Το δενδρολίβανο (Απόσπληνος), γνωστό και ως αρισμαρί, στην Κύπρο είναι γνωστό με το όνομα λασμαρί, είναι αρωματικός, αειθαλής θάμνος ο οποίος ανήκει στο γένος Ροσμαρίνος και στην οικογένεια των Χειλανθών. Tο γένος Rosmarinus περιλαμβάνει, εκτός του γνωστού (R. officinalis) που αναφέρεται και ως λιβανωτίς (Διοσκ.) και ως δενδρολίβανον το φαρμακευτικόν, και μερικά άλλα είδη, μεταξύ των οποίων και τα ακόλουθα: Ροσμαρίνος ο εριοκάλυξ (R. eriocalyx) και Ροσμαρίνος ο γναφαλώδης (R. tomentosus). Η λατινική ονομασία του φυτού Rosmarinus σημαίνει δροσιά της θάλασσας και είναι σύνθετη από τις λέξεις ros (δροσιά) και marinus (θαλάσσιος), γιατί πιστευόταν ότι το φυτό μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς πότισμα, αρκούμενο μόνο στην υγρασία που έρχεται από τη θάλασσα. Γνωστό φυτό στην αρχαιότητα όταν οι Αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν σε διάφορες θρησκευτικές τελετές και γιορτές, σε στολισμούς κτηρίων, ναών και ως καύσιμο για θυμίαμα. Η καταγωγή του είναι από τις περιοχές της Μεσογείου αλλά σήμερα εκτός από τις περιοχές αυτές καλλιεργείται ως καλλωπιστικό για τα ωραία κυανά άνθη του σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και τις εύκρατες περιοχές της Αμερικής. Περιέχει τανίνη και αιθέριο έλαιο, το οποίο εξάγεται με απόσταξη κυρίως από τις κορυφές των ανθοφόρων βλαστών. Τα άνθη του προτιμώνται από τις μέλισσες και γίνονται πηγή για την παραγωγή μελιού.
Είναι πυκνόφυλλος και πολύκλαδος θάμνος με ύψος που δε ξεπερνά τα 2 μέτρα. Τα φύλλα του είναι δερματώδη, μικρά , γραμμοειδή και μοιάζουν με πευκοβελόνες. Η πάνω επιφάνεια των φύλλων έχει χρώμα σκούρο πράσινο και η κάτω επιφάνεια είναι ελαφρώς χνουδωτή με χρώμα λευκό ή αχνά γκριζωπό. Τα άνθη βρίσκονται κατά ομάδες και βγαίνουν στις μασχάλες των φύλλων. Το χρώμα τους είναι μοβ, κυανόλευκο ή και λευκό. Δεν έχει ιδιαίτερη ανάγκη από πότισμα και μπορεί να φυτρώσει και σε βραχώδεις ορεινές περιοχές. Οι βλαστοί έχουν ένα ευχάριστο άρωμα που μοιάζει με αυτό του τσαγιού και η γεύση τους είναι ελαφρώς πικρή και λίγο καυτερή. Το δεντρολίβανο αποτελούσε ένα εξαιρετικό καρύκευμα και φυσικό φάρμακο για χιλιετίες. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε η πεποίθηση ότι τονώνει και ενισχύει τη μνήμη, κάτι που πιστεύεται ακόμα και σήμερα στην παραδοσιακή ιατρική. Οι μαθητές στην αρχαία Ελλάδα τοποθετούσαν στα μαλλιά τους ένα κλωνάρι δεντρολίβανο κατά τη διάρκεια του διαβάσματος και επιπλέον οι αρχαίοι Έλληνες το τοποθετούσαν στον τάφο του νεκρού, ως ένδειξη μνήμης. Οι αρχαίοι Έλληνες το θεωρούσαν δώρο της θεάς Αφροδίτης στους ανθρώπους και διακοσμημένα αγάλματα των Θεών με αυτό. Οι Ρωμαίοι, κατά τη διάρκεια θρησκευτικών τελετών, κρατούσαν πάντα ένα κλαδί δενδρολίβανο, διότι θεωρούσαν ότι εξασφαλίζουν ευλογημένη ζωή και ειρήνη μετά το θάνατο. Για τον Χριστιανισμό, θεωρήθηκε ως ιερό φυτό με το οποίο εκτελούνται οι αγιασμοί των υδάτων. Για πρώτη φορά εξάγεται τον 14ο αιώνα, όπου το έλαιο του χρησιμοποιήθηκε για να κάνουν στην Βασίλισσα της Ουγγαρίας ένα πολύ δημοφιλές καλλυντικό. Το δενδρολίβανο απαιτεί ήλιο και για τον λόγο αυτό οι γραμμές της καλλιέργειας θα πρέπει να είναι προσανατολισμένες από την ανατολική προς την δυτική πλευρά του αγρού. Σε κεκλιμένα εδάφη ο προσανατολισμός της καλλιέργειας θα πρέπει να γίνεται με νοτιοδυτική κατεύθυνση. Το δενδρολίβανο δεν αναπτύσσεται καλά σε βαριά αργιλώδη εδάφη. Εάν το ποσοστό αργίλου είναι πολύ υψηλό απαιτείται η διόρθωση της δομής του εδάφους με προσθήκη φυσικού υλικού κατάλληλης κοκκομετρίας. Επίσης