Νεραντζιά : Το αειθαλές εσπεριδοειδές δέντρο με την μεγάλη ανθεκτικότητα και την φαρμακευτική χρήση του

Νερατζιά ή Citrus aurantium ή Κιτρομηλιά, ξινονεραντζιά. Βιότοπος: Η νερατζιά ανήκει στην οικογένεια των εσπεριδοειδών, είναι μικρό αειθαλές δέντρο που μοιάζει με τη πορτοκαλιά, στην Ελλάδα και στην Κύπρο τη συναντάμε ως καλλωπιστικό σε πεζοδρόμια των μεγαλουπόλεων. Αντέχει, αντίθετα από τα άλλα εσπεριδοειδή, στα ασβεστούχα εδάφη, στην ξηρασία και στο πολύ κρύο. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται ως υποκείμενο για να εμβολιάζονται πάνω της τα άλλα εσπεριδοειδή. Ο καρπός της είναι το νεράντζι που μοιάζει με το πορτοκάλι εξωτερικά αλλά η διαφορά του είναι στο ότι έχει πικρή και ξινή γεύση. Τα άνθη είναι λευκά, ενωμένα ανά δύο ή τρία. Συλλέγονται από τον Νοέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο τα φύλλα, τα άνθη και ο καρπός. Μικρού μεγέθους δέντρο, το συναντάμε ως καλλωπιστικό σε πάρκα και πεζοδρόμια μεγαλουπόλεων και μοιάζει πολύ με την πορτοκαλιά. Η καταγωγή της είναι από το Βιετνάμ αλλά σήμερα είναι πολύ κοινή και καλλιεργείται σε πολλές χώρες και ιδιαίτερα στις τροπικές περιοχές και στις χώρες της Μεσογείου. Πρόκειται για δέντρο ανθεκτικό τόσο στο ψύχος όσο και στην ξηρασία. Ο καρπός της είναι το νεράντζι που μοιάζει με το πορτοκάλι εξωτερικά αλλά η διαφορά του είναι στη γεύση. Τα νεράντζια είναι πολύ πικρά και ξινά. Η χρήση τους είναι κυρίως στη ζαχαροπλαστική και στην ποτοποιία. Ως γλυκό του κουταλιού το νεράντζι είναι έξοχο σε άρωμα και γεύση και δημοφιλές στην παράδοση πολλών περιοχών της Ελλάδας. Από τον ανθό της νεραντζιάς λαμβάνεται αιθέριο έλαιο και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία. 

Ο Θεόφραστος στα έργα του Περί φυτών τον 4ο αιώνα π.Χ. περιέγραφε ένα αειθαλές φυτό με αγκάθια και μη εδώδιμους καρπούς αλλά με αρωματική φλούδα. Το ονόμαζε “μηδικό μήλο” και ήταν γνωστό από τις βοτανικές εξερευνήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Είναι φρούτα γηγενή της Ασίας, από την Ινδία το νεράντζι και από την Κίνα το πορτοκάλι. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν τα ήξεραν· απ’ όλα τα εσπεριδοειδή, μόνο το κίτρο έμαθαν, κι αυτό μόνο στην ελληνιστική εποχή. Ο φτωχός συγγενής, το νεράντζι, ήρθε πρώτος. Στα ινδικά λεγόταν ναράγκα, στα περσικά ναράγκ, στα αραβικά ναράντζ. Γύρω στον ένατο-δέκατο αιώνα έχει φτάσει στην Μέση Ανατολή και στο Βυζάντιο, οι Σταυροφόροι το βρίσκουν στην Παλαιστίνη, ενώ οι Άραβες το μεταφέρουν στη Σικελία. Στα ελληνικά της εποχής, το ναράντζ αυτό περνάει ως «νεράντζι», με παρετυμολογική επίδραση του νερού. Στα ισπανικά, περνάει ως naranja, στα ιταλικά narancia και στην Τοσκάνη narancio. Από τη συνεκφορά un narancio το αρχικό n- χάνεται κι έτσι γίνεται arancio και arancia, και το βρίσκει κανείς και mela arancia και περνάει και δάνειο στα γαλλικά, orenge (orange) και pome orenge, απ’ όπου το παίρνουν και οι Άγγλοι, orange. Αυτά, το νεράντζι, που βέβαια ούτε τότε το τρώγαν, μόνο το χρησιμοποιούσαν ως είδος φαρμακευτικό ή για διακόσμηση ή για γλυκά. Ο άρχοντας, ήρθε δεύτερος, κάμποσους αιώνες αργότερα, και όχι από την Ανατολή παρά από τη Δύση. Έμποροι Πορτογάλοι, την εποχή της θαλασσοκρατορίας, αφού παρέκαμψαν το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας και πιάσαν εμπορικές σχέσεις με την Ινδία και την Κίνα, έφεραν το πορτοκάλι στην Ευρώπη. Το νεράντζι οι Βυζαντινοί το ήξεραν, και μάλιστα στον Πωρικολόγο, την σάτιρα του 15ου αιώνα, υπάρχει, ανάμεσα στους άλλους αξιωματούχους, ο πρωτοβεστιάριος Νεράντζιος. Το νεράντζι και η νεραντζιά εμφανίζονται στα βυζαντινά αλχημικά έργα αλλά και σε ερωτικά μυθιστορήματα, και σε ένα από αυτά, το έμμετρο Φλώριος και Πλατζιαφλώρα, ο συγγραφέας χαρακτηρίζει την ηρωίδα με μια σειρά εξεζητημένα επίθετα, ως εξής: την δενδροηλιόμορφην, μαυροπλουμιστομάταν, την νεραντζοερωτοάκουστον, κρινοτριανταφυλλάτην, τραχηλομαρμαρόμνοστην, ροδοκοκκινοχείλαν, την συντυχογλυκόλαλον, ερωτοπαιδεμένην, προφανώς για το άρωμα της νεραντζιάς. Στον Ερωτόκριτο βρίσκουμε και τη λ. νερατζάτο, για το χρώμα που σήμερα λέμε πορτοκαλί. Ο ρηγόπουλος του Αναπλιού Mε νεραντζάτα κι αργυρά ρούχά ‘τονε ντυμένος, νέος, εικοσιδυό χρονών, ομορφοκαμωμένος. 

Συστατικά Νερατζιου: Περιέχει βιταμίνη A, B, C, Ασβέστιο, Κάλιο, Μαγνήσιο, Φώσφορο, Νάτριο, Σίδηρο, φλαβονοειδή, Λεμονένιο, Ναριγκίνη και Αουραντιαμαρίνη. Θεραπευτικές ιδιότητες, Συνίσταται: Τα φύλλα και τα άνθη της σε αφέψημα είναι σπασμολυτικά και χωνευτικά, ηρεμούν τα νεύρα, βοηθούν στην αϋπνία, ανακουφίζουν από στομαχόπονο, από το βήχα, και κατεβάζουν το σάκχαρο των διαβητικών. Τα γλυκά από άνθη νεραντζιάς και από νεράντζι ανοίγουν την όρεξη και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα, δυο κουταλάκια τη μέρα είναι αρκετά. Από τα άνθη της νεραντζιάς παράγετε το νερόλι, ένα αιθέριο έλαιο με αντικαταθλιπτικές, αντισηπτικές, αντισπασμωδικές, αντιγηραντικές, αφροδισιακές και ηρεμιστικές ιδιότητες. Επίσης είναι ευεργετικό για περιποίηση της επιδερμίδας γιατί βοηθά στον καθαρισμό της, στην ανανέωση των κυττάρων και κάνει για όλα τα είδη ακόμη και ειδικά για τις ευαίσθητες. Επίσης: Η χρήση τους είναι κυρίως στη ζαχαροπλαστική και στην ποτοποιία. Από τον ανθό της νεραντζιάς λαμβάνεται αιθέριο έλαιο και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία. Ως γλυκό του κουταλιού το νεράντζι είναι έξοχο σε άρωμα και γεύση και δημοφιλές στην παράδοση πολλών περιοχών της Ελλάδας. α­λιά. Επιπλέον, τα φύλλα και τα άνθη της σε αφέψημα είναι σπασμολυτικά και χωνευτικά, ηρεμούν τα νεύρα και βοηθούν στην αϋπνία, ανακουφίζουν από στομαχόπονο και βήχα, και κατεβάζουν το σάκχαρο των διαβητικών. Τα γλυκά από άνθη νεραντζιάς και από νεράντζι ανοίγουν την όρεξη και καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα. Λέγεται ότι το ζου­μί στο οποίο έχουμε βράσει ολόκληρα νεράντζια, αν το πιούμε, κατεβάζει την πίεση. Φυσικά, στα αφεψήματα, επειδή είναι πολύ πικρά, μπορούμε να προσθέσουμε μέλι ή στέβια. Ο φλοιός της νεραντζιάς είναι τονωτικό του στομάχου, διεγερτικό, άφυσο, ελαφρά αντιπυρετικό και ανθελμινθικό. Στο φλοιό υπάρχει μια ουσία που μοιάζει με την εφεδρίνη και που κάποιες μελέτες δείχνουν ότι ίσως βοηθάει στις καύσεις του οργανισμού και επομένως στην απώλεια λίπους. Υπάρχουν σκευάσματα που περιέχουν αυτή τη φυσική ουσία. Χρησιμοποιείται σε σκόνη (δόση 1-2g πολλές φορές την ημέρα), ή σε αφέψημα στην δόση των 50-100g σε ένα λίτρο νερό σε όλες τις περιπτώσεις ατονίας των οργάνων της πέψης, στην δυσπεψία, την αναιμία, την χλώρωση, την περίοδο αδυναμίας των πυρετών, στην κακοσμία του στόματος.

Πηγή : http://www.agriamanitaria.gr/?gallery=νερατζιά-citrus-aurantium

http://www.alekati.gr/νερατζιά

https://sarantakos.wordpress.com/2011/04/11/portokalia/