Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα
Κήπος και αγρόκτημα στην Ελλάδα

Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2018

Κηπουρικες εργασίες (Μέρος Β') : Ο πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα για τα φυτά του κήπου

Ο πολλαπλασιασμός με μοσχεύματα είναι ο πιο διαδεδομένος αγενής τρόπος πολλαπλασιασμού και εφαρμόζεται συχνά σε πολλά είδη. Είναι σχετικά εύκολη και γρήγορη μέθοδος και δίνει φυτά που διατηρούν τους ακριβείς χαρακτήρες του μητρικού φυτού, δηλαδή του φυτού από το οποίο κόπηκε το μόσχευμα. Πρόκειται για ενόφθαλμα τμήματα βλαστών τα οποία υπό ειδικές συνθήκες αναπτύσσουν ριζικό σύστημα και στη συνέχεια αναπτύσσονται ως ανεξάρτητα φυτά. Τα φυτά, όπως άλλωστε και τα περισσότερα έμβια όντα, αναπτύσσουν εμβρυϊκό ιστό(κάλο) σε σημεία όπου ο ιστός τους έχει τραυματιστεί στην προσπάθεια τους να τον επουλώσουν. Ο ιστός αυτός υπό ειδικές συνθήκες υγρασίας, θερμοκρασίας και φωτός μπορεί να μετατραπεί σε ριζικό σύστημα. Τα μοσχεύματα ανάλογα με το χρόνο κοπής τους διακρίνονται σε: «Μαλακά» ή «φυλλώδη»: Είναι τα μοσχεύματα που κόβουμε κατά την πρώτη περίοδο της βλαστικής ανάπτυξης των φυτών την άνοιξη, όταν οι βλαστοί είναι μαλακοί και πράσινοι από το Μάρτιο έως το Μάιο περίπου.  «Σκληρά» ή «ξυλώδη» : Είναι αυτά που κόβουμε κατά την περίοδο του λήθαργου των φυτών και αφού αυτά έχουν πλήρως ξυλοποιηθεί από τον Οκτώβριο έως το Φεβρουάριο. «Ημίσκληρα» ή «ημιξυλώδη» : Είναι τα μοσχεύματα που κόβουμε κατά τη διάρκεια της δεύτερης περιόδου βλάστησης, όταν οι βλαστοί έχουν εν μέρει ξυλοποιηθεί και η ανάπτυξη των φυτών έχει επιβραδυνθεί από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο. Επίσης, ανάλογα με τον τρόπο κοπής τους διακρίνονται σε: «Απλά», όταν αυτά κόβονται με μία κάθετη τομή από ένα κλαδί, 2-3 χιλιοστά κάτω από κάποιο μάτι. Με «νύχι» ,όταν αυτά προέρχονται με σχίσιμο ενός κλαδιού από ένα φέρον κλαδί. Με «τακούνι», όταν το κλαδί του μοσχεύματος αποσπάται από το φέρον κλαδί με δύο λοξές τομές, έτσι ώστε στη βάση του μοσχεύματος να υπάρχει ένα τμήμα παλαιότερου ξύλου. 
Ας δούμε πως πολλαπλασιάζουμε  αυτή την εποχή με «απλά» μοσχεύματα, που είναι πολύ εύκολο: Επιλέγουμε νεαρά, υγιή φυτά, απαλλαγμένα από παραμορφώσεις και ασθένειες. Από αυτά επιλέγουμε τους δυνατότερους βλαστούς που είναι απαλλαγμένοι από άνθη ή καρπούς. Κόβουμε τα μοσχεύματα σε μήκος 10-15 εκατοστά από κλαδιά διαμέτρου 3-5 mm. Κόβουμε τη κάτω πλευρά του μοσχεύματος 2-3 χιλιοστά κάτω από ένα  «μάτι». Μετά την κοπή των μοσχευμάτων αφαιρούμε τα φύλλα, όταν αυτά είναι φυλλώδη, από τη βάση των μοσχευμάτων ως τα 2/3 του ύψους τους. Σε μοσχεύματα με μεγάλα φύλλα κόβουμε τα εναπομείναντα φύλλα τους τόσο ώστε τελικά να μειώσουμε δραστικά τη διαπνοή τους. (ένα μέτρο είναι να διατηρούμε φύλλωμα του οποίου το μήκος να μην ξεπερνά το 1/3 του μήκους του μοσχεύματος) είναι βασικό οι τομές των μοσχευμάτων να είναι «καθαρές», με κλαδευτήρια καλά ακονισμένα και απολυμασμένα, ώστε να μην είναι δυνατή η μετάδοση ασθενειών. Μετά την κοπή των μοσχευμάτων, για να αυξήσουμε τις πιθανότητες ριζοβολίας τους τα τοποθετούμε σε ορμόνη ριζοβολίας. Εμβαπτίζουμε τα 2-3 εκατοστά της βάσης των μοσχευμάτων αφού τα βρέξουμε με λίγο νερό, σε ορμόνη ριζοβολίας. Τοποθετούμε, τέλος, τα μοσχεύματα σε ελαφρύ εδαφικό μείγμα, που συνήθως προετοιμάζουμε αναμειγνύοντας ή χρησιμοποιώντας μεμονωμένα τύρφη, άμμο και περλίτη. Τα πιο πάνω υλικά επιτρέπουν τον καλό αερισμό τους, εδάφους παρά τη συνεχή χρήση νερού. Τα μοσχεύματα που κόβουμε το φθινόπωρο και το χειμώνα τοποθετούνται σε ελαφρά σκιασμένο ή και φωτεινό μέρος. Ποτίζουμε και ψεκάζουμε με νερό τακτικά τα μοσχεύματα, ώστε να μην αφυδατωθούν και ξεραθούν, χωρίς να το παρακάνουμε.  Το υπερβολικό πότισμα μπορεί να οδηγήσει σε κακό αερισμό των φυτών και στην ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών. Η περιοδικότητα του ποτίσματος εξαρτάται από την εποχή, τη θερμοκρασία, την έκθεση στο φως κ.λ.π.

Ένα πολύ συχνό "λάθος" των εντελώς ερασιτεχνών στην κηπουρική και συχνός λόγος αποτυχίας στην διαδικασία πολλαπλασιασμού με μοσχεύματα είναι η χρήση ενός μόνο μοσχεύματος ανά είδος. Έτσι είτε γιατί ο συγκεκριμένος βλαστός δεν ήταν τόσο υγιής είτε για τον οποιοδήποτε τυχαίο λόγο υπάρχει ενδεχόμενο το μόσχευμα να μην αναπτυχθεί, κάτι που ασφαλώς δεν μπορεί να συμβεί σε όλα, αν χρησιμοποιήσετε περισσότερα. Σε κάθε γλαστράκι φύτευσης τοποθετείστε  λοιπόν τουλάχιστον 2-3 μοσχεύματα από το ίδιο είδος. Όταν ριζώσουν μεταφυτέψτε το φυτό που σας φαίνεται πιο "γερό" ή και όλα μαζί σε μεγαλύτερη γλάστρα, έτσι ακόμη πιο γρήγορα θα αναπτυχθεί ένα ολοκαίνουργιο φυτό. Για την τοποθέτηση των μοσχευμάτων καταλληλότερα είναι τα ειδικά γλαστράκια για αυτήν την χρήση (από πολύ λεπτό πλαστικό) που θα βρείτε σε όλα τα φυτώρια και καταστήματα με είδη κήπου και σε κάθε περίπτωση πολύ μικρής διάστασης δοχεία, έτσι ώστε να είναι πολύ ευκολότερο στο μόσχευμα να απορροφήσει τα απαραίτητα για το ρίζωμα και την ανάπτυξή του  θρεπτικά στοιχεία από το χώμα. Αν είστε εντελώς αρχάριοι στην κηπουρική ξεκινήστε από φυτά εύκολα στην διαδικασία πολλαπλασιασμού με μοσχεύματα όπως είναι όλες οι ποικιλίες γερανιών, οι γαρυφαλλιές, ο κισσός, τα μυρωδικά (λεβάντα, δεντρολίβανο κλπ) όπως και όλα τα παχύφυτα. Όταν σε λίγο χρόνο θα έχετε ήδη κάποια νέα φυτά, θα δείτε ότι η ικανοποίηση για την ...επιτυχία είναι το ισχυρότερο κίνητρο ώστε σε με γωνιά του μπαλκονιού ή της αυλής να έχετε ένα μόνιμο ...μικρό φυτώριο από διάφορα είδη, το οποίο θα έχει σχεδόν μηδενικό κόστος. Το μόνο που θα χρειαστεί να ...κόβετε μερικά κλαδάκια από φυτά που σας αρέσουν και θέλετε να καλλιεργήσετε όπου και αν τα εντοπίσετε. Λίγο πιο απαιτητικά στην φροντίδα τους πολυετή φυτά, σε σχέση π.χ με εποχιακά είδη,  όπως για παράδειγμα ορτανσίες, καμέλιες, γαρδένιες κλπ. δημιουργούν ειδικά στους ...ερασιτέχνες κηπουρούς, ακόμη μεγαλύτερο φόβο ότι δεν θα καταφέρουν να τα πολλαπλασιάσουν με μοσχεύματα. Δεν είναι αλήθεια. 

Αν τηρήσετε τους βασικούς κανόνες και κυρίως αν η ποιότητα του χώματος που θα επιλέξετε είναι το κατάλληλο για κάθε είδος, π.χ για μοσχεύματα γαρδένιας ή ορτανσίας αναμείξτε απλό φυτόχωμα με καστανόχωμα κλπ. θα διαπιστώσετε ότι εύκολα και οικονομικά μπορείτε να αποκτήσετε ...ολοζώντανα μεγάλα φυτά από όποιο είδος θέλετε. Ακριβώς επειδή η όλη διαδικασία δεν θα σας κοστίσει τίποτα, δοκιμάστε να δημιουργήσετε με μοσχεύματα οποιοδήποτε είδους φυτό, ακόμη και είδη που ο βασικός τρόπος πολλαπλασιασμού τους είναι διαφορετικός. Δεν έχετε να χάσετε τίποτα, εξάλλου και στην κηπουρική όπως ακριβώς και σε κάθε άλλου είδους ενασχόληση με ...δοκιμές και ...πειράματα αποκτάται η σχετική εμπειρία.
Πηγή : http://www.antemisaris.gr/document.aspx?iid=11814
http://www.soulouposeto.gr/2016/05/blog-post_16.html

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ο Αριστοφάνης και οι Αγρότες : Ο ύμνος για την αγροτική ζωή και η υπεράσπιση των Αθηναίων αγροτών

Ο Αριστοφάνης στα έργα του ύμνησε την ήσυχη και μακάρια ζωή της υπαίθρου μακριά από τις έγνοιες της αστικής καθημερινότητας. Ό ποιητής γεννή...