προσθήκη οργανικών σκευασμάτων θα λειτουργήσουν ευεργετικά για την καλλιέργεια. Αυτό που πρέπει να έχουμε κατά νου είναι ότι αρωματικά φυτά που καλλιεργούνται σε εδάφη που κατεργάζονται και βελτιώνονται με ορθές φυσικές πρακτικές βελτίωσης αποδίδουν αιθέρια έλαια υψηλής ποιότητας και μεγάλης ζήτησης σε παγκόσμιο επίπεδο. Μια βασική εφαρμογή λιπασμάτων που περιέχουν άζωτο, φώσφορο, κάλιο και θείο μπορεί και πρέπει να εφαρμόζεται ετησίως, σύμφωνα πάντα με τα αποτελέσματα ανάλυσης του εδάφους. Το δενδρολίβανο ανταποκρίνεται καλά σε πρόσθετες προσθήκες αζώτου όταν αυτές γίνονται μετά από κάθε συγκομιδή για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Το δενδρολίβανο είναι ευάλωτο στον τετράνυχο, στις αφίδες, σε διάφορους αλευρώδεις και στους θρύπες. Προβλήματα μυκητιάσεων ενδέχεται να προκύψουν όταν τα φυτά αρδεύονται με ποσότητα νερού μεγαλύτερη από αυτή που πραγματικά χρειάζεται η καλλιέργεια. Ωίδιο και σηψιρριζίες εμφανίζονται όταν το έδαφος είναι πολύ υγρό και δεν στραγγίζει. Στην καλλιέργεια του δενδρολίβανου συνήθως έχουμε μια ή δύο συγκομιδές το έτος, ανάλογα με τις συνθήκες και ανάλογα με το αν η συλλογή του γίνεται για παραγωγή ξηρής δρόγης ή για την παραγωγή αιθέριου ελαίου.
Τόσο φρέσκα όσο και τα αποξηραμένα φύλλα του, χρησιμοποιούνται στην παραδοσιακή κουζίνα. Έχουν μια πικρή, στυφή γεύση και αρωματίζουν εξαιρετικά τα φαγητά, όπως το ψωμί, το μοσχάρι, το αρνί, το κυνήγι, το ψάρι, τα θαλασσινά, τις ομελέτες, τις σούπες, τις σάλτσες και τα λαχανικά. Ξεπλύνετε το δεντρολίβανο κάτω από δροσερό τρεχούμενο νερό και στεγνώστε το. Οι περισσότερες συνταγές απαιτούν τα φύλλα του δενδρολίβανου, τα οποία μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα από το στέλεχος. Εναλλακτικά, μπορείτε να προσθέσετε ολόκληρο το κλαδάκι σε σούπες, μαγειρευτά ή κρεατικά και στη συνέχεια, να το αφαιρέσετε πριν το σερβίρισμα. Το έλαιο του δεντρολίβανου, το οποίο είναι πλούσιο σε φαινολικά συστατικά, όπως τα φαινολικά οξέα και τα φλαβονοειδή, χρησιμοποιείται στη βιομηχανία τροφίμων και καλλυντικών, καθώς και στην αρωματοθεραπεία. Χρησιμοποιείται για αρωματικά σώματος ή δωματίου ή σε σαμπουάν και προϊόντα καθαρισμού Ως καλλυντικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μορφή ατμού για βαθύ καθαρισμό του προσώπου και ενίσχυση του δέρματος. Η κομπρέσα από δεντρολίβανο βοηθά τα πρησμένα μάτια, ενώ συνιστάται και για τα λιπαρά μαλλιά, καθώς χαρίζει λάμψη, βελτιώνει το σκούρο χρώμα τους και δρα κατά της πιτυρίδας. Το δεντρολίβανο έχει αντιοξειδωτικές και τονωτικές ιδιότητες, ιδιαίτερα για τη βελτίωση του ανοσοποιητικού, του κυκλοφορικού και του πεπτικού συστήματος. Το δενδρολίβανο περιέχει επίσης αντιφλεγμονώδη συστατικά που το καθιστούν χρήσιμο για τη μείωση της σοβαρότητας των κρίσεων άσθματος. Το δεντρολίβανο έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει τη ροή του αίματος στο κεφάλι και τον εγκέφαλο και βοηθάει στη βελτίωση της συγκέντρωσης. Επιπλέον, έχει βακτηριοκτόνο δράση, αφού βρέθηκε ότι αναστέλλει έξι μικροοργανισμούς που αλλοιώνουν συνήθως το κρέας και αντιμυκητησιακή δράση, καθώς και την παραγωγή τοξινών από διάφορους μύκητες. Το δενδρολίβανο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, ασβέστιο και βιταμίνη Β6.
https://el.m.wikipedia.org/wiki/Δενδρολίβανο
http://www.mydiatrofi.gr/trofi/trofima/votana-baxarika/dentrolivano-oi-thavmatourges-tou-idiotites
http://www.e-geoponoi.gr/index.php/2015-10-07-10-52-00/item/68-i-kalliergeia-tou-dendrolivanou
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου