά μπορεί να είναι διάφορα είδη, όπως Abies cephalonica, Abies nordmanniana, Abies borisii- regis. Το όνομα δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς μοιάζουν αρκετά, κοστίζουν περίπου το ίδιο και θέλουν την ίδια φροντίδα. Με περίπου 60-80 ευρώ αγοράζεις ένα από τα παραπάνω στο ύψος σου και ίσως λίγο πιο ψηλό. Η μεγάλη διαφορά είναι στο άλλο το έλατο, το μπλε έλατο (Abies pungens ‘Hoopsii’). Αυτό είναι πιο ακριβό από τα άλλα, το βρίσκεις με περίπου 150 ευρώ, και οι βελόνες του έχουν γλαυκό χρώμα. Είναι πολύ ιδιαίτερο έλατο. Θα σε συναρπάσει. Θα καταπλήξει τα πλήθη. Θα κάνει τον γείτονα να βγάλει καντήλες.
Πηγή : http://www.kipologio.gr/konofora-elato/
http://www.fytoriakentia.gr/index.php?option=com_k2&view=item&id=353:ο-θησαυρός-του-χειμώνα-το-έλατο-και-οι-ποικιλίες-του&Itemid=28
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου