Κρι Κρι :Το αγρίμι της Κρήτης που υπάρχει 10 χιλιάδες χρόνια

Επιστημονική Ονομασία: Capra aegagrus cretica

Κατανομή : Κρήτη και κάποια μικρά κοντινά νησιά.

Διατροφή: Φυτοφάγο. Φύλλα θάμνων και δέντρων, χόρτα.

Βιότοπος:  Απόκρημνες ορεινές περιοχές

Βάρος: αρσενικό:  45-90 κιλά, θηλυκό:  25-55 κιλά

Διαστάσεις: 1,29-1,52μ. ύψος 55-90εκ

Κυοφορία:  Κυοφορία 150-160 μέρες, 1-2 μικρά

Διάρκεια ζωής: ~22

Κοινωνική δομή: ομάδες 5-25 ατόμων με ένα αρσενικό και πολλά θηλυκά και τα μικρά τους.

Πληθυσμός στη Ελλάδα: ~2.000

Κατάσταση IUCN στην Ελλάδα:  Κινδυνεύον

Απειλές: Διασταύρωση με οικόσιτα κατσίκια και παράνομο κυνήγι.

Γνωρίζετε ότι: Είναι ενδημικό είδος της Κρήτης όπου το συναντάμε στα Λευκά Όρη και σε κάποια μικρά νησιά γύρω από την Κρήτη. Επίσης, έχει εισαχθεί σε άλλες περιοχές της Ελλάδας όπως τον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας. Το κρι-κρι εισήχθη τη Νεολιθική Εποχή από την Ασία στην Κρήτη και αργότερα διασταυρώθηκε με οικόσιτα κατσίκια. Ωστόσο, διατηρεί σε μεγάλο βαθμό τα άγρια χαρακτηριστικά των συγγενικών του ειδών της Ασίας.

Το αγρίμι της Κρήτης είναι αυτό το πανέμορφο, γρηγορότατο και περήφανο ζώο που κινδύνευσε να εξαφανιστεί. Στη δεκαετία του 1960 υπολογίζετο ότι ζούσαν γύρω στα 200 ζώα. Την εποχή εκείνη υπηρετούσε στα Χανιά ως εισαγγελέας εφετών ο Γεώργιος Γιαννακόπουλος και αφύπνισε για τη διάσωση του θησαυρού των Λευκών Ορέων. Ύστερα από τις ενέργειες του ανθρώπου αυτού, καθώς και τις επαρχίας Σφακίων, με το Β.Δ. 781/1962 ανακηρυχθηκε εθνικός δρυμός μια έκταση 48500 στρέματα . Στην εποχή μας ο αριθμός αυτού του ζώου φτάνει τις 2000. Υπολογίζεται ότι το φαράγγι της Σαμαριάς, όπου απαντάται το αγρίμι δημιουργήθηκε πριν 14000000 χρόνια. Τώρα έχει πλουσιότατη βλάστηση και τοπία που μοιάζουν με ζωγραφικούς πίνακες.Το μήκος του είναι μέχρι 1,30-1,40 μέτρα και το αρσενικό φτάνει τα 40 κιλά. Το θηλυκό γίνεται μικρότερο και τα νύχια του είναι όπως της κατσίκας, με την οποία συγγενεύει και με την οποία διασταυρώνεται. Έχουν χρώμα καφετί, το οποίο, κατά την εποχή του ζευγαρώματος τον Οκτώβριο και Νοέμβριο, γίνεται ανοιχτότερο. Στα 10 χρόνια, εποχή κατά την οποία αρχίζει το γήρας το χρώμα τους ανοίγει και πάλι. Έχουν μεγάλο γένι. Το αγρίμι μπορεί να πηδήξει και πάνω από 8 μέτρα.

Είναι φυτοφάγο μηρυκαστικό, αρτιοδάχτυλο. Τα κέρατα του αρσενικού φτάνουν το 1 μέτρο. Στη ράχη τους έχουν μια σκούρα καφετί γραμμή από το κεφάλι μέχρι την ουρά. Η κύησή τους κρατά 5 μήνες. Το αγρίμι της Κρήτης, το επονομαζόμενο κρι-κρι, είναι το πιο χαρακτηριστικό ζώο της κρητικής πανίδας και αποτέλεσε από αρχαιοτάτων χρόνων σύμβολο κρητικής λεβεντιάς. Στην Κρήτη το συναντάμε σε απόκρημνους βράχους και γκρεμούς φαραγγιών, όπου σκαρφαλώνοντας βρίσκει χόρτα και χαμόδεντρα από τα οποία διατρέφεται.

Παλαιοί βοσκοί λένε ότι ο ιδανικότερος τόπος για τ’ αγρίμι, είναι το φαράγγι της Αγίας Ειρήνης. Έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται και από πλευράς χρώματος με το φυσικό του περιβάλλον. Παρά το πολυγαμικό του χαρακτήρα του, το αρσενικό παρουσιάζει μοναχική συμπεριφορά κατά την εποχή του ζευγαρώματος. Ο αίγαγρος θεωρείτε πρόγονος της κατσίκας, την ξεπερνά όμως σε μέγεθος φτάνοντας το 1,5 μέτρο μήκος και τα 80 κιλά βάρος.Χαρακτηριστικά είναι τα μεγάλα τοξοειδή κέρατα που φτάνουν μέχρι 1,20μ. μήκος. Δυστυχώς το κυνήγι του, αν και απαγορεύεται, έχει φέρει τους πληθυσμούς του ζώου αυτού σε οριακή κατάσταση. Τώρα πια το είδος του είναι κάτω από την κρατική προστασία στους Εθνικούς δρυμούς, όπως είναι το φαράγγι της Σαμαριάς.Tο αγρίμι δεν αφανίστηκε, κακοποιήθηκε, όμως, το όνομά του με το παρατσούκλι «κρι-κρι». Η ονομασία Κρι-Κρι λέγεται ότι του δόθηκε από τους Αμερικάνους όταν το 1950 ένας Κρητικός, πρόεδρος της κοινότητας Επανοχωρίου, έπιασε ένα μικρό αγρίμι και θέλησε να το κάνει δώρο στον πρόεδρο των Η.Π.Α. Τρούμαν. Το μικρό αγρίμι αποτέλεσε στολίδι του ζωολογικού κήπου της αμερικανικής πρωτεύουσας, όπου και μεταφέρθηκε με αεροπλάνο.

Αναπαραστάσεις σε ανάγλυφα του μινωικού πολιτισμού πιστοποιούν την σε άλλες εποχές ευημερία του ζώου σε όλα τα μέρη της Κρήτης. Στα κέρατά του προσέδιδαν κάποια ιερότητα και έχουν έρθει στο φως μέσα από ανασκαφικές δραστηριότητες. Ο αίγαγρος είναι από τα ζώα που παρουσιάζουν έντονο φυλετικό διμορφισμό. Στην κοινωνική τους οργάνωση μελετητές συνάντησαν ιεραρχία, τα θηλυκά ζουν σε αγέλες μέχρι και 20 μέλη, ενώ τα αρσενικά ζουν μοναχικά.

Το κρι-κρι (Capra aegagrus creticus), μερικές φορές αποκαλούμενο κρητική αίγα, αγρίμι ή κρητικό αγριοκάτσικο, θεωρείται υποείδος του αγριοκάτσικου. Το κρι-κρι είναι ένα μεγάλο οπληφόρο θηλαστικό γηγενές της ανατολικής Μεσογείου το οποίο σήμερα βρίσκεται μόνο στην Κρήτη και τρία μικρά νησάκια κοντά της (νήσοι Δία, Θοδωρού, και Άγιοι Πάντες).

Το κρι-κρι έχει ανοιχτόχρωμη καφέ γούνα με μια πιο σκούρα λωρίδα γύρω από το λαιμό του. Έχει δύο κέρατα τα οποία διευθύνονται προς τα πίσω. Στο φυσικό τους τόπο είναι ντροπαλά και ξεκουράζονται στη διάρκεια της ημέρας. Αποφεύγουν τους τουρίστες και κάνουν μεγάλα πηδήματα ή ανεβαίνουν απότομες πλαγιές χωρίς πρόβλημα.

Το κρι-κρι δεν θεωρείται αυτόχθων της Κρήτης, αλλά εισήχθη στη Μινωική εποχή. Πάντως, δεν εμφανίζεται πουθενά αλλού και συνεπώς θεωρείται ενδημικό είδος της Κρήτης. Παλιότερα ήταν κοινό σε όλο το Αιγαίο αλλά το τελευταίο του καταφύγιο είναι στις κορυφές των Λευκών Ορέων στη δυτική Κρήτη – ιδιαίτερα σε μία σειρά σχεδόν κατακόρυφων βράχων 900 μέτρων στο φαράγγι της Σαμαριάς. Το φαράγγι έχει ανακηρυχθεί Εθνικός Δρυμός για να προστατευθεί η σπάνια πανίδα και χλωρίδα του. Φιλοξενεί άλλα 14 ενδημικά ζωικά είδη και προστατεύεται από την UNESCO ως Απόθεμα της Βιόσφαιρας (Biosphere Reserve). Το 1960, το κρι-κρι ήταν απειλούμενο είδος με καταγεγραμμένα λιγότερα από 200. Ήταν η μόνη πηγή κρέατος για τους αντάρτες την εποχή της Κατοχής στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η απειλή για το κρι-κρι ήταν ο κυριότερος λόγος ανακήρυξης της Σαμαριάς ως εθνικού δρυμού στις αρχές της δεκαετίας του '60. Υπάρχουν ακόμα μόνο περί τα 2000 ζώα στο νησί και θεωρούνται ακόμα απειλούμενα: τα βοσκοτόπια σπανίζουν και ασθένειες τα προσβάλλουν. Η ανάμειξη με την κοινή αίγα είναι όμως ο μεγαλύτερος κίνδυνος. Το κυνήγι τους απαγορεύεται αυστηρά στο νησί ενώ επιτρέπεται κατόπιν ειδικής αδείας από το δασαρχείο Ηρακλείου στο νησάκι Δία.

Αρχαιολογικές ανασκαφές έχουν βρει διάφορες τοιχογραφίες του κρι-κρι. Κάποιοι ακαδημαϊκοί πιστεύουν πως το ζώο αυτό λατρεύτηκε στο νησί κατά την αρχαιότητα. Στα αρσενικά ακόμα και σήμερα δίνεται το όνομα «αγρίμι» ενώ το όνομα «σανάδα» χρησιμοποιείται για τα θηλυκά. Το κρι-κρι είναι ένα σύμβολο του νησιού και χρησιμοποιείται πολύ σε τουριστικά καταλύματα και επίσημες εκδόσεις παρά το γεγονός ότι ελάχιστοι τουρίστες, ακόμα και ντόπιοι, έχουν δει έστω και ένα.

Η μοριακή ανάλυση δείχνει πως το κρι-κρι δεν είναι ξεχωριστό υποείδος του αγριοκάτσικου, όπως αρχικά επικρατούσε. Αντίθετα είναι ένα άγριο κατσίκι καταγόμενο από τα πρώτα κοπάδια εξημερωμένων κατσικιών στη Μικρά Ασία και άλλα μέρη της ανατολικής Μεσογείου περί το 8.000 με 7.500 π.Χ. Ενώ αυτό μπορεί να επηρεάσει το νομικό καθεστώς προστασίας του, το κρι-κρι είναι ένα από τα εμβλήματα της Κρήτης, είχε τεράστια πολιτιστική σημασία στην ιστορία του νησιού και συνεπώς η προστασία αυτού που αντιπροσωπεύει ένα στιγμιότυπο σχεδόν 10.000 ετών της πρώτης εξημέρωσης της κατσίκας θα πρέπει να θεωρείται πολύτιμο από μόνο του.

Πηγή : 

http://www.crete.gr/el/pages/krikri.php
https://www.atticapark.com/el/animals/kri-kri.354.http://www.kritipoliskaihoria.gr/2012/04/blog-post_28.html

Ζεολιθος : Το ορυκτό της Ελλάδας σαν λίπασμα για τους αγρούς και τους κήπους

Ο ζεόλιθος είναι ένα ορυκτό, που λόγω της μοριακής δομής του μπορεί να ρυθμίζει το pH του νερού και του εδάφους προς το ουδέτερο. Έχει την ιδιότητα να απορροφά το νερό έως και το 55% του βάρους του, αλλά και θρεπτικές ουσίες, που απελευθερώνει με συγκεκριμένο ρυθμό, ανάλογα με τις ανάγκες του φυτού και τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Στο εμπόριο ο ζεόλιθος υπάρχει σε μορφή κόκκου και σε μορφή πούδρας. Ο κοκκώδης ζεόλιθος χρησιμοποιείται με ενσωμάτωση στο έδαφος, ενώ η πούδρα ζεόλιθου σε διάλυση με νερό, ψεκάζεται στα φυτά ως μέσο φυτοπροστασίας. Ο ζεόλιθος στην γεωργία εφαρμόζεται με την ενσωμάτωσή του στο έδαφος. Ο ζεόλιθος, δεν μπορεί να θεωρηθεί λίπασμα εκτός από τις περιπτώσεις όπου έχει τροποποιηθεί και εμπλουτιστεί με θρεπτικά στοιχεία, όπως σε αυτήν την διατριβή του πανεπιστημίου των Πατρών.  Επίσης, ο ζεόλιθος δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε σαν φυτοπροστατευτικό ή εντομοκτόνο μέσο. Είναι πάρα πολύ απλά, ένας άριστος διαχειριστής περιβάλλοντος και ταυτόχρονα ένα εξαιρετικό φίλτρο. Καθαρίζει το νερό, βελτιώνει τα τρόφιμα, τα χωράφια και τη βενζίνη, ενισχύει τα απορρυπαντικά. Δεν είναι κάποια μαγική ουσία, είναι ο ζεόλιθος, ένα ορυκτό που υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες και στην Ελλάδα. Οι εσωτερικές κοιλότητες των ζεολίθων είναι αυτές που τους χαρίζουν τις ξεχωριστές τους ιδιότητες.

Η πρώτη παρατήρηση μιας «πέτρας» που κατά τη θέρμανση «έβραζε» παράγοντας υδρατμούς έγινε το 1756 από τον σουηδό ορυκτολόγο Axel Cronstedt, στον οποίο οφείλεται και η ταιριαστή αρχαιοπρεπής ονομασία ζεόλιθος (η πέτρα που βράζει). Από τότε αρκετά παρόμοια ορυκτά βρέθηκαν σε ηφαιστειογενείς περιοχές, σε μεγάλη ποικιλία χρωμάτων και σχημάτων. Η δημιουργία τους αποδίδεται στην αντίδραση ενός αργιλοπυριτικού πετρώματος, του οψιδιανού, με το θαλασσινό νερό, σε θερμοκρασία γύρω στους 50 οC. Πρόκειται για μια βραδεία διαδικασία που για να ολοκληρωθεί απαιτούνται πολλά χρόνια, από 50 ως 50.000. 

Για καιρό οι ζεόλιθοι αποτελούσαν μια αξιοπερίεργη οικογένεια ορυκτών χωρίς καμία προφανή χρησιμότητα. Επρεπε να περάσουν πάνω από δύο αιώνες από την ανακάλυψή τους ώσπου να αρχίσει η συστηματική μελέτη των ιδιοτήτων τους και η αξιοποίησή τους σε μια πληθώρα εφαρμογών. Η δομική μονάδα των ζεόλιθων είναι ένα περιοδικό πλέγμα ατόμων πυριτίου που περιβάλλονται από τέσσερα άτομα οξυγόνου έτσι ώστε να σχηματίζονται τετράεδρα όπως στην καθαρή μορφή του διοξειδίου του πυριτίου, τον χαλαζία. Η διαφορά είναι ότι στους ζεόλιθους μερικά άτομα πυριτίου έχουν αντικατασταθεί από άτομα αλουμινίου, τα οποία έχουν ένα ηλεκτρόνιο λιγότερο από το πυρίτιο. Για να διατηρηθεί λοιπόν η δομή των τετραέδρων χρειάζεται ένα επιπλέον ηλεκτρόνιο. Το ηλεκτρόνιο αυτό το συνεισφέρει ένα άτομο νατρίου, το οποίο έτσι καθίσταται θετικά φορτισμένο και «εγκαθίσταται» μέσα στο αρχικό πλέγμα. Τα παραλλαγμένα έτσι τετράεδρα των ζεόλιθων διευθετούνται με ποικίλους τρόπους σε κυκλικές διατάξεις σχηματίζοντας κοιλότητες (πόρους) σε μια ποικιλία διαμέτρων και γεωμετρίας. Στις κοιλότητες αυτές παγιδεύονται ένα ή περισσότερα μόρια νερού, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται ένυδρα μόρια, όπου το νερό δεν βρίσκεται σε συγκεκριμένη αναλογία. Λόγω της πορώδους δομής τους οι ζεόλιθοι μοιάζουν με σφουγγάρια αλλά έχουν μηχανική αντοχή και σκληρότητα ανόργανων υλικών. Θα έλεγε κανείς ότι μοιάζουν με ελαφρόπετρα, μόνο που οι κοιλότητες του ζεόλιθου είναι χιλιάδες φορές μικρότερες από τις κοιλότητες της ελαφρόπετρας.

Οι ζεόλιθοι αποκαλούνται και «μοριακά κόσκινα» επειδή μέσω αυτών μπορούμε να «κοσκινίσουμε ανάποδα» ένα μείγμα μορίων: τα μικρότερα μόρια συγκρατούνται στις κοιλότητες των ζεόλιθων, ενώ τα μεγαλύτερα διέρχονται ελεύθερα. Ετσι μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως αφυγραντικά μέσα για την απομάκρυνση της υγρασίας π.χ. από το φυσικό αέριο. Επίσης συγκρατούν διάφορες αέριες ουσίες από βιομηχανικά απόβλητα δρώντας σαν αποσμητικά φίλτρα. Επειδή μάλιστα είναι τελείως αβλαβείς, προστίθενται σε ζωοτροφές για να δεσμεύουν τοξικές ουσίες μικρής μοριακής μάζας. 

Οι ζεόλιθοι διατηρούν την ικανότητα δέσμευσης μικρών μορίων ακόμη και μέσα στο νερό. Γι’ αυτό τοποθετούνται στα ενυδρεία για να συγκρατούν την αμμωνία που παράγεται από τον μεταβολισμό των ψαριών. Η ευκολία εισόδου ουσιών συνοδεύεται και από σχετική ευκολία εξόδου, με θέρμανση ή μεταβολή της πίεσης, οπότε οι ζεόλιθοι «αδειάζουν» και μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν. Ο ζεόλιθος με τις καλύτερες ιδιότητες είναι ο κλινοπτιλόλιθος ή ευλανδίτης, που δεσμεύει βακτήρια, μύκητες, αέρια, ανόργανες, οργανικές και οργανομεταλλικές ενώσεις και ρυθμίζει προς το ουδέτερο τα όξινα και αλκαλικά εδάφη. Στην Ελλάδα υπάρχει κλινοπτιλόλιθος πολύ καλής ποιότητας και σε μεγάλες ποσότητες στον Νομό Εβρου. Οι εφαρμογές των ζεόλιθων στηρίζονται στην ιδιότητά τους να ευνοούν ορισμένες χημικές αντιδράσεις (δράση που ονομάζεται κατάλυση) και στην ιδιότητά τους να κατακρατούν επιλεκτικά ορισμένα μόρια (δράση που ονομάζεται προσρόφηση). Η κυριότερη χρήση των ζεόλιθων είναι στη βιομηχανία των καυσίμων και των απορρυπαντικών. Στη βιομηχανία των καυσίμων εκμεταλλευόμαστε τις καταλυτικές ιδιότητες των ζεόλιθων για να παρασκευάσουμε βενζίνη από ορυκτέλαια, με μια διαδικασία που ονομάζεται cracking, καθώς και για να παρασκευάσουμε βενζίνη υψηλού βαθμού οκτανίου από βενζίνη χαμηλού βαθμού οκτανίου. Στη βιομηχανία των απορρυπαντικών, όπου καταναλίσκονται και οι μεγαλύτερες ποσότητες ζεόλιθων, εκμεταλλευόμαστε την ιδιότητά τους να προσροφούν ιόντα ασβεστίου αποδίδοντας ιόντα νατρίου, με αποτέλεσμα να αποσκληρύνεται το νερό του πλυσίματος. Παλαιότερα τον ρόλο αυτόν έπαιζαν τα φωσφορικά άλατα, τα οποία όμως στη συνέχεια κατέληγαν στη θάλασσα ρυπαίνοντας το περιβάλλον, καθώς δημιουργούσαν συνθήκες ευτροφισμού, δηλαδή υπέρμετρης ανάπτυξης μικροσκοπικών φυτικών οργανισμών λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του νερού σε θρεπτικά συστατικά. Οι ζεόλιθοι δεν δημιουργούν τέτοιου είδους προβλήματα. Αλλες χρήσεις των ζεόλιθων είναι στην κατασκευή καταλυτών αυτοκινήτων, όπου συντελούν στην κατακράτηση και εξουδετέρωση του νιτρικού οξειδίου (ΝΟ), και στην παραγωγή οξυγόνου για ιατρική χρήση μέσω της επιλεκτικής προσρόφησης του αζώτου της ατμόσφαιρας. Τέλος, έχουν παρασκευαστεί συνθετικά ζεόλιθοι με εξειδικευμένες ιδιότητες, όπως π.χ. ένας τεχνητός ζεόλιθος με μορφή μεμβράνης, ο οποίος «παγιδεύει» το διοξείδιο του άνθρακα από τα καυσαέρια θερμικών μονάδων παραγωγής ενέργειας. Με αυτόν τον τρόπο αποφεύγεται η έκλυση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα και η συνεπαγόμενη ενίσχυση του φαινομένου του θερμοκηπίου.

Οι προσροφητικές ιδιότητες των ζεόλιθων βρίσκουν ακόμη εφαρμογές στη γεωργία, όπου χρησιμοποιούνται ως βελτιωτικά του εδάφους, επειδή συγκρατούν τα θρεπτικά συστατικά των φυτών, ιδιαιτέρως την αμμωνία και το κάλιο. Ετσι αυτά δεν παρασύρονται από τα νερά των βροχών, με αποτέλεσμα τη μείωση της χρήσης λιπασμάτων και την αύξηση της παραγωγής. Επιπροσθέτως, γίνεται οικονομία στην άρδευση, αφού τα ριζικά τριχίδια είναι σε θέση να αντλήσουν το νερό από το εσωτερικό των ζεόλιθων, η προσθήκη των οποίων γίνεται μία μόνο φορά, εφόσον δεν είναι αναλώσιμοι. Τέλος, αξιοσημείωτη είναι η προτεινόμενη χρήση των ζεόλιθων στην κατεργασία των βιομηχανικών υγρών αποβλήτων, καθώς και των αστικών λυμάτων. Σε αυτές τις εφαρμογές εκμεταλλευόμαστε τις ισχυρές προσροφητικές ιδιότητες των ζεόλιθων για τη δέσμευση των ρυπαντών και την εν συνεχεία ασφαλή εναπόθεσή τους με την παράλληλη παραγωγή καθαρού νερού. Στον τομέα αυτόν σημαντικά αποτελέσματα έχει να επιδείξει η ερευνητική ομάδα του Εργαστηρίου Γεωχημείας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, με επικεφαλής τον καθηγητή Ανέστη Φιλιππίδη. Στα πειράματα της ομάδας χρησιμοποιήθηκε ελληνικός ζεόλιθος από τα εκτενή κοιτάσματα του Εβρου.

Τα πλεονεκτήματα του κοκκώδη ζεόλιθου είναι πως μπορεί και:

1) Συγκρατεί νερό ως και το 55% του βάρους του, άρα συμβάλλει στην εξοικονόμηση νερού, στη μείωση των ποτισμάτων και στην καλύτερη κατανομή του νερού στο έδαφος.

2) Μειώνει τις απώλειες θρεπτικών στοιχείων του εδάφους δεσμεύοντας τα, και αποδίδοντας τα στα φυτά σταδιακά, άρα μειώνει τη χρησιμοποιούμενη ποσότητα λιπασμάτων και εφοδιάζει τα φυτά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

3) Εξουδετερώνει τα όξινα συστατικά του εδάφους ανεβάζοντας το pH, άρα δε χρειάζεται προσθήκη άλλων υλικών.

4) Βελτιώνει τη δομή του εδάφους αυξάνοντας το πορώδες, άρα έχουμε καλύτερο αερισμό και μικρότερη συμπίεση της ρίζας.

5) Απορροφά μεγάλο μέρος του περισσευούμενου νερού.

Η ποσότητα που προτείνεται για τον κήπο είναι 25 κιλά στα 50 τετραγωνικά μέτρα. 

Ο ζεόλιθος σε μορφή πούδρας χρησιμοποιείται σε ψεκασμούς για προστασία των φυτών τόσο από έντομα και ασθένειες, όσο και από φυσικές αιτίες. Η υφή του ζεόλιθου και η επιφάνεια που δημιουργεί πάνω στο φύλλο, είναι ουσιαστικά αφιλόξενη για τους εχθρούς των καλλιεργειών, αφού δεν μπορούν να ζήσουν εκεί. Ο ψεκασμός αφήνει πάνω στο φυτό ένα λεπτό φίλτρο προστασίας, το οποίο δεν εμποδίζει σε καμία περίπτωση τις φυσιολογικές λειτουργίες των φυτών.

Τα πλεονεκτήματα του ζεόλιθου σε μορφή πούδρας είναι ότι:

1) Προστατεύει από προσβολές από μύκητες και έντομα.

2) Μειώνει την καρπόπτωση και το θερμικό στρες των φυτών σε θερμές ή και ψυχρές περιόδους.

3) Προστατεύει τα φυτά κατά τους θερινούς μήνες από την έντονη ηλιακή ακτινοβολία.

4) Απορροφά την υγρασία μειώνοντας την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών.

Η προτεινόμενη δοσολογία για τον ζεόλιθο σε μορφή πούδρας είναι 1 με 2% ανάλογα τη χρήση, δηλαδή περίπου 1 με 2 κιλά πούδρα σε 100 λίτρα νερό. Τα πλεονεκτήματα της ενσωμάτωσης του ζεόλιθου στην κηπουρική. Με τον ζεόλιθο μπορούμε να ψεκάζουμε το φύλλωμα, τα κλαδιά, τον κορμό των καλλωπιστικών αλλά και των δέντρων που είναι στον κήπο μας.

1) Εξασφαλίζει περισσότερη ανθοφορία στα φυτά.

2) Αυξάνεται το βάρος και η ποιότητα του καρπού.

3) Βελτιώνεται η φωτοσύνθεση και η ζωηρότητα της βλάστησης

4) Προλαμβάνονται ζημιές από παγετούς.

5) Καθώς ξεπλένεται από τα φύλλα πέφτει στο έδαφος και συνεχίζει τη δράση του.

Συμβουλές για χρήση του ζεόλιθου στον κήπο. Καλλιέργεια λαχανικών. Σκάβουμε την τρύπα που θα φυτέψουμε το λαχανικό σε βάθος 5 με 10 εκατοστά και ρίχνουμε περίπου μισή κούπα του καφέ ζεόλιθο και τον αναμειγνύουμε με το χώμα Έπειτα φυτεύουμε και καλύπτουμε με χώμα. Ποτίζουμε με άφθονο νερό. Για καλλιέργειες σε γλάστρες ανοίγουμε μια μικρή τρύπα στο χώμα και ρίχνουμε μισή κούπα του καφέ ζεόλιθο ανά 15 εκατοστά διαμέτρου γλάστρας και τον αναμειγνύουμε με το χώμα. Δεν θα δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα αν πέσει λίγο παραπάνω. Φυτεύουμε τα λουλούδια και σκεπάζουμε με χώμα την τρύπα.

Πηγή : http://gardentalk.gr/%CF%84%CE%B9-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%BF-%CE%B6%CE%B5%CF%8C%CE%BB%CE%B9%CE%B8%CE%BF%CF%82-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%87%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%BA%CE%AE%CF%80%CE%BF/

https://zeolife.gr/zeolithos-sti-georgia/

https://www.tovima.gr/2014/03/08/science/zeolithos-ena-orykto-dekades-xriseis/

Η διατροφική αυτάρκεια στην σημερινή Ελλάδα : Η τεχνητή έλλειψη ελληνικών αγροτικών προϊόντων

Η Ελλάδα δεν είναι ικανή να θρέψει τους Ελληνες με αποκλειστικά δικά της διατροφικά προϊόντα, καθώς υστερεί στην παραγωγή βασικών τροφίμων, όπως κρέας, δημητριακά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη, κ.ά., σε σχέση με την κατανάλωση. Παρ’ όλο που το κλίμα της χώρας μας είναι εύφορο για καλλιέργειες, η κακή χρήση επιδότησης από την ΕΕ και άλλοι λόγοι έχουν κάνει την Ελλάδα να μην είναι αυτάρκης στα βασικά είδη διατροφής και να αναγκάζεται να εισάγει μεγάλες ποσότητες από τα περισσότερα προϊόντα τροφίμων. Μπορεί συνολικά 1 στα 4 κορυφαία 100 εξαγώγιμα προϊόντα της χώρας μας να προέρχονται από τον κλάδο των τροφίμων-ποτών, με συνολικές εξαγωγές στο 9μηνο του 2011 που αγγίζουν τα 2 δισ. ευρώ (11,95% του συνόλου των εξαγωγών στην ίδια περίοδο), αλλά δεν είναι αυτάρκης σε πολλά βασικά διατροφικά προϊόντα. Σύμφωνα με στοιχεία μελέτης της ΠΑΣΕΓΕΣ (Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών) για μια σειρά βασικών αγροτικών – διατροφικών προϊόντων φυτικής και ζωικής παραγωγής για το έτος 2010 στην Ελλάδα, η αυτάρκεια στο μαλακό σιτάρι ανέρχεται στο 32%, στα όσπρια φθάνει το 39%, στο κρέας η αυτάρκεια ανέρχεται στο 56% περίπου, με το μικρότερο ποσοστό να καταγράφεται στο βόειο κρέας (30%) και το υψηλότερο στο αιγοπρόβειο κρέας (94%). Οπως ανέφερε ο κ. Κ. Καραγεωργίου, διευθυντής προμηθειών πρώτων υλών της εταιρείας 3αλφα, με αντικείμενο την επεξεργασία – τυποποίηση οσπρίων & ρυζιών, «η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα είχε στραφεί σε προϊόντα που είχαν επιδοτήσεις, π.χ. βαμβάκι, καλαμπόκι, με αποτέλεσμα τα όσπρια, παρ’ όλο που υπάρχει μεγάλη ποικιλία στη χώρα μας, να μην επαρκούν για τους Ελληνες και να εισάγουμε από Καναδά, ΗΠΑ, Μεξικό, κ.α.». Πάντως, υπάρχουν και τα παραδοσιακά ελληνικά πρoϊόντα που καλύπτουν την κατανάλωση των Ελλήνων και εξάγονται αλλά είναι αρκετά; Αυτά αφορούν τη φέτα με ποσοστό αυτάρκειας 147%, τα πορτοκάλια με ποσοστό 167%, το ρύζι (171%), στο μέλι και στα αβγά καταγράφεται ποσοστό αυτάρκειας της τάξεως 92% και 91% αντίστοιχα, ενώ στο ελαιόλαδο και στις ελιές η αυτάρκεια εμφανίζει υψηλό ποσοστό, δεδομένου ότι η χώρα παραμένει έντονα εξαγωγική στα δύο αυτά προϊόντα.

Ενα ακόμη ελληνικό προϊόν που εξάγεται είναι η μαύρη σταφίδα, την οποία εμπορεύεται και η εταιρεία τροφίμων Παπαδημητρίου (ελληνικό βαλσαμικό ξίδι Καλαμάτας, μουστάρδες, μαύρη σταφίδα Κορινθίας), η οποία έχει μεγάλη εξαγωγική δραστηριότητα και σκοπεύει να την αυξήσει καθώς στη χώρα μας η κατάσταση είναι προβληματική, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλό της κ. Χρ. Παπαδημητρίου. Βέβαια, κάποτε η Ελλάδα, συνεχίζει ο ίδιος «παρήγαγε και λευκή σταφίδα σε μεγάλες ποσότητες μαζί με την Τουρκία αλλά τώρα η παραγωγή έχει σταματήσει, λόγω κακής χρήσης των επιδοτήσεων και εισάγει από τη γειτονική χώρα. Πάντως, η μόνη λύση για την επιβίωση των ελληνικών εταιρειών είναι οι εξαγωγές». Επιπλέον, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, για τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, προκύπτει ότι σήμερα η Ελλάδα είναι πλεονασματική στα ψάρια, στα φρούτα-λαχανικά και στα επεξεργασμένα έλαια, (καθώς και στον καπνό). Αντίθετα, η χώρα μας είναι ελλειμματική σε προϊόντα όπως κρέατα, γαλακτοκομικά, δημητριακά, ζάχαρη & προϊόντα μελιού, καφέ, τσάι και μπαχαρικά, φυτικά λάδια (αλλά και στις ζωοτροφές). Από πλευράς εισαγωγών, μεταξύ των πρώτων 100 εισαγώγιμων προϊόντων συναντά κανείς 22 διατροφικά προϊόντα, συνολικής αξίας 2,09 δισ. ευρώ (ήτοι 6,48% του συνόλου των ελληνικών εισαγωγών). Και αν σε επίπεδο κορυφαίων διατροφικών προϊόντων παρατηρείται σχετική ισορροπία μεταξύ ελληνικών και ξένων προϊόντων, σε επίπεδο συνόλου το εμπορικό ισοζύγιο παραμένει αρνητικό για τη χώρα μας.

Οπως τονίζει η πρόεδρος του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων κυρία Χριστίνα Σακελλαρίδη «ο κλάδος των τροφίμων απέδειξε ότι είναι εξαιρετικά ανθεκτικός σε περιόδους κρίσεων και έχει θέσει ισχυρά θεμέλια σε μεγάλες αγορές. Αυτό σημαίνει ότι η διεθνής αγορά εμπιστεύεται τα ελληνικά προϊόντα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να δημιουργήσουμε ένα κίνημα αυτοκατανάλωσης και ανάδειξης των ελληνικών προϊόντων». Μια από τις πιο σημαντικές κατηγορίες τροφίμων που καταναλώνουν οι Ελληνες είναι το κρέας, όπου το μεγαλύτερο μέρος του εισάγεται και η εγχώρια παραγωγή δεν επαρκεί για να καλύψει τις ανάγκες των Ελλήνων. Σύμφωνα με στοιχεία της ICAP, η εγχώρια ανθρώπινη κατανάλωση κρέατος το 2010 εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε στους 905,3 χιλ. τόνους, μειωμένη κατά 0,9% έναντι του προηγούμενου έτους. Η καθαρή εγχώρια παραγωγή ανήλθε σε 503.300 τόνους το 2010, οι εισαγωγές σε 432.000 τόνους και οι εξαγωγές μόλις που άγγιξαν τους 30.000 τόνους. Ενα είδος που μπορεί να καλυφθεί από την παραγωγή της Ελλάδας και μάλιστα εξάγεται είναι το κρασί. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΠΕ (Οργανισμός Προώθησης Εξαγωγών) η Ελλάδα παράγει 3 με 5 εκατ. λίτρα κρασί ετησίως και καταναλώνει 3 εκατ. λίτρα ετησίως, ενώ εξήγαγε κρασί αξίας 54,5 εκατ. ευρώ το ενδεκάμηνο του 2011. Παρ’ όλο που το ελληνικό κρασί αρκεί να καλύψει τις ανάγκες των Ελλήνων, πραγματοποιήθηκαν και εισαγωγές σε αξία 12 εκατ. ευρώ το 2010, καθώς είναι στη φύση του καταναλωτή κρασιού να επιθυμεί να δοκιμάσει και άλλα είδη και ποικιλίες. Οσον αφορά γενικά τα ποτά, αναφέρεται ότι μπορεί το κρασί να καλύπτει τις ανάγκες των ελλήνων καταναλωτών, αλλά αυτοί δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στο ουίσκι (το ουίσκι καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος κατανάλωσης ποτών, καταλαμβάνοντας ποσοστό περίπου 42% το 2010, σύμφωνα με έρευνα της ICAP), το οποίο εισάγεται.

Υπάρχουν περιθώρια διαμόρφωσης εθνικής στρατηγικής για διατροφική αυτάρκεια και γεωπολιτική επέκταση. Η γεωπονική, όπως και η επιστήμη των τροφίμων – ποτών, έχει εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε η αυτάρκεια τροφίμων από την τοπική παραγωγή για τις περισσότερες χώρες του κόσμου να είναι εφικτή. Η τοπικοποίηση τόσο της παραγωγής όσο και του εμπορίου τροφίμων απεγκλωβίζει τις κρατικές οικονομίες από τις αρνητικές συνέπειες του διεθνούς εμπορίου. Αρκεί να αναλογισθούμε ότι η Ελλάδα μετά την δεκαετία του ’50 και πριν την υλοποίηση των διαφόρων ευρωπαϊκών προγραμμάτων (αποσύρσεις, Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα, Κοινή Αγροτική Πολιτική) των δεκαετιών του ’80 και μετά, όχι μόνο ήταν διατροφικά αυτάρκης, αλλά μεγάλο ποσοστό συναλλάγματος εισέρεε από εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. Αν με την τεχνολογία του ’50 η Ελλάδα ήταν αυτάρκης , με την σημερινή τεχνολογία το ισοζύγιο εισαγωγών – εξαγωγών στα προϊόντα διατροφής θα είχε θετικό πρόσημο, μειώνοντας σε σημαντικό βαθμό τόσο το έλλειμμα στον προϋπολογισμό, όσο και τις διάφορες εξαρτήσεις από ξένα κέντρα αποφάσεων. Πέραν τούτου, με διασφαλισμένη την επάρκεια τροφίμων, θα μπορούσε να χαραχθεί μια καθαρά εθνική στρατηγική γεωπολιτικής επέκτασης επενδύοντας σε εκτάσεις γης σε περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος , όπου θα παράγονταν προϊόντα για λογαριασμό των Ελλήνων επενδυτών που θα απευθύνονταν στην διεθνή αγορά. Το παράδειγμα των ολλανδικών συμφερόντων αγροκτημάτων ανθοκομικών προϊόντων στην Αφρική ή των Ισραηλινών συμφερόντων θερμοκηπίων κηπευτικών στην νότια Τουρκία είναι χαρακτηριστικό του πώς μπορεί ένα κράτος να ενισχύσει τόσο την οικονομική όσο και την γεωπολιτική του θέση στον κόσμο. Οι κρίσεις πάντα κρύβουν ευκαιρίες. Για ένα ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας για την ίδια την ύπαρξη των ανθρώπων, όπως το επισιτιστικό, οι αποφάσεις σε στρατηγικό και γεωπολιτικό επίπεδο που πρέπει να παίρνουν οι ηγεσίες των κρατών είναι κυριολεκτικά αποφάσεις ζωής ή θανάτου για τους λαούς τους.

Η διεθνής κοινότητα στο θέμα της διατροφικής επάρκειας θα πρέπει να εστιάσει στην ανάπτυξη της έρευνας για την μέγιστη απόδοση της φυτικής και ζωικής παραγωγής, στην ανάπτυξη της τεχνολογίας για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αναστροφή του φαινομένου της ερημοποίησης πρώην εύφορων εκτάσεων γης. Η ανάπτυξη αυτή, όμως, που θεσμικά προέρχεται από Ινστιτούτα Ερευνών και Πανεπιστήμια, ελάχιστη συμβολή θα έχει στην διασφάλιση της διατροφικής επάρκειας για την ανθρωπότητα αν ο έλεγχος των πηγών διατροφής εξακολουθήσει να συγκεντρώνεται στα χέρια όλο και λιγότερων εταιρικών συμπράξεων του διατροφικού και ενεργειακού τομέα. Στο θέμα της διατροφής, ένα θέμα κυριολεκτικά ζωής ή θανάτου για όλους τους εμπλεκόμενους, αυτός ο συγκεντρωτισμός στον έλεγχο των διατροφικών πηγών εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους τόσο για την ίδια την ύπαρξη όσο και για τις ελευθερίες που κατέκτησε η ανθρωπότητα τα τελευταία χρόνια. Θα πρέπει πλέον να εξετασθούν σοβαρά από τα κράτη οι στρατηγικές απεμπλοκής από τις συνέπειες του διεθνούς εμπορίου, έτσι όπως διαμορφώνονται μέσα από τα μεγάλα εταιρικά και πολυεθνικά σχήματα. Χωρίς τις στρεβλώσεις του προστατευτισμού, αλλά και χωρίς τις δεσμεύσεις και την εκχώρηση των διατροφικών πηγών τους σε λίγους πολυεθνικούς οργανισμούς, τα κράτη μπορούν να εξασφαλίσουν την αξιοπρεπή διαβίωση και διατροφή των πολιτών τους, συμβάλλοντας έτσι στην αυτάρκεια και στο δικαίωμα της ελευθερίας των επιλογών τους.
Πηγή : https://www.tovima.gr/2012/02/19/finance/i-ellada-den-mporei-na-threpsei-toys-ellines/
http://foreignaffairs.gr/articles/68975/pantelis-ritsos/epistrofi-stin-diatrofiki-aytarkeia?page=show