Τα φρούτα στην διατροφή των Αρχαίων Ελλήνων

Φαίνεται πως οι αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν ιδιαίτερα τα φρούτα, είτε γιατί είχαν ανακαλύψει τις ευεργετικές τους ιδιότητες, είτε γιατί τους ήταν σχετικά εύκολο να τα προσθέσουν στην καθημερινή τους διατροφή, γιατί οι αναφορές των συγγραφέων και των ποιητών της εποχής σε αυτά είναι πολυάριθμες.

Τα δαμάσκηνα ήταν γνωστά και δημοφιλή στην αρχαιότητα ιδιαίτερα στους Ρόδιους και τους Σικελούς, και ονομαζόντουσαν ‘βράβυλα’ ή και ‘κόκκυμπλα’.

Τα μήλα υπήρχαν σε αρκετές ποικιλίες και έπαιρναν την ονομασία τους από την γεύση τους ή από την προέλευσή τους. Τα γλυκά τα έλεγαν ‘ορβικλάτα’, τα ζουμερά τα έλεγαν ‘σητάνια’ ή ‘πλατάνια’, ενώ τα μήλα που προέρχονταν από την Κορινθία τα έλεγαν ‘εφύρα’ (η Εφύρα ήταν πόλη της αρχαίας Κορινθίας). Τα πορτοκάλια δεν ήταν γνωστά ακόμη, αφού εμφανίστηκαν στην Ευρώπη περίπου τον 15ο αιώνα, ήταν γνωστά όμως τα κυδώνια, που ονομαζόντουσαν ‘στρουθία’ ή ‘κοδύματα’. Δημοφιλή φρούτα επίσης ήταν τα σταφύλια, σε αρκετές ποικιλίες, που τα καλλιεργούσαν όμως περισσότερο να την παραγωγή κρασιού.

Το πιο αγαπητό φρούτο στους αρχαίους προγόνους μας ήταν το σύκο. Ήταν σχεδόν αντικείμενο λατρείας και γι αυτό οι αναφορές σε αυτό από ποιητές και συγγραφείς της εποχής δεν ήταν λίγες. Το σύκο της Αττικής θεωρείτο εξαιρετικής ποιότητας και νοστιμιάς, τόσο, που υπήρχε η αντίληψη ότι δεν θα έπρεπε να εξάγεται σε άλλες περιοχές αλλά να το απολαμβάνουν μόνο οι Αθηναίοι. Υπάρχουν αναφορές σε πολλές ποικιλίες σύκων όπως τα χελιδώνια, τα αγριόσυκα, οι φιβαλέοι, οι οπωροβασιλίδες, τα ασπρόσυκα γνωστά ως ‘λευκερίνεα’ και τα ‘οξάλια’ με ξινή γεύση, τα βασιλικά σύκα.

Στην Αχαΐα τα σύκα ωρίμαζαν τον χειμώνα και τα έλεγαν ‘κοδώνια’, ενώ στην Κέα υπήρχαν συκιές που καρποφορούσαν τρείς φορές τον χρόνο και λεγόντουσαν ‘τρίφορες’.

Η αγάπη των αρχαίων Ελλήνων για τα σύκα ήταν τέτοια που είχαν δημιουργήσει αρκετά τοπωνύμια (μερικά διατηρούνται μέχρι σήμερα) με το όνομα του φρούτου αυτού.

Η Μεσογειακή διατροφή, όπως έχει καθιερωθεί να ονομάζεται γενικά η παραδοσιακή διατροφή των χωρών της Μεσογείου, είναι πλέον γενικά αποδεκτό ότι αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή τόσο για τη διαχείριση του βάρους μας όσο και για την υγεία μας.

Σύμφωνα με έρευνες, η Μεσογειακή διατροφή μειώνει τον κίνδυνο για:

διαβήτηκαρδιακές παθήσειςκαρκίνονευροεκφυλιστικές ασθένειες – όπως άνοια, Αλτσχάιμερ, Πάρκινσον – ενώ μπορεί να αυξήσει τη μακροζωία.

Για όλους αυτούς τους λόγους οι περισσότεροι –αν όχι όλοι– επιστημονικοί οργανισμοί προτρέπουν τους υγιείς ενήλικες να υιοθετήσουν μια υγιεινή διατροφή όπως η Μεσογειακή, προκειμένου να αποτρέψουν σοβαρές χρόνιες ασθένειες και να ζήσουν περισσότερο και με καλύτερη υγεία.

Αξίζει μάλιστα να αναφερθεί ότι η παραδοσιακή Μεσογειακή διατροφή, ανακηρύχθηκε από τον Εκπαιδευτικό, Επιστημονικό και Πολιτιστικό Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) ως Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας.

Οι διατροφικές οδηγίες σύμφωνα με την παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή απεικονίζονται με τη μορφή ενός τριγώνου ή πυραμίδας, η βάση της οποίας περιλαμβάνει τρόφιμα που συστήνεται να καταναλώνονται πολύ συχνά και η κορυφή τρόφιμα που πρέπει να καταναλώνονται σπάνια, με τα υπόλοιπα να καταλαμβάνουν τις ενδιάμεσες θέσεις αυτής.

Στην πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής απεικονίζονται τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη δίαιτα αυτή, καθώς επίσης και οι συχνότητες κατανάλωσής τους. Εάν και δεν αναγράφονται οι ακριβείς ποσότητες (π.χ. γραμμάρια) που πρέπει να καταναλώνονται τα τρόφιμα αυτά, η πυραμίδα περιλαμβάνει τις μικρομερίδες των τροφίμων που πρέπει να καταναλώνονται, οι οποίες βοηθούν τους καταναλωτές να ποσοτικοποιήσουν τις μερίδες που πρέπει να τρώνε σε ημερήσια ή εβδομαδιαία βάση.

Για παράδειγμα, μία μικρομερίδα αντιστοιχεί περίπου σε μία φέτα ψωμιού (25 γρ.), 100 γρ. πατάτες, ½ κούπα μαγειρεμένου ρυζιού ή ζυμαρικών, 1 κούπα ωμά φυλλώδη λαχανικά, 1 μήλο, 30 γρ. τυριού, 60 γρ. μαγειρεμένου άπαχου κρέατος ή ψαριού κα.

Πιο συγκεκριμένα, τα τρόφιμα που συστήνεται να καταναλώνονται σε καθημερινή βάση βρίσκονται στη βάση της πυραμίδας και αυτά είναι:

τα δημητριακά ολικής άλεσηςτα φρούτατα λαχανικάτο ελαιόλαδοτα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Σύμφωνα με την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής, καθημερινά θα πρέπει να καταναλώνονται περίπου 8 μικρομερίδες δημητριακών ολικής άλεσης ή προϊόντων τους, συμπεριλαμβανομένου και του ψωμιού. Τα δημητριακά, και κυρίως τα ολικής άλεσης, προτιμώνται να καταναλώνονται καθώς αποτελούν καλή πηγή φυτικών ινών, συγκριτικά με τα επεξεργασμένα δημητριακά.

Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν δύο από τις βασικότερες ομάδες τροφίμων της μεσογειακής διατροφής, καθώς συνίσταται η κατανάλωση περίπου 6 μικρομερίδων λαχανικών και 3 μικρομερίδων φρούτων καθημερινά. Τα φρούτα και τα λαχανικά, εκτός του ότι μας παρέχουν σημαντικές ποσότητες φυτικών ινών, είναι πλούσια σε πληθώρα μικροθρεπτικών συστατικών και ιχνοστοιχείων όπως το κάλιο, το ασβέστιο, η βιταμίνη C, βιταμίνη B6, βιταμίνη E, το φυλλικό όξυ κα. Επίσης, συστήνεται να μην παραλείπεται η κατανάλωση των χόρτων, τα οποία κατατάσσονται στα λαχανικά και αποτελούν μέρος της παραδοσιακής ελληνικής διατροφής, καθώς αποτελούν εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών.

Ακόμη, καθημερινά προτείνεται να καταναλώνονται κατά μέσο όρο 2 μικρομερίδες γαλακτοκομικών, με τη μορφή τυριού, παραδοσιακού γιαουρτιού και γάλακτος, καθώς επίσης να χρησιμοποιείται όποτε είναι δυνατό, τόσο σε σαλάτες όσο και κατά το μαγείρεμα των τροφίμων, το ελαιόλαδο ως προστιθέμενο λίπος.

Πηγή : https://www.itrofi.gr/diatrofi/istoria/article/191/ta-froyta-ton-arhaion-ellinon

https://foodforhealth.gr/ta-ofeli-tis-mesogeiakis-diatrofis